Promosyon malzemesi

NHS bağırsak kanseri taraması: Karar vermenize yardımcı oluyoruz (Turkish)

Güncelleme 22 July 2024

Applies to England

Bağırsak kanseri taramasına katılıp katılmamak sizin tercihinize bağlıdır. Bu broşür, karar vermenize yardımcı olmayı amaçlamaktadır.

1. NHS neden bağırsak kanseri taraması hizmetini sunuyor?

Belirtilerin olmadığı erken aşamalarda bağırsak kanseri bulgularını bulabilmek için tarama hizmeti sunuyoruz. Tedavi bu aşamada daha verimli olmaktadır.

Bağırsaktaki hücreler bazen çok hızlı büyüyerek bağırsak polibi olarak bilinen bir yumru oluşturmaktadır. Bunlar kanser dokusu değildir, ancak zamanla kansere dönüşebilmektedir. Poliplerin bulunması, alınabilecekleri anlamına gelir.

Düzenli tarama, bağırsak kanserine yakalanma ve bu hastalıktan ölme riskinizi azaltır.

2. Bağırsak kanseri taramasına kimleri davet ediyoruz?

54 ile 74 yaş arası kişileri her 2 yılda bir bağırsak kanseri taramasına davet ediyoruz. Bağırsak kanseri taraması için bir evde test kiti gönderiyoruz. Bu programı 50 yaş ver üzeri uygun kişileri kapsayacak şekilde yavaş yavaş büyütüyoruz.

Davet edilmek için bir aile hekimine kaydınızı yaptırmış olmanız ve İngiltere’de yaşıyor olmanız gereklidir. İletişim bilgilerinizi aile hekiminizden alıyoruz. Lütfen aşağıdakiler de dahil olmak üzere bilgilerinizin doğru olduğundan emin olun:

• isim
• doğum tarihi
• adres
• telefon numarası
• eposta adresi.

75 yaşında veya üzerindeyseniz 2 yılda bir bağırsak kanseri taramasına katılabilirsiniz ancak davet edilmezsiniz. 0800 707 60 60 numaralı ücretsiz yardım hattımızı arayın.

3. Bağırsak kanseri

Bağırsak, sindirim sisteminizin bir parçasıdır. Yiyeceklerden besleyici maddeleri ve suyu alarak kalanı dışkıya dönüştürür. Kalın bağırsak, aşağıda gösterildiği şekilde kolondan ve rektumdan oluşur.

Bağırsak kanseri, kalın bağırsağın herhangi bir kısmında bulunan kanserdir. Buna kolon ve rektum da dahildir.

Sindirim sisteminin bir parçası olan kalın bağırsak, kolondan ve rektumdan oluşur.

4. Bağırsak kanseri taraması nasıl yapılır?

Davetinizde bağırsak kanseri taramasıyla ilgili bilgiler bulunacaktır.

Size fekal immünokimyasal test (FIT) adı verilen bir evde test kiti göndereceğiz. Bu kiti kullanarak küçük bir dışkı numunesini bir laboratuvara göndereceksiniz. Laboratuvar, numunede küçük miktarlarda kan olup olmadığına bakacak. Bunun nedeni poliplerin ve bağırsak kanserlerinin bazen kanama yapmasıdır. Bunun ardından çoğu kişinin başka bir test yaptırmasına gerek yoktur.

Dışkı numunenizde kan bulursak bu kanın sebebini bulmamıza yardımcı olacak başka testler yaptırmanız gerekebilir. Kolonoskopi yaptırmanız konusunda konuşmak için size bir randevu teklif edeceğiz. Kolonoskopide bağırsağınızın içine bakılır.

5. Evde test kitinin kullanımı

Tarama testini yapmak için kiti kullanarak dışkınızdan küçük bir miktar almanız gerekecek. Lütfen numuneyi almak için tek kullanımlık, temiz bir kap kullanın. Ardından bu numuneyi test için posta yoluyla gönderin. Kitin içinde ücreti ödenmiş paket ve tüm talimatlar bulunmaktadır.

Numunenizi kontrol ettikten sonra sonucu kaydedecek ve test kiti ile içeriğini bertaraf edeceğiz.

Sormak istediğiniz bir şey olursa lütfen 0800 707 60 60 numaralı ücretsiz yardım hattımızı arayın. Buna aşağıdakiler dahildir:

• Testi yapmak için yardıma ihtiyacınız olması
• Örneğin ameliyat geçirmiş olmanız halinde bu kiti kullanmanızda bir sakınca olup olmadığından emin olamamanız
• Stoma torbanızın olması (kolostomi veya ileostomi) ve bu konuda danışmak istemeniz.

Numuneyi regl olmadığınız bir dönemde almanız önerilir. Regliniz başlamadan önceki ve bittikten sonraki 2 gün içinde numune almaktan kaçının.

Evde test kitinin görüntüsü bu şekildedir. Kitin kullanım talimatları paketin içindedir.

6. Bağırsak kanseri taraması sonuçları

Genellikle numunenizi gönderdikten sonraki 2 hafta içinde sonuçlarınızı alırsınız. 2 olası sonuç bulunur:

• Şu anda başka test gerekmez
• Başka testler gerekir.

6.1 Şu anda başka test gerekmez

Çoğu kişi (100 kişiden 98’i) bu sonucu alır.

Bu, numunede kana rastlamadığımız veya tarama düzeyinden daha düşük seviyede kana rastladığımız anlamına gelir.

75 yaşın altındaysanız 2 yıl sonra sizi tekrar bağırsak kanseri taramasına davet ederiz.

Bu sonuç, bağırsak kanseri olmadığınızı garanti etmez. Gelecekte bağırsak kanseri olabilirsiniz. Bağırsak kanseri belirtileriniz varsa aile hekiminize danışın.

6.2 Başka testler gerekir

100 kişiden yaklaşık 2’si bu sonucu alır.

Bu, dışkınızda tarama düzeyinin üzerinde bir miktarda kana rastladığımız anlamına gelir. Buna ayrıca eşik değeri de denir.

Dışkıda kan bulunmasının farklı sebepleri olabilir. Kanın sebebini kontrol etme amacıyla kolonoskopi yaptırmanız hakkında konuşmak için size bir randevu teklif edeceğiz.

Kolonoskopi sırasında bağırsaklarınızın içi kontrol edilir.  NHS.UK adresinde kolonoskopi hakkında daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.

7. Bağırsak kanseri taramasının olası riskleri

Hiçbir tarama testi %100 güvenilir değildir.

Bağırsak kanseri taramasında polip veya kanser gözlemlenemeyebilir. Evde test kitini kullandığınız sırada polip veya kanser kanama yapmadıysa bu meydana gelebilir. 

Çoğu kişinin başka bir test yaptırmasına gerek yoktur. Kolonoskopi yaptırdığınızda bağırsağınızın hasar görme riski mevcuttur ancak bu risk çok küçüktür ve bu durum çok nadir rastlanan bir durumdur. Kolonoskopi hakkında konuşmak için randevunuzu aldığınızda kararınızı vermenize yardımcı olacak daha fazla bilgiyi edineceksiniz.

8. Bağırsak kanseri belirtileri

Bağırsak kanseri belirtileri arasında aşağıdakiler bulunur:

• Dışkınızda sizin için olağan olmayan değişiklikler (örneğin daha yumuşak dışkı, ishal veya kabızlık)
• Sizin için olağanın dışında bir sıklıkta veya nadirlikte büyük tuvaletinizi yapma ihtiyacı hissetmeniz
• Dışkınızda kırmızı veya siyah renkte kan
• Anüsünüzden kan gelmesi
• Tuvalete yeni gitmiş olsanız bile sık sık büyük tuvaletiniz gelmiş gibi hissetmeniz
• Karın ağrısı (abdominal ağrı)
• Karnınızda bir yumru (abdomen)
• Şişkinlik
• Kilo vermek için çaba göstermeden kilo vermeniz
• Kırmızı kan hücresi düzeyinin normalden az olması gibi bir nedenle (anemi) kendinizi çok yorgun hissetmeniz

Bu belirtiler kesinlikle bağırsak kanseri olduğunuz anlamına gelmez. Bu semptomlardan herhangi biri 3 hafta veya daha uzun süre devam ederse lütfen aile hekiminizle konuşun. Yakın zamanda bağırsak kanseri taraması yaptırmış olsanız bile bunu yapmanız önemlidir.

9. Kimlerin bağırsak kanseri olma riski daha yüksektir?

Aşağıdaki hallerde bağırsak kanseri olma riskiniz daha yüksektir:

• 50 yaşın üzerinde olmanız
• Sigara içiyor olmanız
• Fazla kilolu olmanız
• Yakın bir akrabanızın bağırsak kanseri olması
• Enflamatuar bağırsak hastalığınızın olması (buna Crohn hastalığı ve ülseratif kolit dahildir)
• Bağırsağınızda bağırsak polipleri adı verilen küçük tümörlerin olması
• Lynch Sendromu veya familyal adenomatöz polipozis olmanız.

NHS.UK web sitesinde bağırsak kanseri olma riskinizi nasıl azaltabileceğinize dair daha fazla bilye ulaşabilirsiniz.

10. Daha fazla bilgi ve destek

Bağırsak kanseri taraması hakkında danışmak için 0800 707 60 60 numaralı ücretsiz yardım hattımızı arayabilirsiniz. 

İşitme ve konuşma engeliniz varsa bizimle iletişime geçmek için Relay UK hizmetini kullanabilirsiniz. Telefonunuzda önce 18001‘i, ardından 0800 707 60 60 numaralı hattı çevirin veya Relay UK uygulamasını kullanın.

Bu bilgiler, kolay okunur format gibi alternatif formatlarda ve diğer dillerde de mevcuttur. Bu bilgileri başka bir formatta talep etmek için 0300 311 22 33 numaralı telefonu arayabilir veya england.contactus@nhs.net adresine eposta gönderebilirsiniz.

Ayrıca:

• NHS.UK adresinde bağırsak kanseri taraması hakkında daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz
• Başka testler yaptırmanız gerekirse kolonoskopi yaptırma hakkında broşürümüzü okuyabilirsiniz
• NHS tarama programları hakkında transseksüel ve ikilik dışı cinsiyete sahip bireyler için bilgileri okuyabilirsiniz.

Sizi taramaya doğru zamanda davet etmek için NHS kayıtlarınızdaki kişisel bilgileri kullanırız. Bu bilgiler, tarama programlarını iyileştirmemize ve kaliteli bakım hizmetleri sunabilmemize yardımcı olur. Bilgilerinizi nasıl kullandığımız ve koruduğumuz hakkında daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.  

Taramaya katılmak istemezseniz ne yapmanız gerektiğini öğrenin.