Ymwadiad: Nid cyngor cyfreithiol yw hwn. Os oes angen help arnoch i sicrhau eich bod yn cydymffurfio â’r gyfraith, dylech siarad â chynghorydd cyfreithiol.

Mae’r daflen hon yn edrych ar gymhwysedd amrywiaeth o rolau yn y sector gofal iechyd yn seiliedig ar ddisgrifiadau generig o’r rolau a’u cyfrifoldebau. Mae’r canllaw hwn yn berthnasol p’un a yw’r unigolion yn cael eu talu neu’n ddi-dâl.

Gall unrhyw newidiadau i rôl neu’r gweithgareddau y mae person yn eu cyflawni effeithio ar lefel y gwiriad sy’n berthnasol. Am ragor o wybodaeth, cyfeiriwch at ein gwefan i gael canllawiau cymhwysedd llawn.

Mae’r canllawiau hyn yn berthnasol i wiriadau DBS (a elwid gynt yn wiriadau cofnodion troseddol) yng Nghymru, Lloegr, Ynysoedd y Sianel ac Ynys Manaw. Gellir cael gwybodaeth am wiriadau sydd ar gael yn yr Alban oddi wrth Disclosure Scotland. Gellir cael gwybodaeth am wiriadau sydd ar gael yng Ngogledd Iwerddon oddi wrth

Access NI.

1. Cymhwysedd

Gall unrhyw rôl sy’n ymwneud â darparu gwasanaethau iechyd neu ofal ac sydd hefyd â chyswllt â’r cleifion fod yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol o leiaf. Mae’r daflen hon yn edrych ar amrywiaeth o rolau penodol a’u cymhwysedd. Mae cymhwysedd o fewn y sector gofal iechyd yn aml yn cyfeirio at ‘weithiwr gofal iechyd proffesiynol’. Mae gweithiwr gofal iechyd proffesiynol yn berson sydd mewn rôl a reoleiddir gan unrhyw un o’r rheolyddion proffesiynol canlynol:

Y Cyngor Meddygol Cyffredinol	Y Cyngor Fferyllol Cyffredinol
Y Cyngor Deintyddol Cyffredinol	Y Cyngor Nyrsio a Bydwreigiaeth
Y Cyngor Optegol Cyffredinol	Y Cyngor Proffesiynau Iechyd a Gofal
Cyngor Osteopathig Cyffredinol	Cymdeithas Fferyllol Gogledd Iwerddon
Y Cyngor Ceiropractig Cyffredinol	Gwaith Cymdeithasol Lloegr

Lle mae’r daflen hon yn cyfeirio at gyswllt ag unigolion yn y sectorau iechyd a gofal, gall hyn olygu cyswllt wyneb yn wyneb, cyswllt ar-lein neu siarad â rhywun dros y ffôn.

2. Meddygon, nyrsys, a chynorthwywyr gofal iechyd

Mae unrhyw rôl yn y sector gofal iechyd, lle mae’r unigolyn yn weithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir a phan yw ei ddyletswyddau arferol yn cynnwys darparu gofal iechyd i blant a/neu oedolion, yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Plant a/neu Oedolion. Mae hyn oherwydd eu bod yn cyflawni gweithgaredd rheoledig gyda phlant a/neu oedolion.

Mae unrhyw unigolyn nad yw’n weithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir ei hun ond sy’n darparu gofal iechyd o dan gyfarwyddyd neu oruchwyliaeth gweithiwr gofal iechyd proffesiynol hefyd mewn gweithgaredd a reoleiddir gyda phlant a/neu oedolion ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manwl gyda gwiriad o’r Rhestr(au) Waharddedig berthnasol).

Gofal iechyd o dan gyfarwyddyd gweithiwr gofal iechyd proffesiynol yw pan fo’r unigolyn wedi cael cyfarwyddiadau gan weithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir ynghylch pa driniaeth i’w darparu a sut i’w darparu i glaf.

2.1 Senario 1

Mae Raheem yn gweithio fel gwaedydd. Mae ei swydd yn cynnwys cael cyfarwyddiadau i gymryd swm penodol o waed oddi wrth gleifion sy’n blant ac yn oedolion a threfnu iddo gael ei brofi am lefelau haearn. Gan ei fod yn darparu gofal iechyd dan gyfarwyddyd gweithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir, mae’n cyflawni gweithgaredd a reoleiddir gyda phlant ac oedolion ac mae’n gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant ac oedolion gyda gwiriad Rhestr Waharddedig Plant ac Oedolion.

Gofal iechyd o dan oruchwyliaeth gweithiwr gofal iechyd proffesiynol yw pan fo’r unigolyn mewn cysylltiad â gweithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir ar yr adeg y mae’n darparu triniaeth i glaf.

2.2 Senario 2

Mae Callum yn gweithio fel nyrs dan hyfforddiant ar ward ysbyty a oruchwylir gan Brif Nyrs. Er bod Callum yn darparu gofal iechyd heb fod y Brif Nyrs yn gorfforol gydag ef bob amser, y Brif Nyrs sy’n gyfrifol am sicrhau ei fod yn cyflawni tasgau’n gywir ac yn unol â’r cyfarwyddiadau. Gan fod Callum yn darparu gofal iechyd i blant ac oedolion o dan oruchwyliaeth gweithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir, mae’n cyflawni gweithgaredd a reoleiddir gyda phlant ac oedolion ac mae’n gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant ac oedolion gyda gwiriadau Rhestr Gwahardd Plant ac Oedolion.

2.3 Senario 3 

Mae Leah yn cael ei hatgyfeirio gan ei meddyg i ymuno â chlwb colli pwysau. Gan nad oes unrhyw gyfarwyddiadau ynghylch canlyniadau penodol i glaf unigol wedi’u darparu gan y meddyg i’r sawl sy’n rhedeg y dosbarth colli pwysau hwnnw, nid yw hyn yn gyfeiriad nac yn oruchwyliaeth. Nid yw hyfforddwr y dosbarth colli pwysau yn gymwys i gael gwiriad DBS Manwl gyda Rhestr(au) Gwaharddedig. Oni bai bod unrhyw weithgareddau eraill sy’n darparu cymhwyster, gall yr hyfforddwr dosbarth colli pwysau wneud cais am wiriad DBS Sylfaenol.

3. Cwnselwyr a seicotherapyddion

Nid yw pob cwnselydd a seicotherapydd mewn gweithgaredd a reoleiddir. Mae lefel y gwiriad DBS y maent yn gymwys i’w gael yn dibynnu ar p’un a yw’n gweithio’n uniongyrchol gyda gweithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir, fel meddyg teulu neu seicolegydd, i gynorthwyo a chefnogi iechyd a lles unigolyn tra’n derbyn triniaeth neu ofal, neu a yw’n darparu ei wasanaeth i blant yn ddigon aml. Cyfeiriwch at y senarios isod am ragor o fanylion.

3.1 Senario 4

Mae John yn darparu gwasanaeth cwnsela i oedolion yn unig. Nid yw’n derbyn atgyfeiriadau uniongyrchol gan weithwyr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir er bod cleient weithiau’n dweud bod eu meddyg teulu wedi argymell eu bod yn ceisio cwnsela. Gellir gofyn i John wneud cais am wiriad DBS Manylach yn y gweithlu oedolion heb wiriad Rhestr Gwahardd Oedolion. Mae hyn oherwydd ei fod yn darparu math o driniaeth neu therapi i oedolion.

3.2 Senario 5

Mae Camilla hefyd yn darparu gwasanaeth cwnsela i oedolion yn unig, ond mae rhai o’i hapwyntiadau yn atgyfeiriadau uniongyrchol gan feddyg teulu lleol. Mae hyn yn golygu ei bod o dan gyfarwyddyd gweithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir, felly mae mewn gweithgaredd a reoleiddir gydag oedolion a gellir gofyn iddi wneud cais am wiriad DBS Manylach yn y gweithlu oedolion gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Oedolion.

3.3 Senario 6

Mae Lucas yn darparu gwasanaeth cwnsela ar gyfer plant yn unig. Gan mai ei rôl yw darparu cyngor ac arweiniad i blant ar eu lles emosiynol, corfforol neu addysgol, a chan ei fod yn gwneud hyn ar fwy na 3 diwrnod mewn cyfnod o 30 diwrnod, mae’n cynnal gweithgaredd a reoleiddir gyda phlant. Felly, gellir gofyn iddo wneud cais am wiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Plant. Nid oes gwahaniaeth a wneir ei apwyntiadau drwy weithwyr gofal iechyd proffesiynol ai peidio.

Os yw cwnselydd neu seicotherapydd yn hunangyflogedig ac nad oes ganddo unrhyw un i wneud penderfyniad addasrwydd arnynt, ni fydd yn gallu gwneud cais am wiriad Safonol neu Fanylach gan y Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd eu hunain. Fodd bynnag, os ydynt yn cofrestru gyda chofrestr achrededig, gall gwiriad DBS fod yn rhan o’r broses gofrestru. 

4. Rheolaeth reolaidd o ddydd i ddydd

Mae unrhyw un sy’n rheolwr rheolaidd o ddydd i ddydd i rywun sydd mewn gweithgaredd a reoleiddir gyda phlant a/neu oedolion hefyd mewn gweithgaredd a reoleiddir gyda’r grŵp hwnnw ac felly’n gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu perthnasol gyda’r gwiriadau Rhestr Gwahardd berthnasol.

Mae unrhyw un sy’n rheolwr o ddydd i ddydd i rywun sy’n gwneud gwaith gydag oedolion hefyd yn gymwys i gael yr un lefel o wiriad - gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu oedolion heb wiriadau Rhestr Gwahardd.

5. Hosbisau plant

Pan fo hosbis yn darparu swyddogaethau ysbyty ar gyfer plant yn unig, caiff ei ddosbarthu fel ysbyty plant, oni bai ei fod yn darparu gwasanaethau dydd yn unig.

Swyddogaethau ysbyty yw:

• darparu triniaeth feddygol a seiciatrig ar gyfer salwch ac anhwylderau meddwl

• darparu gofal lliniarol

Os yw’r hosbis yn darparu gwasanaethau dydd yn unig, mae cymhwysedd yn dibynnu ar y gweithgareddau y mae pob aelod o staff yn eu gwneud fel rhan o’u swydd. Gall staff cynorthwyol, gan gynnwys glanhawyr, fod yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol os bydd yr hosbis yn penderfynu eu bod yn ymwneud â darparu gofal iechyd a hefyd yn dod i gysylltiad â chleifion.

Mae staff yr hosbis sy’n darparu gofal iechyd a gofal personol yn cyflawni gweithgaredd a reoleiddir gyda phlant, felly maent yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Plant.

6. Ysbytai plant

Mae unrhyw un sy’n gweithio mewn unrhyw rôl neu gyflogaeth mewn ysbyty plant yn gwneud gwaith gyda phlant ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach o leiaf yn y gweithlu plant heb wiriad Rhestr Gwahardd Plant os:  

• maent yn gweithio yno fwy nag unwaith a

• maent yn cael y cyfle, oherwydd eu swydd, i ddod i gysylltiad â’r plant yn yr ysbyty plant a

• maent yn gweithio yno at ddiben yr ysbyty plant

Nid yw hyn yn berthnasol i rolau sy’n darparu gofal iechyd neu ofal personol i’r plant gan fod y gweithgareddau hyn yn weithgaredd a reoleiddir gyda phlant beth bynnag ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Plant. Gall rolau eraill hefyd fod yn gymwys ar gyfer lefel manylach o wiriad, ond mae hyn oherwydd yr hyn y maent yn ei wneud yn eu rôl, yn hytrach na ble maent yn gweithio, fel y mae’r daflen hon yn mynd ymlaen i’w egluro.

7. porthorion ysbyty

Gall unigolion yn y rôl hon fod yn gymwys ar gyfer gwahanol lefelau o wiriad DBS yn dibynnu ar yr hyn y mae eu swydd yn ei olygu o ddydd i ddydd. Os mai unig gyfrifoldeb porthor ysbyty yw casglu deunyddiau gwastraff a symud offer o ardaloedd wardiau, ac oherwydd hyn mae ganddynt gysylltiad uniongyrchol â chleifion fel rhan o’u gweithgareddau bob dydd, gallant fod yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol yn y gweithlu plant ac oedolion. Dyma lle mae’r ysbyty wedi penderfynu eu bod yn ymwneud â darparu gwasanaethau iechyd oherwydd yr hyn y maent yn ei wneud, ac maent yn dod i gysylltiad rheolaidd â chleifion.

Os yw eu swydd yn cynnwys cludo cleifion sy’n oedolion o amgylch yr ysbyty cyffredinol ar gyfer triniaethau meddygol, yna maent mewn gweithgaredd a reoleiddir gydag oedolion ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu oedolion gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Oedolion. Mae hyn oherwydd bod cludo oedolion i, o, neu rhwng apwyntiadau gofal iechyd yn dod o fewn y diffiniad o weithgaredd a reoleiddir gydag oedolion.

7.1 Senario 7

Mae Audrey yn gweithio fel porthor ysbyty mewn ysbyty cyffredinol. Mae ei dyletswyddau’n cynnwys symud cleifion sy’n oedolion a phlant o amgylch yr ysbyty a chael gwared ar ddeunyddiau gwastraff o ardaloedd wardiau. Wrth gludo cleifion sy’n blant, mae aelod o’r staff nyrsio sy’n gyfrifol am y plentyn gyda hi. Mae Audrey yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu oedolion gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Oedolion. Nid yw’n gymwys i gael gwiriad yn y gweithlu plant na gwiriad Rhestr Gwahardd Plant gan nad yw’n gyfrifol am oruchwylio’r plant.

Nid yw cludo plant o amgylch ysbyty yn yr un modd wedi’i gynnwys yn y diffiniad o weithgarwch a reoleiddir gyda phlant. Mae hyn yn golygu y gallai porthor ysbyty y mae ei swydd yn cynnwys symud plant o amgylch ysbyty cyffredinol fod yn gymwys i wneud cais am wiriad DBS Safonol yn unig. Fodd bynnag, os bydd yr ysbyty’n penderfynu bod y porthor yn goruchwylio’r plant wrth eu symud o amgylch yr ysbyty, a’u bod yn gwneud hyn ar fwy na 3 diwrnod mewn unrhyw gyfnod o 30 diwrnod, mae wedyn yn cyflawni gweithgaredd a reoleiddir gyda phlant ac yn gymwys i gael Gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Plant.

7.2 Senario 8 

Mae Jeremiah yn gweithio fel porthor ysbyty ac mae ei ddyletswyddau’n cynnwys symud cleifion sy’n oedolion a phlant o amgylch yr ysbyty. Mae ei ddisgrifiad swydd yn nodi, wrth gludo oedolion a phlant o amgylch yr ysbyty, mai ei gyfrifoldeb ef yw eu diogelwch a’u lles, hyd yn oed os oes aelod o staff meddygol yn bresennol. Oherwydd hyn, mae Jeremiah yn goruchwylio’r plant wrth iddo eu cludo o gwmpas yr ysbyty, ac mae’n gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant ac oedolion gyda gwiriadau Rhestr Gwahardd Plant ac Oedolion.

Os nd ydynt  yn gwneud hyn yn ddigon aml, mae’r porthor yn gwneud gwaith gyda phlant ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant yn unig, heb wirio’r Rhestr Gwahardd Plant. Mae porthorion ysbyty sy’n gweithio mewn ysbyty plant nad ydynt yn bodloni gofynion gweithgaredd a reoleiddir yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant, heb wiriad Rhestr Gwahardd Plant, waeth beth yw eu dyletswyddau, os ydynt yn gweithio yno mwy na 3 diwrnod mewn unrhyw gyfnod o 30 diwrnod. Mae hyn oherwydd ble maent yn gweithio, fel yr eglurir yn yr adran Ysbytai Plant.

8. Rolau gweinyddol

Gall rhai gweinyddwyr y mae eu swyddi’n galluogi darparu gwasanaethau iechyd, ac sy’n dod i gysylltiad â chleifion oherwydd eu gwaith, megis derbynyddion ac ysgrifenyddion meddygol, fod yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol yn y gweithlu plant a/neu oedolion os bydd y sefydliad sy’n cyflogi yn penderfynu bod eu rôl yn ymwneud â darparu gwasanaethau iechyd.

Mewn ysbyty plant, mae’r mathau hyn o rolau yn cyflawni gwaith gyda phlant ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant heb wiriad Rhestr Gwahardd Plant, os ydynt yn bodloni’r amodau a nodir yn yr adran Ysbytai Plant.

Os nad ydynt yn bodloni’r holl feini prawf ar gyfer ysbytai plant, gellir gofyn i staff gweinyddol wneud cais am wiriad DBS Safonol yn y gweithlu plant os yw’r ysbyty plant yn penderfynu bod eu rôl yn ymwneud â darparu gwasanaethau iechyd, a’u bod yn dod i gysylltiad â’r plant sy’n cael eu trin yno.

Nid yw rolau gweinyddol ar draws y sector gofal iechyd nad oes ganddynt fynediad at gleifion yn gymwys i gael gwiriad Safonol neu Fanylach gan y Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd. Gall recriwtwyr ofyn i unigolion wneud cais am wiriad DBS Sylfaenol ar gyfer y rolau hyn.

9. Rolau ategol eraill

Mae darparwyr gofal iechyd yn aml yn rhoi rhai gwasanaethau penodol ar gontract fel glanhau neu gynnal a chadw. Ar gyfer rolau contractwyr, megis technegwyr, glanhawyr, plymwyr, peirianwyr, a thrydanwyr, mae angen asesu dyletswyddau penodol eu rôl yn unigol i ganfod a yw gwiriad DBS yn briodol.  

Os yw eu dyletswyddau dyddiol yn digwydd mewn wardiau neu leoliadau eraill lle maent yn debygol o ddod i gysylltiad â chleifion a bod y darparwr gofal iechyd yn penderfynu bod ei waith yn cefnogi’r gwasanaethau iechyd a ddarperir, maent yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol yn y gweithlu plant ac oedolion. Gallai hwn olygu glanhawr sy’n cynnal glendid ardaloedd wardiau er mwyn amddiffyn cleifion rhag risg o heintiau. Mae rhywun sy’n cynnal a chadw’r trydan neu’r gwres mewn wardiau lle mae cleifion, er mwyn galluogi’r gweithwyr gofal iechyd proffesiynol i wneud eu gwaith hefyd yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol.

Mewn ysbyty plant, mae’r mathau hyn o rolau yn cyflawni gwaith gyda phlant ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant heb unrhyw wiriadau Rhestr Gwahardd, os ydynt yn bodloni’r amodau yn yr adran Ysbytai Plant.

Nid yw rhywun sydd ond yn gweithio mewn swyddfeydd neu fannau cyhoeddus ac nad yw’n cael y cyfle i ddod i gysylltiad â chleifion wrth gyflawni eu dyletswyddau yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol. Gallant wneud cais am wiriad DBS Sylfaenol.

10. Ymwelwyr masnachol

Gall cynrychiolwyr gwerthu meddygol sy’n ymweld â lleoliadau gofal iechyd i werthu cyflenwadau ac offer meddygol wneud cais am wiriad DBS Sylfaenol. Nid oes mynediad at lefel uwch o wiriad ar gael ar gyfer y rolau hyn.

Os yw contractwr yn gyfrifol am gynnal a chadw offer mewn mannau lle mae cleifion yn bresennol, gallant fod yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol yn y gweithlu plant ac oedolion os bydd y lleoliad gofal iechyd yn penderfynu bod y gwaith y mae’n ei wneud yn ymwneud â darparu gwasanaethau iechyd.

Mewn rhai achosion, efallai y bydd yn ofynnol i gyflenwyr meddygol ddangos i glaf neu weithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir sut i ddefnyddio offer penodol yn ddiogel. Yn yr achosion hyn, gellir ystyried cymhwysedd ar gyfer gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu perthnasol.

11. Gwasanaethau ffôn y GIG, gan gynnwys y rhai sy’n delio â galwadau 999 ac 111

Nid  yw ymdrinwyr galwadau sy’n darparu math o wasanaeth sy’n gyfystyr â chyfeiriadur gwybodaeth, megis rhoi manylion cyswllt gwasanaethau iechyd i oedolion neu blant, neu lle maent yn ailgyfeirio galwadau at weithiwr gofal iechyd proffesiynol sydd wedyn yn darparu’r gofal iechyd, y cyngor, neu’r arweiniad i oedolyn neu blentyn, yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol neu Fanylach. Gallant wneud cais am wiriad DBS Sylfaenol. 

Gall ymdrinwyr galwadau sy’n rhoi cyngor neu arweiniad, ond nad ydynt o dan gyfarwyddyd neu oruchwyliaeth gweithiwr gofal iechyd proffesiynol fod yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithluoedd perthnasol, ond nid oes mynediad at wiriad o’r Rhestr Gwahardd Plant neu Oedolion. Cyfeiriwch at y Canllawiau Gweithlu Plant ac Oedolion lle gellir dod o hyd i’r rheolau cymhwysedd wrth weithio gyda’r gwahanol grwpiau. Os na chaiff y rheolau hyn eu bodloni, gall gwiriad Safonol y DBS fod ar gael os yw’r sefydliad sy’n cyflogi yn penderfynu bod yr ymdrinwyr galwadau yn ymwneud â darparu gwasanaethau iechyd ac yn dod i gysylltiad â’r bobl sy’n derbyn y gwasanaethau hyn.

Gall yr ymdrinwyr galwadau sy’n gweithio ar y gwasanaethau 999 ac 111 fod yn darparu gofal iechyd tra’n gweithio dan gyfarwyddyd neu oruchwyliaeth gweithwyr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir. Er mwyn gwneud hyn, rhaid i’r ymdrinwr galwadau dderbyn cyfarwyddiadau uniongyrchol gan y gweithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir ynghylch sut i drin y claf tra bod y gofal iechyd yn cael ei ddarparu. Os yw hyn ar waith, bydd yr ymdrinwyr galwadau mewn gweithgaredd a reoleiddir gyda phlant ac oedolion ac felly gellir gofyn am wiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant ac oedolion gyda gwiriad y ddwy Restr Gwahardd.

Nid yw’r ymdrinwyr galwadau nad ydynt yn cael cyfarwyddiadau uniongyrchol gan weithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir yn darparu gofal iechyd, ac felly dylai sefydliadau cyflogi ystyried a yw’r rolau hyn yn darparu cyngor ac arweiniad yn unol â’r Canllawiau Gweithlu, fel yr amlinellwyd yn y paragraff cynharach. 

12. Cyfieithwyr ar y pryd

Mewn lleoliadau gofal iechyd, yn aml mae’n ofynnol i gyfieithwyr ar y pryd sy’n gweithio i asiantaeth fynychu apwyntiadau i gyfieithu rhwng y darparwr gofal iechyd a’u claf. Nid ydynt yn darparu’r gofal iechyd, naill ai fel gweithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir neu o dan gyfarwyddyd y gweithiwr gofal iechyd proffesiynol a reoleiddir.

Pan fo cyfieithydd ar y pryd yn cyfieithu geiriau meddyg neu weithiwr gofal iechyd proffesiynol arall a reoleiddir sydd yn gwneud diagnosis neu’n trin claf, mae’r cyfieithydd ar y pryd yn gymwys i gael gwiriad Safonol gan y DBS yn y gweithlu perthnasol, os yw’r lleoliad gofal iechyd yn penderfynu bod ei ddyletswyddau’n cefnogi’r ddarpariaeth gwasanaethau iechyd ac yn cynnwys cyswllt â chleifion.

Os cyflogir cyfieithydd ar y pryd i weithio mewn ysbyty plant, mae’n gwneud gwaith gyda phlant ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu plant heb unrhyw wiriadau Rhestr Gwahardd, os ydynt yn bodloni’r amodau a nodir ar gyfer ysbytai plant.

13. Rolau ysbyty seiciatrig â diogelwch uchel

Mae 3 ysbyty seiciatrig â diogelwch uchel yng Nghymru a Lloegr, sef Ashworth, Broadmoor a Rampton.

Mae unrhyw un sy’n gweithio mewn unrhyw rôl neu gyflogaeth yn un o’r sefydliadau hyn yn gwneud gwaith gydag oedolion ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu oedolion, heb wiriad Rhestr Gwahardd. Mae hyn hefyd yn berthnasol i rolau a fyddai fel arfer ond yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol neu y gofynnir iddynt wneud cais am wiriad DBS Sylfaenol mewn lleoliad gofal iechyd cyffredinol. Mae hyn oherwydd bod ysbytai seiciatrig â diogelwch uchel wedi’u cynnwys mewn deddfwriaeth yn y diffiniad o waith gydag oedolion.

Nid yw hyn yn berthnasol i’r rhai sy’n darparu gofal iechyd neu ofal personol i’r oedolion a gedwir yn y cyfleusterau hyn, gan fod y gweithgareddau hyn yn weithgaredd a reoleiddir gydag oedolion ac yn gymwys i gael gwiriad DBS Manylach yn y gweithlu oedolion gyda gwiriad Rhestr Gwahardd Oedolion. 

14. Awdurdod Gwrth-dwyll y GIG a rolau diogelwch

Daeth Gorchymyn Deddf Adsefydlu Troseddwyr 1974 (Eithriadau) 1975 (Diwygio) (Cymru a Lloegr) 2015 i rym ar 26 Chwefror 2015, sy’n golygu bod unrhyw rolau o fewn y GIG yng Nghymru a Lloegr yn ymwneud â gwrth-dwyll, ymchwilio, a rheoli diogelwch yn gymwys i gael gwiriad DBS Safonol yn y gweithlu arall.