Αυτό το φυλλάδιο παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη διενέργεια κολονοσκόπησης εάν απαιτούνται περαιτέρω εξετάσεις μετά τη χρήση του κιτ εξέτασης που παρέχει το NHS για τον έλεγχο του καρκίνου του εντέρου.

1. Γιατί το NHS προσφέρει την εξέταση της κολονοσκόπησης 

Η κολονοσκόπηση μπορεί να βοηθήσει στην ανεύρεση πολυπόδων και καρκίνου του εντέρου, επειδή μπορεί να αναπτυχθούν χωρίς συμπτώματα.  

Οι πολύποδες είναι μικροί όγκοι στην επένδυση του παχέος εντέρου. Οι περισσότεροι πολύποδες είναι ακίνδυνοι, αλλά ορισμένοι είναι πιο πιθανό να μετατραπούν σε καρκίνο. Ο καρκίνος του εντέρου είναι ο καρκίνος που εντοπίζεται οπουδήποτε στο παχύ έντερο. Αυτό περιλαμβάνει το κόλον και το ορθό.  

Προσφέρουμε κολονοσκόπηση εάν βρούμε μια ορισμένη ποσότητα αίματος στο δείγμα των κοπράνων σας. Οι πολύποδες και οι καρκίνοι του εντέρου μερικές φορές αιμορραγούν, αλλά αυτό δεν είναι πάντα ορατό. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα έχουν καρκίνο του εντέρου, αλλά η κολονοσκόπηση μας βοηθά να ελέγξουμε την αιτία της αιμορραγίας.  

Εάν έχετε πολύποδες, μπορούμε συνήθως να τους αφαιρέσουμε κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης. Αυτό μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του εντέρου.  Εάν υπάρχουν ενδείξεις καρκίνου του εντέρου, μπορεί να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε θεραπεία. Η έγκαιρη ανεύρεση του καρκίνου του εντέρου μπορεί να καταστήσει πιο πιθανή την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Το κόλον και το ορθό αποτελούν το παχύ έντερο. 

Το έντερο είναι μέρος του πεπτικού σας συστήματος. Παίρνει θρεπτικά συστατικά και νερό από την τροφή και μετατρέπει ό,τι απομένει σε κόπρανα. 

2. Κολονοσκόπηση 

Η κολονοσκόπηση είναι μια εξέταση που ελέγχει το εσωτερικό του εντέρου σας για πολύποδες και καρκίνους του εντέρου. Βοηθά επίσης να επιβεβαιωθεί εάν έχετε μια πάθηση του εντέρου που δεν είναι καρκίνος του εντέρου.  

Την εξέταση θα κάνει ένας ειδικά εκπαιδευμένος κλινικός ιατρός που ονομάζεται γαστρεντερολόγος.  

Θα τοποθετήσουν έναν λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα με μια μικρή κάμερα στο έντερό σας. Ο σωλήνας αυτός ονομάζεται κολονοσκόπιο. Μπορεί να το νιώσετε να εισέρχεται, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το θεωρούν επώδυνο. Θα δείξει το εσωτερικό των εντέρων σας σε μια οθόνη.

Ο γαστρεντερολόγος βλέπει εικόνες από το εσωτερικό του εντέρου σε μια οθόνη 

Η κολονοσκόπηση διαρκεί συνήθως 30 έως 45 λεπτά. Όλο το ραντεβού σας μπορεί να διαρκέσει περίπου 2 ώρες. 

3. Τα ραντεβού σας 

Το πρώτο σας ραντεβού θα είναι για να συζητήσετε αν θα κάνετε κολονοσκόπηση. Αυτό ονομάζεται ραντεβού με ειδικό ιατρό προληπτικού ελέγχου (SSP). Ο ειδικός:  

• θα σας μιλήσει για τα αποτελέσματα της εξέτασής σας  

• θα περιγράψει τι είναι η κολονοσκόπηση  

• θα εξηγήσει τους πιθανούς κινδύνους και τα οφέλη  

• θα συζητήσετε τις διαθέσιμες επιλογές για να νιώσετε πιο άνετα  

• θα απαντήσει στις ερωτήσεις σας.  

Θα εξετάσει αν η κολονοσκόπηση είναι κατάλληλη για εσάς. Θα σας ρωτήσει για τυχόν προβλήματα υγείας που μπορεί να έχετε και αν παίρνετε φάρμακα. Ορισμένα άτομα δεν μπορούν να κάνουν κολονοσκόπηση. Ο ειδικός θα εκτιμήσει εάν μπορεί να είναι κατάλληλη μια εικονική κολονοσκόπηση που ονομάζεται αξονική κολονογραφία (CTC). Χρησιμοποιεί ακτίνες Χ για να ελέγξει την υγεία του εντέρου σας. Διαβάστε περισσότερα σχετικά με την CTC στο GOV.UK.  

Εάν είστε αρκετά υγιείς για να υποβληθείτε σε κολονοσκόπηση, μπορείτε να επιλέξετε αν θα προχωρήσετε στη διαδικασία. Εάν το κάνετε, η εξέταση συνήθως διενεργείται σε νοσοκομείο. Αυτό θα πρέπει να γίνει εντός 2 εβδομάδων από το πρώτο σας ραντεβού.  

Παρακαλείστε να ενημερώσετε τον ειδικό εάν έχετε οποιεσδήποτε πρόσθετες απαιτήσεις. Για παράδειγμα, μπορεί να χρειαστείτε κάποιον να σας βοηθήσει στο ραντεβού σας, όπως φροντιστή ή διερμηνέα.  

Μπορείτε να ζητήσετε άνδρα ή γυναίκα γαστρεντερολόγο. Θα προσπαθήσουμε να ικανοποιήσουμε την προτίμησή σας, αλλά αυτό δεν είναι πάντα εφικτό.

Διάγραμμα που δείχνει τη διαδρομή των ραντεβού για τον προληπτικό έλεγχο του εντέρου 

4. Πριν από την κολονοσκόπησή σας 

Θα λάβετε κάποιες οδηγίες κατά το ραντεβού σας με τον ειδικό ιατρό προληπτικού ελέγχου. Αυτές θα σας βοηθήσουν να προετοιμαστείτε για την κολονοσκόπησή σας.  

Το έντερό σας θα πρέπει να είναι άδειο για να γίνει η εξέταση. Παρακαλούμε να ακολουθήσετε τις οδηγίες προσεκτικά Αυτές θα περιλαμβάνουν:  

• τι πρέπει να φάτε και να πιείτε τις ημέρες πριν από την κολονοσκόπηση  

• πότε πρέπει να σταματήσετε να τρώτε και να πίνετε  

• σας δίνουν φακελάκια με καθαρτικά για να πιείτε ή πληροφορίες για το πώς να τα προμηθευτείτε  

• πώς και πότε να πάρετε τα καθαρτικά.  

Τα καθαρτικά θα σας κάνουν να πηγαίνετε στην τουαλέτα πιο συχνά από το συνηθισμένο για να σας βοηθήσουν στην εκκένωση του εντέρου σας. Αυτό συνήθως γίνεται την προηγούμενη ημέρα και μερικές φορές την ημέρα της επέμβασης.  

Κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης είστε συνήθως ξύπνιοι. Μπορείτε να επιλέξετε να πάρετε:  

• παυσίπονα  

• αέριο και αέρα  

• νάρκωση - φάρμακο που χορηγείται μέσω ενός μικρού σωλήνα (καθετήρα) στο χέρι σας.  

Ορισμένα νοσοκομεία μπορεί να μην προσφέρουν όλες αυτές τις επιλογές. 

5. Κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησής σας 

Η κολονοσκόπηση θα πραγματοποιηθεί στη μονάδα ενδοσκόπησης.   

Την ημέρα εκείνη, ένας νοσηλευτής ή ειδικός θα σας εξηγήσει τι πρόκειται να συμβεί και τους πιθανούς κινδύνους. Θα σας ζητηθεί να υπογράψετε ένα έντυπο συγκατάθεσης. Αυτό γίνεται για να επιβεβαιώσετε ότι κατανοείτε τους κινδύνους και συμφωνείτε να υποβληθείτε στη διαδικασία.  

Εάν συμφωνείτε, θα σας ζητήσουν να φορέσετε μια νοσοκομειακή ρόμπα. Θα είστε καλυμμένοι για την επέμβασή σας. Η ρόμπα έχει μια σχισμή στην πλάτη.  

Θα πρέπει να σας προσφέρουν επιλογές ανακούφισης από τον πόνο.  

Για να κάνετε την εξέταση, ξαπλώνετε στην αριστερή σας πλευρά με τα γόνατά σας ελαφρώς λυγισμένα προς τα πάνω.  

Ο σωλήνας εισέρχεται στην είσοδο των εντέρων σας και κατευθύνεται στην κορυφή του παχέος εντέρου σας. Ο σωλήνας λυγίζει εύκολα, ώστε να μπορεί να περάσει γύρω από τις καμπύλες του εντέρου σας.  

Ο γαστρεντερολόγος θα διοχετεύσει απαλά νερό ή αέριο (διοξείδιο του άνθρακα). Αυτό διαστέλλει το έντερό σας και τον βοηθά να δει. Μπορεί να αισθανθείτε ότι χρειάζεστε τουαλέτα, αλλά τα έντερά σας θα πρέπει να είναι ήδη άδεια, οπότε μην ανησυχείτε. Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε λίγο φουσκωμένοι.  

Μπορεί να έχετε κάποιες κράμπες στο στομάχι. Η κολονοσκόπηση μπορεί να είναι δυσάρεστη, αλλά δεν πρέπει να είναι επώδυνη. Αν αισθάνεστε πόνο, ενημερώστε τους. Μπορούν να κάνουν προσαρμογές για να νιώσετε πιο άνετα.  

Μπορεί να αφαιρέσουν πολύποδες στο έντερό σας ή να πάρουν ένα μικρό δείγμα ιστού του σώματος για μια πιο προσεκτική εξέταση στο μικροσκόπιο. Αυτό ονομάζεται βιοψία. Δεν θα αισθανθείτε τίποτα αν συμβεί αυτό, επειδή δεν υπάρχουν νεύρα στο έντερό σας. 

6. Μετά την κολονοσκόπησή σας 

Θα μεταβείτε σε χώρο ανάρρωσης για να ξεκουραστείτε. Οι νοσηλευτές θα σας παρακολουθούν μέχρι να είστε έτοιμοι να επιστρέψετε στο σπίτι σας. Θα σας ενημερώσουν αν ο γαστρεντερολόγος αφαίρεσε τυχόν πολύποδες ή αν πήρε δείγμα για βιοψία.  

Μπορείτε επίσης:  

• κάποιος να σας πάει σπίτι σας επειδή μπορεί να νυστάζετε, ιδίως αν έχετε πάρει νάρκωση  

• να ξεκουραστείτε, οπότε μπορεί να θέλετε να πάρετε άδεια από τη δουλειά ή άλλες υποχρεώσεις.  

Μπορεί να αισθανθείτε πρησμένοι ή να έχετε κράμπες στο στομάχι μετά την κολονοσκόπηση. Αυτό συνήθως διαρκεί μόνο για 2 έως 3 ώρες.  

Εάν έχετε πάρει νάρκωση, θα πρέπει:  

• να έχετε έναν υπεύθυνο ενήλικα να μείνει μαζί σας για τουλάχιστον 12 ώρες  

•  να μην οδηγείτε, να μην πίνετε αλκοόλ και να μην χειρίζεστε μηχανήματα για 24 ώρες.  

Μπορεί να έχετε λίγο αίμα στα κόπρανά σας ή αιμορραγία για μερικές ημέρες. Αυτά τα πράγματα είναι συνηθισμένα. Εάν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν μετά από 2 ημέρες, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον γενικό ιατρό (GP) σας.  

Καλέστε το 111 ή το νοσοκομείο στο οποίο κάνατε κολονοσκόπηση, αν έχετε:  

• βαριά αιμορραγία από πίσω  

• αιμορραγία που δεν υποχωρεί ή χειροτερεύει  

• έντονο πόνο στο στομάχι ή πόνο που επιδεινώνεται  

• υψηλή θερμοκρασία ή αισθάνεστε ζέστη ή ρίγος. 

7. Πιθανοί κίνδυνοι από την κολονοσκόπηση  

Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, η κολονοσκόπηση μπορεί να μην εντοπίσει καρκίνο ή πολύποδα που μπορεί αργότερα να μετατραπούν σε καρκίνο. Αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί εάν:  

• το έντερό σας δεν είναι εντελώς άδειο  

• είναι δύσκολο να μετακινηθεί η κάμερα γύρω από τα έντερά σας.  

Επισκεφθείτε έναν γενικό ιατρό εάν έχετε συμπτώματα καρκίνου του εντέρου. Αυτό είναι σημαντικό ακόμη και αν έχετε κάνει πρόσφατα εξέταση για καρκίνο του εντέρου. Διαβάστε περισσότερα για τα συμπτώματα του καρκίνου του εντέρου στο NHS.UK.  

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να παρουσιαστούν επιπλοκές κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης εάν:  

• έχετε αντίδραση στη νάρκωση  

• έχετε έντονη αιμορραγία μετά την κολονοσκόπηση  

• πάθετε διάτρηση του εντέρου σας (μικρό σχίσιμο ή τρύπα σε μέγεθος καρφίτσας).  

Περίπου 1 άτομο σε κάθε 2.500 που υποβάλλονται σε κολονοσκόπηση χρειάζεται μετάγγιση αίματος.  

Διατρήσεις εντέρου συμβαίνουν σε περίπου 1 σε κάθε 1.700 κολονοσκοπήσεις. Εάν συμβεί αυτό, μπορεί να χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση για την αποκατάστασή της. Αυτό εξαρτάται από το μέγεθος και τη θέση της διάτρησης. Ορισμένοι δεν χρειάζονται καμία χειρουργική επέμβαση.  

Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, οι επιπλοκές μετά από κολονοσκόπηση μπορεί να οδηγήσουν σε θάνατο. Οι γαστρεντερολόγοι είναι άρτια εκπαιδευμένοι και αυτό είναι πολύ απίθανο.  

Αυτά τα στατιστικά στοιχεία αποτελούν μόνο έναν οδηγό για τον γενικό πληθυσμό. Ο ειδικός ιατρός προληπτικού ελέγχου θα σας συμβουλεύσει σχετικά με τον προσωπικό σας κίνδυνο. Αυτό θα εξαρτάται από την ηλικία και την υγεία σας. 

8. Αποτελέσματα κολονοσκόπησης  

Μπορεί να λάβετε τα αποτελέσματά σας αυθημερόν ή να χρειαστούν μερικές εβδομάδες. Επίσης, αποστέλλουμε αντίγραφο των αποτελεσμάτων σας στον γενικό ιατρό σας (GP).  

Υπάρχουν 4 κύρια αποτελέσματα:  

• φυσιολογικά αποτελέσματα  

• ανεύρεση πολύποδων – δεν απαιτείται περαιτέρω παρακολούθηση  

• ανεύρεση πολύποδων - απαιτείται περαιτέρω παρακολούθηση  

• καρκίνος του εντέρου.  

Μερικές φορές βρίσκουμε άλλες παθήσεις του εντέρου. Είναι δυνατόν να βρεθούν πολύποδες ή καρκίνος του εντέρου και άλλες παθήσεις του εντέρου στην ίδια κολονοσκόπηση. 

8.1 Φυσιολογικά αποτελέσματα  

Περίπου 11 στους 100 ανθρώπους έχουν αυτό το αποτέλεσμα.  

Αυτό σημαίνει ότι:  

• δεν βρήκαμε πολύποδες, και  

• δεν υπήρχαν ενδείξεις άλλων παθήσεων του εντέρου.  

Θα σας προσφέρουμε εκ νέου προληπτικό έλεγχο για καρκίνο του εντέρου σε 2 χρόνια, εάν είστε ακόμα κάτω των 75 ετών. 

8.2 Ανεύρεση πολύποδων – δεν απαιτείται περαιτέρω παρακολούθηση  

Περίπου 50 στους 100 ανθρώπους (οι μισοί) έχουν αυτό το αποτέλεσμα.  

Αυτό σημαίνει ότι:  

• αφαιρέσαμε πολύποδες κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησής σας, ή  

• πήραμε δείγμα κυττάρων (βιοψία) από το έντερό σας για εξέταση.  

Μετά την εξέταση του δείγματός σας, δεν χρειάζεστε περαιτέρω θεραπεία ή κολονοσκοπήσεις ελέγχου.  

Θα σας προσφέρουμε εκ νέου προληπτικό έλεγχο για καρκίνο του εντέρου σε 2 χρόνια, εάν εξακολουθείτε να είστε κάτω των 75 ετών. 

8.3 Ανεύρεση πολύποδων – απαιτείται περαιτέρω παρακολούθηση  

Περίπου 11 στους 100 ανθρώπους έχουν αυτό το αποτέλεσμα.  

Αυτό σημαίνει ότι βρήκαμε έναν τύπο πολύποδα υψηλού κινδύνου. Αυτοί είναι πιο πιθανό να μετατραπούν σε καρκίνο του εντέρου.  

Μερικές φορές οι πολύποδες είναι πολύ δύσκολο να αφαιρεθούν κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης. Εάν συμβεί αυτό, μπορεί να χρειαστείτε άλλη εξειδικευμένη κολονοσκόπηση ή χειρουργική επέμβαση.  

Τότε θα σας προσφέρουμε πιο τακτικές κολονοσκοπήσεις στο μέλλον. Αυτό γίνεται για να ελέγξουμε την υγεία του εντέρου σας και να δούμε αν έχετε νέους πολύποδες. 

8.4 Καρκίνος του εντέρου 

Μεταξύ 7 και 10 στα 100 άτομα έχουν αυτό το αποτέλεσμα.  

Εάν διαπιστώσουμε καρκίνο του εντέρου, θα επισκεφθείτε έναν ειδικό για τον καρκίνο για να συζητήσετε τις επιλογές θεραπείας και υποστήριξης.  

Οι περισσότεροι άνθρωποι (περίπου 9 στους 10) με καρκίνο του εντέρου στο αρχικό στάδιο έχουν επιτυχή θεραπεία.  

Εάν έχετε καρκίνο του εντέρου σε προχωρημένο στάδιο, μπορεί να είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί και να μην είναι δυνατόν να θεραπευτεί. 

8.5 Άλλες παθήσεις του εντέρου  

Μερικές φορές η κολονοσκόπηση δεν βρίσκει πολύποδες ή καρκίνο του εντέρου, αλλά διαπιστώνουμε άλλες παθήσεις του εντέρου όπως:  

• αιμορροΐδες  

• νόσος Crohn  

• εκκολπωματική νόσος ή εκκολπωματίτιδα  

• ελκώδης κολίτιδα.  

Περίπου 18 στα 100 άτομα έχουν αυτό το αποτέλεσμα.  

Μπορείτε να ενημερωθείτε περαιτέρω για τις ασθένειες αυτές στο NHS.UK. Εάν βρούμε ενδείξεις άλλων παθήσεων του εντέρου, ο γενικός γιατρός σας (GP) θα σας εξηγήσει τι σημαίνει αυτό και ποια είναι τα επόμενα βήματα. Ενδέχεται να χρειαστείτε θεραπεία ή παρακολούθηση εκτός του προγράμματος προληπτικής εξέτασης για τον καρκίνο του εντέρου.

Διάγραμμα που δείχνει τα αποτελέσματα για κάθε 100 άτομα που υποβάλλονται σε κολονοσκόπηση 

9. Περισσότερες πληροφορίες και υποστήριξη  

Για συμβουλές σχετικά με τη διενέργεια κολονοσκόπησης, μπορείτε να καλέσετε τη δωρεάν τηλεφωνική μας γραμμή βοήθειας στο 0800 707 60 60. Εάν έχετε προβλήματα ακοής ή ομιλίας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την υπηρεσία Relay UK για να επικοινωνήσετε μαζί μας. Πληκτρολογήστε 18001 και στη συνέχεια 0800 707 60 60 από το κινητό σας τηλέφωνο ή από την εφαρμογή Relay UK app.  

Οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες σε εναλλακτικές μορφές, όπως έκδοση εύκολης ανάγνωσης και άλλες γλώσσες. Για να ζητήσετε εναλλακτική μορφή, τηλεφωνήστε στο 0300 311 22 33 ή στείλτε email στο england.contactus@nhs.net.    

Μπορείτε επίσης:  

• να μιλήσετε με τον γενικό ιατρό σας (GP)  

• να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για τον προληπτικό έλεγχο καρκίνου του εντέρου στο NHS.UK    

• να διαβάσετε πληροφορίες για τρανσέξουαλ και μη δυαδικά άτομα σχετικά με τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου του NHS.  

Εάν είστε 75 ετών και άνω, μπορείτε να εξακολουθείτε να συμμετέχετε στον προληπτικό έλεγχο για τον καρκίνο του εντέρου κάθε 2 χρόνια, αλλά δεν θα σας προσκαλούν. Μπορείτε να τηλεφωνήσετε στη γραμμή βοήθειας στο 0800 707 60 60 για να ζητήσετε το κιτ εξέτασης κατ΄οίκον.   

Τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου του NHS χρησιμοποιούν προσωπικές πληροφορίες από τους φακέλους σας στο NHS για να σας καλέσουν για προληπτικό έλεγχο τη σωστή στιγμή. Αυτές οι πληροφορίες μάς βοηθούν να βελτιώνουμε τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου και να παρέχουμε φροντίδα υψηλής ποιότητας. Διαβάστε περισσότερα για το πώς χρησιμοποιούμε και προστατεύουμε τις πληροφορίες σας.   

Μάθετε πώς μπορείτε να εξαιρεθείτε από τον προληπτικό έλεγχο.