Consultation outcome

Domestic abuse protection notices and protection orders: draft statutory guidance for the police (Welsh accessible version)

Updated 27 November 2024

Drafft

February 2024

1. Statws a phwrpas y canllaw hwn

1.1 Cyhoeddi canllawiau statudol

1.1.1 Cyhoeddwyd canllawiau statudol drafft am y tro cyntaf ar gyfer dibenion ymgynghori ym mis Medi 2020, yn ystod taith Deddf Cam-drin Domestig 2021 drwy’r Senedd, a chyn datblygiad peilot yr Hysbysiad Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPN) a’r Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO).

1.1.2 Mae’r fersiwn ddiweddaraf hon o’r canllawiau statudol (2024) yn adlewyrchu’r datblygiadau polisi ers i’r Bil dderbyn Cydsyniad Brenhinol, ac ymgysylltu’n helaeth â phartneriaid gweithredol a rhanddeiliaid ar draws y sector cam-drin domestig a thrais ac yn erbyn y sector menywod a merched. Diolchwn i’r Comisiynydd Cam-drin Domestig, Cyngor Cenedlaethol Prif Swyddogion yr Heddlu, yr heddlu, Gwasanaeth Llysoedd a Thribiwnlysoedd EM, Gwasanaeth Erlyn y Goron, Gwasanaeth Carchardai a Phrawf EM, a sefydliadau arbenigol ar draws y sector am eu hymgysylltiad a’u mewnbwn cynhwysfawr.

1.1.3 Mae’r canllawiau statudol hyn yn canolbwyntio ar y prosesau ar gyfer ceisiadau dan arweiniad yr heddlu ar gyfer DAPN a DAPN a DAPN ac DAPO, ac felly nid yw’n cwmpasu’r holl lwybrau ymgeisio, fel ceisiadau a arweinir gan ddioddefwyr a thrydydd parti. Bydd canllawiau ar wahân, anstatudol yn cael eu darparu ar gyfer llwybrau cais eraill.

1.1.4 Sylwch fod yr holl ddeddfwriaeth sy’n gysylltiedig ac y cyfeirir ati drwy gydol y canllawiau hyn at y Ddeddf Cam-drîn Domestig 2021, oni nodir fel arall.

1.1.5 Mae’r canllawiau statudol hyn yn cael eu cyhoeddi at ddiben treialu’r DAPN a’r DAPO. Bydd y darpariaethau perthnasol a nodir yn Rhan 3 o’r Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn dechrau (adrannau 22 i 56 yn benodol) ar ddyddiad dechrau’r cynllun peilot. Mae’r pŵer i ddarparu ar gyfer cynllun peilot i’w gael yn Adran 90(7-9) o’r Ddeddf Cam-drin Domestig sy’n darparu bod:

• a) Gall rheoliadau o dan yr adran hon wneud darpariaeth wahanol at ddibenion gwahanol neu mewn perthynas â gwahanol ardaloedd (Adran 90(7)).
• b) Gall rheoliadau sydd yn peri i unrhyw ddarpariaeth yn ymwneud â Rhan 3 neu Adran 76 ddod i rym am bwrpas penodol yn unig neu faes penodol alluogi bod y ddarpariaeth neu’r adran honno mewn grym am “gyfnod penodedig” yn unig. (Adran 90(8)(a)) a gwneud darpariaeth trosiannol neu arbed mewn perthynas â’r adran honno yn peidio â bod mewn grym ar ddiwedd y cyfnod penodedig (Adran 90(8)(b)).

1.2 Dyletswydd statudol

1.2.1 Mae’r canllawiau hyn yn cael eu cyhoeddi o dan Adran 50 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021. Mae’r heddlu o dan ddyletswydd statudol i roi sylw i’r canllawiau hyn wrth arfer eu swyddogaethau mewn perthynas â DAPNau a DAPOau. Mae’r canllawiau hyn yn berthnasol i beilota heddluoedd yng Nghymru a Lloegr a’r Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig (BTP). Disgwylir iddo gael ei gyflwyno’n genedlaethol, ac ar ôl hynny, bydd y canllawiau hefyd yn berthnasol i Heddlu’r Weinyddiaeth Amddiffyn (MDP) yn unol â Rhan 3 o’r Ddeddf Trais Domestig 2021 sydd yn gwneud y ddarpariaeth bod Prif Gwnstabl Heddlu’r Weinyddiaeth Amddiffyn (MDP) wedi’i awdurdodi i wneud cais am DAPN a DAPO.

1.2.2 Gall yr wybodaeth yn y canllawiau hyn fod yn berthnasol i gynorthwyo gwaith asiantaethau cyfiawnder troseddol eraill a chyrff statudol, yn ogystal â sefydliadau anllywodraethol a gwirfoddol a allai fod yn gysylltiedig â’r dioddefwr neu eraill y mae cam-drin domestig yn effeithio arnynt..

1.3 Nodau a phwrpas y Canllawiau Statudol

1.3.1 Nod y canllawiau hyn yw rhoi gwybodaeth i heddluoedd sy’n treialu am y defnydd effeithiol o DAPNau a DAPOau, gan gynnwys pryd y dylai’r heddlu ystyried rhoi DAPN, sut i wneud cais am DAPO annibynnol a gwybodaeth am sut i weithio gydag asiantaethau a sefydliadau eraill i wneud cais am DAPO a phan fydd DAPO yn ei le.

1.3.2 Nod y canllawiau hyn yw rhoi gwybodaeth i heddluoedd nad ydynt yn treialu am y defnydd o DAPNau a DAPOau, gan gynnwys ymdrin yn effeithiol â thorri hysbysiad neu orchymyn a gwybodaeth am sut i weithio gydag asiantaethau a sefydliadau eraill lle mae DAPN neu DAPO ar waith..

Mae’r fframwaith Canllawiau Statudol Cam-drin Domestig sydd yn mynd gyda Deddf Cam-drin Domestig 2021 yn cynnig arweiniad a chymorth i weithwyr proffesiynol rheng flaen a sefydliadau eraill i gyfleu safonau a hyrwyddo arfer gorau, a allai gynorthwyo gweithwyr proffesiynol yn eu gwaith mewn perthynas â DAPNau a DAPOau. Mae hefyd yn cynnwys gwybodaeth am effaith cam-drin domestig mewn perthynas â nodweddion gwarchodedig (oedran, anabledd, ailbennu rhywedd, priodas a phartneriaeth sifil, beichiogrwydd a mamolaeth, hil, crefydd neu gred, ailbennu rhywedd, rhyw, a chyfeiriadedd rhywiol). Mae rhagor o wybodaeth am y gwahanol brofiadau, anghenion ac ystyriaethau cysylltiedig, gan gynnwys nodweddion sefyllfaol, i’w gweld ym Mhennod 5 y Canllawiau Statudol Deddf Cam-drin Domestig 2021.

1.3.3 Wrth arfer eu swyddogaethau mewn perthynas â DAPN a DAPO, mae’n ofynnol ar brif swyddog yr heddlu, prif gwnstabl Heddlu Trafnidiaeth Prydain (BTP) a phrif gwnstabl Heddlu y Weinyddiaeth Amddiffyn (MDP) (yr olaf ar ôl cyflwyno cenedlaethol disgwyliedig yn unig ac nid ar gyfer y peilot), yn unol ag adran 149 o Ddeddf Cydraddoldeb 2010, i roi sylw dyledus i’r angen i ddileu gwahaniaethu, aflonyddu ac erledigaeth a hyrwyddo cyfle cyfartal waeth beth yw nodweddion gwarchodedig^{[footnote 1]}. Sylwer, mae Dyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus (PSED) yn berthnasol i unrhyw swyddog heddlu sy’n arfer swyddogaethau fel rhan o’r broses DAPN neu DAPO.

1.3.4 Mae hefyd yn ofynnol i brif swyddogion yr heddlu a phrif gwnstabl Heddlu Trafnidiaeth Prydain (BTP) a phrif gwnstabl yr Heddlu Weinyddiaeth Amddiffyn (MDP) gydymffurfio â’r hawliau confensiwn a nodir yn Atodlen 1 i’r Ddeddf honno. Lle bo’n briodol, gall yr heddlu gyfeirio’r dioddefwr at unrhyw un o’r sefydliadau a restrir yn Atodiad F. Dylai’r heddlu hefyd ystyried ymgysylltu â’r sefydliadau a restrir yn Atodiad F fel rhan o’r broses ymgeisio, os ydynt yn ystyried bod hyn yn briodol.

1.3.5 Er mwyn lliniaru unrhyw wahaniaethu uniongyrchol neu anuniongyrchol i unigolion ag anableddau o ran y canllawiau statudol ysgrifenedig hyn ac unrhyw wahaniaethu cysylltiedig ar DAPN neu DAPO, bydd y ddogfen ganllaw hon ar gael trwy amrywiaeth o fformatau, gan gynnwys fformat HTML (heb fyrddau, blychau a graffeg), ffont mawr hawdd ei ddarllen ac yn Iaith Arwyddo Prydeinig (BSL).).

1.4 Cefndir ar yr Hysbysiad Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPN) a’r Gorchymyn Diogelu Cam-drin Domestig (DAPO))

Derbyniodd Deddf Cam-drin Domestig 2021 (“Deddf Cam-drin Domestig 2021”) Gydsyniad Brenhinol ar 29 Ebrill 2021. Mae Rhan 3 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn  darparu ar gyfer DAPNau a DAPOau sifil newydd.

1.4.1 Nod y llywodraeth wrth greu DAPNau a DAPOau yw dwyn ynghyd elfennau cryfaf y drefn amddiffynnol bresennol mewn un gorchymyn cynhwysfawr, hyblyg i roi amddiffyniad tymor hwy i’r dioddefwr rhag cam-drin domestig.

1.4.2 Y bwriad yw y bydd DAPNau a DAPOau yn disodli’r Hysbysiad Diogelu Trais Domestig (DVPN) a’r Gorchymyn (DVPN) presennol. Fodd bynnag, bydd Hysbysiadau Diogelu Trais Domestig (DVPNau) a Gorchmynion (DVPO) yn parhau i fod ar gael drwy gydol peilot DAPN a DAPO a dim ond ar ôl cyflwyno’r DAPN a’r DAPO yn genedlaethol y diddymwyd y DAPN a’r DAPO yn genedlaethol. Bydd yr holl orchmynion amddiffynnol eraill, gan gynnwys Gorchmynion Anymyru, Gorchmynion Meddiannaeth a Gorchmynion Atal yn parhau i fod ar gael ac nid oes bwriad i’w diddymu ar unrhyw adeg.

1.4.3 Amcanion y DAPN a’r DAPO yw:

• a)    Amddiffyn dioddefwyr rhag cam-drin domestig a lleihau ail-erlid ac aildroseddu drwy ddarparu ystod ehangach a mwy hyblyg o waharddiadau ac amodau yn erbyn y tramgwyddwr.
• b)    Symleiddio tirwedd bresennol hysbysiadau a gorchmynion amddiffynnol sy’n gysylltiedig â cham-drin domestig ar gyfer dioddefwyr a phartneriaid gweithredol.
• c)    Sicrhau bod dioddefwyr cam-drin domestig yn teimlo’n hyderus ac yn ddiogel wrth wneud cais am DAPO, a bod â hyder yn y mesurau amddiffynnol y gall DAPO eu cynnig.

1.4.4 Gellir defnyddio’r DAPN i ddarparu amddiffyniad ar unwaith yn dilyn digwyddiad. Mae rhestr anghyflawn o enghreifftiau o pryd y gall heddlu ystyried DAPN i’w gweld yn adran 3.2.6 o’r ddogfen ganllaw hon.

1.4.5 Gellir defnyddio’r DAPO i ddarparu amddiffyniad tymor hirach. Gellir teilwra hyd y gorchymyn a’r gofynion a roddir ar y tramgwyddwr i ddiwallu anghenion y dioddefwr a mynd i’r afael ag ymddygiad camdriniol y cyflawnwr.

1.4.6 Mae DAPOs yn wahanol i’r gorchmynion amddiffynnol presennol yn y ffyrdd canlynol:

• a) Cwmpas ehangach: mae’r DAPO yn darparu amddiffyniad rhag pob math o gam-drin domestig fel y’i diffinnir yn Adran 1 Deddf Cam-drin Domestig 2021. Mae hyn yn mynd y tu hwnt i drais corfforol neu fygythiad trais corfforol a gall gynnwys cam-drin rhywiol mewn lleoliad domestig, ymddygiad treisgar neu fygythiol, ymddygiad rheolaethol neu orfodaeth, cam-drin economaidd, a cham-drin seicolegol neu emosiynol. Does dim gwahaniaeth os digwyddodd yr ymddygiad yng Nghymru a Lloegr neu rywle arall.
• b) Hyd: dim isafswm neu uchafswm o hyd, gan ganiatáu i ddiogelwch gael ei deilwra ar gyfer achosion unigol.
• c) Mae torri DAPO yn drosedd: mae methu â chydymffurfio ag unrhyw ofynion DAPO yn drosedd, gan gario cosb uchaf o hyd at bum mlynedd o garchar, dirwy, neu’r ddau.
• d) Ar gael ym mhob awdurdodaeth llys: gall yr heddlu wneud cais am DAPO i lys ynadon. Gall dioddefwyr a thrydydd partïon (e.e. awdurdod lleol neu wasanaeth cam-drin domestig) wneud cais i’r llys teulu. Mewn achosion presennol sy’n ymwneud â’r dioddefwr a’r troseddwr, gall y dioddefwr wneud cais i’r teulu neu’r llys sirol. Gall y llys troseddol, llys teulu a’r llys sirol hefyd wneud DAPO o’u cynnig eu hunain yn ystod yr achos parhaus.
• e) Gofynion a gwaharddiadau cadarnhaol: gall y DAPO gynnwys gwaharddiadau fel parthau gwahardd, gan wahardd y tramgwyddwr rhag mynd i mewn i rai ardaloedd. Gall y DAPO hefyd osod gofynion cadarnhaol sy’n ei gwneud yn ofynnol i dramgwyddwr gymryd camau, megis presenoldeb gorfodol ar raglen (e.e., rhaglen newid ymddygiad cyflawnwr.).
• f) Monitro electronig: gellir ei orfodi i gefnogi monitro cydymffurfiad unigolyn â gofynion eraill y gorchymyn (e.e., i fonitro bod cyflawnwr yn cydymffurfio â pharth gwahardd o amgylch tŷ’r dioddefwr).
• g) Gofynion hysbysu gorfodol: mae DAPO yn gosod gofynion hysbysu gorfodol felly rhaid i’r tramgwyddwr hysbysu’r heddlu o’u henw (gan gynnwys unrhyw alasau) a chyfeiriad cartref o fewn 3 diwrnod i’r gorchymyn gael ei wneud ac am unrhyw newidiadau wedi hynny..
• h) Awdurdodi: Gall uwch swyddog heddlu (h.y. arolygydd neu uwch) gyhoeddi DAPN ac awdurdodi cais DAPO (Adran 22 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021) a (Adran 28 (4) Deddf Cam-drin Domestig 2021).

1.5 Peilot yr Hysbysiad Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPN) a’r Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO)

1.5.1 Bydd y DAPN a’r DAPO yn cael eu treialu a’u gwerthuso am ddwy flynedd ddisgwyliedig mewn heddluoedd a llysoedd dethol yng Nghymru a Lloegr..

1.5.2 Mae Deddf Cam-drin Domestig 2021 yn rhoi pwerau i Heddlu Trafnidiaeth Prydain (BTP) wneud cais i’r llys ynadon am orchymyn amddiffynnol am y tro cyntaf (Adran 28(4)(b)(iii). Mae Heddlu Trafnidiaeth Prydain (BTP) yn cynnwys y rhwydwaith rheilffyrdd ledled Cymru, Lloegr a’r Alban yn bennaf, gan gynnwys traciau rheilffordd, gorsafoedd a thir arall mewn perthynas â rheilffordd at unrhyw ddiben sy’n gysylltiedig â rheilffordd (Adran 31, Deddf Rheilffyrdd a Diogelwch Trafnidiaeth, 2003). Mae hyn yn cynnwys rhwydweithiau fel y rheilffordd tanddaearol Llundain sef y “London Underground” a “London Docklands”.

1.5.3 Bydd y peilot DAPN a DAPO yn cael ei werthuso gan bartner gwerthuso allanol trwy gydol y peilot, a fydd yn cynnal proses a gwerthusiad effaith o’r DAPN a’r DAPO. Bydd y gwerthusiad yn profi prosesau a gweithdrefnau gweithredol yr hysbysiad a’r gorchymyn newydd ac yn asesu a yw’r pwerau newydd hyn yn bodloni’r amcanion ar gyfer y DAPN a’r DAPO a restrir yn adran 1.4.4 o’r ddogfen ganllaw hon.

1.5.4 Bydd gwerthuso’r broses yn canolbwyntio ar a yw’r DAPN a’r DAPO yn cael eu gweithredu fel y bwriadwyd, p’un a yw’n ymddangos bod y dyluniad yn gweithio’n ymarferol, a beth sy’n gweithio’n dda a pham. Bydd y gwerthusiad effaith yn ceisio deall a yw’r model yn darparu mwy o ddiogelwch i ddioddefwyr/dioddefwyr o’i gymharu â’r mesurau presennol.

1.5.5 Bydd y canllawiau hyn yn cael eu hadolygu yn dilyn canfyddiadau a dysgiadau’r peilot a’u diweddaru yn ôl yr angen cyn cyflwyno’r DAPN a’r DAPO yn genedlaethol ddisgwyliedig ledled Cymru a Lloegr.

2. Rhannu gwybodaeth amlasiantaeth a chynllunio diogelwch

2.1 Mae’r defnydd effeithiol o DAPNau a DAPOau yn gofyn am weithio amlasiantaeth rhagweithiol ar bob cam.Disgwylir i’r heddlu gadw asiantaethau partner yn rhan o achosion DAPO gweithredol a’u hysbysu o unrhyw ddiweddariadau i achosion DAPO gweithredol a gweithio’n agos gyda fforymau amlasiantaeth sefydledig lle bo hynny’n briodol – er enghraifft drwy Gynhadledd Asesu Risg Amlasiantaethol (MARAC), Tasg Amlasiantaethol a Chydgysylltu (MATAC) neu Drefniadau Diogelu’r Cyhoedd Amlasiantaethol (MAPPA).).

2.2 Cyn gynted ag yw’n ymarferol, disgwylir i’r heddlu:

Rhowch yr wybodaeth berthnasol i’r PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu);	✓
Rhowch wybod i’r dioddefwr a chynnig atgyfeirio at wasanaethau arbenigol;	✓
Adolygwch ddiogelwch y dioddefwr a diweddaru cynllunio diogelwch yn ôl yr angen;	✓
Rhowch wybod i asiantaethau partner perthnasol drwy fforymau amlasiantaethol sefydledig;	✓
Pan fydd plentyn neu oedolyn agored i niwed yn cael ei effeithio gan yr hyn sydd wedi digwydd ar y cam hwnnw, ystyriwch atgyfeiriad at wasanaethau cymdeithasol yn unol â gweithdrefnau diogelu lleol;	✓
Lle mae’r dioddefwr a’r troseddwr yn byw mewn gwahanol ardaloedd heddlu, hysbyswch unrhyw heddlu perthnasol arall.	✓

2.3 Y camau sy’n gofyn am gamau gweithredu gan yr heddlu mewn perthynas â rhannu gwybodaeth amlasiantaeth a chynllunio diogelwch yw:

• a) Pan roddir DAPN;
• b) Pan fydd DAPN yn cael ei dorri;
• c) Pan fydd DAPO yn cael ei wneud, neu pan na chaiff ei wneud, ar gais gan yr heddlu (naill ai ar ôl i DAPN gael ei roi neu fel cais annibynnol);
• d) Pan wneir DAPO ar gais gan y dioddefwr neu gan drydydd parti;
• e) Pan fydd DAPO yn amrywiol neu’n cael ei ryddhau, neu os nad yw’n amrywiol neu’n cael ei ryddhau, ar gais gan yr heddlu;

• f) Pan fydd DAPO yn cael ei dorri;

• g) Pan benderfynir ar apêl sydd wedi cael ei gyflwyno yn erbyn unrhyw benderfyniad gan y llys ynghylch DAPO;
• h) Cyn dyddiad dod i ben DAPO.

2.4 Efallai y bydd angen diwygio cynlluniau diogelwch i sicrhau bod y dioddefwr yn parhau i gael ei ddiogelu os na fydd y llys yn gwneud y DAPO na’r amrywiad, neu os yw’r gofynion a osodir gan y llys yn wahanol i’r rhai y mae’r heddlu yn gofyn amdanynt yn eu cais.^{[footnote 2]}

2.5 Wrth ymgysylltu â’r dioddefwr, dylai’r heddlu, yn ôl yr angen,:

• a) Egluro’r gwaharddiadau a/neu’r gofynion a osodir gan y DAPN neu’r DAPO i’r dioddefwr a sicrhau bod gan y dioddefwr gopi o’r gorchymyn. Efallai bydd yr heddlu am weithio drwy wasanaeth cymorth i rannu’r wybodaeth hon os ydynt yn ystyried ei bod yn briodol;
• b) Rhoi gwybod i’r dioddefwr pa gamau y dylent eu cymryd os bydd unrhyw un o’r gwaharddiadau neu’r gofynion yn cael eu torri;
• c) Rhoi gwybodaeth i’r dioddefwr am y DAPN a DAPO. [Mae gwybodaeth benodol ar gyfer dioddefwyr ar y DAPN a’r DAPO yn cael ei datblygu a bydd ar gael ar adeg ei chyhoeddi ar ôl i bartneriaid gweithredol a sefydliadau’r sector cam-drin domestig ei ystyried.].
• d) Rhoi gwybodaeth i’r dioddefwr am wasanaethau cymorth cam-drin domestig arbenigol lleol fel Eiriolwr Trais Domestig Annibynnol (IDVA) neu wasanaethau cymunedol eraill;
• e) Os bydd toriad yn digwydd, ystyriwch efallai na fydd y dioddefwr yn ymwybodol o raddau llawn y toriad neu’r ymddygiad a’i ffurfiodd ac o gael gwybod am doriad y gallai hyn arwain at aildrawmateiddio. Felly, mae’n rhaid ymdrin ag unrhyw hysbysiad i’r dioddefwr bod y toriad wedi digwydd, gyda chefnogaeth Eiriolwr Trais Domestig Annibynnol (IDVA) neu wasanaethau eraill lle bo angen.

Cefnogaeth i ddioddefwyr

• Gall cefnogaeth gan Eiriolwr Trais yn y Cartref Annibynnol (IDVA) neu gymorth arbenigol arall wella canlyniadau o ran diogelwch, adferiad ac ymgysylltu â’r broses cyfiawnder troseddol.
• Felly, mae’n bwysig bod dioddefwyr yn cael gwybodaeth am wasanaethau cymorth arbenigol lleol, fel Eiriolwr Trais Domestig Annibynnol (IDVA). Dylai’r heddlu hefyd ystyried cyfeirio’r gwasanaethau cymorth perthnasol ar ran dioddefwr. Gellir gweld rhestr o sefydliadau arbenigol yn Atodiad F.
• Mae Eiriolwyr Trais Domestig Annibynnol (IDVAs) yn gweithio’n bennaf gyda phobl sydd â risg uchel o gam-drin domestig, mewn rhai ardaloedd dim ond y rhai sy’n cael eu cyfeirio at Gynhadledd Asesu Risg Aml-Asiantaeth (MARAC). Yn aml, nhw yw’r prif bwynt cyswllt i’r dioddefwr ac maent yn gweithio i asesu lefel y risg, trafod opsiynau a datblygu cynlluniau diogelwch ochr yn ochr â’r heddlu.
• Gall Eiriolwyr Trais Domestig Annibynnol (IDVAs) neu wasanaethau cymorth cam-drin domestig lleol eraill hefyd helpu i gyfarwyddo’r dioddefwr i gefnogi materion yn cynnwys tai, iechyd meddwl neu wasanaethau cwnsela. Efallai y bydd gan y dioddefwr anghenion iechyd penodol sy’n gofyn am ddiagnosis a chefnogaeth arbenigol fel anaf trawmatig i’r ymennydd, a mathau eraill o anaf i’r ymennydd a gafwyd, gan gynnwys cyfergyd. Gall gwasanaethau cymorth cam-drin domestig arbenigol helpu i gyfeirio’r dioddefwr at wasanaethau perthnasol yn ôl yr angen.

Nid yw’r rhestr hon yn gyflawn.

2.6 I gael arweiniad pellach ar weithio mewn partneriaeth a rhannu gwybodaeth, dylai’r heddlu gyfeirio at ganllawiau’r Coleg Plismona Ymarfer Proffesiynol Awdurdodedig (APP) ar gam-drin domestig, sydd ar gael ar: https://www.app.college.police.uk/app-content/major-investigation-and-public-protection/domestic-abuse/partnership-working-and-multi-agency-responses/#partnership-working-and-information-sharing

2.7 Dylai diogelwch parhaus y dioddefwr ac unrhyw blant fod o’r pwys mwyaf i’r heddlu. Mae ymholiad diogel gyda’r dioddefwr a’r defnydd o asesiad risg neu offeryn sgrinio priodol ac arbenigol ar gyfer cam-drin domestig mewn ymgynghoriad ag asiantaethau partner yn hanfodol er mwyn sicrhau diogelwch dioddefwyr a lleihau’r risg o niwed pellach gan y troseddwr. I gael arweiniad pellach ar gynllunio diogelwch, dylai’r heddlu gyfeirio at ganllawiau’r Coleg Plismona APP ar gam-drin domestig.

3. Hysbysiadau Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPNau)

3.1 Beth yw Rhybudd Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPN)

Hysbysiad a gyhoeddwyd gan yr heddlu yw DAPN sydd â’r bwriad o ddarparu amddiffyniad ar unwaith yn dilyn digwyddiad cam-drin domestig. Gall ddarparu amddiffyniad rhag pob math o gam-drin domestig fel y’i diffinnir yn Adran 1 Deddf Cam-drin Domestig 2021. Mae’n rhaid i DAPN gael ei awdurdodi gan “uwch swyddog heddlu” sy’n gwnstabl o radd arolygydd o leiaf. Rhaid clywed DAPO o fewn 48 awr o roi’r DAPN (diystyru dydd Sul ac unrhyw wyliau banc), ond mae’r DAPN yn parhau mewn grym nes bod y cais hwnnw wedi’i benderfynu neu ei dynnu’n ôl.

3.1.1 Mae DAPN yn cael effaith ym mhob rhan o’r Deyrnas Unedig  (Adran 22(7) Deddf Cam-drin Domestig 2021).

3.2 Pryd i ystyried Rhybudd Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPN)

3.2.1 Gellir ystyried DAPN pan:

Fod gan uwch swyddog yr heddlu sail resymol dros gredu bod y tramgwyddwr wedi bod yn ymosodol tuag at berson 16 oed neu drosodd y mae wedi’i gysylltu ag ef yn bersonol.	✓
Fod gan yr uwch swyddog sail resymol dros gredu bod angen DAPN i amddiffyn yr unigolyn rhag cam- drin domestig, neu’r risg o gam-drin domestig a gyflawnir gan y cyflawnwr.;	✓
Fod y troseddwr yn 18 oed neu’n hŷn	✓
Mae’r dioddefwr a’r troseddwr yn “gysylltiedig yn bersonol”3	✓
Ar gyfer y peilot, mae’n rhaid i’r cyflawnwr breswylio yn ardal yr heddlu peilot er mwyn i DAPN gael ei gyhoeddi. Gall y dioddefwr breswylio yn unrhyw le, gan gynnwys y tu allan i’r ardal beilot.	✓

3.2.2 Dylid ystyried a yw cam-drin yn cael ei gyflawni gan fwy nag un unigolyn, er enghraifft, aelodau teulu’r camdriniwr. Nid yw’n ofynnol yn Neddf Cam-drin Domestig 2021 i’r dioddefwr a’r troseddwr fod yn cyd-fyw er mwyn cael eu cysylltu’n bersonol..

3.2.3 Gellir defnyddio DAPN i osod gwaharddiadau ar dramgwyddwr (Adran 23 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021) fel:

• a) Na chaiff y troseddwr gysylltu â’r dioddefwr;
• b) Na chaiff y tramgwyddwr ddod o fewn pellter penodol i’r safle y mae’r dioddefwr yn byw ynddo;

Os yw’r dioddefwr a’r cyflawnwr yn byw yn yr un safle, gall y DAPN hefyd gynnwys:

• a) Bod y tramgwyddwr wedi’i wahardd rhag troi allan neu wahardd y dioddefwr o’r annedd honno;
• b) Bod y tramgwyddwr wedi’i wahardd rhag mynd i mewn i’r annedd honno;
• c) Ei fod yn ofynnol i’r tramgwyddwr adael y annedd honno.

3.2.4 Disgwylir i’r heddlu gynnwys eu hargymhellion ar gyfer darpariaethau’r hysbysiad yn eu cais am DAPN. Am fwy o wybodaeth am waharddiadau, gweler adran 6.2 o’r ddogfen ganllaw hon.

3.2.5 Disgwylir y bydd yr heddlu yn ystyried pob mesur amddiffynnol, gan ddewis y rhai mwyaf priodol gan roi sylw dyledus i unrhyw nodweddion gwarchodedig y dioddefwr. Dylai’r heddlu hefyd ystyried unrhyw nodweddion gwarchodedig y cyflawnwr drwy gydol unrhyw achos, ymyriadau neu ofynion sy’n gysylltiedig â DAPN neu DAPO.

3.2.6 Ni ddylid byth roi DAPN fel dewis arall i gyhuddo lle mae’r trothwy ar gyfer cyhuddo wedi ei gyrraedd - er y gellid defnyddio DAPN ar y cyd â phenderfyniad i gyhuddo a mechnïaeth amodau. Yn yr amgylchiadau hyn, dylid rhoi ystyriaeth lawn i ddiogelu anghenion y dioddefwr. Rhaid rhoi ystyriaeth bob amser i nodi ac ymchwilio i droseddau sylweddol.

Sefyllfaoedd pan allai’r heddlu ystyried rhoi DAPN:

• Mae’r heddlu’n mynychu galwad ac yn asesu bod person wedi cael ei gam-drin a’i fod naill ai mewn perygl uniongyrchol o niwed, neu fod deallusrwydd neu dystiolaeth bod y troseddwr yn bwriadu cam-drin yr unigolyn.
• Gallai’r heddlu hefyd wneud asesiad o’r fath pan fyddant yn cyhuddo’r troseddwr gyda throsedd, o ystyried y gallai ymyrraeth yr heddlu sbarduno cam-drin pellach neu greu’r risg o gam-drin yn digwydd.
• Mae Heddlu Trafnidiaeth Prydain (BTP) yn galw am wasanaeth ar y rheilffordd ac yn nodi ymddygiad ymosodol lle mae’r ddau barti yn gysylltiedig yn bersonol. Mae’n fwyaf tebygol y byddai DAPN yn cael ei ystyried a’i roi yn y ddalfa ar ôl cael ei arestio am drosedd.
• Mae staff y rheilffyrdd a’r rhai sy’n gweithio mewn safleoedd sydd â thenant ar seilwaith rheilffyrdd yn datgelu cam-drin domestig. Mewn rhai achosion, gall hyn ddigwydd tra ar awdurdodaeth Heddlu Trafnidiaeth Prydain (BTP). Mewn achosion o’r fath gellid ystyried DAPN ar ôl cael ei arestio.

Nid yw’r rhestr hon yn gynhwysfawr.

3.3 Awdurdodi Rhybudd Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPN)

3.3.1 Dim ond gan “uwch swyddog heddlu y gellir awdurdodi DAPN”, sy’n gwnstabl o safle arolygydd o leiaf (Adran 22(8) o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 y gellir awdurdodi DAPN.

3.3.2 I awdurdodi DAPN, rhaid bodloni uwch swyddog yr heddlu bod sail resymol dros gredu bod y meini prawf statudol ar gyfer cyhoeddi DAPN wedi eu bodloni – gweler adran 3.2.1 o’r canllawiau hyn uchod am grynodeb o’r meini prawf hyn.

3.3.3 Cyn rhoi’r DAPN, rhaid i uwch swyddog yr heddlu ystyried (Adran 24(1) Deddf Cam-drin Domestig 2021):

• a) Lles unrhyw berson o dan 18 oed y mae’r swyddog yn ystyried eu buddiannau yn berthnasol – nid oes rhaid i’r person hwn fod yn gysylltiedig yn bersonol â’r tramgwyddwr;
• b) Barn y dioddefwr;
• c) Unrhyw sylwadau gan y cyflawnwr ynglŷn â rhoi’r DAPN;
• d) Pan fydd y DAPN yn cynnwys amodau sy’n ymwneud â meddiannu’r annedd lle mae’r dioddefwr yn byw, barn unrhyw berson arall sy’n byw yn yr annedd sy’n bersonol gysylltiedig â’r dioddefwr neu â’r tramgwyddwr (os yw’r cyflawnwr hefyd yn byw yn yr annedd.).

3.3.4 Bydd angen i’r uwch swyddog heddlu ystyried gwybodaeth a thystiolaeth berthnasol arall, megis unrhyw adroddiadau digwyddiad o alwadau blaenorol, gan gynnwys y rhai yn erbyn unigolion eraill i gael eu gwarchod; unrhyw wybodaeth gan asiantaethau neu sefydliadau eraill; ac a fyddai rhoi’r DAPN yn gwneud y troseddwr yn ddigartref neu’n agored i niwed.

3.3.5 Nid oes angen i’r dioddefwr gydsynio i’r DAPN gael ei roi^{[footnote 3]}. Fodd bynnag, dylid ystyried a chofnodi safbwyntiau’r dioddefwr i adlewyrchu’n gywir yr amgylchiadau y rhoddwyd y DAPN ynddynt (Adran 24(4) Deddf Cam-drin Domestig 2021).

3.4 Cyflwyno Hysbysiad Diogelu Cam-drin Domestig (DAPN) a Rhybudd o Wrandawiad

3.4.1 Rhaid gwneud DAPN yn ysgrifenedig a’i gyflwyno i’r cyflawnwr yn bersonol gan gwnstabl (Adran 25 (3) o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021).

3.4.2 Rhaid i DAPN gynnwys yr wybodaeth ganlynol (Adran 25 (2) o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021):

• a) y seiliau y rhoddwyd y DAPN arnynt;
• b) fod cwnstabl yn gallu arestio’r tramgwyddwr heb warant os oes gan y cwnstabl sail resymol dros gredu bod y tramgwyddwr yn torri’r DAPN;
• c) y bydd cais am DAPO o dan Adran 25(2) o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn cael ei glywed o fewn 48 awr i roi’r DAPN yn diystyru gwyliau banc;
• d) bod y DAPN yn parhau mewn grym nes bod y cais hwnnw wedi’i benderfynu neu ei dynnu’n ôl; a
• e) y ddarpariaeth y gall llys ynadon ei chynnwys mewn DAPO.

3.4.3 Dylai’r heddlu ddefnyddio’r ffurflen templed yn Atodiad F wrth roi DAPN.

3.4.4 Disgwylir i’r cwnstabl sy’n gwasanaethu’r DAPN egluro gofynion y DAPN yn llawn i’r cyflawnwr ar yr adeg y cyhoeddir y DAPN. Dylai’r cwnstabl sicrhau bod y tramgwyddwr yn deall gofynion y DAPN ac y gellir eu harestio am dorri gofynion o’r fath a rhaid iddynt gyfrif am unrhyw nodweddion gwarchodedig y tramgwyddwr. Dylai’r cyflawnwr gael gwybodaeth am y DAPN a’r DAPO.^{[footnote 4]}

3.4.5 Os yw darpariaethau’r DAPN yn arwain at wneud y troseddwr yn ddigartref, disgwylir i’r heddlu roi gwybodaeth a manylion cyswllt i’r cyflawnwr i wneud cais digartrefedd i’r Awdurdod Lleol.

3.4.6 Wrth gyflwyno’r DAPN, rhaid i’r cwnstabl ofyn i’r tramgwyddwr am gyfeiriad lle gellir rhoi hysbysiad o’r gwrandawiad iddynt am y cais am y DAPO (gweler Adran 25(4)). Mae templed Rhybudd o Wrandawiad ar gael yn Atodiad G.

3.4.7 Bydd yr Hysbysiad o Glywed y cais am DAPO (Adran 29(5)) (y mae’n rhaid ei roi i’r tramgwyddwr o dan Adran 29(4)) yn cael ei drin fel pe bai wedi ei roi os yw wedi ei adael yn y cyfeiriad a ddarperir gan y cyflawnwr i’r cwnstabl o dan Adran 25(4) .

3.4.8 Os na roddir yr Hysbysiad Gwrandawiad oherwydd nad yw’r cyflawnwr wedi darparu cyfeiriad, gall y llys glywed y cais am y DAPO yn absenoldeb y tramgwyddwr os yw’n fodlon bod Prif Swyddog yr heddlu wedi gwneud ymdrechion rhesymol i roi Hysbysiad o Wrandawiad i’r troseddwr) (Adran 29(6)).

3.4.9 Pan fydd y swyddog yn credu bod y cyflawnwr yn aelod o’r lluoedd arfog sy’n ddarostyngedig i gyfraith y gwasanaeth (h.y. aelod o luoedd rheolaidd neu luoedd a gadwyd yn ôl) ac mae’r DAPN yn cynnwys gwaharddiadau neu ofynion sy’n gysylltiedig â meddiannu aneddau sy’n llety gwasanaeth perthnasol,  (Adran 25(7), rhaid i’r heddlu wneud ymdrechion rhesymol i hysbysu prif swyddog y cyflawnwr o roi’r DAPN (Adran 25(5) i (7) o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021).

3.5 Torri Rhybudd Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPN)

3.5.1 Os oes gan gwnstabl sail resymol dros gredu bod y tramgwyddwr yn torri’r DAPN, caiff y cwnstabl arestio’r tramgwyddwr heb warant (Adran 26(1)).

3.5.2 Mae adran 26(9) o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021, yn diwygio adran 17(1) o Ddeddf yr Heddlu a Thystiolaeth Droseddol 1984 (mynediad at ddiben arestio etc) (h.y., PACE), i roi pŵer mynediad i’r heddlu at ddiben arestio am dorri DAPN.

3.5.3 Os gaiff cyflawnwr ei arestio ar amheuaeth o dorri DAPN, rhaid i’r cyflawnwr gael ei gadw yn y ddalfa cyn cael ei ddwyn gerbron y llys ynadon (Adran 26(2), naill ai o fewn 24 awr i’r arestiad (heb gyfrif gwyliau banc) neu os trefnwyd bod gwrandawiad DAPO eisoes yn digwydd o fewn y cyfnod 24 awr hwnnw, yng nghlyw’r cais ar gyfer y DAPO, pa un bynnag sydd gynharaf. Os yw’r tramgwyddwr yn cael ei ddwyn gerbron y llys o fewn y cyfnod o 24 awr ers yr arestiad, caiff y llys ad-dalu’r tramgwyddwr naill ai yn y ddalfa neu ar fechnïaeth (Adran 26(5)).

3.5.4 Bydd yr heddlu’n ymwybodol o’r gofynion a roddwyd ar waith gan y llys wrth remandio cyflawnwr ar fechnïaeth yn dilyn toriad rhybudd, gan y byddant yn bresennol yn y gwrandawiad. Mewn achosion lle nad yw’r heddlu’n bresennol, bydd unrhyw ofynion a osodir gan y llys yn cael eu lanlwytho i’r PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu). Wrth remandio’r cyflawnwr ar fechnïaeth, gall y llys osod gofynion, cyn eu rhyddhau neu ddiweddarach, sy’n ymddangos yn angenrheidiol i’r llys i sicrhau nad yw’r tramgwyddwr yn ymyrryd â thystion nac fel arall yn rhwystro cwrs cyfiawnder (Adran 26(7)).

3.5.5 Rhaid i berson sydd wedi cael ei arestio am dorri DAPN gael ei gadw yn y ddalfa a’i ddwyn gerbron llys ynadon o fewn 24 awr o arestio, neu ar yr adeg a bennwyd ar gyfer clywed y cais am y DAPO os yw hynny’n gynharach (Adran 26). Gall yr ymddangosiad fod trwy ddolen fyw  (Adran 26(8))).

3.5.6 Os daethpwyd â’r tramgwyddwr gerbron y llys yn dilyn torri DAPN a bod y llys yn gohirio gwrandawiad y cais ar gyfer y DAPO, gall y llys ohirio’r tramgwyddwr (Adran 29(8) ac Adran 30.).

3.5.7 Dylai’r heddlu roi gwybod i asiantaethau partner, fel y gwasanaeth prawf, gofal cymdeithasol ac ati, am unrhyw doriad honedig a manylion cysylltiedig a allai lywio unrhyw gynlluniau rheoli risg y mae’r asiantaethau partner yn ymgymryd â nhw mewn perthynas â’r troseddwr. Pan fo llu nad yw’n treialu yn derbyn gwybodaeth am doriad honedig, dylent rannu’r wybodaeth hon â’r llu peilot perthnasol. Cyfrifoldeb y llu peilot yw hysbysu’r asiantaethau partner perthnasol.

3.5.8 Mae’n hanfodol er mwyn cynnal hyder y dioddefwr ac effeithiolrwydd trefn y gorvchymyn amddiffynnol bod pob achos o dorri DAPN a adroddir yn cael eu hymchwilio’n drylwyr a bod camau priodol yn cael eu cymryd mewn modd amserol. Dylid arestio ar y cyfle cyntaf, gan y gallai unrhyw oedi gynyddu’r risg i’r dioddefwr ac felly danseilio pwrpas y DAPN.

3.5.9 Rhaid rhoi ystyriaeth bob amser i nodi ac ymchwilio i droseddau sylweddol sy’n deillio o’r toriad os, ar ôl torri’r DAPN, mae’r cyflawnwr wedi ymddwyn yn droseddol. Mae’n ofynnol i luoedd nad ydynt yn treialu hysbysu heddluoedd peilot o dorri DAPN neu DAPO i sicrhau bod cofnodion yn cael eu cadw’n gywir ar gyfer monitro a gwerthuso peilot. Gellir dod o hyd i ffurflen dorri ar gyfer grymoedd nad ydynt yn treialu ar gyfer hyn yn Atodiad J.

3.6 Cais am Orchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO) yn dilyn DAPN

3.6.1 Mae DAPO yn orchymyn a wneir at ddiben atal y tramgwyddwr rhag bod yn ymosodol tuag at berson 16 oed neu drosodd, y mae ganddo gysylltiad personol ag ef (Adran 27). Mae DAPO:

• a) Yn gwahardd y cyflawnwr rhag cyflawni camau a bennir yn y gorchymyn;
• b) Yn ei gwneud yn ofynnol i’r cyflawnwr gydymffurfio â’r camau a bennir yn y gorchymyn.

3.6.2 Pan fo DAPN wedi’i roi, rhaid i brif swyddog y llu wneud cais am DAPO drwy gŵyn i lys ynadon gan brif swyddog y llu a roddodd y DAPN (Adran 28(3)).

3.6.3 Rhaid i lys yr ynadon wrando ar gais am DAPO heb fod yn hwyrach na 48 awr ar ôl i’r hysbysiad gael ei roi i’r tramgwyddwr (Adran 29 (2). Wrth gyfrifo’r 48 awr, mae’r dyddiau canlynol i’w diystyru (Adran 29 (3)) wrth gyfeirio at ddydd Sul a gwyliau banc.

3.6.4 Mae cais templed ar gyfer DAPO ar gael yn Atodiad I, ac mae manylion pellach am y DAPO wedi’u cynnwys yn yr adran nesaf, gan gynnwys ar swyddogion yr heddlu yn teilwra’r cais i’r gwahanol fathau o ofynion a fyddai fwyaf effeithiol o ran diogelu’r dioddefwr a mynd i’r afael ag ymddygiad camdriniol y tramgwyddwr. Darperir rhagor o wybodaeth am y gofynion y gellir eu gosod gan DAPO yn adran 6 o’r canllawiau hyn (“Gwaharddiadau DAPO a Gofynion Cadarnhaol”) ac adran 7 (“Monitro Electronig)”).

3.6.5 Os oes angen amser ychwanegol i ystyried pa ofynion sydd fwyaf priodol, efallai y bydd yr heddlu am ofyn am ohirio’r gwrandawiad at y diben hwn. Dylid nodi mai dim ond os oes angen llym y dylid gwneud ceisiadau am ohirio, a dylent bob amser fod yn benodol ar gyfer yr achos, er enghraifft, mae’r heddlu wedi derbyn gwybodaeth ychwanegol y mae angen iddynt ymchwilio ymhellach a allai ddylanwadu ar eu cais DAPO.

3.6.6 Os bydd y llys yn gohirio gwrandawiad y cais am y DAPO, bydd y DAPN yn parhau mewn grym nes bod y cais wedi’i bennu neu ei dynnu’n ôl (Adran 29(7). Nid oes darpariaeth yn Neddf Cam-drin Domestig 2021 i’r llys ynadon wneud DAPO dros dro.

4. Cais annibynnol gan yr heddlu am DAPO

4.1 Amodau ar gyfer gwneud Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO)

4.1.1 Gorchymyn a wnaed at ddibenion amddiffyn dioddefwr rhag cam-drin domestig neu’r risg o gam-drin domestig fel y’i diffinnir yn Adran 1 Deddf Cam-drin Domestig 2021 ac mae’n:

• a) Gwahardd y cyflawnwr rhag cyflawni gweithredoedd a bennir yn y gorchymyn hwnnw;
• b) Yn ei gwneud yn ofynnol i’r cyflawnwr gydymffurfio â’r camau a bennir yn y gorchymyn.

4.1.2. Mae’r meini prawf ar gyfer gwneud DAPN a DAPO yr un fath. Gall llys wneud DAPO (Adran 32)):

• a) Os yw’r tramgwyddwr yn 18 oed neu’n hŷn ac wedi bod yn cam-drin tuag at berson 16 oed neu drosodd y mae wedi’i gysylltu ag ef yn bersonol.^{[footnote 5]};
• b) Os yw’r llys o’r farn bod y DAPO yn angenrheidiol ac yn gymesur i amddiffyn yr unigolyn rhag cam-drin domestig, neu’r risg o gam-drin domestig, a gyflawnir gan y cyflawnwr.

4.1.3 Gorchymyn sifil yw DAPO ac felly nid oes angen unrhyw gollfarn blaenorol er mwyn i’r llys wneud DAPO neu i’r heddlu wneud cais.

4.1.4 Ar gyfer y peilot, mae’n rhaid i’r cyflawnwr breswylio yn ardal y llu heddlu peilot er mwyn dod â DAPO. Gall y dioddefwr breswylio yn unrhyw le, gan gynnwys y tu allan i’r ardal beilot.

4.1.5 Does dim gwahaniaeth a ddigwyddodd yr ymddygiad camdriniol yng Nghymru, Lloegr neu rywle arall.

4.1.6 Gall yr heddlu roi DAPO annibynnol gyda neu heb rybudd i’r troseddwr. I gael rhagor o wybodaeth am wneud DAPO heb rybudd, gweler adran 4.4 o’r ddogfen ganllaw hon.

4.1.7 Ni ddylid fyth gwneud cais am DAPO fel dewis amgen i gyhuddo lle mae’r trothwy ar gyfer cyhuddo wedi’i fodloni. Fodd bynnag, gellir gwneud cais am DAPO ar y cyd â phenderfyniad i gyhuddo os oes angen amddiffyn y dioddefwr rhag y tramgwyddwr drwy gydol yr achos troseddol. Rhaid rhoi ystyriaeth bob amser i nodi ac ymchwilio i droseddau sylweddol. Mae’n bwysig nodi y gellir defnyddio mechnïaeth gydag amodau a DAPO ar yr un pryd i adeiladu mwy o amddiffyniad i’r dioddefwr.

4.1.8 Mae disgwyl i’r heddlu gynnwys eu hargymhellion ar gyfer gwaharddiadau neu ofynion yn eu cais am DAPO. I gael gwybodaeth am y gwaharddiadau a’r gofynion y gellir eu cynnwys fel rhan o’r DAPO, gan gynnwys atgyfeiriadau rhaglenni cyflawnwr a thagiau monitro electronig, yn ogystal ag ystyriaethau ar gyfer yr hyn y mae’n rhaid ei osgoi, gweler adrannau 6 a 7 y ddogfen ganllaw hon.

4.1.9 Gall cam-drin domestig gynnwys un digwyddiad neu batrwm o ymddygiad dros amser. Felly efallai y bydd angen i’r heddlu a’r llysoedd ystyried gweithred neu weithredoedd a gynhaliwyd cyn cychwyn Deddf Cam-drin Domestig 2021 a pheilot DAPN/DAPO. Pan fydd hynny’n digwydd, dylai’r heddlu sefydlu ymddygiad perthnasol i gefnogi’r asesiad o reidrwydd ac o’r risg a berir i’r dioddefwr.

4.1.10 Enghreifftiau lle gall grymoedd peilot ystyried cais am DAPO annibynnol:

• lle mae cam-drin domestig wedi dod i sylw’r heddlu yn ystod ymchwiliad ar wahân neu drwy ddulliau eraill, megis drwy atgyfeiriad trydydd parti trwy brosesau Cynhadledd Asesu Risg Amlasiantaeth (MARAC) neu drefniadau diogelu’r cyhoedd amlasiantaethol (MAPPA); drwy atgyfeiriad trydydd parti gan gorff statudol neu gan sefydliad anllywodraethol; neu drwy adroddiad gan aelod o’r cyhoedd;
• cyn ymchwiliad, neu ar unrhyw adeg yn ystod yr ymchwiliad;
• cyn dwyn erlyniad am drosedd, neu ar unrhyw adeg yn ystod achos troseddol, ar gollfarn, ar ôl euogfarn, tra’n aros am apêl yn erbyn euogfarn neu ar ryddhad.
• lle mae’r tramgwyddwr ar fechnïaeth am drosedd, ac nad yw’r amodau mechnïaeth yn darparu amddiffyniad digonol i’r dioddefwr, gellid ystyried DAPO dros dro.
• lle nad yw erlyniad yn cael ei ddilyn, ond mae gan yr heddlu sail resymol dros gredu bod DAPO yn angenrheidiol ac yn gymesur i amddiffyn yr unigolyn rhag cam-drin domestig neu’r risg o gam-drin domestig.

Nid yw’r rhestr hon yn gyflawn.

4.2 Ystyriaethau ynghylch y tramgwyddwr wrth wneud cais Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO)

4.2.1 Disgwylir i’r heddlu holi, cyn belled ag y bo modd, gofnodion perthnasol yr heddlu i weld a yw’r tramgwyddwr eisoes yn destun gorchymyn llys neu waharddeb arall. Disgwylir i’r heddlu hefyd adolygu manylion unrhyw wybodaeth bellach, megis unrhyw fanylion trosedd blaenorol a gedwir am y tramgwyddwr. Bydd y penderfyniad terfynol ynghylch pa ofynion i’w cynnwys yn y DAPO yn cael ei wneud gan y llys.

4.2.2 Gellir gwneud cais am DAPO yn dilyn DAPN, neu gais am DAPO annibynnol mewn achosion lle mae’r cyflawnwr yn destun amodau mechnïaeth. Disgwylir i’r heddlu adolygu manylion unrhyw amodau mechnïaeth, gan sicrhau nad oes gwrthdaro â’r amodau a geisir fel rhan o gais DAPO.

4.2.3 Mae’n rhaid i’r heddlu hefyd roi sylw dyledus i nodweddion gwarchodedig a sefyllfaol y cyflawnwr.

4.3 Gwneud Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO) heb rybudd

4.3.1 Mae’r trefniadau ar gyfer cais heddlu am DAPO annibynnol yr un fath ag ar gyfer cais heddlu am DAPO yn dilyn DAPN yn cael ei roi. Yr eithriad i hyn yw pan fydd yr heddlu’n gwneud DAPO heb rybudd fel y’i trafodir yn yr adran hon o’r ddogfen ganllaw.

4.3.2 Gall y llys wneud DAPO yn erbyn y tramgwyddwr heb i’r tramgwyddwr gael rhybudd o’r achos os yw’r llys o’r farn ei fod yn gyfiawn ac yn gyfleus ar gyfer amddiffyn y dioddefwr (Adran 34). Sylwer, nid yw Adran 34 yn berthnasol i geisiadau DAPO a wneir gan yr heddlu yn dilyn DAPN lle nad oes gan yr heddlu gyfeiriad ar gyfer gwasanaeth. Mewn achosion o’r fath mae adran 29(4) i (6) yn gymwys (gweler Adran 2.3.7 o’r ddogfen ganllaw hon).

4.3.3 Byddai ceisiadau heb rybudd yn ymarferol, ond yn cael eu gwneud mewn amgylchiadau eithriadol neu frys, wrth wneud cais am y gorchymyn, byddai angen i’r heddlu gyflwyno tystiolaeth i’r llys ynghylch pam fod angen cais am DAPO heb rybudd.

4.3.4 Wrth benderfynu a ddylid gwneud DAPO yn ddirybudd, rhaid i’r llys roi sylw i’r holl amgylchiadau, gan gynnwys:

• a) unrhyw risg y bydd y troseddwr yn achosi niwed sylweddol i’r dioddefwr os na wneir y DAPO ar unwaith;
• b) a yw’n debygol y bydd y person a wnaeth gais am y DAPO yn cael ei atal neu ei atal rhag dilyn y cais os na wneir y DAPO ar unwaith;
• c) a oes lle i gredu bod y tramgwyddwr yn ymwybodol o’r achos ond ei fod yn osgoi cyflwyno rhybudd o’r gwrandawiad yn fwriadol a bydd yr oedi sy’n gysylltiedig â gweithredu gwasanaeth achos dirprwyedig yn achosi rhagfarn ddifrifol i’r person y byddai’r gorchymyn yn cael ei amddiffyn amdano..

4.3.5 Os bydd llys yn gwneud DAPO heb rybudd yn erbyn y tramgwyddwr, rhaid i’r llys roi cyfle i’r tramgwyddwr gyflwyno sylwadau am y DAPO cyn gynted ag y bo hynny’n “gyfiawn a chyfleus”, mewn gwrandawiad y rhoddwyd rhybudd i bob parti yn unol â rheolau’r llys.

5. Gorchmynion Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPOs) a wnaed yn ystod achos llys troseddol parhaus

5.1 Pan fo’r tramgwyddwr wedi’i gael yn euog o drosedd, gall y llys sy’n delio â’r tramgwyddwr am y drosedd honno (yn ogystal â dedfrydu’r tramgwyddwr neu ddelio â’r tramgwyddwr mewn unrhyw ffordd arall) ddyroddi DAPO yn erbyn y tramgwyddwr (Adran 31 (3)). Nid yw hyn yn gymwys mewn achosion lle mae’r Llys Apêl yn delio â’r troseddwr am drosedd (Adran 31 (4)).

5.2 Caiff llys drwy neu cyn hynny y mae person yn ddieuog o drosedd, wneud DAPO yn erbyn y person (Adran 31 (5)).

5.3 Pan fydd Llys y Goron yn caniatáu apêl person yn erbyn euogfarn am drosedd, caiff Llys y Goron wneud DAPO yn erbyn y person (Adran 31 (6)).

5.4 Os yw’r heddlu neu’r erlynwyr yn dymuno i’r llys wneud DAPO, rhaid iddynt gyflwyno hysbysiad i’r diffynnydd a’r llys ymlaen llaw gyda gorchymyn drafft. Mewn achosion o’r fath, rhaid i’r heddlu weithio’n agos gyda Gwasanaeth Erlyn y Goron (CPS) ar ddatblygu’r ffurflen a darparu unrhyw argymhellion. Os yw’r llys yn dymuno cynnig ei hun i wneud DAPO, dylai roi rhybudd i’r diffynnydd a gall ofyn am gymorth Gwasanaeth Erlyn y Goron (CPS), a thrwyddynt, yr heddlu, ynghylch y telerau.

5.5 Ar adeg dedfrydu neu yn rhyddfarnol, lle mae’n ymddangos bod yr amodau statudol ar gyfer gwneud DAPO yn cael eu bodloni, nid oes angen i’r heddlu wneud cais ar wahân; gwneir y cais yn yr achos troseddol gan y llys, gyda mewnbwn gan Wasanaeth Erlyn y Goron (CPS), yn seiliedig ar wybodaeth a ddarperir gan yr heddlu. Er nad yw’n ofynnol i’r heddlu wneud cais ar wahân ar gyfer DAPO, mae’n ofynnol iddynt gynorthwyo i ddarparu tystiolaeth i gefnogi’r cais sy’n cael ei gyflwyno gan y llys.

6. Gwaharddiadau a gofynion cadarnhaol

6.1 Darpariaethau allweddol

6.1.1 Rhaid i’r llys ystyried pa ofynion (os o gwbl) sy’n angenrheidiol ac yn gymesur i ddiogelu’r person rhag yr ymddygiad camdriniol  (Adran 35(2). Disgwylir i’r darpariaethau a geisir gan yr heddlu yn eu ceisiadau DAPO adlewyrchu hyn. Gall ymddygiad camdriniol y troseddwr gymryd unrhyw un o’r ffurflenni a nodir yn y diffiniad o gam-drin domestig yn Adran 1 Deddf Cam-drin Domestig 2021, neu unrhyw gyfuniad ohonynt.

6.1.2 Caiff llys osod darpariaethau yn y DAPO y mae’n credu eu bod yn angenrheidiol ac yn gymesur i ddiogelu’r person y gwneir y gorchymyn diogelu ar ei gyfer. Mae’r darpariaethau hyn yn cynnwys gwaharddiadau, cyfyngiadau neu ofynion cadarnhaol.

6.1.3 Gellir teilwra amodau gwaharddiadau/cyfyngiadau neu ofynion cadarnhaol i amddiffyn y dioddefwr a mynd i’r afael ag ymddygiad camdriniol y cyflawnwr yn seiliedig ar bob achos. Rhaid i’r cais am DAPO nodi’n effeithiol yr amodau y mae’r heddlu yn eu hystyried yn angenrheidiol i amddiffyn yr unigolyn rhag cam-drin domestig, neu’r risg o gam-drin domestig, gan y cyflawnwr.

6.1.4 Mae gofynion cadarnhaol yn ei gwneud yn ofynnol i’r cyflawnwr gymryd camau y mae’n rhaid i berson cyfrifol eu monitro. Mae hyn yn ymwneud yn bennaf ag atgyfeiriadau ar gyfer presenoldeb gorfodol ar raglen e.e. rhaglen newid ymddygiad, rhaglen camddefnyddio cyffuriau neu alcohol, gweler adran 6.3 o’r ddogfen ganllaw hon am ragor o wybodaeth. Mae gwaharddiadau yn cyfeirio at y gofynion y gellir eu rhoi ar waith ar gyfer DAPO, gweler adran 6.2 o’r ddogfen ganllaw hon am ragor o wybodaeth.

6.1.5 Ceir manylion pellach am y nodweddion allweddol o fewn cwmpas DAPO drwy gydol y ddogfen ganllaw hon. Gweler isod:

Gwaharddiadau: unrhyw un yr ystyrir ei fod yn angenrheidiol i amddiffyn y dioddefwr rhag cam- drin domestig neu’r risg o gam-drin domestig	Adran 6.2
Gofynion cadarnhaol, yn cynnwys presenoldeb yn bennaf ar newid ymddygiad cyflawnwr, camddefnyddio sylweddau neu raglen cymorth iechyd meddwl	Adran 6.3
Gofynion monitro electronig neu “tagio”	Adran 7

6.1.6 Disgwylir i’r heddlu ymgysylltu â’r dioddefwr i gael eu barn ar y gofynion mwyaf priodol i’w gofyn yn y cais am y DAPO.

6.1.7 Mae disgwyl i’r heddlu hefyd ystyried efallai na fydd y dioddefwr yn ymwybodol o’r holl ymddygiadau camdriniol sy’n cael eu harddangos gan y troseddwr, yn enwedig ymddygiadau sy’n cael eu cynnal ar-lein neu sydd fel arall yn cael eu “galluogi yn ddigidol” (er enghraifft, os yw’r tramgwyddwr yn monitro’r dioddefwr trwy osod rhaglen neu gais ar ddyfeisiau personol sy’n perthyn i’r dioddefwr), neu efallai na fydd y dioddefwr yn credu bod yr ymddygiad yn gyfystyr â cham-drin domestig. Bydd disgwyl i’r heddlu drafod hyn gyda’r dioddefwr a dylent fod yn fodlon bod y dioddefwr yn deall pam fod rhai ymddygiadau yn annerbyniol.

6.1.8 Rhaid i ofynion DAPO, i’r graddau y bo’n ymarferol, osgoi gwrthdaro â chredoau crefyddol y tramgwyddwr, gwaith neu addysg y cyflawnwr, neu ofynion unrhyw orchymyn llys arall y mae’r cyflawnwr yn ddarostyngedig iddo. Fodd bynnag, os nad yw’n ymarferol osgoi’r gwrthdaro, yna gall y llys barhau i osod y gofyniad (Adran 36(1)).

6.1.9 Mae DAPO yn effeithiol am gyfnod penodedig a bennir yn y gorchymyn, hyd nes y bydd digwyddiad penodedig yn digwydd, neu nes y gwneir gorchymyn pellach (Adran 38). Gellir pennu gwahanol gyfnodau mewn perthynas â gwahanol ofynion DAPO. Er mai’r llys sydd â llais terfynol dros y cyfnod y mae gorchymyn a’i ofynion unigol yn berthnasol, disgwylir i’r heddlu wneud eu hargymhellion mewn perthynas â hyd unrhyw ofynion DAPO.

6.1.10 Os yw’r tramgwyddwr eisoes yn ddarostyngedig i DACO arall, gall y llys nodi y bydd y DAPO newydd yn dod i rym ar y DAPO blaenorol yn peidio â chael effaith  (Adran 38(2). Fodd bynnag, lle mae’r cyflawnwr yn destun gorchymyn amddiffynnol arall, megis Gorchymyn i Gadw Rhag Ymyrryd, gellir gwneud DAPO o hyd ar yr amod nad yw amodau pob gorchymyn yn gwrthdaro.

6.1.11 Mae gofyniad a osodir gan DAPO yn ystod y peilot yn cael effaith ym mhob rhan o’r Deyrnas Unedig oni bai ei fod wedi’i chyfyngu’n benodol i ardal benodol  (Adran 38(7)).

6.2 Gwaharddiadau

6.2.1 Caiff DAPO osod ystod o ofynion (Adrannau 35(4) i (6), megis:

• a) gwahardd y cyflawnwr rhag cysylltu â’r dioddefwr (mae’r gofyniad hwn yn cipio cyswllt mewn unrhyw fodd, gan gynnwys dros y ffôn, drwy’r post, e-bost, neges destun SMS neu’r cyfryngau cymdeithasol);
• b) gwahardd y tramgwyddwr rhag dod o fewn pellter penodol i unrhyw safle yng Nghymru a Lloegr y mae’r dioddefwr yn byw. Gall DAPO hefyd wahardd y tramgwyddwr rhag dod o fewn pellter penodedig i unrhyw annedd a bennir gan y llys, neu unrhyw annedd arall o ddisgrifiad penodol. Bydd hyn yn cynnwys, er enghraifft, unrhyw fan lle gellir dod o hyd i’r dioddefwr yn gyffredin, megis man gwaith y dioddefwr, man addoli, neu ysgol eu plant..
• c) pan fo’r dioddefwr a’r cyflawnwr yn byw yn yr un safle, gwahardd y tramgwyddwr rhag troi allan neu wahardd y dioddefwr o’r annedd honno, gwahardd y tramgwyddwr rhag mynd i mewn i’r annedd honno, neu ei gwneud yn ofynnol i’r cyflawnwr adael yr annedd honno (adran 35(5)). Gellir gwneud y ddarpariaeth hon ni waeth pwy sy’n berchen neu’n rhentu’r safle.

6.2.2 Gall yr heddlu geisio, a gall y llys orfodi wedi hynny, unrhyw ofynion yr ystyrir eu bod yn angenrheidiol i ddiogelu’r person rhag cam-drin domestig, neu’r risg o gam-drin domestig gan y troseddwr. Nid yw’r enghreifftiau a roddir yn Neddf Cam-drin Domestig 2021 yn gynhwysfawr.

Er enghraifft, gallai’r heddlu hefyd geisio darpariaethau i fynd i’r afael ag ymddygiad camdriniol fel:

• a) Cysylltu â neu ryngweithio â’r dioddefwr trwy drydydd partïon. Er enghraifft, plant, partner, aelodau eraill o’r teulu, ffrindiau neu gyd-weithwyr y dioddefwr;
• b) Hacio, monitro neu reoli cyfrifon cyfryngau cymdeithasol, e-bost, ffôn, cyfrifiadur, neu ddyfeisiau personol eraill y dioddefwr;
• c) Cymryd rhan mewn unrhyw fath o wyliadwriaeth o’r dioddefwr mewn unrhyw fodd;
• d) Ymyrryd â neu gyfyngu ar fynediad y dioddefwr i nwyddau, gwasanaethau neu eiddo;
• e) Difrodi neu fygwth difrodi eiddo sy’n eiddo i’r dioddefwr;
• f) Canslo neu gaffael nwyddau neu wasanaethau yn enw neu gyfrif y dioddefwr, neu redeg biliau neu ddyledion yn fwriadol yn enw’r dioddefwr (gyda neu heb yn wybod i’r dioddefwr);
• g) Ymyrryd â, cyfyngu ar fynediad y dioddefwr i, neu yn fwriadol rwystro’r gwaredu asedau ar y cyd;
• h) Rhannu neu gyhoeddi, neu fygwth rhannu neu gyhoeddi, gwybodaeth bersonol neu ddelweddau sy’n ymwneud â’r dioddefwr;
• i) Creu deunydd trin neu synthetig ar-lein sy’n ymwneud â’r dioddefwr;
• j) Cyfeirio at y dioddefwr ar gyfryngau cymdeithasol naill ai’n uniongyrchol neu’n anuniongyrchol.

Nid yw’r rhestr hon yn gyflawn.

6.3 Gofynion cadarnhaol a’r person cyfrifol

6.3.1 Gall DAPO osod gofynion cadarnhaol, gan orfodi cyflawnwr i weithredu. Ochr yn ochr â cheisio gwaharddiadau mewn perthynas â rhai mathau o ymddygiad camdriniol wrth iddynt wneud cais am DAPO, efallai y bydd yr heddlu hefyd yn dymuno ystyried a oes angen unrhyw ofynion cadarnhaol i leihau’r risg a berir i’r dioddefwr.

6.3.2 Wrth ystyried pa ofynion cadarnhaol a allai fod yn angenrheidiol, disgwylir i’r heddlu ystyried ffactorau eraill y gallai fod angen mynd i’r afael â hwy i sefydlogi’r tramgwyddwr. Gallai hyn gynnwys, ond nid yw’n gyfyngedig i, newid ymddygiad neu ddibyniaeth ar gyffuriau neu alcohol. Sylwch, lle nodir yr angen i’r tramgwyddwr fynychu rhaglen cyffuriau neu alcohol, ni ellir mandadu’r cyflawnwr i fod yn bresennol heb gydsyniad gwybodus.

6.3.3 Ar gyfer unrhyw ofyniad cadarnhaol a osodir o dan y DAPO, rhaid pennu “person cyfrifol” (unigolyn neu sefydliad) i asesu addasrwydd cyflawnwr i ymgymryd â’r gofyniad, gwneud y trefniadau angenrheidiol, adrodd am gydymffurfiad â’r heddlu drwy gydol y gofyniad, a sicrhau cydgysylltiad ag asiantaethau eraill sy’n cyflawni gofynion o’r fath (Adran 36(2)).

6.3.4 Y person cyfrifol ar gyfer cynllun peilot DAPO fydd darparwr y rhaglen sy’n darparu’r gofyniad cadarnhaol (er enghraifft, darparwr y rhaglen newid ymddygiad). Mae’n ddyletswydd ar y person cyfrifol i wneud asesiad addasrwydd o ran a yw’r cyflawnwr yn addas ar gyfer y gofyniad; gwneud unrhyw drefniadau angenrheidiol mewn cysylltiad â’r gofyniad cadarnhaol y maent yn gyfrifol amdano; hyrwyddo cydymffurfiaeth y cyflawnwr â’r gofyniad hwnnw; ac i hysbysu’r heddlu ynglŷn â chydymffurfiad y tramgwyddwr neu ddiffyg cydymffurfio â’r gofyniad. Darperir rhagor o wybodaeth am fonitro cydymffurfiaeth â DAPO yn adran 10 (“Monitro cydymffurfiaeth â DAPO”).

6.3.5 Ar gyfer unrhyw ofyniad cadarnhaol a osodir o dan y DAPO, dylai’r heddlu sicrhau eu bod yn osgoi cyfeirio’r cyflawnwr at yr un darparwr gwasanaeth â’r dioddefwr, os yw’r dioddefwr hefyd yn mynychu rhaglen a lle mae hyn yn hysbys. Lle na ellir osgoi hyn, dylai’r heddlu weithredu mesurau diogelu priodol.

6.4 Gwneud cais am ofyniad cadarnhaol

6.4.1 Wrth geisio cynnwys gofyniad cadarnhaol mewn cais DAPO, bydd angen i’r heddlu gynnwys asesu addasrwydd gan ddarparwr rhaglen ac enwi’r darparwr a ddewiswyd fel y person cyfrifol. Mae angen yr wybodaeth hon wrth wneud cais i ganiatáu i’r llys benderfynu mewn gwrandawiad DAPO unigol ynghylch a ddylid gosod y gofyniad hwn ai peidio.

6.4.2 Rhaid i’r llys dderbyn tystiolaeth ar addasrwydd a gorfodadwyedd y gofyniad. Gall y llys ynadon ofyn am wybodaeth ychwanegol am addasrwydd a gorfodadwyedd y person cyfrifol (Adran 36 (3). O dan yr amgylchiadau hyn, bydd angen i’r heddlu drefnu i’r person cyfrifol fynychu’r llys i ddarparu gwybodaeth o’r fath.

6.4.3 Lle na ellir cwblhau’r asesiad addasrwydd mewn pryd i’r gofyniad cadarnhaol gael ei osod, efallai y bydd prif swyddog yr heddlu yn dymuno ceisio gohirio’r gwrandawiad at y diben hwn. Os yw DAPN wedi’i gyhoeddi cyn y DAPO, bydd y DAPN yn parhau i fod mewn grym.

6.4.4 Wrth benderfynu pa raglen i gyfeirio’r cyflawnwr ati, dylai swyddogion yr heddlu yn gyntaf geisio ymgysylltu â’r sefydliad ‘brysbennu ‘ a fydd ar waith ar gyfer atgyfeiriadau o’r fath ar gyfer peilot y DAPO.

6.4.5 Bydd y swyddogaeth brysbennu yn rhoi cyngor arbenigol ar ba fath o raglen/menter fyddai fwyaf addas ym mhob achos, gan helpu i leihau’r risg o osod cyflawnwr ar raglen anaddas. Bydd y swyddogaeth brysbennu yn cysylltu â’r darparwr ynghylch asesiad y darparwr o addasrwydd.^{[footnote 6]}

6.4.6 Pan fydd DAPO yn dilyn DAPN a bod yn rhaid ei glywed o fewn 48 awr ar ôl cyhoeddi’r DAPN, dylai swyddogion wneud pob ymdrech i gysylltu â’r swyddogaeth brysbennu ond, gall swyddogion estyn allan yn uniongyrchol am asesiad gan ddarparwr rhaglen sy’n cymryd rhan yn y peilot. Yn yr achosion hynny, dylai grymoedd gynnwys y swyddogaeth brysbennu mewn gohebiaeth am oruchwyliaeth.^{[footnote 7]}

6.4.7 Wrth ddewis darparwyr rhaglenni ar gyfer cymryd rhan yn y cynllun peilot, rhoddir ystyriaeth i’r canlynol o leiaf: darparu rhaglenni o fewn y meysydd peilot, gofynion y person cyfrifol fel y nodir yn y Ddeddf Cam-drin Domestig (Adran 36(2), safonau’r Swyddfa Gartref ar gyfer ymyriadau cyflawnwr cam-drin domestig (Safonau ar gyfer ymyriadau cyflawnwr cam-drin domestig (hygyrch) – GOV.UK (www.gov.uk), a’r Safon Parch (Safon_Parch_4ydd_cyfrol_2022.pdf (hubble-live-assets.s3.amazonaws.com).

6.4.8 Efallai y byddai’n briodol i’r cyflawnwr fynychu mwy nag un rhaglen o dan ei amod gofyniad cadarnhaol, er enghraifft rhaglen alcohol ac yna rhaglen newid ymddygiad. Dylai heddluoedd ymgysylltu â’r sefydliad brysbennu a darparwyr rhaglenni perthnasol i sicrhau bod asesiadau addasrwydd a’r person cyfrifol ar gyfer pob darparwr rhaglen yn cael ei nodi yn eu cais DAPO.

6.4.9 Lle na fu’n bosibl nodi rhaglen addas i’r cyflawnwr ei mynychu, ni ddylai’r heddlu gynnwys yr argymhelliad hwn yn ei gais.

6.4.10 Pan geisir DAPO ar ddiwedd achos troseddol, ac ystyried gofyniad cadarnhaol, dylai’r heddlu, wrth ddarparu gwybodaeth i gefnogi cais, gysylltu â’r swyddogaeth brysbennu a fydd yn argymell darparwr rhaglen.

6.4.11 Pan geisir DAPO ar ddedfryd, ac ystyried gofyniad cadarnhaol, disgwylir i’r heddlu ymgysylltu â Gwasanaeth Carchardai a Phrawf EM (HMPPS) i ystyried a ddylai cais am ofyniad cadarnhaol gael ei gwblhau gan yr heddlu neu Wasanaeth Carchardai a Phrawf EM (HMPPS).).

6.4.12 Pan ofynnir am DAPO ar gollfarn, disgwylir i’r heddlu gysylltu â Gwasanaeth Carchardai a Phrawf EM (HMPPS) i ddeall a fyddai’r gofyniad arfaethedig yn cael ei gyflawni’n well fel rhan o orchymyn cymunedol neu ddedfryd ohiriedig.

6.5 Monitro parhaus gan y person cyfrifol am ofynion cadarnhaol

6.5.1 Mae gan y person cyfrifol ddyletswydd i hysbysu’r heddlu o gydymffurfiad y cyflawnwr neu ddiffyg cydymffurfio â’r gofyniad. Mae hyn ni waeth a wnaeth yr heddlu gais am yr DAPO ai peidio. Rhaid i’r person cyfrifol adrodd am gydymffurfiad neu ddiffyg cydymffurfio â phrif swyddog yr ardal y mae’r cyflawnwr yn preswylio ynddi (Adran 36(6). Os yw’n ymddangos i’r person cyfrifol nad yw’r tramgwyddwr yn byw mewn unrhyw ardal heddlu (er enghraifft, os yw’n ymddangos bod y tramgwyddwr yn ddigartref), yna rhaid iddo roi gwybod i brif swyddog ardal yr heddlu lle mae’r llys a wnaeth y DAPO wedi’i leoli ynddo..

6.5.2 Yn ymarferol, mae’n debygol y bydd y person cyfrifol yn hysbysu un pwynt cyswllt dynodedig (SPOC) neu swyddog â gofal (OIC) a awdurdodir gan brif swyddog yr heddlu i dderbyn y wybodaeth hon ynghylch cydymffurfiad y cyflawnwr neu ddiffyg cydymffurfio â gofynion cadarnhaol. Bydd effeithlonrwydd y broses hon yn dibynnu ar rannu gwybodaeth amlasiantaethol effeithiol rhwng y llysoedd a’r heddlu ar bob cam o’r broses DAPO, yn enwedig pan fydd DAPO yn cael ei wneud neu ei amrywio.

6.5.3 At ddibenion y peilot, os yw’r cyflawnwr wedi symud cyfeiriad i ardal heddlu nad yw’n beilota ond yn parhau i fod ar ofyniad cadarnhaol, rhaid i’r person cyfrifol anfon adroddiad cydymffurfio at yr heddlu gwreiddiol, treialu a’r heddlu newydd yn yr ardal lle mae’r tramgwyddwr bellach yn byw ynddo.

7. Gofynion monitor electronig

7.1 Gall DAPO osod gofyniad monitro electronig neu “tagio” ar y tramgwyddwr. Yn ystod y peilot DAPO, mae’r galluoedd canlynol ar gael trwy fonitro electronig:

• a) Parthau eithrio – Gwahardd y tramgwyddwr rhag mynd i mewn i leoliad neu gyfeiriad penodol.
• b) Cyrffyw – Gorfodi’r tramgwyddwr i fod mewn lleoliad penodol ar adegau penodol.

7.2 Diben arfaethedig unrhyw ofyniad monitro electronig yw monitro cydymffurfiaeth y cyflawnwr â’r gofynion eraill a osodir gan y DAPO. Er enghraifft, os bydd y DAPO yn gwahardd y cyflawnwr rhag dod o fewn pellter penodol i gartref y dioddefwr, yna gellid gosod monitro electronig i fonitro a yw’r tramgwyddwr yn cydymffurfio â’r gofyniad hwn trwy aros y tu allan i’r parth gwahardd.

7.3 Ni ellir gosod gofyniad monitro electronig yn yr amgylchiadau canlynol (Adran 37):

• a) yn absenoldeb y cyflawnwr;
• b) heb gydsyniad unrhyw berson (ac eithrio’r cyflawnwr) y mae’n ofynnol i’w gydweithrediad gyflawni’r gofyniad monitro electronig - gallai’r person hwn, er enghraifft, fod yn berchennog ar y safle lle mae’r tramgwyddwr yn byw os oes angen gosod uned monitro cartref yno.

7.4 Ni ellir gosod monitro electronig lle nad yw’r cyflawnwr o unrhyw breswylfa sefydlog.

7.5 Ar gyfer y peilot, bydd y Gwasanaeth Gwybodaeth Mechnïaeth (BIS) yn cynnal ymholiadau cam-drin domestig a diogelu plant (lle mae cyrffyw monitro electronig yn cael ei osod) ochr yn ochr â’r ymholiad caniatâd am ganiatâd i’r offer monitro electronig gael ei osod yn y cyfeiriad.

7.6 Pan fydd DAPO yn gosod gofyniad monitro electronig, rhaid i’r DAPO nodi’r person sydd i fod yn gyfrifol am fonitro’r gofyniad (Adran 37(6). Y “person cyfrifol” ar gyfer monitro electronig yw darparwr technoleg yr offer monitro.

7.7 Mae’r “person cyfrifol” yn gyfrifol am fonitro, dilysu ac adrodd am doriadau drwy hysbysiadau i’r heddlu. Ar ôl cadarnhad o dorri rheolau, bydd y person cyfrifol yn rhannu manylion torri gydag ystafell reoli’r heddlu sy’n treialu perthnasol mewn fformat safonol drwy e-bost.

7.8 Bydd angen i heddluoedd adolygu ac asesu pob rhybudd torri yr adroddwyd amdano ar gyfer y DAPO, penderfynu ar gamau gorfodi ac yn dilyn eu hymchwiliad hysbysu’r darparwr technoleg monitro electronig o’r statws canlyniad.

7.9 Dylai’r heddlu hysbysu’r dioddefwr o gamau i’w cymryd ar ôl torri DAPO, a darparu diweddariadau, cyn unrhyw erlyniad. Os penderfynir am beidio â gweithredu ymhellach, dylid hysbysu’r dioddefwr am hyn ynghyd ag esboniad o’r penderfyniad. Am fwy o wybodaeth am ymgysylltu â’r dioddefwr yn dilyn toriad, mae’r Coleg Plismona wedi datblygu canllawiau pellach sydd ar gael yma: Diogelwch a chymorth dioddefwyr Coleg Plismona. Dylid ystyried diogelwch y dioddefwr bob amser ac unrhyw risg uwch o ganlyniad i dorri DAPO.

7.10 Ni chaniateir gosod gofyniad monitro electronig am fwy na 12 mis ar y tro (Adran 38 (5). Os ystyrir bod angen ymestyn gofyniad monitro electronig, gellir gwneud cais i’r llys i’r DAPO gael ei amrywio yn unol â hynny^{[footnote 8]}. Gall y cais i ymestyn y gofyniad monitro electronig fod am gyfnod pellach hyd at uchafswm o 12 mis yn unig er mwyn amddiffyn yr unigolyn rhag cam-drin domestig neu’r risg o gam-drin domestig gan y tramgwyddwr.

7.11 Ni chaniateir gosod gofyniad monitro electronig o dan DAPO yn absenoldeb y tramgwyddwr (Adran 37 (2). Ni fydd llysoedd yn gallu gosod monitro electronig heb i’r tramgwyddwr fynychu gwrandawiad personol. Mae hyn yn rhoi cyfle i’r troseddwr gadarnhau ei gyfeiriad cartref yn uniongyrchol i’r llys.

7.12 Fel gydag unrhyw ofyniad arall a geisir mewn cais am DAPO, rhaid i’r llys fod yn fodlon bod monitro electronig yn angenrheidiol ac yn gymesur i ddiogelu’r achwynydd rhag cam-drin domestig, neu’r risg o gam-drin domestig gan y tramgwyddwr.

7.13 Pan fydd DAPO yn gosod gofyniad monitro electronig ar y tramgwyddwr, mae’r cyflawnwr yn ddarostyngedig i rwymedigaethau penodol sy’n cael effaith fel unrhyw ofyniad arall a osodir gan y DAPO. Mae’r rhwymedigaethau hyn wedi’u nodi  yn Adran 37(8) ac yn ei gwneud yn ofynnol i’r cyflawnwr:

• a) ymostwng i’r cyfarpar monitro electronig (megis tag ffêr) neu i’r cyfarpar hwn sy’n cael ei osod (megis uned monitro cartref) gan y darparwr monitro electronig;
• b) ymostwng i’r cyfarpar monitro electronig sy’n cael ei archwilio neu ei atgyweirio gan y darparwr monitro electronig;
• c) Peidio ag ymyrryd â’r cyfarpar monitro electronig, na ymyrryd chwaith gyda’i weithio;
• d) Cymryd unrhyw gamau i gadw’r cyfarpar yn gweithio’n iawn, gan gynnwys cadw’r offer wedi’i wefrio yn ôl y cyfarwyddyd.

Byddai methu â chydymffurfio â’r gofynion hyn yn gyfystyr â thorri’r DAPO (Adran 39).

8. Gofynion hysbysu

8.1 Gofynion hysbysu

8.1.1 Mae cyflawnwr sy’n ddarostyngedig i DAPO yn awtomatig yn ddarostyngedig i ofynion hysbysu enw a chyfeiriad (Adran 41). Mae hyn yn ei gwneud yn ofynnol iddynt hysbysu’r heddlu o’u henw(au) (gan gynnwys unrhyw aliases) a’u cyfeiriad cartref o fewn tri diwrnod sy’n dechrau ar y diwrnod y gwneir y DAPO. Rhaid hysbysu unrhyw newidiadau i’r enw neu’r cyfeiriad i’r heddlu hefyd o fewn tri diwrnod i’r digwyddiad, mae hyn yn cynnwys hysbysu’r heddlu am unrhyw enwau eraill y maent yn eu defnyddio. Bydd gwybodaeth o’r fath yn helpu’r heddlu i fonitro cydymffurfiaeth â’r DAPO ac wrth reoli’r risgiau a berir gan y cyflawnwr.

8.1.2 Nid oes angen i heddluoedd ofyn am ofynion hysbysu yn eu cais.

8.1.3 Gall y troseddwr hysbysu drwy fynychu gorsaf heddlu yn ei ardal leol a rhoi hysbysiad llafar i swyddog heddlu neu unrhyw berson sydd wedi’i awdurdodi at y diben gan y swyddog sy’n gyfrifol am yr orsaf.

8.1.4 Pan fydd yr heddlu wedi derbyn hysbysiad gan dramgwyddwr, rhaid iddynt gydnabod hyn yn ysgrifenedig. Mae’n ôl disgresiwn yr heddlu ynghylch a yw’n briodol ar adeg yr hysbysiad i dynnu olion bysedd neu dynnu llun y tramgwyddwr, neu’r ddau. Mae hyn yn arferadwy at ddibenion gwirio hunaniaeth y person.

8.1.5 Diffinnir “cyfeiriad cartref” fel (Adran 56)):

• a) Unig gyfeiriad neu brif breswylfa’r person yn y Deyrnas Unedig, neu
• b) Os nad oes gan y person gartref o’r fath –
  • i. cyfeiriad neu leoliad man yn y Deyrnas Unedig lle gellir dod o hyd i’r person yn rheolaidd;
  • ii. os oes mwy nag un lle o’r fath, cyfeiriad neu leoliad pa un bynnag o’r lleoedd hynny y mae’r person yn eu dewis.

8.1.6 Bwriad y diffiniad hwn yw dal ystod o amgylchiadau mewn perthynas â’r tramgwyddwr, megis os yw’n symud yn rheolaidd rhwng cyfeiriadau lluosog neu os ydynt yn ddigartref. Os oes gan y tramgwyddwr gyfeiriad cartref yng Nghymru a Lloegr, rhaid iddo roi hysbysiad gan (Adran 42):

• a) mynychu gorsaf heddlu yn ardal yr heddlu lle mae’r cyfeiriad cartref wedi’i leoli, a
• b) rhoi hysbysiad llafar i swyddog heddlu, neu i unrhyw berson sydd wedi’i awdurdodi at y diben gan y swyddog sy’n gyfrifol am yr orsaf.

8.1.7 Os yw’r tramgwyddwr yn peidio â chael cyfeiriad cartref yng Nghymru a Lloegr, rhaid iddo roi hysbysiad drwy:

• a) fynychu gorsaf heddlu yn ardal yr heddlu leol lle mae’r llys a wnaeth y DAPO mewn perthynas â’r tramgwyddwr wedi’i leoli, a
• b) rhoi hysbysiad llafar i swyddog heddlu, neu i unrhyw berson sydd wedi’i awdurdodi at y diben gan y swyddog sy’n gyfrifol am yr orsaf.

8.1.8 Pan fo’r cyflawnwr yn rhoi hysbysiad, rhaid iddo, os gofynnir iddo wneud hynny gan y swyddog sy’n derbyn yr hysbysiad, ganiatáu i’r swyddog wirio ei hunaniaeth trwy dynnu ei olion bysedd a/neu ei ffotograff (adran 42(5)).

8.1.9 Ar gyfer cynllun peilot DAPN a DAPO, os bydd tramgwyddwr yn symud y tu allan i ardal heddlu peilot, rhaid i’r cyflawnwr hysbysu’r heddlu eu bod yn dod i mewn i’r newid cyfeiriad cartref hwn. Yna dylai’r heddlu newydd hysbysu’r ardal heddlu peilota gwreiddiol bod cyflawnwr gyda DAPO wedi symud i’r ardal, gan ddefnyddio’r templed yn Atodiad H.

8.1.10 Dylai’r llu newydd barhau i hysbysu ardal wreiddiol yr heddlu sy’n treialu unrhyw newidiadau mewn enw neu gyfeiriad yn y dyfodol gan ddefnyddio’r templed hwn. Mae hyn yn bwysig pe bai angen amrywio’r gorchymyn, y gellir ei wneud dim ond mewn llysoedd treialu, ac am gysondeb wrth werthuso’r DAPO.

8.1.11 Unwaith y bydd y tramgwyddwr wedi rhoi hysbysiad, rhaid cydnabod hyn yn ysgrifenedig. [Mae’r ffurflen hysbysu yn cael ei datblygu a bydd ar gael ar adeg ei chyhoeddi yn dilyn ystyriaeth gan bartneriaid gweithredol].

8.1.12 Nid yw’r gofynion hysbysu yn berthnasol pan fo’r cyflawnwr eisoes yn ddarostyngedig i ofynion hysbysu (Adran 41):

• a) wedi’i osod gan DAPO arall; neu
• b) o dan Rhan 2 o Ddeddf Troseddau Rhywiol 2003; neu
• c) o dan Adran 9 Deddf Diogelu Stelcio 2019.

8.1.13 Os yw’r tramgwyddwr yn peidio â bod yn ddarostyngedig i unrhyw un o’r gofynion hysbysu hynny cyn i DAPO ddod i ben, y dyddiad cau ar gyfer hysbysu fyddai tri diwrnod yn dechrau â’r diwrnod y mae’r tramgwyddwr yn peidio â bod yn ddarostyngedig i’r gofynion hysbysu eraill (h.y. yn dechrau gyda’r diwrnod y daw’r gorchymyn neu’r gorchmynion eraill i ben) (Adran 41).

8.1.14 Pan fydd DAPO yn gosod gofyniad cadarnhaol ar y tramgwyddwr, yn ychwanegol at y gofynion hysbysu uchod, mae’r cyflawnwr yn ddarostyngedig i rwymedigaethau i hysbysu’r person sy’n gyfrifol am oruchwylio cydymffurfiaeth â’r gofyniad hwnnw o unrhyw newidiadau i’w cyfeiriad cartref, os yw’n peidio â chael cyfeiriad cartref, a/neu unrhyw effaith y gallai hyn ei chael ar fynychu’r rhaglen  (Adran 36(7)). Rhaid i’r person cyfrifol ffeilio ei adroddiad cydymffurfio a diffyg cydymffurfio â’r heddlu  (Adran 36(5)).

8.1.15 Yn seiliedig ar y fframwaith asesu ac adrodd, mae’r personau cyfrifol yn cael eu harwain i nodi yn eu hadroddiad i’r heddlu a fyddai presenoldeb ar y rhaglen yn rhesymol o gyfeiriad newydd y tramgwyddwr. Bydd y person cyfrifol yn dilyn meini prawf penodedig i benderfynu ar yr achosion lle bydd angen iddynt gysylltu â’r heddlu. Mae’r rhwymedigaethau hyn yn cael effaith fel unrhyw ofyniad arall a osodir gan y DAPO. Darperir rhagor o wybodaeth am y rhwymedigaethau hyn yn adran 9 (“Monitro cydymffurfiaeth â DAPO”).

8.2 Troseddau’n ymwneud â hysbysiad

8.2.1 Mae’n drosedd os yw’r tramgwyddwr yn methu, heb esgus rhesymol, i gydymffurfio â’r gofynion hysbysu neu os yw’n darparu gwybodaeth y mae’n gwybod ei bod yn ffug wrth gydymffurfio â’r gofynion hynny.

8.2.2 Mae’n drosedd os yw’r tramgwyddwr yn methu, heb esgus rhesymol, caniatáu i’r swyddog sy’n derbyn ei hysbysiad wirio ei hunaniaeth trwy dynnu ei olion bysedd a/neu ei ffotograff (Adran 43).

8.2.3 Gall y gosb uchaf am dorri’r hysbysiad, ar ôl collfarn ddiannod, ddwyn dirwy, neu’r uchafswm o garchar sydd ar gael yn y llys ynadon, neu’r ddau, neu bum mlynedd o garchar, neu ddirwy, neu’r ddau, ar gollfarn ar dditiad. 8.2.4 Pan fo’r cyflawnwr yn methu â chydymffurfio â’r gofynion hysbysu, heb esgus rhesymol, dim ond unwaith y gellir eu herlyn am yr un cyfnod o ddiffyg cydymffurfio (Adran 43).

9. Amrywio neu ryddhau Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO)

9.1 Gellir cyflwyno cais i amrywio DAPO, gan gynnwys cais i ymestyn gofyniad monitro electronig gan (Adran 44 (1-3)):

• a) Y person y gwnaed y gorchymyn ar ei gyfer;
• b) Y person y gwnaed y gorchymyn yn ei erbyn, y tramgwyddwr;
• c) Lle gwnaed y gorchymyn (Adran 28), y person a wnaeth gais am y gorchymyn;
• d) Prif Swyddog Heddlu’r Heddlu a gynhelir ar gyfer unrhyw ardal heddlu lle mae’r cyflawnwr yn byw;
• e) Prif swyddog heddlu unrhyw heddlu arall sy’n cael ei gynnal ar gyfer ardal heddlu sy’n credu bod y tramgwyddwr yn yr ardal heddlu honno neu’n bwriadu dod ato. Ar gyfer y cynllun peilot bydd hyn ond yn berthnasol pan fydd y tramgwyddwr yn byw mewn llu peilot gan mai dim ond prif swyddog ardal llu’r heddlu sy’n gallu gwneud cais i amrywio neu ryddhau’r DAPO.

9.2 Ar gyfer y peilot, dim ond prif swyddog yr heddlu ar gyfer y lluoedd peilot all wneud cais i amrywio’r gorchymyn, hyd yn oed os yw’r tramgwyddwr yn byw mewn ardal heddlu arall. Os, yn yr achosion hyn, y grym lle mae’r cyflawnwr yn byw yn dymuno amrywio’r gorchymyn, maent yn cysylltu llawer â’r heddlu peilot a wnaeth gais yn wreiddiol am y DAPO.

9.3 Rhaid i’r cais i amrywio neu ryddhau’r DAPO gael ei wneud i’r llys priodol, sy’n amrywio yn dibynnu ar yr amgylchiadau y gwnaed y DAPO yn wreiddiol.

9.4 Rhaid i unrhyw gais i amrywio neu ryddhau DAPO gael ei wneud i’r llys a wnaeth y gorchymyn, yn amodol ar rai eithriadau (Adran 35 (1-3)).

9.5 Gall y llys hefyd amrywio neu ryddhau DAPO ei wireb ei hun (Adran 44(2)(b)mewn unrhyw achos lle gallai wneud DAPO o’i fenter ei hun ^{[footnote 9]} (Adran 31).

9.6 Mae rheolau’r llys yn nodi pwy ddylai gyflwyno’r gorchymyn. Mae’r Rheolau yn wahanol yn dibynnu a wnaed y gorchymyn gwreiddiol mewn achos troseddol neu sifil. Mewn achos sifil sy’n digwydd yn y llys ynadon, yr heddlu sy’n gyfrifol am gyflwyno’r gorchymyn i’r cyflawnwr.

9.7 Pan fo DAPO wedi’i amrywio heb rybudd, rhaid ei gyflwyno i’r tramgwyddwr cyn y gellir ei orfodi.

9.8 Ni fydd cyflawnwr sy’n torri DAPO amrywiol wedi cyflawni trosedd oni bai a hyd nes y byddant yn ymwybodol o wneud yr amrywiad, ac, os, yn absenoldeb yr amrywiad, na fyddai ei ymddygiad wedi bod yn drosedd (Adran 45(9). Darperir rhagor o wybodaeth am dorri DAPO yn adran 11 (“Torri DAPO”).

9.9 Gorchymyn mewn Achosion Troseddol (Llys y Goron neu Ynadon) (Rheol Gweithdrefn Droseddol 31.5)

Ymgeisydd	Person sy’n gyfrifol am wasanaethu:
	Cyflawnwr	Heddlu	Dioddefwr
Heddlu	Heddlu	-	Heddlu
Cyflawnwr	-	Cyflawnwr	Llys
Dioddefwr	Llys	Cyflawnwr	-

Gorchymyn ar gais (Rheol Llysoedd Ynadon 21)

Ymgeisydd		Person sy’n gyfrifol am wasanaethu:
	Cyflawnwr	Heddlu	Dioddef wr	Rhiant dioddefwr dan 18 oed
Heddlu	Heddlu	-	Heddlu	Heddlu
Cyflawnwr	-	Perpetrator	Heddlu	Heddlu
Dioddefwr	Heddlu	Dioddefwr	–

9.10 Wrth benderfynu a ddylid amrywio neu ryddhau DAPO, rhaid i’r llys glywed gan brif swyddog yr heddlu, os ydynt yn dymuno cael eu clywed.:

• a) pwy wnaeth gais am y DAPO;
• b) ar gyfer ardal yr heddlu lle mae’r cyflawnwr yn byw, neu lle mae’n nhw’n credu bod y cyflawnwr yn byw neu’n bwriadu dod iddo, hyd yn oed os na wnaeth gais yn wreiddiol am y DAPO.

9.11 Rhaid i’r llys  glywed gan y dioddefwr, mewn achosion lle mae’r dioddefwr yn ceisio cyflawni’r DAPO, dileu unrhyw ofynion, neu wneud unrhyw un o’r gofynion yn llai beichus ar y tramgwyddwr  (Adran 44 (4)(b). Mae hyn yn gwarchod rhag amgylchiadau lle mae’r dioddefwr yn cael ei orfodi gan y tramgwyddwr i amrywio neu ryddhau’r DAPO.

9.12 Pan fydd cais i amrywio DAPO yn cael ei gymeradwyo mewn llys teulu, bydd yr heddlu’n derbyn hysbysiad i fewnflwch dynodedig sy’n manylu ar amodau’r DAPO yn dilyn yr amrywiad. Yna disgwylir i’r heddlu ddiweddaru’r PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu) yn unol â hynny i adlewyrchu’r amodau DAPO newydd.

9.13 Mae’r darpariaethau hyn yn golygu, pan fyddant yn dymuno gwneud hynny, bod yr heddlu’n dal i allu cyflwyno tystiolaeth berthnasol neu ddeallusrwydd perthnasol a allai fod ganddynt ynghylch lefel y risg a berir i’r dioddefwr gan y tramgwyddwr neu natur ei ymddygiad camdriniol, hyd yn oed pan nad yw’r heddlu wedi bod yn rhan o’r achos o’r blaen (er enghraifft, os nad nhw oedd y blaid wnaeth gais am y DAPO). Darperir rhagor o wybodaeth am y llwybrau eraill i gael DAPO yn Atodiad A (“Llwybrau eraill i gael DAPO)”).

9.14 Disgwylir i’r heddlu ymgysylltu â’r dioddefwr wrth wneud cais i’r DAPO gael ei amrywio neu ei ryddhau, neu pan fydd yn dymuno cael ei glywed gan y llys mewn perthynas â chais a wneir gan berson arall.

9.15 Pan fydd y cyflawnwr yn destun amodau mechnïaeth, mewn unrhyw achos lle mae amrywiad neu ryddhad o DAPO, disgwylir i’r heddlu ymgysylltu â Gwasanaeth Carchardai a Phrawf EM (HMPPS) i sicrhau bod unrhyw newidiadau i’r DAPO yn cael eu cynnwys yn eu cynllunio rheoli risg ar gyfer y cyflawnwr.

9.16 Os yw’r llys yn fodlon bod angen amrywio’r DAPO i ddiogelu’r person rhag cam-drin domestig neu’r risg o gam-drin domestig, gellir amrywio’r DAPO i:

• a) Gosod gofynion ychwanegol ar y tramgwyddwr; neu
• b) ymestyn hyd y DAPO, neu hyd y gofynion penodol.

9.17 Fodd bynnag, ni chaiff y llys ymestyn y cyfnod y mae gofyniad monitro electronig yn effeithio arno fwy na 12 mis ar y tro.

9.18 Gall y llys ddileu gofyniad penodol yn unig, neu wneud y gofyniad hwnnw’n llai beichus ar y tramgwyddwr, os yw’n fodlon nad yw’r gofyniad bellach yn angenrheidiol i ddiogelu’r person rhag cam-drin domestig neu’r risg o gam-drin domestig neu beryglu ei ddiogelwch.

9.19 Os yw’n ymddangos i’r llys nad yw unrhyw amodau sy’n angenrheidiol er mwyn gosod gofyniad yn cael eu bodloni mwyach, ni chaiff y llys ymestyn y gofyniad hwnnw a rhaid iddo ddileu’r gofyniad hwnnw.

9.20 Gall y llys ryddhau’r DAPO dim ond os yw’n fodlon nad yw’r DAPO bellach yn angenrheidiol i amddiffyn yr unigolyn rhag cam-drin domestig neu’r risg o gam-drin domestig neu gyfaddawdu ei ddiogelwch.

9.21 Gellir amrywio DAPO heb rybudd mewn amgylchiadau eithriadol neu frys (Adran 34 (3)). Rhaid rhoi cyfle i’r cyflawnwr cyn gynted ag y bo’n gyfleus ac yn gyfiawn i gyflwyno sylwadau am yr amrywiad mewn gwrandawiad dychwelyd ar rybudd (Adran 44(7). Darperir rhagor o wybodaeth am wneud DAPO heb rybudd yn adran 4.4 (“Gwneud DAPO heb rybudd”).

10. Monitro cydymffurfiaeth â Gorchymyn Diogelu Cam-drin Domestig (DAPO)

10.1 Y person cyfrifol

10.1.1 Pan fydd DAPO yn gosod gofyniad ar y tramgwyddwr, rhaid i’r DAPO nodi’r person sydd i fod yn gyfrifol am oruchwylio cydymffurfiad â’r gofyniad hwnnw. Gweler Adran 36(2) Deddf Cam-drin Domestig 2021 ac adrannau 6 a 7 o’r ddogfen ganllaw hon.

10.1.2 Ar gyfer monitro electronig, y person cyfrifol yw’r darparwr technoleg. Gweler Adran 7.6 am ragor o fanylion am y person cyfrifol am fonitro electronig.

10.1.3 Ar gyfer gofynion cadarnhaol, y person cyfrifol yw darparwr y rhaglen. Gweler Adran 6.3.4 am ragor o fanylion am y person cyfrifol am ofynion cadarnhaol.

10.2 Ceisiadau Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO) dan arweiniad dioddefwyr neu drydydd parti

10.2.1 Bydd yr heddlu yn gyfrifol am ymateb i dorri unrhyw orchmynion a wnaed yn y teulu neu’r llysoedd sifil. Mae nifer o resymau pam y gall dioddefwr ddewis gwneud cais ei hun am DAPO yn hytrach na mynd at yr heddlu neu berson neu sefydliad arall. Er enghraifft, efallai na fyddant am gynnwys yr heddlu yn eu hachos, neu efallai y byddant am fod â rheolaeth dros sicrhau eu diogelwch eu hunain.

10.3 Hysbysiadau gan y llys teuluol a sifil

10.3.1 Ar gyfer DAPOs a wneir yn y llysoedd teulu a sifil, efallai na fydd yr heddlu yn rhan o’r achos llys. Er mwyn sicrhau bod yr heddlu’n ymwybodol o DAPOs a wnaed yn y llysoedd teulu a sifil, anfonir hysbysiad cynnar yn uniongyrchol gan y teulu treialu a’r llys sifil i’r llu peilot i’w hysbysu bod DAPO wedi’i wneud. Bydd yr hysbysiad hwn yn cael ei wneud cyn i’r gorchymyn gael ei gyflwyno.

10.3.2 Ar ôl derbyn yr hysbysiad cynnar, disgwylir i’r heddlu brosesu manylion y DAPO, gan sicrhau bod manylion y DAPO yn cael eu lanlwytho i’r PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu).

10.3.3 Yna anfonir ail hysbysiad trwy’r un broses i hysbysu’r llu peilot bod y gorchymyn wedi’i gyflwyno. Yna, dylai’r heddlu ddiweddaru’r PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu) gyda gwybodaeth am wasanaeth. Ar gyfer cynllun peilot y DAPO, bydd y broses yn cynnwys e-bost a anfonir o’r llysoedd i gyfeiriad e-bost y cytunwyd arno ymlaen llaw ym mhob heddlu peilot.

10.4 Rheoli Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO) yn barhaus

10.4.1 Rhaid i gofnodion PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu) aros yn gyfredol mewn perthynas â DAPOs i alluogi holl ddefnyddwyr y PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu) i gael mynediad at y wybodaeth ddiweddaraf am dramgwyddwr gyda DAPO. Bydd hyn yn cynorthwyo i fonitro cydymffurfiaeth â’r gorchymyn a chymryd camau priodol ac amserol mewn ymateb i unrhyw dor-rheolau.

10.4.2 Mae’r heddlu yn gyfrifol am orfodi – ac ymateb i achos o dorri - pob DAO a gofnodwyd, ni waeth a wnaeth yr heddlu gais am y DAC hwnnw. Argymhellir arfer gorau i ardaloedd peilot sefydlu timau DAPO pwrpasol i reoli’r archebion, gan gynnwys derbyn a phrosesu unrhyw hysbysiadau sy’n ymwneud â’r DAPO, cynnal cofnodion cronfa ddata’r heddlu, monitro cydymffurfiaeth, diweddaru asesiadau risg, ac adolygu cynllunio diogelwch ar gyfer y dioddefwr fel y bo’n briodol. Am ragor o wybodaeth mewn perthynas â’r disgwyliadau ar yr heddlu wrth orfodi DAPOs nad oeddent yn gwneud cais amdanynt, gweler Atodiad A (“Llwybrau eraill i gael DAPO)”).

10.4.3 Mae rheolaeth barhaus DAPO a’r risg a berir i’r dioddefwr a’i blant yn gofyn am ddull amlasiantaeth rhagweithiol ar bob cam. Ym mhob achos, dylai’r heddlu ystyried atgyfeiriadau ar fforymau amlasiantaethol megis cyfeirio’r dioddefwr at Bwyllgor Asesu Risg Amlasiantaethol (MARAC).

10.4.4 Er mwyn i’r peilot, er mwyn gwneud cais DAPO, rhaid i’r cyflawnwr breswylio yn yr ardal beilot, ond nid yw’n ofynnol i’r dioddefwr breswylio o fewn ardal heddlu peilota. Os bydd y cyflawnwr, yn ystod cyfnod yr DAPO, yn symud y tu allan i ardal y llu peilota, bydd angen i’r ddwy ardal heddlu gysylltu’n agos trwy gydol cyfnod y DAPO i rannu gwybodaeth berthnasol a nodi unrhyw risgiau sy’n dod i’r amlwg, yn ogystal â sicrhau nad oes dyblygu gweithgarwch i reoli’r cyflawnwr. Mae hyn er mwyn sicrhau bod y dioddefwr yn parhau i gael ei ddiogelu ble bynnag y maent, a bod yr heddlu yn y ddwy ardal heddlu yn ymwybodol o’r DAPO ac yn barod i fynd i’r afael ag unrhyw achosion o dorri rheolau a allai ddigwydd. Mae hyn waeth bynnag yw’r lledaeniad daearyddol rhwng dwy ardal y lluoedd.

10.4.5 Mae ffactorau risg ychwanegol y dylid eu hystyried wrth reoli pwnc DAPO, gan gynnwys ond heb fod yn gyfyngedig i fynediad y cyflawnwr at arfau tanio cyfreithiol, eu cymhwysedd gydag arfau tanio neu arfau eraill, anawsterau iechyd meddwl, neu ddibyniaeth ar gyffuriau neu alcohol. Dylai’r heddlu gynnal ymholiadau o’r fath ag sy’n angenrheidiol i nodi unrhyw ffactorau risg ychwanegol a dylent gynnwys y rhain yn eu cynlluniau rheoli risg.

10.4.6 I gael arweiniad pellach, dylai’r heddlu gyfeirio at yr egwyddorion a gyhoeddwyd gan y Coleg Plismona ar nodi, asesu a rheoli cam-drin domestig cyfresol neu a allai fod yn beryglus a thrafferthion cyflawnwyr, sydd ar gael yn: https://www.app.college.police.uk/app-content/major-investigation-and-public-protection/domestic-abuse/.

10.5 Cynllunio ar gyfer dod â Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig i ben (DAPO)

10.5.1 Dylai’r heddlu ystyried ymhell cyn dyddiad dod i ben DAPO a oes angen iddynt wneud cais i amrywio’r DAPO i ymestyn ei hyd – er enghraifft, os yw’r DAPO i fod i ddod i ben ond mae’r heddlu’n ystyried bod y tramgwyddwr yn dal i beri risg i’r dioddefwr. Darperir rhagor o wybodaeth am amrywio DAPO yn adran 8 (“Amrywio neu ryddhau DAPO”).

10.5.2 Gall dod â DAPO i ben fod yn amser ansicr i’r dioddefwr. Yn ogystal ag adolygu’r cynllunio diogelwch presennol gyda’r dioddefwr ar hyn o bryd, dylai’r heddlu roi gwybodaeth i’r dioddefwr am gymorth arbenigol lleol o ran cam-drin domestig megis Cynghorydd Trais Domestig Annibynnol (IDVA) neu wasanaethau eraill yn y gymuned os nad yw’r berthynas hon wedi’i sefydlu eisoes. Mae rhagor o wybodaeth am gefnogi’r dioddefwr i’w gweld yn Atodiad D o’r ddogfen ganllaw hon.

11. Torri Gorchymyn Amddiffyn Cam- drin Domestig (DAPO)

11.1 Torri Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO)

11.1.1 Mae’n drosedd i dramgwyddwr dorri DAPO. Gallai torri rheolau olygu gwneud unrhyw beth a waherddir gan y DAPO neu fethu, heb esgus rhesymol, i wneud rhywbeth sy’n ofynnol gan y DAPO.

11.1.2 Ymhlith y troseddau sy’n ymwneud â DAPO mae:

• a) torri unrhyw ofyniad o DAPO heb esgus rhesymol (Adran 39 (1));
• b) methiant i gydymffurfio â gofynion hysbysu heb esgus rhesymol neu ddarparu gwybodaeth ffug i’r heddlu yn fwriadol (Adran 43 (1-2));
• c) methu â chadw mewn cysylltiad â’r person cyfrifol am oruchwylio cydymffurfiad â’r gofyniad a/neu roi gwybod iddynt am newid cyfeiriad cartref neu ddiffyg cyfeiriad cartref ( Adran 36(7));
• d) methiant i gydymffurfio â rhwymedigaethau mewn perthynas â gofynion monitro electronig  (Adran 37(8)).

11.1.3 Mewn achosion lle mae’r cyflawnwr yn ddarostyngedig i reolaeth prawf mewn perthynas â throsedd arall, a bod achos o dorri DAPO yn digwydd, mae’r heddlu’n gyfrifol am hysbysu’r gwasanaeth prawf.

11.1.4 Mae’n hanfodol er mwyn cynnal hyder y dioddefwr ac effeithiolrwydd y drefn gorchymyn amddiffynnol yr ymchwilir yn drwyadl i’r holl achosion o dorri’r adroddiad yn drylwyr, a bod camau priodol yn cael eu cymryd mewn modd amserol. Dylid arestio ar y cyfle cyntaf, gan y gallai unrhyw oedi gynyddu’r risg i’r dioddefwr ac felly danseilio pwrpas y DAPO.

11.1.5 Pan wnaed y DAPO yn erbyn y tramgwyddwr yn ddirybudd, dim ond mewn cysylltiad ag ymddygiad a ddigwyddodd ar adeg pan oedd y tramgwyddwr yn ymwybodol o fodolaeth y DAPO (Adran 39(2). Nid yw’r tramgwyddwr yn cyflawni trosedd oni bai a hyd nes y byddant yn ymwybodol o wneud yr amrywiad, ac os na fyddai ei ymddygiad wedi bod yn dramgwydd yn absenoldeb yr amrywiad (Adrannau 45(8-9).

11.1.6 Os yw’r tramgwyddwr yn methu â chydymffurfio â’r gofynion hysbysu (Adran 41), heb esgus rhesymol, mae’n drosedd. Os yw’r tramgwyddwr yn parhau i fethu â chydymffurfio dros gyfnod o amser, dim ond unwaith y gellir erlyn y cyflawnwr am yr un methiant i hysbysu (Adran 43 (4-6)).

11.1.7 Yn rhinwedd  Adran 24 o Ddeddf yr Heddlu a Thystiolaeth Droseddol, caiff heddwas arestio heb warant os yw’r  tramgwyddwr ar fin torri’r DAPO neu os yw yn y weithred o dorri’r DAPO  (Adran 40(9) o’r Ddeddf Cam-drin Domestig)ac mae gan y swyddog heddlu sail resymol dros gredu bod angen yr arestio am y rhesymau a nodir yn  adran 24(5) yr Heddlu a Thystiolaeth Droseddol Gweithredu, er enghraifft, i atal y tramgwyddwr rhag achosi rhywfaint o anaf iddo’i hun neu i eraill neu i amddiffyn plentyn neu berson bregus arall rhag y tramgwyddwr.

11.1.8 Y gosb fwyaf am dorri DAPO yw’r uchafswm o garchar sydd ar gael yn y llys ynadon, dirwy, neu’r ddau, ar gollfarn ddiannod; neu bum mlynedd o garchar, dirwy, neu’r ddau, ar gollfarn ar dditiad (Adran 39 (5)).

11.1.9 Os yw person yn euog o dorri DAPO (Adrannau 39 (6-7)), ar yr amod nad yw’n agored i’r llys, nac i’r llys gwasanaeth yn y drefn honno, i wneud gorchymyn ar gyfer rhyddhau amodol.

11.1.10 Pan fo heddluoedd nad ydynt yn treialu yn dod yn ymwybodol o dorri DAPO yn ardal eu heddlu, rhaid iddynt fynd ymlaen i lenwi’r ffurflen yn Atodiad J i sicrhau bod y llu peilot yn derbyn y manylion perthnasol i gynorthwyo’r llu peilot yn eu penderfyniad ar sut i ymateb.

11.2 Torri Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig a arweinir gan ddioddefwyr neu drydydd parti (DAPO)

11.2.1 Mae’r heddlu yn gyfrifol am ymateb i achos o dorri unrhyw DAPO, ni waeth a wnaeth yr heddlu gais am yr DAPO hwnnw. Mae torri DAPO yn drosedd, ni waeth beth fo’r llys y cafodd ei wneud ynddo neu pwy gyflwynodd y cais gwreiddiol. Disgwylir i’r heddlu drin pob achos o dorri DAPO yr adroddwyd amdano gyda difrifoldeb cyfartal, p’un a yw’n DACO dan arweiniad yr heddlu neu nad yw’n cael ei arwain gan yr heddlu. Mae’n rhaid i bob heddlu a llys yn y Deyrnas Unedig, ni waeth a ydynt yn y peilot ai peidio, ymateb i doriad yr adroddir amdano.

11.2.2 Os nad yw heddluoedd peilot wedi derbyn hysbysiad cynnar (gweler adran 10.3.1) i’w hysbysu am DAPO dan arweiniad y rhai nad ydynt yn yr heddlu yn cael ei wneud a/neu ei weini, wrth ddod yn ymwybodol o dorri neu dorri DAPO, dylai lluoedd peilot geisio cael copi o’r gorchymyn ar unwaith. Bydd effeithlonrwydd y broses hon yn dibynnu ar rannu gwybodaeth amlasiantaethol effeithiol rhwng y llysoedd a’r heddlu ar bob cam o’r broses DAPO, yn enwedig pan fydd DAPO yn cael ei wneud neu ei amrywio.

11.2.3 Am ragor o wybodaeth mewn perthynas â’r disgwyliadau ar yr heddlu wrth orfodi DAPOs nad oeddent yn gwneud cais amdanynt, gweler Atodiad A (“Llwybrau eraill i gael DAPO)”).

11.3 Delio â thorri rheolau fel dirmyg llys sifil

11.3.1 Gellir delio â thorri DAPO fel dirmyg sifil llys. Pan wnaed y gorchymyn gan lys ynadon, gall achos o dorri achos o dorri llys gael ei gosbi drwy ddirwy (uchafswm o £50 y dydd neu swm nad yw’n fwy na £5,000) neu ei anfon i’r ddalfa am gyfnod o hyd at 2 fis yn unol ag Adran 63(3) o Ddeddf Llysoedd Ynadon 1980. Ni argymhellir y weithdrefn hon oherwydd y pwerau dedfrydu cyfyngedig ac anallu’r llys i gadw yn y ddalfa ar fechnïaeth amodol.

11.3.2 Lle cafodd y DAPO ei wneud gan lys heblaw llys ynadon, y gosb uchaf am ddirmyg sifil llys yn gyffredinol yw hyd at ddwy flynedd o garchar, neu ddirwy, neu’r ddau - bydd y gosb sydd ar gael yn amrywio yn dibynnu ar hynafedd y barnwr a wnaeth y DAPO.

11.3.3 Os nad yw’r heddlu a Gwasanaeth Erlyn y Goron (CPS) yn mynd ar drywydd cyhuddiadau troseddol ar ôl torri DAPO, efallai y bydd y dioddefwr a phartïon eraill i’r achos (e.e. gwasanaethau cymdeithasol) yn gallu dwyn achos yn erbyn y tramgwyddwr fel dirmyg llys mewn achos sifil.

11.3.4 Gall y dioddefwr, y person a wnaeth gais am y DAPO annibynnol, neu unrhyw un arall sydd â chaniatâd y llys wneud cais i’r llys a wnaeth y DAPO am warant arestio os ydynt o’r farn bod y tramgwyddwr wedi torri’r DAPO neu fel arall mewn dirmyg llys mewn perthynas â’r DAPO (Adran 40 (3)). Unwaith y bydd y tramgwyddwr wedi cael ei arestio a’i ddwyn gerbron y llys, gall y llys naill ai ddelio â dirmyg llys yno ac yna neu remand y tramgwyddwr, boed yn y ddalfa neu ar fechnïaeth, am yr achos i’r delir ag ef yn ddiweddarach. Efallai y bydd hyn yn angenrheidiol er mwyn sicrhau presenoldeb y cyflawnwr yng nghlyw’r achos traddodi.

11.3.5 Gall delio â thorri DAPO fel mater sifil fod yn briodol mewn achosion lle nad yw’r dioddefwr am i’r tramgwyddwr gael ei droseddu, er enghraifft os yw’n dymuno parhau â’i berthynas â’r tramgwyddwr.

11.3.6 Pan fo’r cyflawnwr yn euog o dorri DAPO mewn perthynas ag unrhyw ymddygiad, ni ellir cosbi’r un ymddygiad hwnnw fel dirmyg llys (Adrannau 39 (3)).

11.3.7 Pan fo’r tramgwyddwr wedi ei ganfod mewn dirmyg llys mewn perthynas â pharch DAPO at unrhyw ymddygiad, ni ellir ei gollfarnu o dorri DAPO mewn perthynas â’r un ymddygiad hwnnw (Adran 39 (4)).

11.4 Toriad yn digwydd y tu allan i Gymru a Lloegr

11.4.1 Mae Rhan 3 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn ymestyn i Gymru a Lloegr yn unig. Mae hyn yn golygu nad yw’n rhan o gyfraith yr Alban, Gogledd Iwerddon nac unrhyw wlad arall ac nad yw’n gallu cynhyrchu unrhyw effaith gyfreithiol y tu allan i Gymru a Lloegr.

11.4.2 Fodd bynnag, mae Adran 38 yn datgan bod gofyniad a osodir gan DAPO yn cael effaith ym mhob rhan o’r Deyrnas Unedig oni bai ei fod wedi’i gyfyngu’n benodol i ardal benodol. Mae hyn yn golygu y bydd gweithred neu ymddygiad sy’n torri DAPO, hyd yn oed os caiff ei chyflawni yn yr Alban neu Ogledd Iwerddon, yn dramgwydd yng Nghymru a Lloegr.

11.4.3 Os bydd toriad yn digwydd y tu allan i Gymru a Lloegr, mae disgwyl i’r heddlu benderfynu fesul achos y strategaeth briodol i ddod o hyd i’r tramgwyddwr a delio â hi yn unol ag Adran 137 o Ddeddf Cyfiawnder Troseddol a Threfn Gyhoeddus 1994.

12. Apeliadau

12.1 Darperir rhagor o wybodaeth am y llwybrau eraill i gael DAPO yn Atodiad A (“Llwybrau eraill i gael DAPO”) – bwriedir i hyn gynorthwyo’r heddlu i ddeall eu hawliau apêl mewn perthynas â DAPOs a wneir ar gais gan barti arall neu gan y llys fel rhan o achosion eraill.

12.2 Crynodeb o’r amgylchiadau lle gellir apelio yn erbyn DAPO:

Person a all apelio	DAPO o dan Adran 28 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 – gan gynnwys yn dilyn rhoi DAPN	DAPO wedi’i wneud o fenter y llys ei hun o dan Adran 31 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 fel rhan o achosion eraill	DAPO o dan Adran 44 Deddf Cam-drin Domestig 2021
Y dioddefwr	✓	Gweler troednodyn[footnote 10]	✓
Y person a wnaeth y cais (os yw’n wahanol)	✓	N/A	✓
Y diffynnydd / troseddwr	✓ (Os yw’r DAPO yn cael ei wneud)	✓	✓
Prif swyddog yr heddlu ar gyfer ardal yr heddlu lle mae’r cyflawnwr yn byw, neu lle mae’n credu bod y tramgwyddwr yn neu’n bwriadu dod iddo. Sylwer, ar gyfer y peilot, bydd hyn ond yn berthnasol pan fydd y tramgwyddwr yn byw mewn llu treialu.	X	X	✓

12.3 Ni chaiff prif swyddogion Heddlu Trafnidiaeth Prydain wneud cais i apelio yn erbyn penderfyniad y llys mewn perthynas â DAPO y gwnaethant gais amdano yn wreiddiol.

12.4 Rhaid gwneud yr apêl i’r llys priodol, sy’n amrywio yn dibynnu ar yr amgylchiadau y gwnaed y DAPO neu’r penderfyniad perthnasol mewn perthynas â’r DAPO ynddynt.:

• a) Pan fo llys ynadon wedi gwneud yr DAPO, neu’r penderfyniad mewn perthynas â’r DAPO, rhaid i’r apêl gael ei gwneud i Lys y Goron (adran 46(7)(a));
• b) Pan wnaed yr DAPO, neu’r penderfyniad mewn perthynas â’r DAPO, gan Lys y Goron, rhaid i’r apêl gael ei gwneud i’r Llys Apêl (adran 46(7)(b));
• c) Bydd apeliadau yn erbyn penderfyniadau a wneir gan lysoedd eraill (y llys teulu, y llys sirol, neu’r Uchel Lys) yn cael eu clywed yn unol â’r ddeddfwriaeth bresennol, a nodir yn Adran 46(9).

12.5 Cyn penderfynu apêl mewn perthynas â DCO, rhaid i’r llys glywed gan brif swyddog yr heddlu, os ydynt yn dymuno cael eu clywed.:

• a) y person a wnaeth gais am y DAPO;

• b) o ardal yr heddlu lle mae’r cyflawnwr yn byw, neu lle cred bod y cyflawnwr yn neu’n bwriadu dod iddo, hyd yn oed os na wnaeth gais yn wreiddiol am y DAPO.

12.6 Ar gyfer y peilot, lle mae’n rhaid i lys uwch glywed yr apêl ac nad oes un ar gael yn yr ardal beilota, gall y llys perthnasol mewn ardal nad yw’n beilota glywed yr apêl.

12.7 Mae’r darpariaethau hyn – yn benodol Adrannau 46(5) a 47(1) – yn golygu, pan fyddant yn dymuno gwneud hynny, bod yr heddlu’n dal i allu apelio yn erbyn penderfyniad i amrywio neu ryddhau DAPO, neu gael eu clywed mewn perthynas ag apêl yn ymwneud â DAPO, hyd yn oed pan na wnaethant gais yn wreiddiol am y DAC hwnnw. Mae hyn yn caniatáu i’r heddlu gyflwyno tystiolaeth berthnasol neu wybodaeth berthnasol a allai fod ganddynt ynghylch lefel y risg a berir i’r dioddefwr gan y tramgwyddwr neu natur ei ymddygiad camdriniol, hyd yn oed pan gafwyd y DAPO gwreiddiol trwy lwybr gwahanol neu nad yw’r heddlu wedi bod yn rhan o’r achos o’r blaen.

12.8 Nid yw’r darpariaethau hyn yn atal y llys rhag clywed gan bartïon eraill sy’n dymuno cael eu clywed mewn perthynas â’r apêl, megis y person sy’n cael ei warchod.

12.9 Mae adran 47(4) yn nodi’r hyn a all ddigwydd o ganlyniad i apêl lwyddiannus. Mae hyn yn cynnwys y llys yn cadarnhau, amrywio neu ddiddymu unrhyw ran o’r penderfyniad yr apeliwyd yn ei erbyn, neu gyfeirio’r mater yn ôl i’r llys isaf a’i gyfarwyddo i ailystyried ei benderfyniad.

Atodiad A

Ffyrdd eraill o gael Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPO)

A1 Gorchmynion Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPOs) a wnaed ar gais

1. Gall y bobl ganlynol wneud cais am DAPO (Adran 28):

• a) y dioddefwr (y mae’n rhaid iddo fod yn 16 oed neu’n hŷn);
• b) prif swyddog yr heddlu ar gyfer yr heddlu a roddodd DAPN, neu os nad oes DAPN wedi cael unrhyw un o’r canlynol:
• c) Prif Swyddog Heddlu Trafnidiaeth Prydain;
• d) Prif Swyddog Heddlu’r Weinyddiaeth Amddiffyn (MDP); Sylwch na fydd Heddlu’r Weinyddiaeth Amddiffyn (MDP) yn rhan o’r cynllun peilot.
• e) prif swyddog yr heddlu ar gyfer ardal yr heddlu lle mae’r cyflawnwr yn byw, neu lle mae’n credu bod y tramgwyddwr yn neu’n bwriadu dod iddo; Sylwch mai dim ond heddluoedd sy’n cymryd rhan yn y peilot all wneud cais ac ar gyfer y peilot, dim ond os yw’r tramgwyddwr yn byw yn yr ardal beilot y gellir gwneud DAPO.
• f) person a bennir mewn rheoliadau^{[footnote 11]};
• g) unrhyw berson arall sydd â chaniatâd y llys.

2. Mae’r amodau ar gyfer gwneud DAPO a’r gofynion y gellir eu gosod ganddo yr un fath ni waeth pwy sy’n gwneud y cais am y DAPO neu pa lys sy’n ei wneud.

3. Gellir gwneud cais am DAPO yn y ffyrdd canlynol:

Pwy all ymgeisio:	Ble i wneud cais am y DAPO:
Yr heddlu	Llys ynadon
Y dioddefwr	Y llys teulu a’r llys sirol (yr olaf yn ystod yr achos perthnasol yn unig)[footnote 12]
Trydydd parti gyda chaniatâd y llys	Y Llys Teulu

4. Gall y llys hefyd wneud DAPO o’i wireb ei hun yn ystod teulu neu achos sifil penodol y mae’r dioddefwr a’r cyflawnwr ill dau yn bartïon iddynt fel y manylir arnynt yn A2 isod.

5. Mae nifer o resymau pam y gall dioddefwr ddewis gwneud cais ei hun am DAPO yn hytrach na mynd at yr heddlu neu berson neu sefydliad arall. Er enghraifft, efallai na fyddant am gynnwys yr heddlu yn eu hachos, neu efallai y byddant am fod â rheolaeth dros sicrhau eu diogelwch eu hunain.

6. Gallai pobl eraill a allai fod am ofyn am ganiatâd y llys i wneud cais am DAPO gynnwys cynrychiolydd o’r awdurdod lleol lle mae’r dioddefwr yn byw, neu sefydliad cam-drin domestig arbenigol sy’n gweithio gyda’r dioddefwr. Yn ystod y cynllun peilot, dim ond y rhai sy’n cael caniatâd y llys i wneud cais fydd yn gallu gwneud cais. Byddwn yn monitro pa bartïon sy’n dod â chais i’r llys a bydd hyn yn hysbysu pwy a bennir mewn deddfwriaeth ar gyfer cyflwyno cenedlaethol.

7. Mae Adran 10 o’r canllawiau hyn yn manylu ar sut y dylai’r heddlu fonitro cydymffurfiaeth â DAPO. Mae adran 10 yn gymwys beth bynnag yw’r llwybr ymgeisio i gael y DAPO, sy’n golygu bod yn rhaid i’r heddlu ymateb i dorri pob DAPO, ni waeth a wnaethant gais ai peidio.

A2 DAPOau wedi’u gwneud o wireb y llys ei hun

1. Mae Adran 29 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn datgan y gall y llysoedd canlynol wneud DAPO o’u gwireb eu hunain yn ystod achosion eraill. Mae hyn yn cynnwys:

• a) Y llys teulu, yn ystod achos teuluol y mae’r dioddefwr a’r troseddwr ill dau barti;
• b) Llys y Goron, lle mae wedi caniatáu apêl y troseddwr yn erbyn euogfarn am drosedd;
• c) y llys sirol, yn ystod achos perthnasol y^{[footnote 13]} mae’r dioddefwr a’r cyflawnwr ill dau barti.
• d) Mewn achosion lle mae’r tramgwyddwr wedi ei gael yn euog neu ei ddieuog o drosedd, y llys sy’n delio â’r tramgwyddwr am y drosedd honno (ac eithrio’r Llys Apêl);

2. Fel gyda DAPOs a wneir ar gais, mae’r amodau ar gyfer gwneud DAPO a’r gofynion y gellir eu gosod ganddo yr un fath ni waeth pa lys sy’n gwneud DAPO ei wireb ei hun.

3. Disgwylir y gall y llysoedd ddefnyddio’r pŵer i wneud DAPO o’u gwireb eu hunain lle, yn ystod achos arall, daw’r llys yn ymwybodol o’r angen i amddiffyn person rhag cam-drin domestig - er enghraifft, lle honnir bod cam-drin domestig neu yn cael ei ddatgelu mewn tystiolaeth. Nid oes rhaid i’r achos hwn fod yn gysylltiedig â’r cam-drin domestig.

Atodiad B

Map Proses Hysbysiad Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig / Trefn Diogelu Rhag Cam-drinDomestig

Atodiad C

Amodau mechnïaeth

1. Mae’n bwysig nodi y gellir defnyddio amodau mechnïaeth a mesurau amddiffynnol, fel y DAPN a DAPO, ar yr un pryd i adeiladu mwy o ddiogelwch i’r dioddefwr, ar yr amod nad yw amodau’r DAPN / DAPO a’r amodau mechnïaeth yn gwrthdaro. Mae’r cynsail hwn hefyd yn berthnasol mewn achosion lle mae’r cyflawnwr yn destun gorchymyn amddiffynnol arall, gellir gwneud DAPN / DAPO o hyd ar yr amod nad yw’r amodau’n gwrthdaro. Mae cyhoeddi DAPN, gwneud cais am DAPO, a gosod mechnïaeth gydag amodau yn ymyriadau gwahanol, gyda meini prawf gwahanol, gwahanol amserlenni a sancsiynau gwahanol ar gyfer torri. Disgwylir i’r heddlu ystyried yr ymyriadau gwahanol hyn, yn seiliedig ar ffeithiau penodol pob achos unigol, er mwyn sicrhau bod y dioddefwr wedi’i ddiogelu’n briodol.

2. Am ragor o arweiniad ar ddefnyddio mechnïaeth cyn codi tâl a rhyddhau dan ymchwiliad (RUI) mewn achosion o gam-drin domestig, dylai’r heddlu gyfeirio at y canllawiau perthnasol a gyhoeddwyd gan y Coleg Plismona, sydd ar gael yn: Canllawiau statudol mechnïaeth cyn cyhuddo  (hygyrch)

Atodiad D

Cefnogaeth ar gael i ddioddefwyr

1. Llinell gymorth Rhadffôn 24 awr o Gam-drin Domestig Cenedlaethol, a redir gan Refuge – 0808 2000 247

2. Age UK – Sefydliad sy’n cefnogi pobl hŷn a dioddefwyr cam-drin pobl hŷn. Gellir cysylltu â nhw ar 0800 678 1602. Maent ar agor rhwng 8am a 7pm, 365 diwrnod y flwyddyn.

3. Broken Rites – Grŵp sy’n cynnig cefnogaeth a gwybodaeth ar y cyd i briod ac ysgaru a phartneriaid clerigwyr, gweinidogion a Swyddogion Byddin yr Eglwys. Anfonwch e-bost at enquiries@brokenrites.org.

4. Clinks – Sefydliad sy’n cefnogi’r sector gwirfoddol sy’n gweithio gyda phobl yn y system cyfiawnder troseddol a’u teuluoedd. Mae gan gysylltiadau gyfeiriadur o wasanaethau, er nad yw’n gynhwysfawr, ac mae ganddynt brofiad o gefnogi menywod sydd wedi dioddef cam-drin domestig. Eu rhif ffôn yw 020 7383 0966.

5. Dogs Trust Freedom Project – Gwasanaeth maethu cŵn arbenigol i ddioddefwyr sy’n ffoi rhag cam-drin domestig. Eu rhif cyswllt yw 020 7837 0006 (Llun-Gwener 9am-5pm).

6. FLOWS - Finding Legal Options for Women Survivors) – Gwasanaeth a ddarperir gan RJC Advice sy’n darparu cyngor cyfreithiol cyfrinachol am ddim i fenywod sydd wedi goroesi ar geisio gorchymyn amddiffynnol gan y llysoedd. Gellir cysylltu â nhw ar 0203 745 7707, drwy e-bost yn flows@rjadvice.org.uk neu drwy eu gwefan ar https://www.flows.org.uk/

7. Hestia Respond to Abuse Advice Line – Llinell gyngor arbenigol sy’n cefnogi cyflogwyr i helpu staff sy’n profi cam-drin domestig ar 0203 879 3695 neu drwy e-bost adviceline.EB@hestia.org 9am-5pm o ddydd Llun i ddydd Gwener.

8. Hourglass – Sefydliad arbenigol sy’n ceisio rhoi terfyn ar niwed, cam-drin a chamfanteisio ar bobl hŷn yn y DU. Gellir cael mynediad i’w llinell gymorth dros y ffôn ar 0808 808 8141, drwy neges destun ar 07860 052906, neu drwy e-bostio helpline@wearehourglass.org.

9. Galop – Sefydliad arbenigol ac elusen gwrth-drais LGBT sy’n cynnig cymorth i ddioddefwyr LHDT. Llinell gymorth Cam-drin Domestig yw 0800 999 5428. Eu cyfeiriad e-bost yw: help@galop.org.uk.

Jewish Women’s Aid – Sefydliad arbenigol sy’n cefnogi menywod a phlant Iddewig y mae cam-drin domestig yn effeithio arnynt. Llinell gymorth y llinell gymorth yw 0808 801 0500 ac mae ar agor o ddydd Llun i ddydd Iau rhwng 9.30am a 9.30pm (ac eithrio gwyliau Iddewig a gwyliau banc).

Karma Nirvana HBA helpline – Sefydliad arbenigol sy’n cefnogi dioddefwyr camdriniaeth ‘anrhydedd’ a phriodas dan orfod. Eu llinell gymorth yw 0800 599 9247 ac mae ar agor 9am – 5pm, o ddydd Llun i ddydd Gwener.

10. ManKind Initiative – Sefydliad arbenigol sy’n cefnogi dioddefwyr cam-drin domestig gwrywaidd a’u plant. Ffoniwch 01823 334244 i siarad â nhw’n gyfrinachol, ar agor o ddydd Llun i ddydd Gwener rhwng 10am a 4pm.

11. Llinell Gyngor i Ddynion – 0808 801 0327 ar agor o ddydd Llun i ddydd Gwener 10am-5pm neu e-bostiwch info@mensadviceline.org.uk

12. Muslim Women’s Network – sefydliad arbenigol sy’n cefnogi menywod a merched Mwslimaidd. Mae eu llinell gymorth yn 0800 999 5786or email: info@mwnhelpline.co.uk

13. Gwefan Llinell Gymorth Genedlaethol Cam-drin Domestig  – Mae sgwrs fyw ar gael o ddydd Llun i ddydd Gwener 3pm – 10pm www.nationaldahelpline.org.uk.

14. Llinell Gymorth Stelcian Genedlaethol – 0808 802 0300 9.30am i 8pm ar ddydd Llun a dydd Mercher, a rhwng 9:30am a 4pm ar ddydd Mawrth, dydd Iau a dydd Gwener.

15. NSPCC – Prif elusen plant y DU sy’n gweithio i atal camdriniaeth, ailadeiladu bywydau plant a chefnogi teuluoedd. Eu rhif cyswllt yw 0808 800 5000, 10am i 8pm o ddydd Llun i ddydd Gwener, neu e-bostiwch help@nspcc.org.uk.

16. Llinell gymorth NSPCC FGM – 0800 028 3550 8am i 8pm o ddydd Llun i ddydd Gwener, a rhwng 9am a 6pm ddydd Sadwrn a dydd Sul, neu e-bostiwch fgm.help@nspcc.org.uk.

17. Paladin – Sefydliad sy’n darparu cefnogaeth i ddioddefwyr stelcian. Cysylltwch â ni ar 020 3866 4107.

18. Refuge – Sefydliad sy’n darparu cefnogaeth i bob dioddefwr cam-drin domestig a thrais yn erbyn menywod a merched. Llinell Gymorth Genedlaethol Cam-drin Domestig yw 0808 2000 247, sydd ar gael 24 awr y dydd, 7 diwrnod yr wythnos.

19. Respect – sefydliad sy’n gweithio gyda dioddefwyr gwrywaidd cam-drin domestig a chyflawnwyr cam-drin domestig ar 0808 801 0327 neu ewch i mensadviceline.org.uk.

20. Revenge Porn helpline – Ar agor rhwng 10am a 4pm, o ddydd Llun i ddydd Gwener. 0345 600 0459 neu help@revengepornhelpline.org.uk.

21. Sign Health Domestic Abuse Service – Gwasanaeth cam-drin domestig arbenigol i gefnogi iechyd a lles pobl fyddar. Anfonwch neges destun at 07800 003 421, neu e- bostiwch da@signhealth.org.uk.

22. Solace Women’s Aid – Sefydliad sy’n cefnogi pob dioddefwr trais yn erbyn menywod a merched. Galwch 0808 802 5565.

23. Southall Black Sisters – Sefydliad sy’n darparu cefnogaeth i ddioddefwyr lleiafrifoedd ethnig a menywod mudol. Eu Llinell Gymorth yw 020 8571 9595, ar agor rhwng 9:00am a 5:00pm o ddydd Llun i ddydd Gwener, neu e-bostiwch info@southallblacksisters.co.uk.

24. Stay Safe East – sefydliad arbenigol sy’n darparu cefnogaeth i ddioddefwyr anabl a byddar cam-drin domestig. Ffôn neu SMS/Testun: 07865 340 122, neu e-bost enquiries@staysafe-east.org.uk.

25. Surviving Economic Abuse – Sefydliad arbenigol sy’n ymroddedig i gefnogi dioddefwyr cam-drin economaidd. E-bostiwch info@survivingeconomicabuse.org.

26. Uned Priodas dan Orfod y DU  – 020 7008 0151, neu e-bost fmu@fco.gov.uk.

27. Cymorth i Ddioddefwyr - gwasanaeth arbenigol sy’n helpu unrhyw un y mae unrhyw fath o droseddau yn effeithio arnynt, nid yn unig y rhai sy’n ei brofi’n uniongyrchol, ond hefyd eu ffrindiau, teulu ac unrhyw bobl eraill sy’n gysylltiedig. 0808 168 9111, 24 awr y dydd, 7 diwrnod yr wythnos. Mae Live Chat ar gael ar eu gwefan, www.victimsupport.org.uk.

28. Cymorth i Fenywod – sefydliad sy’n cefnogi menywod sydd wedi eu heffeithio gan gam-drin domestig. Mae Live Chat ar gael ar eu gwefan, www.womensaid.org.uk neu e- bost helpline@womensaid.org.uk

Sefydliadau penodol i Gymru

29. Llinell Gymorth Byw Heb Ofn – 0808 801 0800 ar agor 24 awr y dydd, 7 diwrnod yr wythnos. Gallwch hefyd anfon neges destun at 07860 077 333.

Llinell Gymorth Dyn Cymru – sefydliad sy’n cefnogi dioddefwyr gwrywaidd cam-drin domestig. 0808 801 0321 neu e-bostiwch support@dynwales.org (cymorth i ddioddefwyr gwrywaidd).

30. Cymorth i Ferched Cymru -  sefydliad sy’n cefnogi menywod Cymru sydd wedi eu heffeithio gan gam-drin domestig. Mae gwybodaeth a chefnogaeth ar gael ar eu gwefan: www.welshwomensaid.org.uk

31. BAWSO – Sefydliad arbenigol sy’n ymroddedig i gefnogi cymunedau lleiafrifoedd ethnig. Gellir cysylltu â’u llinell gymorth ledled Cymru ar 0800 731 8147 ar agor 24 awr y dydd, 7 diwrnod yr wythnos.

Atodiad E

Geirfa termau allweddol

APP

Cyfarwyddyd Ymarfer Proffesiynol Awdurdodedig a gyhoeddwyd gan y Coleg Plismona

CPS

Gwasanaeth Erlyn y Goron

DAPN

Hysbysiad Amddiffyn Cam-drin Domestig

DAPO

Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig

Domestic Abuse

Mae Adran 1 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn darparu’r diffiniad canlynol o gam-drin domestig.:

(2) Ymddygiad person (“A”) tuag at berson arall (“B”) yw “cam-drin domestig” os—

• (a) Mae A a B yr un yn 16 oed neu’n hŷn ac wedi’u cysylltu’n bersonol â’i gilydd, a
• (b) mae’r ymddygiad yn ymosodol.

(3) Mae ymddygiad yn “ymosodol” os yw’n cynnwys unrhyw un o’r canlynol—

• (a) Cam-drin corfforol neu rywiol;
• (b) Ymddygiad treisgar neu fygythiol;
• (c) Ymddygiad rheolaethol neu gymhellol;
• (d) cam-drin economaidd (gweler is-adran (4));
• (e) cam-drin seicolegol, emosiynol neu arall;

ac nid oes ots a yw’r ymddygiad yn cynnwys un digwyddiad neu gwrs o ymddygiad.

(4) “Ystyr cam-drin economaidd” yw unrhyw ymddygiad sy’n cael effaith andwyol sylweddol ar allu B i—

• (a) gaffael, defnyddio neu gynnal arian neu eiddo arall, neu
• (b) gael nwyddau neu wasanaethau.

(5) At ddibenion y Ddeddf hon, gall ymddygiad A fod yn ymddygiad “tuag at” B er gwaethaf y ffaith ei fod yn cynnwys ymddygiad a gyfeirir at berson arall (er enghraifft, plentyn B.).

(6) Mae cyfeiriadau yn y Ddeddf hon at fod yn ymosodol tuag at berson arall i’w darllen yn unol â’r adran hon.

Darperir enghreifftiau manwl o wahanol fathau o gam-drin domestig yn y fframwaith canllawiau statudol cam-drin domestig drafft.^{[footnote 14]}

Cyfeiriad cartref

Mae Adran 54 Deddf Cam-drin Domestig 2021 yn darparu’r diffiniad canlynol o “gyfeiriad cartref””:

• a) Unig gyfeiriad neu brif breswylfa’r person yn y Deyrnas Unedig, neu
• b) Os nad oes gan y person gartref o’r fath –
  • i) cyfeiriad neu leoliad man yn y Deyrnas Unedig lle gellir dod o hyd i’r person yn rheolaidd;
  • ii) os oes mwy nag un lle o’r fath, cyfeiriad neu leoliad pa un bynnag o’r lleoedd hynny y mae’r person yn eu dewis.

IDVA

Eiriolwr Trais Domestig Annibynnol

MAPPA

Trefniadau Diogelu’r Cyhoedd Amlasiantaethol

MARAC

Cynhadledd Asesu Risg Aml-Asiantaeth

MATAC

Cyfarfod Tasg Aml-Asiantaeth a Chydlynu

PACE

Deddf yr Heddlu a Thystiolaeth Droseddol 1984

Cyflawnwr

Y person sy’n destun DAPN neu DAPN y cyfeirir ato yn Rhan 3 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 fel “P”.

Y person sydd wedi cael ei gam-drin neu yr honnir ei fod wedi bod yn dreisgar tuag at berson 16 oed neu drosodd y mae wedi’i gysylltu ag ef yn bersonol.

I nodi, defnyddir y term ‘cyflawnwr’ yn lle ‘diffynnydd’ drwy gydol y canllawiau hyn i adlewyrchu’r term ‘P’ a ddefnyddir yn Neddf Cam-drin Domestig 2021..

Wedi’i gysylltu’n bersonol

Mae Adran 2 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn darparu’r diffiniad canlynol o “gysylltiad personol.””:

(1) At ddibenion y Ddeddf hon, mae dau berson “wedi’u cysylltu’n bersonol” â’i gilydd os yw unrhyw un o’r canlynol yn berthnasol—

• (a) yn briod â’i gilydd neu wedi bod yn briod â’i gilydd;
• (b) maent yn bartneriaid sifil i’w gilydd neu wedi bod yn bartneriaid sifil i’w gilydd;
• (c) wedi cytuno i briodi ei gilydd (p’un a yw’r cytundeb wedi ei derfynu ai peidio);
• (d) wedi ymrwymo i gytundeb partneriaeth sifil (p’un a yw’r cytundeb wedi’i derfynu ai peidio);
• (e) maent yn, neu wedi bod, mewn perthynas bersonol agos â’i gilydd;
• (f) bod gan bob un ohonynt berthynas riant mewn perthynas â’r un plentyn (gweler is-adran (2));
• (g) maent yn berthnasau.

(2) At ddibenion is-adran (1)(f) mae gan berson berthynas rhiant mewn perthynas â phlentyn os—

• (a) os yw’r person yn rhiant i’r plentyn, neu
• (b) mae gan y person gyfrifoldeb rhiant dros y plentyn.

(3) Yn yr adran hon—

• ystyr “plentyn” (“child”) yw person o dan 18 oed;
• mae i “cytundeb partneriaeth sifil” yr ystyr a roddir i “civil partnership agreement” yn adran 73 o Ddeddf Partneriaeth Sifil 2004;
• mae i “cyfrifoldeb rhiant” yr un ystyr ag a roddir i “parental responsibility”  yn adran 3 o Ddeddf Plant 1989;
• Mae i “perthynas” yr ystyr a roddir i “relative” gan adran 63(1) o Ddeddf Cyfraith Teulu 1996.

PNC

Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu

Y Ddeddf Cam-drin Domestig 2021

Deddf Cam-drin Domestig 2021

Dioddefwr

Trwy gydol y canllawiau rydym yn cyfeirio at y dioddefwr gan DAPN neu DAPN. Rydym hefyd yn defnyddio’r term hwn i gyfeirio at y rhai sy’n profi neu sydd â phrofiad o gam-drin domestig. Dylid nodi nad yw pawb sydd wedi profi cam-drin domestig neu sy’n profi cam-drin domestig yn dewis disgrifio’u hunain fel “dioddefwr” ac efallai y byddai’n well ganddyn nhw derm arall, fel “goroeswr”.

Atodiad F

Templed Hysbysiad Diogelu Rhag Cam-drin Domestig

Cod Heddlu:
Rhif Cyfeirnod Achos:
Rhif Cyfeirnod y ddalfa:

Hysbysiad amddiffyn cam-drin domestig^{[footnote 14]}

I’w gyflwyno’n bersonol

Hysbysiad (mewnosoder enw, dyddiad geni a chyfeiriad yr unigolyn y cyflwynir yr hysbysiad hwn arno) |

I:

Enw:
Dyddiad geni:
Cyfeiriad:

Rhybudd

Mae’n rhaid i chi ufuddhau i’r hysbysiad hwn. Dylech ddarllen yr hysbysiad yn ofalus. Dylech geisio cyngor gan gynghorydd cyfreithiol.

Bydd y cais am Orchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig yn cael ei glywed yn Llys yr Ynadon - gweler rhybudd ar wahân ar gyfer dyddiad ac amser. Gall y llys ystyried gwneud unrhyw un neu bob un o’r gwaharddiadau fel y nodir isod.

Lle mae seiliau rhesymol dros gredu eich bod yn, neu ar fin bod, yn torri unrhyw ran o’r hysbysiad hwn, gall cwnstabl eich arestio heb warant a byddwch yn cael eich cadw yn y ddalfa a’ch dwyn gerbron y Llys Ynadon o fewn 24 awr i glywed y cais am y Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig.

Os byddwch yn torri Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig, rydych yn cyflawni trosedd, y gellir ei gosbi gan gosb uchaf o 5 mlynedd o garchar, dirwy, neu’r ddau.

Y seiliau dros gyflwyno’r hysbysiad

Mae’n briodol i gyflwyno’r hysbysiad hwn oherwydd bod gan y swyddog awdurdodi sail resymol dros gredu eich bod dros 18 oed; a

• eich wedi bod yn dreisgar tuag at berson 16 oed neu hŷn yr ydych yn bersonol gysylltiedig ag ef, sef [rhowch enw’r dioddefwr] a
• bod cyflwyno’r Hysbysiad Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig yn angenrheidiol er mwyn diogelu’r unigolyn, sef [rhoi enw] rhag cam-drin domestig, neu’r risg o gam-drin domestig a wneir gennych chi.

Rhesymau manwl dros benderfyniad:

Gwaharddiadau

Mae’r hysbysiad hwn yn eich gwahardd rhag y canlynol [nodwch fel sy’n briodol]:

1. Ni chewch gysylltu â’r person y rhoddir yr hysbysiad ar ei gyfer.

2. Ni chewch ddod o fewn [nodwch bellter] o [nodwch gyfeiriad person gwarchodedig].

Os ydych hefyd yn byw yn yr un safle â’r person sydd i’w warchod:

3. Ni chewch droi allan na gwahardd y person hwnnw o’r annedd.

4. Ni allwch fynd i mewn [nodwch y cyfeiriad].

5. Efallai y bydd gofyn i chi adael [nodwch y cyfeiriad].

Hysbysiad o wrandawiad

Byddwch yn derbyn hysbysiad ar wahân o’r enw Hysbysiad o Wrandawiad (Adran 29(4), Deddf Cam-drin Domestig 2021). Bydd yr hysbysiad hwn yn gweithredu fel gwŷs i’r Llys Ynadon i gais am Orchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig gael ei glywed.

Bydd y cais am Orchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig yn cael ei glywed o fewn 48 awr i amser cyflwyno’r Hysbysiad Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig, (diystyru dydd Sul, Dydd Nadolig, Dydd Gwener y Groglith neu unrhyw Ŵyl Banc).

Gellir clywed y gorchymyn yn eich absenoldeb os yw’r llys yn fodlon bod yr heddlu wedi gwneud ymdrechion rhesymol i gyflwyno’r hysbysiad i chi a’ch bod yn methu â mynychu.

Os gwneir Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig yn eich absenoldeb, bydd y gwaharddiadau yn dal i fod yn berthnasol a gall torri unrhyw un neu bob un o’r rhain arwain at eich arestio.

Cyfeiriad ar gyfer cyflwyno’r Hysbysiad Gwrandawiad:

Ymateb i Gais:

Darpariaethau Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig

Gall yr Ynadon gynnwys y darpariaethau canlynol wrth wneud Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig:

• Eich gwahardd rhag cysylltu â’r person y gwneir y diogelwch ar ei gyfer;
• eich gwahardd rhag dod o fewn pellter penodol i unrhyw safle yng Nghymru neu Loegr y mae’r person hwnnw’n byw ynddo;
• eich gwahardd rhag dod o fewn pellter penodol i unrhyw annedd benodol arall, neu unrhyw annedd arall o ddisgrifiad penodedig, yng Nghymru neu Loegr.
• Os ydych yn byw mewn eiddo y mae person y mae’r Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig yn byw ynddo hefyd, gall y Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig gynnwys darpariaethau hefyd.:
  • (a) i’ch gwahardd rhag troi allan neu eithrio o’r annedd y person y mae’r Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig yn cael ei wneud ar ei gyfer;
  • (b) i’ch gwahardd rhag mynd i mewn i’r safle; neu
  • (c) Gofyn i chi adael yr adeilad;
• Gosod parth cyrffyw neu waharddiad arnoch chi sy’n cael ei fonitro’n electronig
• Eich gorfodi i fynychu rhaglen (e.e. rhaglen cam-drin domestig arbenigol neu gamddefnyddio sylweddau)

Hyd rhybudd

Mae’r hysbysiad hwn yn parhau mewn grym nes bod y cais am Orchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig wedi’i benderfynu gan y Llys Ynadon.

Pŵer arestio am dorri’r hysbysiad

Os cewch eich arestio am dorri’r hysbysiad hwn, yn rhinwedd adran 26(2)(a) Deddf Cam-drin Domestig 2021 cewch eich cadw yn y ddalfa a’ch dwyn gerbron y Llys Ynadon a fydd yn clywed y cais am Orchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig o fewn 24 awr gan ddechrau ar yr adeg yr arestiad.

Ni fydd y 24 awr yn cynnwys Dydd Nadolig, Dydd Gwener y Groglith nac unrhyw ddydd Sul ac unrhyw ddiwrnod sy’n ŵyl banc yng Nghymru a Lloegr.

Os na fydd y mater yn cael ei waredu ar unwaith, gall y llys eich rhoi yn y ddalfa tan ddyddiad eich prawf.

Telerau’r hysbysiad

Dyddiad cyflwyno’r hysbysiad:
Amser cyflwyno’r hysbysiad:
Enw’r person i’w warchod:

Llofnod y diffynnydd o dderbyn hysbysiad

Enw:
Dyddiad:
Amser:

Atodiad G

Templed Hysbysiad o Wrandawiad

Cod Heddlu:
Rhif Cyfeirnod Achos:
Rhif Cyfeirnod y ddalfa:

Hysbysiad o wrandawiadYSBYSIAD O WRANDAWIAD^{[footnote 15]}

Gorchymyn amddiffyn rhag cam-drin domestig

Hysbysiad o wrandawiad

Yn dilyn cyhoeddi Hysbysiad Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig bydd cais yn cael ei wneud i’r llys ynadon a fydd yn ystyried a ddylid gwneud Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig. Os bydd llys yr ynadon yn penderfynu gwneud Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig, gallant osod gwaharddiadau yn unol ag Adran 28 Deddf Cam-drin Domestig 2021.

Lle:	[Nodwch enw’r llys]
Dyddiad:	[Rhowch y dyddiad]
Time:	[Rhowch yr amser]

Os na fyddwch yn mynychu ar yr adeg a’r dyddiad a ddangosir, gall y llys wneud gorchymyn yn eich absenoldeb.

Gellir clywed cais am Orchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig yn eich absenoldeb os yw’r llys yn fodlon bod yr heddlu wedi gwneud ymdrechion rhesymol i gyflwyno’r hysbysiad i chi a’ch bod yn methu â mynychu.

Os gwneir Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig yn eich absenoldeb, bydd y gwaharddiadau yn dal i fod yn berthnasol a gall torri unrhyw un neu bob un o’r rhain arwain at eich arestio.

Os byddwch yn torri Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig, rydych yn cyflawni trosedd, y gellir ei gosbi gan gosb uchaf o 5 mlynedd o garchar, dirwy, neu’r ddau.

Llofnod y diffynnydd o dderbyn hysbysiad

Llofnod:
Printiwch eich Enw:
Dyddiad:
Amser:

Cyflwynwyd y rhybudd gan

Enw:
Safle:
Rhif Coler:
Dyddiad:
Amser:

Swyddog awdurdodi

Enw:
Safle:
Rhif Warant:
Dyddiad:
Amser:

Atodiad H

Templed ffurflen trosglwyddo achos heddluoedd nad ydynt yn peilota

Cod Heddlu:
Rhif Cyfeirnod Achos:
Rhif Cyfeirnod Achos:

Ffurflen trosglwyddo achos gorchymyn amddiffyn rhag cam-drin domestig

Bydd cwblhau’r ffurflen drosglwyddo Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig yn cynorthwyo swyddogion mewn achosion lle mae cyflawnwr sy’n destun amodau Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig yn symud y tu allan i ardal heddlu peilot, ac i ardal nad yw’n peilota. Gall yr heddlu gyfeirio at ganllawiau statudol Hysbysiadau Cam- drin Domestig a Gorchmynion yma.

Enw’r Heddlu sy’n peilota
Enw’r Heddlu nad yw’n peilota

Manylion y person sy’n ddarostyngedig i’r gorchymyn

Cyfenw
Enw (au) Cyntaf
Dyddiad geni
Cyfeiriad cofnodedig diwethaf
Cyfeiriad newydd arfaethedig
Rhif ffôn
Cyfeiriad e-bost
Rhif Adnabod PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu)
Cyfeirnod VISOR (Cofrestr Troseddwyr Treisgar a Rhyw) (os yw’n berthnasol)
Cyfeirnod Enwol (os yw’n berthnasol)
Dyddiad dod i ben y Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig
Llun ynghlwm (dewiswch fel yw’n briodol):	Oes/Nacoes
Amlinelliad byr o’r amgylchiadau
Enw’r person i’w warchod
Gwaharddiadau/gofynion y Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig
Dyddiad a manylion y Cynllun Rheoli Risg diweddaraf (RMP)
Manylion unrhyw faneri/marcwyr rhybuddio/gwybodaeth diweddar
Unrhyw wybodaeth berthnasol arall neu ymglymiad gan asiantaethau partner
Gofyn am fanylion swyddog
Enw:
Rhif cyswllt:
Llofnodwyd:
Cyfeiriad-ebost:
Printiwch:
Dyddiad:
Manylion swyddog awdurdodi (Arolygydd ac uwch)
Enw:
Rhif cyswllt:
Llofnodwyd:
Cyfeiriad e-bost:
Printiwch:
Dyddiad:
Swyddog yn derbyn y trosglwyddiad
Enw:
Rhif cyswllt:
Llofnodwyd:
Cyfeiriad e-bost:
Printiwch:
Dyddiad:

Atodiad I

Templed ffurflen gais Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam- drin Domestig

Cod Heddlu:
Rhif Cyfeirnod Achos:
Rhif Cyfeirnod y Ddalfa:

Ffurflen gais gorchymyn amddiffyn rhag cam-drin domestig

Enw’r tramgwyddwr honedig:
Cyfeiriad:
Dyddiad geni:
A yw’r tramgwyddwr honedig yn cael rhybudd fod y Gorchymyn Diogelu Cam-drin Domestig hwn yn cael ei wneud? Os na, nodwch pam
A yw’r cais DAPO hwn yn dilyn Hysbysiad Amddiffyn Cam-drin Domestig (DAPN)	Ydy/Nac ydy
A yw’r tramgwyddwr honedig yn ddarostyngedig i
(a) unrhyw amodau o dan orchymyn diogelu arall	Ydy/Nac ydy
a/neu (b) unrhyw amodau mechnïaeth?	Ydy/Nac ydy
Os felly, manylion yr amodau / gwaharddiadau presennol
Os felly, pryd mae’r amodau hyn yn dod i ben?	DD/MM/YYYY
Manylion unrhyw gynrychiolaeth gyfreithiol (os yw’n hysbys)
Enw’r person i’w warchod:
Cyfeiriad:
A yw’r cyfeiriad hwn a roddir yr un cyfeiriad y byddai unrhyw waharddiadau yn ymwneud ag ef??	Ydy/Nac ydy
Dyddiad geni:
Manylion unrhyw gynrychiolaeth gyfreithiol (os yw’n hysbys):

Amgylchiadau presennola hanesyddol

Ystyriaethau: Natur perthynas, hyd perthynas, amgylchiadau teuluol, plant, trefniadau byw (cytundebau rhent/morgais), unrhyw wendidau, trefniadau llety amgen, trefniadau cyswllt plant, oes anfen atgyfeiriad Eiriolwr Trais Domestig Annibynnol (IDVA) ac ati.

Rhaid i’r Swyddog Awdurdodi (AO) gymryd camau rhesymol i ddarganfod barn:

1) Lles unrhyw berson o dan 18 oed y mae’r swyddog yn ystyried eu bod yn berthnasol i gyflwyno Gorchymyn Amddiffyn Cam-drin Domestig:

Os nad yw’n hysbys, pa gamau rhesymol sydd wedi’u cymryd i ddarganfod hyn:

2) Barn y person y byddai’r Gorchymyn Diogelu Cam-drin Domestig yn cael ei chyhoeddi ar ei gyfer*:

Os nad yw’n hysbys, pa gamau rhesymol sydd wedi’u cymryd i ddarganfod hyn:

3) Unrhyw sylwadau a wnaed gan y cyflawnwr honedig ynghylch cyflwyno Gorchymyn Diogelu Cam- drin Domestig:

Os nad yw’n hysbys, pa gamau rhesymol sydd wedi’u cymryd i ddarganfod hyn:

Dogfennau ategola a gwybodaeth	Nodwch os yw’r ddogfen / gwybodaeth ategol ynghlwm wrth yr awdurdodiad hwn
Cofnod Ymchwiliad
Adroddiadau troseddau/digwyddiadau o unrhyw ddigwyddiadau blaenorol
Cynllun rheoli risg
Dogfennau ategol eraill (gan gynnwys datganiadau tystion gan ddioddefwr a mynychu swyddogion yr heddlu/tystion trydydd parti)
Dogfen 1:
Dogfen 2:
Dogfen 3:
Arall:

Swyddog/staff yn gofyn am awdurdodiad arolygydd ar gyfer gorchymyn amddiffyn rhag cam-drin domestig

Rwy’n cadarnhau bod yr wybodaeth a gynhwysir yn y ffurflen hon yn gywir hyd eithaf fy ngwybodaeth a’m cred.

Llofnod:
Safle/Teitl:
Enw:
Rhif:
Dyddiad:
Amser:
A oes gan y swyddog awdurdodi sail resymol dros gredu bod:
a) Y tramgwyddwr honedig wedi bod yn ymosodol tuag at yr unigolyn i gael ei amddiffyn	Oes/Nac Oes
A b) Mater y Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig yn angenrheidiol i ddiogelu’r person hwnnw rhag cam-drin domestig neu’r risg o gam-drin domestig a gyflawnir gan y cyflawnwr honedig	Oes/Nac Oes
Os ‘Na’ cofnodwch eich rhesymau a rhesymeg:

Seiliau rhoddir yr awdurdodiad

Mae’n briodol cyhoeddi’r hysbysiad hwn oherwydd bod gan y swyddog awdurdodi, nad yw’n is na rheng yr Arolygydd, [mewnosoder enw, safle ayyb y swyddog awdurdodi], sail resymol dros gredu bod [enw’r tramgwyddwr honedig]:

• dros 18 oed; a
• iddo fod yn ymosodol tuag at berson 16 oed neu drosodd, y mae ganddo gysylltiad personol iddo, sef [mewnosod enw’r person cysylltiedig i’w warchod]; a
• bod angen cyhoeddi’r Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig er mwyn diogelu’r person cysylltiedig, sef [mewnosod enw] rhag cam-drin domestig, neu’r risg o gam-drin domestig a gyflawnir gan [enw cyflawnwr honedig]].

Manylwch y rhesymau dros y penderfyniad:

1. Cyfiawnhad

2. Cymesuredd

3. Rheidrwydd

4. Hawliau Dynol

Nodiadau cyfarwyddyd

Dylid ystyried y canlynol:

• Erthygl 2 ECHR (Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol) - Hawl i fywyd;
• Erthygl 3 ECHR (Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol) - Artaith, ni fydd unrhyw un yn destun artaith neu i driniaeth neu gosb annynol neu ddiraddiol;
• Erthygl 8 ECHR (Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol) - Yr hawl i barch at fywyd preifat a theuluol;
• Erthygl 9 ECHR (Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol) - Yr hawl i ryddid ymgynnull a chysylltu
• Protocol 1, Erthygl 1 Hawl i fwynhad heddychlon o’r hyn a berchnogir, sy’n cynnwys eiddo;
• Rhwymedigaeth statudol i amddiffyn plant (gweler Gweithio Gyda’n Gilydd i Ddiogelu Plant 2010).

Gwaharddiadau (nodwch fel y bo’n briodol)

1. Ni chaiff y tramgwyddwr gysylltu â’r person y rhoddir yr hysbysiad i’w amddiffyn, yn uniongyrchol ac yn anuniongyrchol (trwy drydydd partïon).

2. Ni chaiff y tramgwyddwr ddod o fewn [nodwch bellter] o [nodwch gyfeiriad person gwarchodedig]].

Os yw’r tramgwyddwr honedig hefyd yn byw yn yr un safle â’r person sydd i’w warchod:

3. Gwaherddir [mewnosod enw cyflawnwr honedig] rhag mynd i mewn [mewnosod cyfeiriad].

4. Gwaherddir [rhoi enw cyflawnwr honedig] rhag troi allan neu eithrio’r person hwnnw o’r safle.

5. Mae’n ofynnol i [enw cyflawnwr honedig] adael [mewnosod cyfeiriad].

6. Gwaherddir y cyflawnwr rhag cymryd rhan mewn unrhyw fath o wyliadwriaeth o’r person sydd i’w warchod

7. Gwaherddir y tramgwyddwr rhag ymyrryd â chyfyngu ar fynediad yr unigolyn i nwyddau, gwasanaethau neu eiddo

8. Gwaherddir y tramgwyddwr rhag niweidio neu fygwth difrodi eiddo sy’n eiddo i’r person i’w warchod

9. Gwaherddir y cyflawnwr rhag rhannu na chyhoeddi, neu fygwth rhannu gwybodaeth bersonol neu ddelweddau sy’n ymwneud â’r person sydd i’w diogelu

10. Gorfodir y cyflawnwr i fynychu rhaglen newid ymddygiad cyflawnwr

11. Ei gwneud yn ofynnol i’r cyflawnwr ymostwng i gael ei fonitro’n electronig

Rhowch fanylion llawn ynglŷn ag unrhyw waharddiadau ychwanegol nad ydynt wedi’u rhestru uchod:

Os yn gorfodi’r cyflawnwr i fynychu rhaglen newid ymddygiad, rhowch fanylion pellach gan gynnwys darparwr y rhaglen, hyd y rhaglen a’r unigolyn sy’n gyfrifol am fonitro cydymffurfiaeth â’r amodau hyn.:

Rhowch fanylion llawn beth fydd yn cael ei fonitro drwy fonitro electronig (gwaharddiad 11), gan ddarparu manylion cyfeiriadau perthnasol, parthau gwahardd, a’r unigolyn sy’n gyfrifol am fonitro cydymffurfiaeth â’r amodau hyn:

Nodwch hyd arfaethedig y Gorchymyn Diogelu Cam-drin Domestig, sy’n manylu’r rhesymeg tu ôl i’ch argymhelliad:

Gorchymyn wedi’i awdurdodi gan

Enw:
Safle:
Rhif
Dyddiad:

Unwaith bydd y Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig a’r Hysbysiad o’r Gwrandawiad wedi’u cyflwyno i’r cyflawnwr, rhaid i chi ddarparu copïau o’r Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig a Hysbysiad o Wrandawiad i’r dioddefwr, gan gynnwys y gwaharddiadau a dyddiad/amser y llys, ar y cyfle cynharaf.

Dioddefwr yn cael gwybod am orchymyn amddiffyn rhag cam-drin domestig:	Cwblhawyd/Dyddiad:
Cyfeiriwyd y dioddefwr at asiantaeth gymorth:	Cwblhawyd/Dyddiad:
Cyfeiriwyd y cyflawnwr at asiantaeth gymorth:	Cwblhawyd/Dyddiad:

Atodiad J

Templed ffurflen torriad ar gyfer heddluoedd nad ydynt yn peilota

Hysbysiad Diogelu Rhag Cam-drin Domestig (DAPN) a Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig (DAPO) Hysbysiad o Ffurflen Torri ar gyfer Lluoedd nad ydynt yn peilota

Enw’r Heddlu nad yw’n peilota
Enw’r Heddlu sy’n peilota

Nodwch y math o dorri:

Torri Rhybudd Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig (DAPN)
Torri Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig (DAPO)

Dyddiad ac amser arestio am dorri Rhybudd Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig/Gorchymyn Amddiffyn Rhag Cam-drin Domestig: DD/MM/YYYY 00:00

Manylion y person sy’n ddarostyngedig i’r gorchymyn

Cyfenw
Enw(au Cyntaf
Dyddiad geni
Cyfeiriad
Rhif ffôn
Cyfeiriad e-bost
Rhif Adnabod PNC (Cyfrifiadur Cenedlaethol yr Heddlu)
Cyfeirnod VISOR (Cofrestr Troseddwyr Treisgar a Rhyw) (os yw’n berthnasol)
Cyfeirnod Enwol (os yw’n berthnasol)
Llun ynghlwm (dewiswch fel yw’n briodol)	Ydy/Nac ydy

Amodau’r Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig/Hysbysiad Amddiffyn Rhag Cam- drin Domestig (yn llawn – neu lle mae ar gael)

Manylion y toriad(au) honedig o’r Hysbysiad Diogelu Rhag Cam-drin Domestig/Gorchymyn Diogelu Rhag Cam-drin Domestig

Manylion y swyddog sy’n llenwi’r ffurflen

Enw:
Rhif cyswllt:
Llofnodwyd:
Cyfeiriad e-bost:
Printiwch:
Dyddiad:
Swyddog sy’n derbyn y ffurflen torriad
Enw:
Rhif cyswllt:
Llofnodwyd:
Cyfeiriad e-bost:
Printiwch:
Dyddiad:

[Mae’r dudalen hon wedi’i gadael yn fwriadol wag.]

1. Mae Adran 4 Deddf Cydraddoldeb 2010 yn rhestru nodweddion gwarchodedig fel - oedran; anabledd; ailbennu rhywedd; priodas a phartneriaeth sifil; beichiogrwydd a mamolaeth; hil; crefydd neu gred; rhyw a chyfeiriadedd rhywiol. ↩

2. Os yw’r heddlu’n anghytuno â phenderfyniad y llys i beidio â gwneud DAPO neu ynghylch y gofynion a osodir gan yr DAPO, gallant apelio yn ei erbyn. Nodir rhagor o fanylion am yr amgylchiadau y gall yr heddlu wneud apêl mewn perthynas â DAPO yn adran 11 (“Apelau”). ↩

3. Darperir rhagor o wybodaeth am gydsyniad y person i’w warchod yn Atodiad B (“Cydsyniad y person i’w warchod”). ↩

4. Mae gwybodaeth benodol ar gyfer cyflawnwyr ar y DAPN a’r DAPO yn cael ei datblygu a bydd ar gael ar adeg ei chyhoeddi ar ôl ei hystyried gan bartneriaid gweithredol a sefydliadau’r sector cam-drin domestig. ↩

5. Mae adran 2 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn diffinio’r term ‘cysylltiad personol’ fel dau berson sydd; (1) yn briod â’i gilydd neu wedi bod yn briod â’i gilydd, (2) yn bartneriaid sifil i’w gilydd neu wedi bod yn bartneriaid sifil i’w gilydd, (3) wedi cytuno i briodi ei gilydd (ni waeth a yw’r cytundeb wedi ei derfynu ers hynny), (4) sydd, neu wedi bod, mewn perthynas bersonol agos â’i gilydd, (5) wedi cael, neu wedi bod adeg pan fo’r naill wedi ei gael, perthynas rhieni mewn perthynas â’r un plentyn, (6) yn berthnasau. ↩

6. Sylwer, bydd fersiwn derfynol y canllawiau statudol hyn yn cynnwys manylion y corff a fydd yn cyflawni’r swyddogaeth brysbennu (triage). ↩

7. Sylwch fod y rhaglenni sy’n cymryd rhan ym mhrolot DAPN a DAPO yn dal i gael eu cwblhau, ond bydd rhestr o raglenni yn cael eu darparu yn fersiwn derfynol y canllawiau statudol hyn. ↩

8. Darperir rhagor o wybodaeth am amrywio a rhyddhau DAPO yn adran 8 (“Amrywio neu ryddhau DAPO”). ↩

9. Mae Adran 29 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 yn datgan y gall y llys wneud DAPO o’i fenter ei hun yn ystod achosion teuluol, troseddol neu sifil eraill. Darperir rhagor o wybodaeth am y llwybrau eraill i gael DAPO yn Atodiad A (“Llwybrau eraill i gael DAPO”). ↩

10. Nid yw Deddf Cam-drin Domestig 2021 yn nodi’n benodol y gall y dioddefwr apelio yn erbyn penderfyniad y llys ynghylch DAPO a wnaed o fenter y llys ei hun o dan Adran 31 oherwydd bod hon yn hawl gyffredinol i apelio sydd eisoes ar gael i’r dioddefwr yn rhinwedd deddfwriaeth arall, megis yr un a restrir yn Adran 46(9).. ↩

11. Nid yw’r trydydd partïon sydd i’w pennu mewn rheoliadau (a fydd yn gallu gwneud cais am DAPO heb orfod gofyn am ganiatâd y llys yn gyntaf i wneud hynny) wedi cael eu penderfynu eto. Er na fydd y rheoliadau hyn yn cael eu gosod yn ystod y peilot, byddwn yn gweithio gyda phartneriaid perthnasol maes o law i osod y rheoliadau hyn yn barod ar gyfer cam cyflawni’r archebion. ↩

12. Rhaid i’r achos llys sirol lle gall llys wneud DAPO o’i fenter ei hun fodloni disgrifiad a fydd yn cael ei nodi mewn rheoliadau cyn i’r peilot ddechrau. ↩

13. Rhaid i’r achos llys sirol lle gall llys wneud DAPO o’i fenter ei hun fodloni disgrifiad a fydd yn cael ei nodi mewn rheoliadau cyn i’r peilot ddechrau. ↩

14. Am ddeddfwriaeth gweler Rhan 3 o Ddeddf Cam-drin Domestig 2021. https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2021/17/part/3/enacted. ↩ ↩²

15. A29(4) Deddf Cam-drin Domestig 2021. ↩