Atwrneiaeth barhaus: gweithredu fel atwrnai
Eich dyletswyddau
Byddwch chi’n gyfrifol am helpu’r rhoddwr i wneud penderfyniadau am bethau fel:
- arian a biliau
- cyfrifon banc a chymdeithas adeiladu
- eiddo a buddsoddiadau
- pensiynau a budd-daliadau
Dylech ddarllen y ffurflen atwrneiaeth barhaus (EPA) i weld a yw’r rhoddwr wedi rhoi:
- cyfyngiadau ar beth allwch ei wneud
- canllawiau ar sut y maent eisiau i benderfyniadau gael eu gwneud
Sut i ofalu am faterion ariannol y rhoddwr
Rhaid i chi ofalu am faterion ariannol y rhoddwr ar sail eu lles gorau.
Dylech gadw materion ariannol y rhoddwr ar wahân i’ch rhai chi, oni bai fod gennych gyfrif banc ar y cyd neu’n gyd-berchen ar gartref. Os ydych, rhaid i chi ddweud wrth y banc neu’r cwmni morgais eich bod yn gweithredu fel atwrnai’r person arall.
Rhaid i chi gadw cyfrifon o asedau, incwm, gwariant ac all-daliadau’r rhoddwr. Gall Swyddfa’r Gwarcheidwad Cyhoeddus (OPG) a’r Llys Gwarchod ofyn am gael gwirio’r pethau hyn.
Gallwch gael eich erlyn os byddwch yn camddefnyddio arian y rhoddwr.
Rhoddion
Gallwch brynu anrhegion neu roi rhoddion ariannol ar ran y rhoddwr, gan gynnwys gwneud rhoddion i elusennau. Dylech wneud rhoddion dim ond:
- i bobl a fyddai fel arfer yn cael rhoddion gan y rhoddwr
- ar achlysuron addas - er enghraifft, pen-blwydd, priodas
- i elusennau sydd fel arfer yn cael rhoddion gan y rhoddwr
Rhaid i’r rhoddion fod yn rhesymol – dylech ddarllen y canllawiau ar roddion addas.
Prynu neu werthu eiddo
Gallwch brynu neu werthu eiddo ar ran y rhoddwr os yw hynny ar sail ei les gorau.
Dylech gysylltu â’r OPG:
- os yw’r gwerthiant o dan werth y farchnad
- os ydych chi neu eich teulu eisiau prynu’r eiddo
- os ydych yn ei roi i rywun arall
Gallant roi cyngor i chi a fydd angen i chi wneud cais i’r Llys Gwarchod ar y mater neu beidio.
Os ydych yn gwerthu cartref y rhoddwr ac mae gan y rhoddwr atwrneiaeth arhosol (LPA) iechyd a lles, efallai y bydd angen i chi drafod ble bydd y rhoddwr yn mynd i fyw gyda’r atwrnai perthnasol.
Swyddfa’r Gwarcheidwad Cyhoeddus
customerservices@publicguardian.gov.uk
Ffôn (yn Saesneg yn unig): 0300 456 0300
Ffôn testun (yn Saesneg yn unig): 0115 934 2778
Dydd Llun, dydd Mawrth, dydd Iau, dydd Gwener, 9am tan 5pm
Dydd Mercher, 10am tan 5pm
Gwybodaeth am gost galwadau
Os hoffech siarad Cymraeg, anfonwch ebost i Swyddfa’r Gwarcheidwad Cyhoeddus
Office of the Public Guardian
PO Box 16185
Birmingham
B2 2WH
Ewyllysiau
Ni allwch wneud ewyllys ar ran y rhoddwr.
Gallwch wneud cais i’r Llys Gwarchod am ‘ewyllys statudol’ os oes angen i’r rhoddwr wneud ewyllys, ond nid oes galluedd meddyliol ganddynt i wneud hyn.