Wskazówki

Osłony twarzy: kiedy je nosić i jak zrobić własną

Zaktualizowano 8 grudnia 2021

Tu znajdziesz wyjaśnienia:

• czym są okrycia twarzy

• dlaczego należy używać okryć twarzy

• kiedy należy nosić okrycie twarzy

• jak należy w sposób bezpieczny stosować i przechowywać okrycia twarzy

Niniejsze informacje podlegają nieustannej kontroli i mogą podlegać zmianom.

Niniejsze informacje dotyczą stosowania okryć twarzy. Koniecznie należy stosować wszystkie pozostałe wytyczne rządowe powiązane z koronawirusem (COVID-19), w tym na temat sposobów zachowania bezpieczeństwa i zapobiegania przenoszeniu się choroby.

Czym jest okrycie twarzy

W kontekście pandemii koronawirusa (COVID-19), okrycie twarzy to przedmiot, który ściśle okrywa nos i usta. Dostępnych jest wiele rodzajów okryć twarzy.

Jednorazowe i wykonane z miękkiego materiału okrycia twarzy działają najlepiej, kiedy posiadają wiele warstw (co najmniej dwie) i ściśle przylegają do twarzy. Okrycia twarzy powinny być wykonane z materiału, który jest wygodny i da się przez niego oddychać, np. z bawełny.

Można stosować bandany i ubiory religijne, jednak jest bardzo prawdopodobne, że nie będą one w ten sam sposób skuteczne, jeśli nie przylegają ściśle do twarzy.

Okrycia twarzy nie są zaklasyfikowane jako PPE (personal protective equipment - środki ochrony osobistej), które są stosowane w określonych, organiczonych środowiskach do celów ochrony noszących je osób przed zagrożeniami. Do PPE należą maski chirurgiczne i respiratory stosowane w środowiskach medycznych i przemysłowych.

Noszenie okrycia twarzy jest w stanie ograniczyć zagrożenie dla innych osób i dla samego siebie płynące z rozprzestrzeniania się zakażeń. To dlatego, że okrycia te zakrywają nos i usta, które zostały potwierdzone jako główne źródła przenoszenia się wirusa powodującego zarażenie koronawirusem (COVID-19). Oczekiwania i rekomendacje dla osób fizycznych zawierają ciągłe noszenie okrycia twarzy w przestrzeniach tłocznych i zamkniętych, w których następuje kontakt z osobami spoza własnego otoczenia, a w szczególności w miejscach, gdzie ryzyko przeniesienia się choroby jest prawdopodobnie wyższe.

Więcej informacji na temat różnic pomiędzy maskami chirurgicznymi, maskami PPE i okryciami twarzy znajduje się w wytycznych MHRA (Medicines and Healthcare products Regulatory Agency - Urząd ds. Kontroli Leków i Produktów Zdrowotnych) status uregulowania sprzętu wykorzystywanego jako pomoc w zapobieganiu koronawirusowi (COVID-19).

Dlaczego należy używać okryć twarzy

Oddech, mowa, kaszel i kichanie osoby zarażonej COVID-19 rozprzestrzeniają cząsteczki (kropelki i aerozole), które mogą zawierać wirusa wywołującego COVID-19. Cząsteczki te może wdychać inna osoba.

Powierzchnie i przedmioty osobiste również mogą zostać zanieczyszczone przez COVID-19, gdy osoby zarażone kaszlą lub kichają w ich pobliżu lub jeśli dotykają ich po kaszlu i kichaniu w ręce.

Zakrycie nosa i ust okryciem twarzy spowoduje obniżenie rozprzestrzeniania się kropelek i aerozoli przenoszących wirusa, gdyż ograniczy rozprzestrzenianie wirusa poprzez mowę i oddychanie, co pomoże chronić innych.

Koniecznie należy stosować wszystkie pozostałe wytyczne rządowe powiązane z koronawirusem (COVID-19). W przypadku wykazania któregokolwiek z najważniejszych objawów koronawirusa (COVID-19):

• nowy, przewlekły kaszel

• wysoka temperatura

• utrata bądź zmiana zwyczajnego zmysłu węchu lub smaku (anosmia)

Osoba przejawiająca objawy oraz jej gospodarstwo domowe powinny podjąć samoizolację w domu. Należy też zorganizować test PCR w celu określenia obecności COVID-19. Noszenie okrycia twarzy nie ma na to wpływu. W przypadku pozytywnego wyniku testu należy podjąć samoizolację przez okres 10 dni od dnia pojawienia się objawów.

Kiedy należy nosić okrycie twarzy

Od 19 lipca 2021 r. noszenie okrycia twarzy w przestrzeniach zamkniętych i w transporcie publicznym nie jest już obowiązkiem prawnym. Zniesienie restrykcji nie oznacza, że nie ma już zagrożeń związanych z COVID-19. Jednak na tym nowym etapie reagowania na pandemię przechodzimy do umożliwienia podejmowania własnych decyzji w oparciu o osobiste badanie ryzyka.

Chociaż nie ma takiej sytuacji, w której nie występuje żadne ryzyko, to istnieją działania, które można podejmować w celu ochrony siebie i osób w otoczeniu. Oczekiwania i rekomendacje dla osób fizycznych zawierają ciągłe noszenie okrycia twarzy w przestrzeniach tłocznych i zamkniętych, w których następuje kontakt z osobami spoza własnego otoczenia, np. w transporcie publicznym.

W kwestii doboru miejsc noszenia okrycia twarzy należy się kierować własnym osądem. Firmy, w tym usługi transportowe, mogą prosić swoich pracowników i klientów o noszenie okrycia twarzy. Prosimy skonsultować się w tej sprawie z miejscami i usługami, z których Państwo korzystają.

Aktualne wskazania Departamentu Transportu znajdują się w wytycznych dotyczących bezpieczniejszych podróży pasażerskich.

Wytyczne w sprawie zapobiegania i kontroli zakażeń (Infection Prevention Control - IPC) doradzają, aby pacjenci i osoby odwiedzające wszystkie środowiska opieki zdrowotnej nosili okrycia twarzy, jeżeli są one znośne i nie przeciwdziałają leczeniu i opiece. Okrycia twarzy należy także nosić w domach opieki, aby chronić ich mieszkańców przed ryzykiem zakażenia.

Departament Oświaty (DfE) opublikował swoje własne wytyczne na temat używania okryć twarzy w szkołach i innych ośrodkach oświaty udzielających nauki uczniom na poziomie średnim, młodzieży i dorosłym na terenie Anglii.

Informacje dotyczące zróżnicowanych zasad obowiazujących we wszystkich częściach Zjednoczonego Króletwa są dostępne na odpowiednich regionalnych stronach internetowych:

• Irlandia Północna

• Szkocja

• Walia

Przyłbice, tarcze i przeźroczyste okrycia twarzy

Przyłbica lub tarcza daje ograniczoną ochronę w porównaniu z okryciem twarzy, ponieważ nie zakrywa w wystarczający sposób nosa i ust, i nie filtruje cząsteczek w powietrzu.

Przeźroczyste okrycia twarzy mogą dopomóc w porozumiewaniu się osób, które potrzebują czytania z ruchu warg lub wyrazów twarzy. Jednak nie istnieją badania potwierdzające ich skuteczność. Dla najlepszej skuteczności, okrycie twarzy powinno szczelnie zakrywać twarz, w tym nos i usta, a także być zrobione z materiału umożliwiającego oddychanie oraz zdolnego do filtrowania cząsteczek w powietrzu.

Osoby fizyczne, które nie są w stanie nosić okrycia twarzy

Oczekiwania i rekomendacje zawierają noszenie okrycia twarzy w przestrzeniach zamkniętych, w których następuje kontakt z osobami spoza własnego otoczenia. Jednak w niektórych okolicznościach noszenie okrycia twarzy może się okazać niemożliwe.

Prosiy w takich sytuacjach okazać szacunek. Niektóre osoby nie mogą nosić okryć twarzy, a powody ku temu nie są widoczne.

Dotyczy to (między innymi):

• dzieci poniżej 11 roku życia (organizacja Public Health England nie zaleca używania okryć twarzy przez dzieci w wieku poniżej 3 lat z powodów zdrowia i bezpieczeństwa)

• osób, które nie mogą założyć, nosić lub zdjąć okrycia twarzy z powodu choroby lub upośledzenia fizycznego lub psychicznego albo niepełnosprawności

• osób, którym zakładanie, noszenie lub zdejmowanie okrycia twarzy przysporzy nadmiernego stresu

• przypadków, kiedy osoby mówią lub udzielają pomocy innym osobom opierającym się w swoim porozumiewaniu o czytanie z ruchu warg, wyraźne dźwięki lub wyrazy twarzy

• unikania krzywdy i urazu lub ryzyka krzywdy i urazu dla siebie i innych

• funkcjonariuszy policji i innych służb ratunkowych z powodu szkodliwego wpływu na zdolność wykonywania służby publicznej

W niektórych sytuacjach może nastąpić prośba o zdjęcie okrycia twarzy, przykładowo:

• w banku, kasie mieszkaniowej, na poczcie - w celu identyfikacji

• ze strony pracowników sklepu i innych stosownych pracowników dla celów identyfikacji, badania potrzeb zdrowotnych (np. w aptece) lub dla określenia wieku, w tym podczas zakupu produktów z ograniczeniem wiekowym, np. alkoholu

• w celu uzyskania leczenia lub usług, np. podczas zabiegu twarzy

Zwolnienia

Nie obowiązują już przepisy prawne wymagające noszenia okrycia twarzy w jakimkolwiek miejscu. Dlatego nie potrzeba opierać się o udzielone zwolnienie. Jednak poszczególne osoby mogą odczuwać komfort związany z możliwością okazania zaświadczenia, że nie są w stanie nosić okrycia twarzy. Może to dotyczyć miejsc, w których rząd zaleca i oczekuje dalszego noszenia okryć twarzy, w miejscach tłocznych i przestrzeniach zamkniętych, np. w transporcie publicznym.

W przypadku niemożności noszenia okrycia twarzy z powodu wieku, stanu zdrowia lub niepełnosprawności:

• nie ma potrzeby okazywania jakiegokolwiek pisemnego zaświadczenia

• nie ma potrzeby okazywania karty zwolnienia

Oznacza to, że nie ma potrzeby zwracania się po poradę lub zaświadczenie od lekarza w sprawie powodów nienoszenia okrycia twarzy.

Jednak poszczególne osoby mogą odczuwać komfort związany z możliwością okazania zaświadczenia, że nie są w stanie nosić okrycia twarzy. Może to być karta zwolnienia, identyfikator, a nawet symbol wykonany własnoręcznie.

Noszenie karty lub identyfikatora zwolnienia to wybór osobisty. Nie ma takiego wymogu prawnego.

Osoby pragnące skorzystać z karty lub identyfikatora zwolnienia mogą pobrać szablon karty zwolnienia. Można go wydrukować lub okazywać w urządzeniu przenośnym. Należy zwrócić uwagę, że organy państwowe nie wydają fizycznych kart i identyfikatorów zwolnienia.

W przypadku korzystania z technologii asystujących (np. czytnika ekranowego) i potrzeby uzyskania szablonów w bardziej dostępnej formie, prosimy wysłać e-mail na adres: publiccorrespondence@cabinetoffice.gov.uk. Prosimy podać potrzebny format szablonu oraz rodzaj wykorzystywanej technologii asystującej.

W sprawie zwolnień obowiązujących w innych częściach Zjednoczonego Królestwa prosimy kierować się do specyficznych wytycznych dla Irlandii Północnej, Szkocjii Walii.

Nie obowiązują już przepisy prawne wymagające noszenia okrycia twarzy w jakimkolwiek miejscu. Dlatego nie potrzeba opierać się o udzielone zwolnienie. Jednak poszczególne osoby mogą odczuwać komfort związany z możliwością okazania zaświadczenia, że nie są w stanie nosić okrycia twarzy w miejscach, gdzie rząd zaleca i oczekuje dalszego noszenia okryć twarzy, np. w miejscach tłocznych i przestrzeniach zamkniętych, np. w transporcie publicznym.

Jak nosić okrycie twarzy

Najlepsze są okrycia twarzy o wielu warstwach, które ściśle przylegają do twarzy. Każde okrycie twarzy należy prawidłowo nosić i obsługiwać. Okrycie twarzy powinno:

• zakrywać nos i usta, ale pozwalać na swobodne oddychanie (drucik na nosie może w tym dopomóc)

• być dopasowane wygodnie, ale ściśle do twarzy

• być przymocowane do głowy sznurowaniem albo paskami na uszy

• być zrobione z wygodnego materiału umożliwiającego oddychanie, np. z bawełny

• najlepiej, żeby posiadało co najmniej dwie warstwy materiału (Światowa Organizacja Zdrowia zaleca trzy, w zależności od stosowanego materiału)

• jeżeli nie jest jednorazowe, być zdatne do prania z innymi elementami odzieży zgodnie z instukcjami prania materiału, a także do suszenia bez jego uszkodzenia. Jednorazowych masek nie należy prać ani używać ponownie.

Podczas noszenia okrycia twarzy należy:

• dokładnie umyć ręce wodą i mydłem przez 20 sekund lub użyć płynu do odkażania rąk przed założeniem okrycia twarzy

• unikać noszenia na szyi i czole

• unikać dotykania tej części okrycia twarzy, która styka się z ustami i nosem, ponieważ może ona być skażona wirusem

• zmienić okrycie twarzy, jeżeli zamoknie albo zostanie dotknięte

• unikać częstego zdejmowania i zakładania okrycia (np. podczas wchodzenia i wychodzenia ze sklepów na głównej ulicy)

Podczas zdejmowania okrycia twarzy należy:

• dokładnie umyć ręce wodą i mydłem przez 20 sekund lub użyć płynu do odkażania rąk przed zdjęciem okrycia twarzy

• dotykać tylko pasków, wiązań lub spięć

• nie przekazywać innej osobie do noszenia

• jednorazowe okrycia należy ostrożnie wyrzucić do kosza na śmieci bez recyklingu

• wielorazowe okrycia należy prać zgodnie z wytycznymi od producenta w najwyższej temperaturze odpowiedniej dla materiału

• po zdjęciu okrycia twarzy dokładnie umyć ręce wodą i mydłem przez 20 sekund lub użyć płynu do odkażania rąk

Okrycia twarzy w sklepach, lokalach i miejscu pracy

Firmy i pracodawcy muszą przeprowadzić dokładne badanie ryzyka oraz podjąć uzasadnione kroki mające na celu zapwnienie bezpieczeństwa i higieny swoim pracownikom i klientom w miejscu pracy lub środowisku. Dotyczy to także zagrożeń związanych z COVID-19. Dalsze informacje znajdują się w wytycznych o bezpiecznej pracy (working safely).

Firmy mogą od klientów i pracowników wymagać lub zachęcać ich do noszenia okryć twarzy.

W trakcie przeprowadzania badania ryzyka należy wziąć pod uwagę uzasadnione udogodnienia dla pracowników i klientów niepełnosprawnych. Firma wprowadzająca określone środki BHP musi rozważyć sposób ich wpływania na ogólne obowiązki BHP oraz inne obowiązki wobec pracowników i klientów związane z prawem pracy i prawem równości.

Wszystkie firmy powinny zastosować się do zasad wskazanych w wytycznych o bezpiecznej pracy.

Tam, gdzie firmy w Anglii wymagają noszenia okrycia twarzy, dla niektórych osób noszenie okrycia twarzy może się okazać niemożliwe. Należy okazać otwartość i szacunek takim osobom. Więcej informacji w: Osoby fizyczne, które nie są w stanie nosić okrycia twarzy.

Jeżeli pracownicy (w tym kontrahenci) lub klienci chcą nosić okrycia twarzy, należy ich wspomagać w ich bezpiecznym stosowaniu.

Zwyczajne procedury dotyczące odzieży służbowej oraz PPE nadal mają zastosowanie.

Zakup i sprzedaż okryć twarzy

Na terenie Zjednoczonego Królestwa wielu sprzedawców w sklepach i w internecie sprzedaje okrycia twarzy. Z powodu złożoności różnorodnych kontekstów przenoszenia się COVID-19, szybkich zmian i coraz wyższych dowodów na skuteczność masek i okryć twarzy, obecnie na terenie Zjednoczonego Króestwa nie występują obowiązkowe normy produktowe dotyczące okryć twarzy.

Okrycia twarzy znajdujące się w sprzedaży muszą spełniać wymogi Przepisów Ogólnych o Bezpieczeństwie Produktów z 2005 r. (General Product Safety Regulations 2005). Więcej informacji znajduje się w wytycznych Urzędu ds. Standardów Bezpieczeństwa Produktów (Office for Product and Safety Standards - OPSS): wytyczne dla producentów okryć twarzy.

Produkcja własnych okryć twarzy

Dla osób chętnych wyprodukować własne okrycie twarzy instrukcje są szeroko dostępne w internecie. Nie zalecamy żadnej szczególnej metody. Należy jednak zwrócić uwagę na materiały, które mogą podrażniać różne rodzaje skóry.

Dowody sugerują, że ryzyko przekazywania choroby można ograniczyć dzięki grubszym materiałom i większej liczbie warstw. Jednak okrycie twarzy powinno nadal umożliwiać oddychanie.

Dzieci powinny tworzyć okrycia twarzy pod nadzorem osoby dorosłej. Okrycia twarzy dla dzieci powinny być mocowane na głowie tylko za pomocą pasków na uszy.

Więcej informacji na temat produkcji okrycia twarzy za pomocą materiałów dostępnych w domu znajduje się na stronie Big Community Sew. Strona zawiera dokładne instrukcje filmowe na temat produkcji okryć twarzy oraz inne przydatne porady.

Utrzymywanie i utylizacja okryć twarzy

Należy unikać dotykania przedniej części okrycia twarzy, ani tej części okrycia twarzy, która styka się z ustami i nosem.

Po zdjęciu okrycia wielorazowego należy przechowywać je w torbie plastikowej aż do wyprania. Jednorazowe okrycie twarzy należy wyrzucać do kosza na śmieci. Nie należy wrzucać go do recyklingu.

Należy czyścić wszystkie powierzchnie, które miały styczność z okryciem twarzy, za pomocą zwyczajnych produktów do czyszczenia. Przykładowo, podczas spożywania posiłku w kawiarni, nie należy kłaść okrycia twarzy na stole.

Okrycie twarzy należy prać regularnie z poszanowaniem instrukcji prania materiału. Można korzystać ze zwyczanych środków piorących. Można je prać i suszyć z innymi ubraniami. Uszkodzone okrycie twarzy należy wyrzucić.

Rząd opublikował także wytyczne bezpiecznego pozbywania się odpadów dla osób fizycznych i firm.