Guidance

Canllawiau i awdurdodau trwyddedu i atal gweithio anghyfreithlon yn y sector tacsi a hurio preifat yn y DU: 21 Mehefin 2024 (Welsh accessible version)

Updated 20 March 2025

21 Mehefin 2024

Ynglŷn â’r canllawiau hyn

Cyhoeddir y canllawiau hyn i’w defnyddio gan awdurdodau trwyddedu sy’n ymdrin â cheisiadau am drwyddedau gyrwyr i weithredwyr tacsis, y sector tacsis, ceir hurio preifat (PHV), cerbydau hurio preifat (PHV) neu swyddfeydd archebu (cyfeirir atynt yn y canllawiau hyn fel trwyddedau’r sector tacsis a llogi preifat) yn y DU, ac maen nhw’n nodi:

• beth y mae angen i awdurdodau trwyddedu ei wybod am eu dyletswydd gyfreithiol i beidio â rhoi trwydded i berson sydd wedi’i anghymhwyso rhag dal un oherwydd ei statws mewnfudo yn y DU;
• sut y dylai awdurdodau trwyddedu gyflawni’r ddyletswydd hon drwy gynnal gwiriadau mewnfudo;
• ar bwy y mae angen i awdurdod trwyddedu gynnal gwiriadau a phryd a sut i gynnal gwiriadau cywir.

Nid yw’r gofyniad i wirio statws mewnfudo ymgeiswyr am drwydded yn diwygio nac yn disodli’r prawf person ‘addas a phriodol’ presennol y mae’n rhaid i awdurdodau trwyddedu ei berfformio; mae hyn yn cynnwys cael Tystysgrif Ymddygiad Da i ymgeiswyr sydd wedi byw dramor am gyfnod o amser.

Dylent gael eu defnyddio gan staff yr awdurdod trwyddedu sy’n gyfrifol am gyhoeddi, adnewyddu, atal a dirymu trwyddedau. Mae’r darpariaethau hyn yn berthnasol i’r ymgeisydd yn unig ac nid ydynt yn berthnasol i’r MOT nac unrhyw wiriad cerbyd arall. Nid ydynt ychwaith yn gymwys i drwydded gyrrwr DVLA neu DVA, er bod Deddf Mewnfudo 2014 a Deddf Mewnfudo 2016 wedi cyflwyno darpariaethau ynghylch y mater hwn ac ynghylch ddirymu trwyddedau o’r fath mewn cysylltiad â mudwyr anghyfreithlon ac maent yn darparu, drwy adran 44 o Ddeddf 2016, trosedd newydd o yrru’n anghyfreithlon yn y DU.

Fersiynau blaenorol o’r canllawiau hyn

Cyhoeddwyd y canllawiau hyn yn gyntaf ar 1 Rhagfyr 2016 ar gyfer staff awdurdodau trwyddedu yng Nghymru a Lloegr a oedd yn gyfrifol am gyhoeddi, adnewyddu, atal a dirymu trwydded PHC, trwydded gyrrwr tacsi, neu drwydded swyddfa archebu. Cyhoeddwyd canllawiau cyfatebol ar gyfer y cyrff trwyddedu perthnasol yn yr Alban a Gogledd Iwerddon. Mae dolen i’r canllawiau i’w gweld yma Canllawiau awdurdod trwyddedu ar gyfer awdurdodau trwyddedu 1 Rhagfyr 2016.

Ar 22 Ionawr 2018 diweddarwyd y canllawiau i gynnwys cyfeiriad at drwyddedau swyddfa archebu yng Nghymru a Lloegr (sy’n cyfateb i drwyddedau gweithredwr). Cyhoeddwyd canllawiau cyfatebol ar gyfer y cyrff trwyddedu perthnasol yn yr Alban a Gogledd Iwerddon. Mae dolen i’r canllawiau i’w gweld yma Canllawiau awdurdod trwyddedu ar gyfer awdurdodau trwyddedu 23 Ionawr 2018.

Ar 29 Medi 2021 diweddarwyd y canllawiau i gyflwyno gwasanaeth gwirio hawl i weithio ar-lein y Swyddfa Gartref, newidiadau i’r ffordd y mae dinasyddion yr AEE yn profi eu hawl i drwydded ers 1 Gorffennaf 2021, a diweddaru’r rhestr dogfennau derbyniol. Mae dolen i’r canllawiau i’w gweld yma Canllaw awdurdod trwyddedu ar gyfer awdurdodau trwyddedu 29 Ionawr 2021.

Diweddarwyd y canllawiau ar 22 Rhagfyr 2021 i adlewyrchu’r newidiadau i’r ffordd y mae deiliaid cardiau biometrig yn dangos eu hawl i drwydded, diweddariadau am estyniad i addasiadau dros dro COVID-19 tan 30 Medi 2022 a newidiadau i alluogi defnyddio Darparwyr Gwasanaeth Hunaniaeth (IDSPs) a Thechnoleg Dilysu Dogfen Hunaniaeth (IDVT). Cyhoeddwyd canllawiau cyfatebol ar gyfer y cyrff trwyddedu perthnasol yn yr Alban a Gogledd Iwerddon. Mae dolen i’r canllawiau i’w gweld yma Canllaw awdurdod trwyddedu ar gyfer awdurdodau trwyddedu 22 Rhagfyr 2021.

Ar 11 Awst 2022 cyfunwyd y canllawiau ar gyfer yr holl gyrff trwyddedu perthnasol yn y DU yn un cynnyrch cyfarwyddyd. Mae dolen i’r canllawiau i’w gweld yma Canllaw awdurdod trwyddedu ar gyfer awdurdodau trwyddedu 11 Awst 2022.

Ar 18 Hydref 2023 diweddarwyd canllawiau i ddileu’r gofyniad i awdurdodau trwyddedu gysylltu â’r gwasanaeth Gwirio Statws, Ymholiadau a Gwirio (SVEC) wrth gynnal gwiriad statws mewnfudo ar-lein sy’n cynnwys cais EUSS sy’n weddill a wnaed ar neu ar ôl 1 Gorffennaf 2021, dileu cyfeiriad at hysbysiadau 28 diwrnod Gorfodi Mewnfudo mewn perthynas â dinasyddion yr AEE ac aelodau o deuluoedd nad ydynt yn yr AEE nad ydynt yn cael eu defnyddio mwyach, newidiadau i alluogi i rai unigolion sydd â chais mewn pryd am ganiatâd i aros yn y DU sydd heb ei brosesu, neu apêl, neu adolygiad gweinyddol (3C Leave) brofi eu hawl i weithio gan ddefnyddio gwasanaeth gwirio ar-lein y Swyddfa Gartref a gwybodaeth am Drwyddedau Preswylio Biometrig byr-ddyddiedig (BRP).

Crynodeb o’r newidiadau yn y fersiwn hon o’r canllawiau

Diweddarwyd y canllawiau hyn ddiwethaf ar 21 Mehefin 2024.

Mae’r diweddariadau mwyaf arwyddocaol yn y canllawiau hyn yn ymwneud â:

• Gwiriadau hawl i weithio sy’n cynnwys dinasyddion yr AEE ac aelodau o’u teulu nad ydynt yn yr EEA sydd â statws preswylydd cyn-sefydlog o dan yr EUSS.
• Eglurhad ar wiriadau sy’n cynnwys deiliaid Trwyddedau Preswylio Biometrig byr-ddyddiedig (BRP) a throsglwyddiad y Swyddfa Gartref i dystiolaeth ar-lein o statws mewnfudo (eVisa).
• Deiliad Cerdyn Cofrestru Cais (ARC) sydd wedi derbyn caniatâd i weithio mewn swyddi ar y Rhestr o Alwedigaethau lle ceir Prinder neu’r Rhestr Cyflogau Mewnfudo.

1. Cyflwyniad

Diwygiodd Deddf Mewnfudo 2016  (pennod 2 Troseddau gweithio anghyfreithlon a.37) gyfundrefnau trwyddedu presennol yn y DU i atal gweithio anghyfreithlon yn y sector tacsis a hurio preifat.^{[footnote 1]} Ers 1 Rhagfyr 2016, mae’r darpariaethau yn Neddf 2016 wedi gwahardd pob awdurdod trwyddedu^{[footnote 2]} ar draws y DU rhag rhoi trwyddedau i unrhyw un sydd wedi’i anghymhwyso oherwydd eu statws mewnfudo. Gellir cyflawni’r ddyletswydd hon trwy gynnal gwiriadau mewnfudo. Mae Deddf 2016 hefyd yn ymgorffori mesurau diogelu mewnfudo eraill yn y cyfundrefnau trwyddedu presennol ledled y DU.

Beth mae’r mesur hwn yn ei wneud?

Mae’r darpariaethau yn Neddf 2016 yn diwygio’r cyfundrefnau trwyddedu presennol i atal pobl sydd heb statws mewnfudo cyfreithlon a’r hawl i weithio rhag dal trwydded gweithredwr neu drwydded tacsi a llogi preifat.

• Deddf Cerbydau Hacni Llundain 1843;
• Gorchymyn Cab Llundain 1934;
• Deddf Cerbydau Hurio Preifat (Llundain) 1998;
• Deddf Cerbydau Cyhoeddus Metropolitan 1869;
• Deddf Llywodraeth Leol (Darpariaethau Amrywiol) 1976;
• Deddf Cyngor Dinas Plymouth 1975;
• Gorchymyn Troseddwyr Traffig Ffyrdd (Gogledd Iwerddon) 1996; a
• Deddf Tacsi (Gogledd Iwerddon) 2008.

Diwygiwyd Gorchymyn Cab Llundain 1934 ymhellach gan reoliadau ar 1 Rhagfyr 2016 i gael effaith debyg mewn perthynas â thacsis Llundain, a diwygiwyd Gorchymyn Deddf Llywodraeth Sifil (Yr Alban) 1982 (Trwyddedu Swyddfeydd Archebu) 2009 ar 22 Ionawr 2018 i gael effaith debyg mewn perthynas â swyddfeydd archebu yn yr Alban.

Mae’r darpariaethau’n golygu na ddylid rhoi trwyddedau gyrwyr a gweithredwyr i bobl sy’n bresennol yn anghyfreithlon yn y DU, nad oes ganddynt hawl i weithio, neu sy’n cael gweithio ond sy’n ddarostyngedig i amod sy’n eu gwahardd rhag dal trwydded o’r fath.

Rhaid i awdurdodau trwyddedu gyflawni’r ddyletswydd hon drwy gynnal gwiriadau hawl i waith yn y modd rhagnodedig a nodir yn y canllawiau hyn.

Rhaid cynnal y gwiriad fel rhan o’r holl geisiadau am drwydded newydd, wedi’i hadnewyddu neu ei hymestyn, p’un a ydyw ar gyfer y tymor statudol llawn neu am gyfnod llai. I’r rhai sydd â chaniatâd cyfyngedig o ran amser i fod yn y DU, ac eithrio deiliaid statws preswylydd cyn-sefydlog a roddwyd o dan yr EUSS, rhaid i’r awdurdod trwyddedu ailadrodd y gwiriad ar bob cais dilynol i adnewyddu neu ymestyn y drwydded tan y bydd yr ymgeisydd yn dangos bod ganddynt hawl i aros am gyfnod amhenodol yn y DU.

Pan fydd caniatâd mewnfudo unigolyn yn gyfyngedig i gyfnod o amser sy’n llai na’r hyd statudol ar gyfer trwydded gyrrwr neu weithredydd, rhaid i’r drwydded gael ei chyflwyno am gyfnod nad yw’n fwy na chyfnod caniatâd yr ymgeisydd i fod yn y DU a gweithio. Os bydd y Swyddfa Gartref yn dod â chaniatâd mewnfudo unigolyn i ben neu’n ei dorri’n fyr (cyfeirir at hyn fel cwtogi neu ddirymu), bydd unrhyw drwydded sydd gan y person hwnnw, a roddwyd o ganlyniad i gais a wnaed, yn dod i ben yn awtomatig.

Mae’r darpariaethau hefyd yn ychwanegu troseddau mewnfudo a chosbau i’r rhestr o seiliau y gall awdurdodau trwyddedu atal neu ddirymu trwyddedau gweithredydd, tacsi a llogi preifat arnynt. Mewn amgylchiadau lle mae’r drwydded gweithredwr neu’r gyrrwr yn darfod, yn dod i ben neu’n cael ei dirymu neu ei hatal yn awtomatig ar sail mewnfudo, rhaid ei dychwelyd i’r awdurdod trwyddedu a’i rhoddodd. Mae methu â dychwelyd y drwydded yn drosedd, y gellir ei chosbi gyda dirwy os collfernir y troseddwr mewn Llys Ynadon.

Pwrpas y canllawiau hyn

Mae dyletswydd ar awdurdodau trwyddedu i beidio â rhoi trwyddedau i bobl sydd wedi’u hanghymhwyso rhag eu dal oherwydd eu statws mewnfudo. Wrth benderfynu a yw rhywun wedi’i wahardd, mae dyletswydd statudol ar awdurdodau trwyddedu i roi sylw i’r canllawiau hyn.

Pwy sydd wedi’u gwahardd rhag dal trwydded?

Mae person yn cael ei anghymhwyso rhag dal tacsi neu drwydded gyrrwr hurio preifat oherwydd ei statws mewnfudo os:

• os oes angen caniatâd ar y person i ddod i mewn i’r DU neu aros yn y DU ac nad yw wedi’i ganiatáu; neu
• mae caniatâd yr unigolyn i ddod i mewn neu aros yn y Deyrnas Unedig
  • yn annilys,
  • wedi peidio â chael effaith (p’un ai oherwydd cwtogi, dirymu, canslo, treigl amser, neu fel arall), neu
  • yn ddarostyngedig i amod sy’n atal yr unigolyn rhag gwneud gwaith o’r math hwnnw.

Mae person hefyd wedi’i anghymhwyso rhag dal trwydded os yw’n destun amod ar eu caniatâd i fod yn y DU sy’n eu hatal rhag dal trwydded, er enghraifft, maent yn destun cyfyngiad mewnfudo, nad yw’n caniatáu iddynt weithio neu ymgymryd â gwaith fel gweithredwr, gyrrwr tacsi neu hurio preifat.

Pryd fydd y canllawiau hyn yn berthnasol?

Mae’r canllawiau hyn yn berthnasol i awdurdodau trwyddedu yng Nghymru, Lloegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon. Rhaid cynnal y gwiriad pan fydd yr ymgeisydd yn gwneud cais h.y. yn anfon y cais am drwydded i’r awdurdod trwyddedu neu’n gwneud cais i adnewyddu ei drwydded neu ymestyn ei drwydded. Nid yw’r gofynion gwirio yn ôl-weithredol. Nid oes rhaid i awdurdodau trwyddedu wirio statws mewnfudo’r bobl hynny sydd â thrwydded a ddyroddwyd neu a anfonodd eu cais am drwydded i’r awdurdod trwyddedu cyn 1 Rhagfyr 2016.

Mae’r canllawiau hyn yn berthnasol i bobl sy’n ddarostyngedig i reolaeth fewnfudo. Nid ydynt yn berthnasol pan fo’r ymgeisydd am y drwydded yn endid cyfreithiol ar wahân, megis cwmni cyfyngedig neu bartneriaeth atebolrwydd cyfyngedig.

Cyfeiriadau yn y canllawiau hyn

Mae ‘absenoldeb 3C’ (Adran 3C o Ddeddf Mewnfudo 1971) yn ymestyn y caniatâd mewnfudo presennol, ac unrhyw amodau cysylltiedig, i berson sy’n gwneud cais ‘mewn pryd’ i ymestyn ei arhosiad yn y DU. Mae ‘mewn pryd’ yn golygu y gwnaed y cais cyn i’r caniatâd presennol ddod i ben. Bydd yr unigolyn yn parhau i ddal absenoldeb 3C tra ei fod yn aros am benderfyniad ar y cais hwnnw a thra bod unrhyw apêl neu adolygiad gweinyddol y mae ganddo hawl iddo yn yr arfaeth.

Mae ‘Tystysgrif Cais’ (CoA) yn ddogfen ddigidol, neu’n ddogfen ‘nad yw’n ddigidol’, y gall unigolion ddibynnu arni i ddangos eu bod yn gymwys i weithio, rhentu a derbyn budd-daliadau a gwasanaethau. Cyhoeddir y ddogfen hon pan wneir cais dilys i’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE.

Mae ‘Gwirio hawl i weithio ymgeisydd am swydd’ yn golygu gwasanaeth gwirio ar-lein y Swyddfa Gartref ar GOV.UK sy’n galluogi cyflogwyr i wirio a oes gan berson hawl i weithio ac, os felly, natur unrhyw gyfyngiadau ar hawl y person hwnnw i wneud hynny.

Mae ‘dogfen gyfredol’ yn golygu dogfen nad yw wedi dod i ben.

Mae ‘dogfen’ yn golygu dogfen wreiddiol oni nodir bod copi, electronig neu sgrinlun yn dderbyniol.

Ystyr “dinesydd AEE” (“EEA citizen”) yw dinasyddion gwledydd yr AEE neu’r Swistir.

Gwledydd yr AEE yw: Awstria, Gwlad Belg, Bwlgaria, Croatia, Gweriniaeth Cyprus, y Weriniaeth Tsiec, Denmarc, Estonia, y Ffindir, Ffrainc, yr Almaen, Gwlad Groeg, Hwngari, Gwlad yr Iâ, Iwerddon, yr Eidal, Latfia, Liechtenstein, Lithwania, Lwcsembwrg, Malta, yr Iseldiroedd, Norwy, Gwlad Pwyl, Portiwgal, Rwmania, Slofacia, Slofenia, Sbaen a Sweden.

Mae EUSS yn golygu Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE. Mae’r EUSS yn darparu sail i ddinasyddion yr Ardal Economaidd Ewropeaidd (AEE) a’r Swistir sy’n byw yn y DU erbyn 31 Rhagfyr 2020, ac aelodau cymwys eu teulu i wneud cais am statws mewnfudo’r DU y mae ei angen arnynt i aros yn y DU.

Mae ‘eVisa’ yn cyfeirio at fisa digidol a ddarperir gan y Swyddfa Gartref fel tystiolaeth o statws mewnfudo person (caniatâd i ddod i mewn i’r DU neu aros yn y DU).

Ystyr ‘gwasanaeth gwirio hawl i weithio ar-lein y Swyddfa Gartref’ yw’r system ar-lein sy’n caniatáu i gyflogwyr wirio a yw person yn cael gweithio yn y Deyrnas Unedig ac, os felly, natur unrhyw gyfyngiadau ar hawl y person hwnnw i wneud hynny. Er mwyn osgoi amheuaeth, mae’r system hon yn hygyrch i gyflogwyr ar y dudalen ‘Gwirio hawl i weithio ymgeisydd am swydd’ ar GOV.UK. Ni ellir defnyddio unrhyw borth ar-lein arall sy’n ymwneud â statws mewnfudo yn lle at ddibenion gwirio hawl i weithio.

Mae ‘Technoleg Dilysu Dogfen Hunaniaeth (IDVT)’ yn fathau o dechnoleg a weithredir at ddibenion gwirio hunaniaeth person, lle cynhyrchir copi digidol o ddogfen ffisegol sy’n ymwneud â’r person hwnnw er mwyn gwirio dilysrwydd y ddogfen, ac ai’r person hwnnw yw deiliad cywir y ddogfen.

Mae darparwr gwasanaeth hunaniaeth (IDSP) yn ddarparwr gwasanaethau gwirio hunaniaeth sy’n defnyddio IDVT. Yng nghyd-destun y canllawiau hyn, gellir ardystio IDSP i ddarparu dilysiad o hunaniaeth i lefelau penodol o hyder, a bennir gan safonau’r llywodraeth. Weithiau cyfeirir at IDSPs fel ‘darparwyr hunaniaeth’.

Dylid darllen ‘caniatâd mewnfudo’ (a elwir hefyd yn ‘hawl’) fel ‘Caniatâd i Fynd i Mewn / Hawl i Fynd i Mewn neu Ganiatâd i Aros / Hawl i Aros.

‘Hawl i Fynd i Mewn’ neu ‘Hawl i Aros’ gweler ‘Caniatâd i Fynd i Mewn’ a ‘Chaniatâd i Aros’.

Mae ‘Lefel Hyder’ (LoC) yn cael ei bennu drwy broses sy’n ofynnol gan IDSPs o’r enw ‘gwirio hunaniaeth’ sy’n cynnwys 5 rhan. Mae pob cam o’r broses gwirio hunaniaeth yn cael ei sgorio, a defnyddir y sgoriau hyn i bennu lefel yr hyder sydd wedi’i gyflawni.

Ystyr “dinasyddion nad ydynt yn yr AEE” (“non-EEA”) yw dinasyddion gwledydd y tu allan i’r AEE.

Mae ‘gwiriad hawl i weithio ar-lein’ yn golygu’r ymateb a gynhyrchir gan wasanaeth gwirio hawl i weithio ar-lein y Swyddfa Gartref mewn perthynas â pherson.

Gelwir ‘Caniatâd i Fynd i Mewn’ hefyd yn ‘Hawl i Fynd Mewn’. Gall canllawiau a dogfennau mewnfudo gyfeirio at y naill derm neu’r llall, mae’r ddau yn briodol. Mae hyn yn golygu bod gan berson ganiatâd gan y Swyddfa Gartref i ddod i mewn i’r DU.

Gelwir ‘Caniatâd i Aros’ hefyd yn ‘Hawl i Aros’. Gall dogfennau a chanllawiau mewnfudo gyfeirio at y naill derm neu’r llall, mae’r ddau yn dderbyniol. Mae hyn yn golygu bod gan berson ganiatâd gan y Swyddfa Gartref i fod yn y DU.

Mae ‘statws preswylydd cyn-sefydlog’ yn golygu hawl cyfyngedig i ddod i mewn neu aros a roddir gan Gynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE. Rhoddir statws cyn-sefydlog am bum mlynedd i ddechrau ond bydd yn cael ei ymestyn oni bai nad yw’r person bellach yn bodloni’r gofynion ar ei gyfer.

Mae ‘Hawl i Weithio’ yn golygu y caniateir ei gyflogi yn rhinwedd statws mewnfudo cymwys.

Mae ‘gwiriadau Hawl i Weithio’ yn cyfeirio at wiriadau dogfen â llaw rhagnodedig, gwiriadau hawl i weithio ar-lein rhagnodedig y Swyddfa Gartref a defnydd rhagnodedig o Ddarparwr Gwasanaeth Hunaniaeth (IDSP).

Mae ‘Gwiriadau hawl i drwydded’ yn cyfeirio at wiriad llaw rhagnodedig o ddogfennau, defnydd rhagnodedig o’r gwasanaeth gwirio ar-lein neu wiriad rhagnodedig gan ddenfyddio IDVT trwy wasanaethau IDSP.

Mae ‘statws preswylydd sefydlog’ yn golygu caniatâd amhenodol i ddod i mewn neu aros a ddyroddir o dan Gynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE. Fel arfer, bydd y person wedi byw yn y DU am gyfnod parhaus o bum mlynedd ac ni fydd wedi gadael y DU am fwy na phum mlynedd yn olynol ers hynny. Gall person sydd â statws preswylydd sefydlog aros yn y DU cyhyd ag y dymunant.

Ystyr ‘cais dilys’ yw unigolion sy’n cydymffurfio â gofyniad dilysu proses ymgeisio, gan gynnwys cofrestru biometreg, os oes angen, a darparu tystiolaeth o genedligrwydd a hunaniaeth.

2. Hawl i gael gwiriad trwydded

At ddibenion y canllawiau hyn, ystyr person sydd â ‘hawl i drwydded’ yw rhywun nad yw’n cael ei anghymhwyso gan ei statws mewnfudo rhag dal trwydded tacsi neu drwydded llogi preifat. Efallai y bydd rhesymau eraill pam y gallech gael eich gwahardd rhag rhoi trwydded, sy’n dal i sefyll. Nid yw’r canllawiau hyn yn ymwneud â’r rhesymau eraill hyn, er enghraifft, oherwydd y prawf person addas a phriodol.

Mae’n rhaid i chi gynnal gwiriadau hawl i waith ar ymgeiswyr drwy naill ai gyflawni:

1. gwiriad â llaw o’r hawl i weithio (pob un)

2. gwiriad hawl i weithio gabn ddefnyddio IDVT trwy wasanaethau IDSP (dinasyddion Prydain ac Iwerddon yn unig)

3. gwiriad hawl i weithio ar-lein y Swyddfa Gartref (dinasyddion nad ydynt yn ddinasyddion Prydeinig na Gwyddelig yn unig)

Rhaid cynnal y gwiriad pan fydd yr ymgeisydd yn gwneud cais am drwydded neu’n gwneud cais i adnewyddu neu ymestyn ei drwydded, p’un ai ar gyfer y tymor statudol llawn neu am gyfnod llai.

Bydd y dogfennau y cyfeirir atynt yn y rhestr o ddogfennau derbyniol yn y Canllaw i Gyflogwyr ar Wiriadau Hawl i Weithio (Atodiad A) yn nodi a oes gan yr unigolyn ganiatâd dros dro i fod yn y DU neu a oes ganddo hawl i aros am gyfnod amhenodol yn y DU. Rhaid i chi fod yn fodlon nad yw’r person wedi ei anghymhwyso rhag dal trwydded cyn i chi roi trwydded i’r person hwnnw.

Gallwch hefyd ddefnyddio’r Gwasanaeth Dilysu Statws, Ymholiadau a Gwirio (SVEC) lle mae gan ymgeisydd gais heb ei brosesu, adolygiad gweinyddol neu apêl ac nad yw ei broffil digidol wedi’i alluogi eto i ddangos tystiolaeth o hyn, neu os yw eu statws mewnfudo yn gofyn am wiriad gan y Swyddfa Gartref, er enghraifft yn achos y Tiriogaethau Dibynnol ar y Goron.

Ar bwy ydych chi’n cynnal gwiriadau?

Dylech gynnal gwiriadau ‘hawl i drwydded’ yn unol ag adran 3 y canllawiau hyn ar bob ymgeisydd am drwyddedau gweithredwr, tacsi neu hurio preifat.

Ni ddylech wneud rhagdybiaethau am hawl unigolyn i ddal trwydded yn y DU na’i statws mewnfudo ar sail lliw, cenedligrwydd, tarddiad ethnig neu genedlaethol, acen, na’r cyfnod y mae wedi bod yn preswylio yn y DU.

Dylech drin pob ymgeisydd am drwydded yn yr un ffordd pan mae’n gwneud cais ac yn ystod y broses o wneud cais am drwydded. Bydd hyn hefyd yn dangos proses ymgeisio deg, dryloyw a chyson.

Pryd ydych chi’n cynnal gwiriadau?

Mae’r gwiriadau mewnfudo wedi’u datblygu i gyd-fynd â’r cyfundrefnau trwyddedu presennol ac i gadw’r gofynion a’r beichiau ychwanegol mor isel â phosibl. Yn unol â hynny, dylech ymgorffori’r hawl i wiriad trwydded yn eich proses ymgeisio bresennol ar unrhyw adeg cyn gwneud penderfyniad ar y cais. Gellid cynnal y prawf, er enghraifft, pan fydd yr ymgeisydd yn cyflwyno eu cais, neu mewn cyfweliad dilynol.

Efallai y bydd angen i chi ddiwygio eich ffurflenni cais i gynnwys datganiad sy’n datgan bod yn rhaid i’r ymgeisydd fod â’r statws mewnfudo cywir i wneud cais am y drwydded er mwyn i’w cais gael ei ystyried yn ddilys a’u bod yn deall y bydd y drwydded yn dod i ben os nad oes ganddynt hawl i weithio yn y DU mwyach.

Dylai’r ffurflen gais neu’r canllawiau ategol nodi’r fformat neu’r wybodaeth sy’n ofynnol er mwyn i chi wneud gwiriad o’u hawl i drwydded.

Gall y datganiad ei hun fod yn ddatganiad cryno, fel hyn:

‘Bydd eich hawl i weithio yn y Deyrnas Unedig yn cael ei wirio fel rhan o’ch cais am drwydded. Gallai hyn gynnwys yr awdurdod trwyddedu’n gwirio eich statws mewnfudo gyda’r Swyddfa Gartref. Efallai y byddwn hefyd yn rhannu gwybodaeth gyda’r Swyddfa Gartref. Rhaid i chi naill ai rannu eich statws mewnfudo gan ddefnyddio gwasanaeth gwirio ar-lein y Swyddfa Gartref ‘profi eich hawl i weithio i gyflogwr’ os yw eich statws yn gydnaws â’r gwasanaeth, neu ddarparu dogfen neu gyfuniad o ddogfennau a nodir fel rhai sy’n addas ar gyfer y gwiriad hwn. Pan fydd archwiliad ar-lein wedi’i gynnal, bydd y dudalen ‘proffil’ sy’n cadarnhau eich hawl i weithio yn cael ei chopïo a’i chadw gan yr awdurdod trwyddedu. Pan wneir gwiriad â llaw, a’ch bod wedi darparu dogfen(au) a nodir yn: Canllaw Cyflogwr i Wiriadau Hawl i Weithio (Atodiad A) mae’n rhaid i chi ddarparu’r ddogfen wreiddiol/dogfennau gwreiddiol. Bydd y ddogfen yn cael ei chopïo, a bydd y copi yn cael ei gadw gan yr awdurdod trwyddedu. Bydd y ddogfen wreiddiol yn cael ei dychwelyd atoch chi. Ni fydd eich cais yn cael ei ystyried yn ddilys hyd nes y bydd yr holl wybodaeth angenrheidiol ac unrhyw ddogfen wreiddiol/ddogfennau gwreiddiol wedi’u cyflwyno a bod y ffi berthnasol wedi’i thalu.

Os oes cyfyngiadau ar faint o amser y gallwch weithio yn y DU, ni fydd eich trwydded yn cael ei chyhoeddi am fwy o amser na’r cyfnod hwn. Mewn amgylchiadau o’r fath, bydd y gwiriad yn cael ei ailadrodd bob tro y byddwch yn gwneud cais i adnewyddu neu ymestyn eich trwydded. Os, yn ystod y cyfnod hwn, rydych wedi’ch anghymhwyso rhag dal trwydded oherwydd nad ydych wedi cydymffurfio â deddfau mewnfudo’r DU, bydd eich trwydded yn dod i ben a rhaid i chi ei dychwelyd i’r awdurdod trwyddedu. Mae methu â gwneud hynny yn drosedd.’

Os yw’r ymgeisydd yn methu â dangos hawl i drwydded yn unol â’ch proses ymgeisio gyhoeddedig a’r canllawiau hyn, dylech ystyried a ddylid cynnig cyfle pellach iddynt ddarparu’r dogfennau neu’r wybodaeth angenrheidiol cyn gwrthod y cais, os yw eich proses arferol yn caniatáu i hyn ddigwydd.

Pryd mae statws mewnfudo person yn dod i ben?

Gall unigolion sy’n destun rheolaeth fewnfudo’r DU gael caniatâd i ddod i mewn i’r DU neu aros yn y DU ar sail gyfyngedig o ran amser neu amhenodol. Efallai y bydd gan yr unigolion sydd â chaniatâd i ddod i mewn neu aros ar sail amser cyfyngedig amod sy’n caniatáu cyflogaeth, amod sy’n cyfyngu ar gyflogaeth neu amod sy’n gwahardd cyflogaeth. Pan fydd arhosiad y person yn gyfyngedig o ran amser, mewn rhai amgylchiadau mae’n bosibl iddynt wneud cais i ymestyn eu harhosiad. Os byddant yn gwneud hynny cyn i’w statws blaenorol ddod i ben, bydd ganddynt unrhyw hawl i weithio a oedd ganddynt o’r blaen tra bod eu cais, apêl neu adolygiad gweinyddol heb eu prosesu. Mewn achosion o’r fath lle na all unigolyn ddarparu tystiolaeth o gais, apêl neu adolygiad, gellir cadarnhau statws person trwy gysylltu â’r SVEC.

3. Sut ydych chi’n cynnal gwiriadau?

Cynnal gwiriad â llaw o hawl i weithio sy’n seiliedig ar ddogfennau

Mae tri cham i gynnal gwiriad â llaw o hawl i weithio sy’n seiliedig ar ddogfennau. Mae angen i chi gwblhau’r tri cham cyn rhoi trwydded er mwyn sicrhau eich bod wedi cynnal gwiriad yn y modd rhagnodedig, er mwyn sefydlu hawl ymgeisydd i drwydded.

Cam 1. Derbyn

Mae’n rhaid i chi gael dogfennau(au) gwreiddiol mewn perthynas â phob cais am drwydded newydd neu i adnewyddu neu ymestyn trwydded sy’n bodoli’n barod.

Mae’r dogfennau y gallwch eu derbyn gan berson i ddangos eu hawl i weithio wedi’u nodi yn y Canllaw i Gyflogwyr ar Wiriadau Hawl i Waith (Atodiad A). Sylwch nad yw trwydded yrru yn y DU yn dystiolaeth o statws cyfreithlon ac felly nid yw’n dystiolaeth o hawl ymgeisydd i weithio.

Mae Rhestr A yn cynnwys yr ystod o ddogfennau y gallwch eu derbyn ar gyfer person sydd â hawl barhaus i weithio yn y DU (gan gynnwys dinasyddion Prydain ac Iwerddon).

Mae Rhestr B yn cynnwys amrywiaeth o ddogfennau y gallwch eu derbyn ar gyfer person sydd â hawl cyfyngedig i weithio yn y DU. Bydd angen i chi gynnal archwiliad dilynol.

Nid oes raid i rai dogfennau, fel pasbortau’r DU, fod yn gyfredol er mwyn dangos hawl i drwydded. Fodd bynnag, mae angen i chi wirio’n ofalus o hyd bod y ddogfen yn ymwneud â’r ymgeisydd ac, os oes angen, ofyn am dystiolaeth bellach cyn rhoi’r drwydded.

Cam 2: Gwirio

Ym mhresenoldeb yr ymgeisydd am drwydded, rhaid i chi wirio:

1. bod y ddogfen/dogfennau’n ddilys, nad ymyrwyd â nhw a’u bod yn eiddo i’r deiliad;

2. bod ffotograffau a dyddiadau geni yn gyson ar draws y dogfennau a chydag ymddangosiad y person er mwyn canfod dynwarediad;

3. nad yw dyddiadau dod i ben ar gyfer caniatâd i fod yn y DU wedi mynd heibio;

4. unrhyw gyfyngiadau gwaith i benderfynu a yw’r ymgeisydd wedi’i wahardd rhag dal trwydded;

5. bod y dogfennau’n ddilys, nad ymyrwyd â nhw a’u bod yn eiddo i’r deiliad; a

6. gellir esbonio’r rhesymau dros unrhyw wahaniaeth mewn enwau ar draws dogfennau trwy ddarparu tystiolaeth (er enghraifft, tystysgrif briodas wreiddiol, archddyfarniad absoliwt ysgariad, gweithred newid enw). Rhaid i’r dogfennau ategol hyn hefyd gael eu llungopïo a rhaid cadw copi.

Cam 3: Copïo

Rhaid i chi wneud copi clir o bob dogfen mewn fformat na ellir ei newid â llaw a chadw’r copi yn ddiogel gyda dogfennau cais am drwydded eraill yn electronig neu mewn copi caled. Rhaid i chi gadw’r copi yn ddiogel yn unol ag egwyddorion diogelu data. Rhaid i chi hefyd gadw cofnod diogel o’r dyddiad y gwnaethoch y prawf. Nid yw ysgrifennu dyddiad ar y ddogfen gopïo, ynddo’i hun, yn cadarnhau mai dyma’r union ddyddiad pan gynhaliwyd y gwiriad. Os byddwch yn ysgrifennu dyddiad ar y ddogfen gopi, rhaid i chi hefyd gofnodi mai dyma’r dyddiad y gwnaethoch chi gynnal y gwiriad.

Rhaid i chi gopïo a chadw copïau o’r rhain:

1. Pasbortau: unrhyw dudalen sydd â dyddiad dod i ben y ddogfen, cenedligrwydd y deiliad, dyddiad geni, llofnod, caniatâd mewnfudo, dyddiad dod i ben, manylion biometrig, ffotograff ac unrhyw dudalen sy’n cynnwys gwybodaeth sy’n nodi bod gan y deiliad hawl i ddod i mewn i’r DU neu aros yn y DU (fisa neu stamp mynediad) ac nid yw’n cael ei wahardd gan ei amodau gwaith rhag dal y drwydded (nid oes yn rhaid copïo’r clawr blaen mwyach).

2. Pob dogfen arall: y ddogfen yn llawn, gan gynnwys dwy ochr Dogfen Statws Mewnfudo.

Gwirio dilysrwydd dogfennau

Pan fyddwch yn gwirio dilysrwydd y dogfennau, dylech sicrhau eich bod yn gwneud hyn ym mhresenoldeb y deiliad. Gall hyn fod yn bresenoldeb corfforol yn bersonol neu drwy gyswllt fideo byw. Yn y ddau achos, rhaid i chi fod mewn meddiant ffisegol o’r dogfennau gwreiddiol. Er enghraifft, gall unigolyn ddewis anfon ei ddogfennau atoch drwy’r post i’ch galluogi i gynnal y gwiriad gyda nhw trwy gyswllt fideo byw. Ni chewch ddibynnu ar archwilio’r ddogfen trwy gyswllt fideo byw neu drwy wirio copi ffacs neu wedi’i sganio o’r ddogfen.

Pan fydd person yn cyflwyno dogfen ac mae’n weddol amlwg nad nhw yw’r deiliad cywir, hyd yn oed os yw’r ddogfen ei hun yn ddilys, ni ddylech ei derbyn fel tystiolaeth o statws mewnfudo cyfreithlon ac, felly, hawl yr ymgeisydd i ddal trwydded.

Nid yw rhai dogfennau, fel tystysgrifau geni’r DU, yn cynnwys ffotograff. Efallai y byddwch yn ystyried gofyn am a gwirio tystiolaeth ddogfennol ychwanegol o hunaniaeth y person, er enghraifft eu trwydded DVA neu DVLA. Cewch dderbyn tystysgrif geni y DU a gyhoeddwyd gan y Swyddfa Gofrestru Gyffredinol er ei bod wedi’i chymeradwyo fel “copi cywir wedi’i ardystio o gofnod mewn cofrestr yn fy ngofal” neu’n cynnwys geiriau sydd â’r un ystyr.

Efallai yr hoffech ddarllen y canllawiau ar-lein am adnabod dogfennau adnabod twyllodrus. Gellir dod o hyd i Ganllawiau ar archwilio dogfennau adnabod ar GOV.UK, sy’n cynnwys rhestr wirio ddefnyddiol.

Mae cyngor pellach ynghylch twyll dogfennau a darluniau o ddogfennau ar gael i’r rhai sydd â chyfrifoldeb i gynnal gwiriadau hawl i waith. Efallai y bydd hyn yn ddefnyddiol i chi ac mae ar gael yn y ‘Canllawiau cefnogi gwiriadau hawl i waith i gyflogwyr’.

Gallwch hefyd gymharu dogfennau adnabod a dogfennau teithio yn erbyn y delweddau a gyhoeddwyd ar:

• PRADO - Cofrestr Gyhoeddus o Ddogfennau Teithio ac Adnabod Dilys Ar-lein
• EdisonTD

Os hoffech gael mynediad i hyfforddiant ar-lein y Swyddfa Gartref ar dwyll dogfennau, cysylltwch â thîm hyfforddi’r Gwasanaeth Gwirio a Chyngor Gorfodiad Mewnfudo yn: ISCLPMSupportTeam@homeoffice.gov.uk

Gallwch gael cymorth pellach am y mathau o ddogfennau gan eich Rheolwr Partneriaeth Lleol (LPM) neu anfonwch e-bost i ISDLPMSupportTeam@homeoffice.gov.uk. Fel arfer, eich LPM neu’ch tîm mewnfudo, cydymffurfio a gorfodi lleol (ICE) fydd eich pwynt cyswllt cyntaf os ydych yn amau eich bod wedi dod ar draws dogfen ffug neu dwyllodrus. Gallwch hefyd ddefnyddio’r ddolen hon i roi gwybod i ni am yr unigolyn.

Gwiriadau wedi’u haddasu dros dro oherwydd COVID-19

Daeth yr addasiadau i wiriadau hawl i waith, a gyflwynwyd ar 30 Mawrth 2020 i ben ar 30 Medi 2022.

Ers 1 Hydref 2022, rhaid i awdurdodau trwyddedu gynnal un o’r gwiriadau rhagnodedig sydd wedi eu nodi yn y canllawiau hyn cyn i drwydded gael ei chyhoeddi.

Nid oes angen i chi gynnal gwiriadau ôl-weithredol ar ymgeiswyr ar gyfer trwydded a gafodd wiriad wedi’i addasu oherwydd COVID-19 rhwng 30 Mawrth 2020 a 30 Medi 2022 (yn gynhwysol). Fodd bynnag, gall unrhyw unigolyn sydd heb statws mewnfudo cyfreithlon yn y DU fod yn agored i gamau gorfodi mewnfudo.

Defnyddio Darparwr Gwasanaeth Adnabod (IDSP)

Ers 6 Ebrill 2022, mae awdurdodau trwyddedu wedi gallu defnyddio IDVT trwy wasanaethau IDSP i gwblhau elfen gwirio hunaniaeth ddigidol y gwiriadau hawl i weithio ar gyfer dinasyddion Prydain ac Iwerddon sydd â phasbort dilys (gan gynnwys cardiau pasbort Iwerddon).

Gwirio hunaniaeth ddigidol a wneir gan IDSP yw’r broses o sicrhau tystiolaeth o hunaniaeth yr ymgeisydd, gan wirio ei fod yn ddilys ac yn perthyn i’r person sy’n ei hawlio.

Os ydych yn defnyddio gwasanaethau IDSP ar gyfer dilysu hunaniaeth ddigidol, gall deiliaid pasbortau dilys Prydeinig neu Wyddelig (neu gardiau pasbort Gwyddelig) ddangos eu hawl i weithio gan ddefnyddio’r dull hwn. Mae’n ofynnol i chi gael y gwiriad IDVT gan y IDSP. Byddwch ond yn cyflawni eich dyletswydd statudol os ydych yn credu’n rhesymol bod y IDSP wedi cynnal eu gwiriadau yn unol â’r canllawiau hyn.

Rhaid i chi beidio â thrin yn llai ffafriol y rhai nad oes ganddynt basbort dilys, neu nad ydynt am brofi eu hunaniaeth gan ddefnyddio IDSP. Mae’n rhaid i chi roi ffyrdd eraill i unigolion brofi eu hawl i weithio a dylech gynnal gwiriad hawl i weithio â llaw seiliedig ar ddogfennau yn yr amgylchiadau hyn.

I weld arweiniad manwl ar sut i gwblhau gwiriad hawl i weithio, gan ddefnyddio IDSP, cyfeiriwch at Canllaw’r Cyflogwr i Wiriadau Hawl i Waith.

Crynodeb o’r camau sylfaenol i gynnal gwiriad hawl i waith gan ddefnyddio IDSP:

• Gall IDSP gynnal gwiriad o hunaniaeth ddigidol i ystod o safonau neu lefelau hyder. Mae’r Swyddfa Gartref yn argymell bod awdurdodau trwyddedu ond yn derbyn gwiriadau drwy IDSP sy’n bodloni Lefel Hyder Canolig o leiaf. Mae rhestr o ddarparwyr ardystiedig ar gael i chi ddewis ohonynt ar GOV.UK: Ardystio hunaniaeth ddigidol ar gyfer yr hawl i weithio, yr hawl i rentu a gwiriadau cofnodion troseddol. Nid yw’n orfodol defnyddio darparwr ardystiedig; gallwch ddefnyddio darparwr nad yw’n ymddangos ar y rhestr hon os ydych yn fodlon eu bod yn gallu darparu’r gwiriadau gofynnol.
• Bodloni’ch hun bod y ffotograff a’r manylion bywgraffyddol (er enghraifft, dyddiad geni) ar allbwn y gwiriad IDVT yn gyson â’r unigolyn sy’n gwneud cais am drwydded (h.y. mae’r wybodaeth a ddarperir gan y gwiriad yn gysylltiedig â’r unigolyn ac nid ydynt yn ffugiwr).
• Rhaid i chi gadw copi clir o’r gwiriad hunaniaeth IDVT ynghyd â dogfennau cais y drwydded.

Os canfyddir eich bod wedi rhoi trwydded i unigolyn heb i’w hunaniaeth a’u cymhwysedd gael eu gwirio’n gywir, yn y modd rhagnodedig, ni fyddwch wedi cyflawni eich dyletswydd yn gywir os canfyddir bod yr unigolyn yn gweithio’n anghyfreithlon oherwydd ei statws mewnfudo.

Cynnal gwiriad hawl i weithio ar-lein y Swyddfa Gartref

Ar hyn o bryd, mae gwasanaeth ar-lein y Swyddfa Gartref yn cefnogi gwiriadau ar gyfer ystod o unigolion, yn dibynnu ar y math o ddogfennaeth fewnfudo y maent yn eu derbyn. Mae’r defnydd o brawf digidol o statws mewnfudo yn rhan o’n symudiad tuag at system fewnfudo’r DU sy’n ddigidol yn ddiofyn. Bydd hyn yn symlach, yn fwy diogel ac yn fwy cyfleus.

Gallwch wneud gwiriad ar-lein drwy ddefnyddio’r gwasanaeth ar-lein, o’r enw ‘Gwirio hawl i weithio ymgeisydd am swydd’ ar GOV.UK.

Ni fydd yn bosibl cynnal gwiriad hawl ar-lein i weithio ym mhob amgylchiad, gan na fydd gan bob unigolyn statws mewnfudo y gellir ei wirio ar-lein. Mae’r gwasanaeth gwirio hawl i weithio ar-lein yn nodi pa wybodaeth y bydd ei hangen arnoch i gwblhau gwiriad ar-lein. Mewn amgylchiadau lle nad yw gwiriad ar-lein yn bosibl, dylech gynnal y gwiriad â llaw.

Mae rhai unigolion wedi derbyn eVisa a dim ond i brofi eu hawl i weithio y gallant ddefnyddio’r gwasanaeth ar-lein.

Mae deiliaid Cerdyn Preswylio Biometrig (BRC), Trwydded Breswylio Biometrig (BRP) a deiliaid Trwydded Gweithwyr Ffiniol (FWP) hefyd yn gallu dangos tystiolaeth o’u hawl i weithio gan ddefnyddio gwasanaeth ar-lein y Swyddfa Gartref. Mae hyn yn golygu na allwch dderbyn neu wirio BRC, BRP neu FWP ffisegol fel prawf o’r hawl i weithio.

Sut mae gwasanaeth gwirio ar-lein y Swyddfa Gartref yn gweithio?

Rhaid i unigolion sy’n defnyddio gwasanaeth gwirio ar-lein y Swyddfa Gartref ddewis un o’r tri rheswm dros rannu eu statws mewnfudo. Rhaid i ymgeiswyr am drwyddedau tacsi a hurio preifat ddewis profi eu hawl i weithio.

Ar ôl dewis yr opsiwn cywir, yn yr achos hwn ‘profi eich hawl i weithio i gyflogwr’, yna gall yr unigolyn gynhyrchu cod rhannu 9 nod y gellir ei drosglwyddo i awdurdod trwyddedu sydd, wrth ei roi ochr yn ochr â dyddiad geni’r unigolyn, yn eich galluogi i gyrchu’r wybodaeth ofynnol.

Bydd y cod rhannu yn ddilys am 90 diwrnod calendr o’r pwynt y cafodd ei gyhoeddi a gellir ei ddefnyddio gymaint o weithiau ag sydd ei angen o fewn yr amser hwnnw.

Gellir defnyddio codau rhannu dim ond at y diben y cawsant eu dewis yn wreiddiol. Mae’r holl godau rhannu yn dechrau gyda llythyren sy’n dynodi’r pwrpas y gellir defnyddio’r cod rhannu ar ei gyfer. Pan fo cod rhannu’n dechrau gyda’r llythyren ‘W’, bydd hyn yn dangos bod y cod rhannu wedi’i gynhyrchu gan ymgeisydd trwydded i ddangos eu hawl i weithio. Ni fydd awdurdodau trwyddedu yn gallu derbyn na defnyddio codau rhannu sy’n dechrau gyda’r llythyren ‘R’ neu ‘S’ gan fod y rhain wedi’u cynllunio ar gyfer gwasanaethau eraill.

Os yw cod rhannu wedi dod i ben, neu os yw’r unigolyn wedi defnyddio cod a gynhyrchir gan wasanaeth arall, rhaid i chi ofyn iddynt ail-anfon cod rhannu hawl i weithio newydd atoch chi.

Pan fydd unigolyn yn rhoi cod rhannu i chi drwy wasanaeth ar-lein y Swyddfa Gartref, rhaid i chi gynnal y gwiriad drwy fynd i’r  dudalen ‘Gwirio hawl ymgeisydd swydd i weithio’ ar GOV.UK. Nid yw’n ddigon i weld y manylion a ddarparwyd gan yr ymgeisydd ar y rhan o’r gwasanaeth sy’n ymwneud â mudo.

Mae’r gwasanaeth ar-lein yn caniatáu cynnal gwiriadau trwy alwad fideo. Nid oes angen i chi weld dogfennau ffisegol gan fod y wybodaeth hawl i weithio’n cael ei darparu mewn amser real yn uniongyrchol o systemau’r Swyddfa Gartref.

Cam 1: Defnyddio gwasanaeth ar-lein y Swyddfa Gartref

Gall yr unigolyn roi’r cod rhannu i chi yn uniongyrchol, neu gallant ddewis ei anfon atoch drwy’r gwasanaeth. Os byddant yn dewis ei anfon atoch drwy’r gwasanaeth, byddwch yn derbyn e-bost gan right.to.work.service@notifications.service.gov.uk

I wirio manylion hawl i weithio’r person, bydd angen i chi:

• gyrchu’r gwasanaeth ‘Gwirio hawl i weithio ymgeisydd am swydd ‘ drwy GOV.UK
• nodi’r ‘cod rhannu’ a ddarperir i chi gan yr unigolyn, a
• rhoi eu dyddiad geni

Nid yw’n ddigon i weld y manylion a ddarparwyd i’r ymgeisydd ar y rhan o’r gwasanaeth sy’n ymwneud â mudo ac ni fydd hynny’n bodloni hawl i gael gwiriad trwydded.

Mae’r ddelwedd uchod yn enghraifft o’r neges y mae awdurdod trwyddedu yn ei derbyn pan fydd unigolyn wedi anfon eu cod rhannu at yr awdurdod trwyddedu drwy’r gwasanaeth ar-lein.

Cam 2: Gwirio

Rhaid i chi wirio bod y ffotograff ar y gwiriad hawl i weithio ar-lein yn llun o’r unigolyn sy’n gwneud y cais am drwydded (h.y. mae’r wybodaeth a ddarperir gan y gwiriad yn ymwneud â’r unigolyn ac nad yw’n ffugiwr). Gellir gwneud hyn yn bersonol neu drwy alwad fideo.

Os yw delwedd yr unigolyn ar eu proffil digidol yn dangos yn anghywir neu o ansawdd gwael, dylech ofyn i’r unigolyn ddiweddaru’r ddelwedd ar eu cyfrif. Gallant wneud hyn drwy ymweld â: Diweddaru manylion eich cyfrif Fisa a Mewnfudo. Mae rhagor o wybodaeth a chefnogaeth ar gael hefyd drwy Ganolfan Datrys UKVI.

Rhaid i chi roi, ymestyn neu adnewyddu trwydded dim ond os yw’r gwiriad ar-lein yn cadarnhau bod ganddynt yr hawl i weithio ac nad ydynt yn ddarostyngedig i amod sy’n eu hatal rhag ymgymryd â gwaith fel gyrrwr tacsi neu logi preifat.

Daw’r ddelwedd uchod o’r gwasanaeth ar-lein ac mae’n dangos bod gan yr unigolyn hawl barhaus i weithio.

Daw’r ddelwedd uchod o’r gwasanaeth ar-lein ac mae’n dangos bod gan yr unigolyn hawl gyfyngedig o ran amser i weithio ac mae’n cadarnhau’r dyddiad y daw ei ganiatâd i ben ar gyfer dod i mewn neu aros.

Daw’r ddelwedd uchod o’r gwasanaeth ar-lein ac mae’n dangos bod gan yr unigolyn hawl gyfyngedig o ran amser i weithio. Mae’n cadarnhau’r oriau y gallant weithio ac mae’n cadarnhau’r dyddiad y daw ei ganiatâd i ben ar gyfer dod i mewn neu aros.

Cam 3: Cadwch dystiolaeth o’r gwiriad ar-lein

Rhaid i chi gadw tystiolaeth o’r gwiriad hawl i weithio ar-lein. Dylai hon fod yn dudalen ‘proffil’ sy’n cadarnhau hawl yr unigolyn i weithio. Dyma’r dudalen sy’n cynnwys llun yr unigolyn a’r dyddiad y cynhaliwyd y gwiriad. Bydd gennych yr opsiwn o argraffu’r proffil neu ei gadw fel ffeil PDF neu HTML. Rhaid i chi ailadrodd y broses hon mewn perthynas ag unrhyw geisiadau trwydded tacsi dilynol.

Trwyddedau Preswylio Biometrig

Mae Trwyddedau Preswylio Biometrig, neu BRP, yn darparu tystiolaeth o statws mewnfudo’r deiliad yn y DU. Maent yn cynnwys dynodwyr biometrig unigryw y deiliad (olion bysedd, ffotograff digidol) o fewn y sglodyn. Maent hefyd yn arddangos ffotograff a gwybodaeth fywgraffyddol ar wyneb y ddogfen a manylion am hawliau, megis mynediad at waith a/neu arian cyhoeddus.

Yn rhan o’r gwaith o ddatblygu system ffiniau a mewnfudo sy’n ddigidol yn ddiofyn, mae dogfennau ffisegol yn mynd i gael eu diddymu’n raddol erbyn diwedd 2024, ac yn eu disodli bydd system o dystiolaeth statws mewnfudo digidol (eVisa). Felly efallai y gwelwch gardiau BRP gyda dyddiad dod i ben ar 31 Rhagfyr 2024 lle mae gan y deiliad ganiatâd i aros yn y DU sy’n dod i ben ar ôl y dyddiad hwnnw. Nid camgymeriad yw hyn ac nid yw hawliau’r deiliad wedi’u heffeithio gan fod y dyddiad yn cyfeirio at yr amser y daw’r ddogfen i ben, ac nid statws mewnfudo’r deiliad. Pan fydd y deiliad yn rhoi cod rhannu i chi i brofi ei hawl i weithio, bydd eu proffil ar-lein yn dangos dyddiad dod i ben eu caniatâd mewnfudo, yn hytrach na’r dyddiad y daw’r cerdyn i ben ar 31 Rhagfyr 2024.

Mae rhagor o wybodaeth am BRPs a phontio’r Swyddfa Gartref i eVisas ar gael yn:

Trwyddedau preswylio biometrig (BRP): Beth yw BRP

Statws mewnfudo ar-lein (eVisa)

Ar gyfer ymfudwyr dramor, sy’n cael caniatâd i ddod i mewn i’r DU am fwy na chwe mis, byddant yn cael vignette (sticer) yn eu pasbort a fydd yn ddilys am 90 diwrnod calendr i’w galluogi i deithio i’r DU. Ar ôl iddynt gyrraedd, bydd ganddynt 10 diwrnod calendr neu tan i’w vignette ddod i ben (pa un bynnag yw’r hwyraf) i gasglu eu BRP o gangen Swyddfa’r Post y manylir arnynt yn eu llythyr penderfyniad. Ni ddylech roi’r drwydded ar sail y vignette 90 diwrnod, dylech aros nes eich bod wedi gweld a gwirio’r BRP cysylltiedig, trwy gynnal gwiriad ar-lein.

Newidiadau i’r ffordd y defnyddir cardiau biometrig i ddangos hawl i weithio.

Mae’r ffordd y mae deiliaid Cerdyn Preswylio Biometrig (BRC), Trwydded Breswylio Biometrig (BRP) a Thrwydded Gweithwyr Ffiniol (FWP) yn dangos bod eu hawl i weithio wedi newid (y cyfeirir atynt gyda’i gilydd fel ‘cardiau biometrig’).

Ers 6 Ebrill 2022, mae’n ofynnol i ddeiliaid cardiau biometrig ddangos tystiolaeth o’u hawl i weithio gan ddefnyddio gwasanaeth ar-lein y Swyddfa Gartref yn unig. Ni all awdurdodau trwyddedu dderbyn cardiau corfforol at ddibenion gwiriad hawl i weithio hyd yn oed os yw’n dangos dyddiad dod i ben diweddarach. Mae cardiau biometrig wedi’u tynnu oddi ar y rhestrau o ddogfennau derbyniol a ddefnyddir i gynnal hawl â llaw i gael gwiriad trwydded.

Ni fydd angen gwiriadau ôl-weithredol ar ddeiliaid cardiau biometrig a oedd, cyn 6 Ebrill 2022, wedi defnyddio eu cerdyn corfforol i ddangos eu hawl i weithio fel rhan o’u cais am drwydded. Gellir ailadrodd gwiriad statws mewnfudo fel y nodir yn y canllawiau hyn pan fydd yn ofynnol i’r unigolyn adnewyddu ei drwydded.

Gwiriadau dilysu’r Swyddfa Gartref

Yn y rhan fwyaf o achosion, dylech allu asesu/ nad yw ymgeisydd wedi’i anghymhwyso rhag dal trwydded trwy wneud gwiriad llaw o’r ddogfen/dogfennau yn erbyn y person sy’n eu cyflwyno, gan ddefnyddio IDVT trwy wasanaethau IDSP neu drwy gynnal gwiriad ar-lein fel y nodir uchod.

Os oes angen gwiriad statws mewnfudo arnoch, gallwch gysylltu â SVEC. Bydd gan eich Rheolwr Partneriaeth Lleol ei fanylion cyswllt hefyd. Bydd y gwasanaeth SVEC yn anelu at ymateb i’ch cais o fewn 10 diwrnod gwaith. Dim ond yn yr amgylchiadau canlynol y mae angen cysylltu â’r SVEC i wirio bod gan rywun yr hawl i ddal trwydded:

• rydych yn derbyn dogfen (CoA nad yw’n ddigidol neu lythyr cydnabyddiaeth neu e-bost) yn cadarnhau eich bod wedi derbyn cais i EUSS ar neu cyn 30 Mehefin 2021; neu rydych yn derbyn CoA nad yw’n ddigidol i chi yn cadarnhau eich bod wedi derbyn cais i’r EUSS ar neu ar ôl 1 Gorffennaf 2021; neu
• rydych yn fodlon nad ydych wedi derbyn unrhyw ddogfennau derbyniol oherwydd bod gan yr unigolyn gais heb ei broseu am ganiatâd i aros yn y DU gyda’r Swyddfa Gartref a wnaed cyn i’w habsenoldeb mewnfudo blaenorol ddod i ben neu mae ganddo apêl neu adolygiad gweinyddol wrth aros yn erbyn penderfyniad y Swyddfa Gartref sy’n rhoi hawl iddynt weithio ac, felly, ni all roi tystiolaeth i chi o’u hawl i drwydded: neu
• rydych o’r farn nad ydych wedi derbyn unrhyw ddogfennau derbyniol, ond mae’r person yn cyflwyno gwybodaeth arall sy’n nodi ei fod yn breswylydd hirdymor yn y DU a gyrhaeddodd y DU cyn 1988.

O dan y pedwar amgylchiad hyn, bydd y SVEC yn cadarnhau statws mewnfudo’r unigolyn. Fodd bynnag, bydd rhaid i chi benderfynu o hyd a ddylid rhoi trwydded i’r ymgeisydd. Rhaid i drwydded a roddir o ganlyniad i’r gwiriad hwn fod yn gyfyngedig, fel y nodir isod, hyd at uchafswm o chwe mis. Ar ôl unrhyw gais dilynol i adnewyddu’r drwydded, rhaid i chi gynnal gwiriad pellach cyn rhoi’r drwydded. Fe’ch gwaherddir drwy statud rhag rhoi trwydded os yw person wedi’i anghymhwyso gan ei statws mewnfudo.

Os ydych chi’n gwneud gwiriad oherwydd bod gan ymgeisydd am y drwydded gais mewnfudo heb ei brosesu eto gyda’r Swyddfa Gartref, neu apêl sy’n aros neu adolygiad gweinyddol yn erbyn penderfyniad y Swyddfa Gartref, awgrymwn eich bod yn aros o leiaf 14 diwrnod gwaith ar ôl i’r cais, apêl neu adolygiad gweinyddol gael ei wneud cyn anfon cais at yr SVEC i gadarnhau statws mewnfudo’r ymgeisydd. Mae hyn er mwyn caniatáu amser i’r cais hwnnw, yr apêl neu’r adolygiad gweinyddol gael ei gofrestru gyda’r Swyddfa Gartref.

Tystysgrif Cais

Rhaid i chi wneud copi o’r ddogfen hon a chadw’r copi hwn, yn y ffordd arferol. Lle mae’n ofynnol i chi wirio’r CoA nad yw’n ddigidol gyda’r SVEC, rhaid i chi hefyd gael a chadw copi o’u hymateb.

Ceisiadau mewn pryd

Pan wneir cais mewn pryd i ymestyn neu amrywio absenoldeb ac nad yw’r cais yn cael ei benderfynu cyn i’r absenoldeb presennol ddod i ben, mae adran 3C o Ddeddf Mewnfudo 1971 yn ymestyn absenoldeb presennol y person.

Mae’n rhaid gwneud cais am ganiatâd mewnfudo pellach i aros yn y DU cyn i’w caniatâd presennol ddod i ben iddynt gael eu hystyried yn ‘gais mewn pryd’. Ar ôl gwneud hyn, bydd unrhyw hawl bresennol i weithio yn parhau hyd nes y bydd y cais mewn pryd hwnnw (ac unrhyw apêl neu adolygiad gweinyddol) wedi’i benderfynu.

Mae gwasanaeth ar-lein y Swyddfa Gartref bellach yn cefnogi ystod o unigolion, sydd â cheisiadau heb eu prosesu, ond a gyrhaeddodd mewn pryd, am ganiatâd i aros yn y

Deyrnas Unedig. Os bydd unigolyn yn eich cynghori bod ganddynt gais heb ei brosesu, a gyrhaeddodd mewn pryd, ac maent yn ddeiliad eVisa, dylech ofyn iddynt ddarparu cod rhannu i chi. Ar ôl derbyn y cod rhannu, gallwch ddefnyddio’r gwasanaeth ar-lein i gyflawni’r hawl i wiriad trwydded fel y nodir yn y canllawiau hyn.

Mewn amgylchiadau o’r fath, bydd y gwasanaeth ar-lein yn darparu cadarnhad o hawl yr unigolyn i weithio a bydd yn eich galluogi i roi, ymestyn neu adnewyddu’r drwydded am uchafswm o chwe mis. Dyma’r cyfnod safonol pan wneir gwiriadau hawl i waith ar unigolion sydd â chais mewnfudo heb ei brosesu, a gyrhaeddodd mewn pryd. Ar ôl unrhyw gais dilynol i adnewyddu’r drwydded, rhaid i chi gynnal gwiriad pellach cyn rhoi’r drwydded.

Efallai na fydd y gwasanaeth ar-lein yn cefnogi rhai defnyddwyr ar hyn o bryd wrth i’r gwaith barhau i symud i ddigidol yn ddiofyn. Mewn amgylchiadau lle nad yw’r unigolyn yn gallu rhoi cod rhannu i chi, ond eto mae ganddo gais heb ei brosesu, a gyrhaeddodd mewn pryd, cysylltwch â SVEC i wirio hyn.

Unigolion y genhedlaeth Windrush

Mae’r Llywodraeth wedi rhoi mesurau diogelu ychwanegol ar waith i sicrhau nad yw’r rhai sydd wedi byw yn gyfreithlon yn y DU ers cyn 1988 yn cael eu gwrthod rhag cael mynediad i waith.

Mewn rhai amgylchiadau, efallai na fydd unigolion o genhedlaeth Windrush (y rhai a gyrhaeddodd y DU cyn 1973) a’r dinasyddion nad ydynt yn ddinasyddion y DU a gyrhaeddodd y DU rhwng 1973 a 1988, yn gallu darparu dogfennaeth o’r rhestrau dogfennau derbyniol i ddangos eu hawl i weithio yn y DU. Mae’r Swyddfa Gartref wedi sefydlu Tîm Cymorth Windrush sy’n trin ceisiadau o dan Gynllun Windrush i gadarnhau caniatâd amhenodol i aros, gan gynnwys trwydded breswylio biometrig neu geisiadau am ddinasyddiaeth Brydeinig.

Yn yr amgylchiadau hyn, dylech gysylltu â SVEC. Bydd y SVEC yn rhoi gwybod  i Dîm Cymorth Windrush, a fydd yn cysylltu â’r unigolyn i gadarnhau eu hamgylchiadau a threfnu i’w statws gael ei ddatrys. Gan weithio gyda Thîm Cymorth Windrush, bydd y SVEC yn gwirio statws mewnfudo’r unigolyn i alluogi’r awdurdod trwyddedu i benderfynu a allant roi trwydded.

Gall y Tîm Cymorth Windrush gynnig cefnogaeth ac arweiniad am y Cynllun Windrush a chynghori unigolion ar sut i wneud cais. Gall hefyd helpu pobl fregus neu’r rhai sydd angen cymorth ychwanegol. Os bydd ymgeisydd am drwydded wedi’u heffeithio, gallant gysylltu â Thîm Cymorth Windrush drwy’r ddolen uchod neu drwy ffonio 0800 678 1925.

4. Hyd y trwyddedau

Os yw person yn rhoi dogfennau derbyniol i chi o Restr A yn y Canllaw i Gyflogwyr ar Wiriadau Hawl i Waith (Atodiad A) neu os ydych wedi cynnal gwiriad ar-lein sy’n cadarnhau nad oes terfyn amser ar eu statws yn y DU, nid yw hyn yn eich atal rhag rhoi trwydded iddynt am yr uchafswm cyfnod statudol. Ar yr amod eich bod yn cadw copi o’r ddogfen neu’r dogfennau a gafodd eu gwirio’n wreiddiol, ni fydd yn ofynnol i chi ailadrodd y gwiriad pan fydd yr ymgeisydd yn gwneud cais i adnewyddu neu ymestyn ei drwydded gyda chi.

Os yw person yn rhoi dogfen(nau) derbyniol i chi o Restr B yn y Canllaw i Gyflogwyr ar Wiriadau Hawl i Weithio (Atodiad A) neu mae’r gwiriad ar-lein yn cadarnhau bod ganddynt ganiatâd cyfyngedig o ran amser i weithio yn y DU, yna ni ddylid cyhoeddi eu trwydded am gyfnod sy’n fwy na’u caniatâd i fod yn y DU (hyd at y cyfnod statudol mwyaf ar gyfer y math hwnnw o drwydded).

Pan fydd y drwydded wedi’i chyhoeddi ar sail Tystysgrif Cais nad yw’n ddigidol (CoA) sydd wedi’i gwirio’n gadarnhaol gan y SVEC, dim ond am uchafswm o chwe mis o ddyddiad y dilysiad y gellir rhoi’r drwydded.

Pan fydd y drwydded wedi’i chyhoeddi ar y sail bod gan yr ymgeisydd gais, apêl neu adolygiad gweinyddol rhagorol yn y Swyddfa Gartref drwy wiriad ar-lein y Swyddfa Gartref neu sydd wedi’i wirio’n gadarnhaol gan SVEC, gellir cyhoeddi’r drwydded am uchafswm o chwe mis o ddyddiad penderfyniad y drwydded. Os yw’r unigolyn yn gwneud cais pellach i ymestyn neu adnewyddu eu trwydded, rhaid i chi ailadrodd y gwiriad ar ddogfennau gwreiddiol neu ddefnyddio’r gwasanaeth ar-lein (os yw’n berthnasol) i wirio eu statws mewnfudo presennol.

Pryd fydd trwydded yn dod i ben?

Bydd trwydded a roddir mewn perthynas â chais yn dod i ben pan ddaw caniatâd y deiliad i fod yn y DU i ben. Gallai hyn fod oherwydd bod eu caniatâd i fod yn y DU wedi dod i ben neu oherwydd bod y Swyddfa Gartref wedi dod ag ef i ben. Nid oes dyletswydd arnoch i gynnal gwiriadau mewnfudo parhaus i weld a yw caniatâd deiliad trwydded i fod yn y DU wedi dod i ben. Bydd yr unigolyn yn ymwybodol pan fydd eu caniatâd cyfyngedig o ran amser wedi dod i ben a byddant yn cael gwybod a yw eu caniatâd i fod yn y DU wedi’i gwtogi.

5. Cymhwysedd i ddal trwydded

Mae’n bwysig penderfynu bod ymgeisydd sy’n gwneud cais am drwydded nid yn unig yn y DU yn gyfreithlon a chanddynt ganiatâd i weithio, ond hefyd nad ydynt yn wedi’u hatal rhag ymgymryd â gwaith fel gyrrwr neu weithredwr tacsi.

Mae’r adran ganlynol yn rhoi eglurhad ar sawl categori mewnfudo penodol. Os oes angen cyngor pellach arnoch mewn perthynas â’r categorïau mewnfudo hyn neu eraill, gallwch gysylltu â’ch Rheolwr Partneriaeth Lleol.

Gweithwyr medrus

Rhoddir caniatâd i berson sy’n cael caniatâd mewnfudo fel Gweithiwr Medrus i weithio i gyflogwr penodedig (noddwr) mewn swydd benodol. Mae’n annhebygol y byddent yn gymwys i gael trwydded yn y sector hwn. Gall dibynnydd gweithiwr medrus fod yn gymwys i gael trwydded, gan nad yw’r un cyfyngiadau yn berthnasol.

Myfyrwyr

Nid oes gan bob myfyriwr rhyngwladol hawl i weithio tra byddant yn y DU, ond caniateir i rai gymryd cyflogaeth gyfyngedig os yw amodau eu caniatâd i astudio yn caniatáu hyn.

Efallai y bydd gan fyfyriwr sydd ag absenoldeb ganiatâd i weithio am nifer cyfyngedig o oriau yn ystod y tymor, ac yn llawn amser yn ystod y gwyliau. Mae cyfyngiadau ar bwy sy’n gymwys i weithio. Bydd eu hawl i weithio yn dibynnu ar y ffaith eu bod yn parhau i ddilyn eu cwrs astudio.

Efallai bod gan myfyriwr sydd â hawl i weithio gymeradwyaeth yn eu pasbort sy’n nodi y caniateir iddynt weithio a nifer yr oriau gwaith a ganiateir yn ystod y tymor e.e. 10 awr neu 20 awr yr wythnos. Fel arall, efallai y bydd ganddynt eVisa neu BRP a fydd hefyd yn dangos y wybodaeth hon ar-lein, ac os felly gall cyflogwyr wneud gwiriad trwy ddefnyddio’r gwasanaeth ar-lein, o’r enw ‘Gwirio hawl i weithio ymgeisydd am swydd’ ar GOV.UK.

Ni allant fod yn hunangyflogedig, ond efallai y byddant yn gymwys i gael trwydded os ydynt yn cael eu cyflogi gan rywun. Pan fydd myfyriwr sydd â chaniatâd wedi cwblhau eu cwrs, dim ond os rhoddwyd caniatâd iddynt weithio fel rhan o’u hamodau fel myfyriwr y cânt weithio i ddechrau, hyd nes y daw cyfnod y caniatâd hwnnw i ben neu mae’n dod i ben mewn ffordd arall. Mae rhagor o wybodaeth am hawliau gwaith myfyrwyr ar gael yn y canllawiau i weithwyr achos llwybr y myfyrwyr.

Ceiswyr lloches a Ffoaduriaid

Fel arfer, nid oes gan geiswyr lloches ganiatâd i weithio a phan fyddant yn gwneud hynny, dim ond mewn galwedigaeth neu swydd lle ceir prinder ar y Rhestr Cyflogau Mewnfudo y bydd hynny, yn dibynnu ar y dyddiad y cawsant ganiatâd i weithio. Ni fydd y swyddi hyn yn cynnwys y sector PHV a thacsis ac felly ni ddylid rhoi trwydded iddynt.

Mae Cerdyn Cofrestru Cais (ARC) yn cael ei ddarparu i berson sydd wedi hawlio lloches yn y Deyrnas Unedig, hyd nes y rhoddir ystyriaeth i’w hachos. Gall ARC ddatgan yn eithriadol bod gan y deiliad hawl i weithio, ond yn gyffredinol dim ond mewn galwedigaeth lle ceir prinder neu swydd ar y Rhestr Cyflog Mewnfudo y bydd hyn yn digwydd. Rhaid i chi beidio â rhoi trwydded PHV na thrwydded gyrrwr neu weithredwr tacsi ar sail yr ARC sy’n nodi mai dim ond mewn galwedigaeth lle ceir prinder neu swydd ar y Rhestr Cyflog Mewnfudo y gall y deiliad weithio ynddi. Fodd bynnag, dylech wirio a oes gan y ceisiwr lloches dystiolaeth amgen o hawl i ddal trwydded.

Nid oes gan berson sydd wedi’i gydnabod gan y DU fel ffoadur unrhyw gyfyngiadau ar eu hawl i weithio yn y DU. Efallai y rhoddir trwydded iddynt tra byddant yn dal y caniatâd hwn.

Hawl i gael gwiriad trwydded ar gyfer dinasyddion yr AEE

Ers 1 Gorffennaf 2021, mae’n ofynnol i ddinasyddion yr AEE ac aelodau o’u teuluoedd fod â statws mewnfudo yn y DU. Ni allant ddibynnu mwyach ar basbort AEE na cherdyn hunaniaeth genedlaethol, sydd ond yn cadarnhau eu cenedligrwydd, i brofi eu hawl i drwydded. Mae’n ofynnol iddynt ddarparu tystiolaeth o statws mewnfudo cyfreithlon yn y DU, yn yr un modd â gwladolion tramor eraill.

Yn unol â’r gofynion gwreiddiol i ddangos statws mewnfudo i brofi hawl i drwydded, nid oes gofyniad i gynnal gwiriadau ôl-weithredol. Mae hyn yn golygu nad oes angen i chi wirio statws mewnfudo’r Dinasyddion yr AEE hynny sydd eisoes â thrwydded a gyhoeddwyd rhwng 1 Rhagfyr 2016 a 30 Mehefin 2021. Dylid ailadrodd gwiriad statws mewnfudo pan fydd yn ofynnol i’r unigolyn adnewyddu eu trwydded.

Dinasyddion Gwyddelig

Mae dinasyddion Gwyddelig yn parhau i gael mynediad anghyfyngedig at waith yn y DU. Gallant brofi eu hawl i drwydded gan ddefnyddio eu pasbort Gwyddelig neu gerdyn pasbort Gwyddelig (naill ai un cyfredol neu un sydd wedi dod i ben), neu eu tystysgrif geni neu fabwysiadu Gwyddelig ynghyd â dogfen swyddogol sy’n rhoi rhif Yswiriant Gwladol parhaol y person a’i enw a gyhoeddwyd gan asiantaeth y llywodraeth neu gyflogwr blaenorol.

Gall dinasyddion Gwyddelig cymwys ddewis gwneud cais i’r EUSS (gweler isod am wybodaeth ar sut i wirio’r hawl i drwydded sydd gan ddeiliad statws EUSS).

Gall dinasyddion Gwyddelig hefyd wneud cais am drwydded gweithiwr ffiniol, gellir cyhoeddi’r drwydded hon yn ddigidol neu fel trwydded ffisegol, fel y gallant brofi eu hawl i weithio gan ddefnyddio gwasanaeth hawl i waith arlein y Swyddfa Gartref.

Ers 6 Ebrill 2022, gall awdurdodau trwyddedu ddefnyddio IDVT trwy wasanaeth IDSP i gwblhau’r elfen gwirio hunaniaeth ddigidol yn y gwiriad hawl i weithio ar gyfer dinasyddion Prydeinig a Gwyddelig sydd â phasbort dilys (gan gynnwys cardiau pasbort Iwerddon). Am ganllaw manwl ar sut i gwblhau gwiriad hawl i weithio gan ddefnyddio IDSP, cyfeiriwch at y Canllaw i Gyflogwyr ar Wiriadau Hawl i Waith.

Sut mae’n ofynnol i ddinasyddion yr AEE brofi eu hawl i drwydded

Dinasyddion yr AEE y rhoddwyd statws iddynt o dan y Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE (EUSS)

Mae mwyafrif dinasyddion yr AEE bellach yn profi eu hawl i drwydded gan ddefnyddio gwasanaethau ar-lein y Swyddfa Gartref.

Nid yw’r Swyddfa Gartref bellach yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau trwyddedu gynnal gwiriadau ailadroddus ar ddeiliaid statws cyn-sefydlog. Cyn belled â’ch bod yn cadw copi o’r gwiriad ar-lein, nid yw’n ofynnol i chi ailadrodd y gwiriad mewn perthynas â pherson sydd naill ai â statws preswylydd cyn-sefydlog neu statws sefydlog a roddwyd o dan yr EUSS pan fydd yr ymgeisydd yn gwneud cais i adnewyddu neu ymestyn eu trwydded gyda chi.

Ceisiadau yn y DU i’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yn yr UE sydd heb gael eu prosesu

Mae gan ddinasyddion yr AEE, ac aelodau o’u teulu, sydd wedi gwneud cais dilys i’r EUSS, hawliau diogelwch dros dro o dan y Cytundeb Ymadael, Cytundeb Gwahanu EFTA yr AEE neu Gytundeb Hawliau Dinasyddion y Swistir, sy’n rhoi hawl iddynt gael trwydded nes bod eu cais yn cael ei benderfynu yn y diwedd. Mae hyn yn cynnwys aros am ganlyniad unrhyw apêl yn erbyn penderfyniad i wrthod statws.

Rhaid i awdurdodau trwyddedu roi pob cyfle i ymgeiswyr am drwydded brofi eu hawl i drwydded ac ni ddylent drin y rhai sydd â chais dilys heb ei brosesu yn llai ffafriol.

Derbyn cais a gyflwynwyd i’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE

Mae nifer fach o unigolion a wnaeth eu cais EUSS gan ddefnyddio cais papur. Oherwydd yr amser postio a phrosesu sy’n gysylltiedig â cheisiadau papur, efallai y bydd gofyn i chi gynnal gwiriad cyn i’r unigolyn dderbyn eu Tystysgrif Cais. Pan fydd unigolyn wedi gwneud cais ar neu cyn 30 Mehefin 2021, bydd yn darparu llythyr neu hysbysiad e-bost yn cydnabod derbyn y cais EUSS. Dylech ofyn am wiriad hawl i weithio gan SVEC i wirio’r ddogfen hon.

Tystysgrif Cais

Pan fydd unigolyn yn nodi eu bod wedi cael Tystysgrif Cais (CoA), rhaid i chi wirio yn gyntaf a yw hwn yn CoA ‘digidol’ neu CoA nad yw’n ddigidol. Mae CoA yn dystiolaeth bod unigolyn wedi gwneud cais dilys i’r EUSS a dylid ei defnyddio i ddangos tystiolaeth o’u hawl i drwydded hyd nes y penderfynir yn derfynol ar eu cais.

Tystysgrif Cais Digidol

Mae’r rhan fwyaf o unigolion sydd â chais dilys heb ei brosesu a wnaed i’r EUSS wedi cael CoA digidol. Yn yr achos hwn, dylech wirio gyda’r unigolyn a gofyn iddynt roi cod rhannu i chi. Mae hyn yn golygu y gallwch wirio eu hawl i weithio ar unwaith trwy’r gwasanaeth ar-lein ac nid oes angen i chi gysylltu â SVEC. Bydd y gwasanaeth ar-lein yn rhoi cadarnhad o’u hawl i weithio ac yn cynghori pan fydd angen gwiriad dilynol.

Tystysgrif Cais nad yw’n Ddigidol

Mae CoA ‘nad yw’n ddigidol’ yn e-bost neu lythyr, a anfonir at yr unigolyn, yn eu cynghori sut y gall awdurdodau trwyddedu ofyn am wybodaeth am eu hawl i drwydded gan SVEC. Pan fydd ymgeisydd yn rhoi CoA ‘nad yw’n ddigidol’ i chi fel tystiolaeth o gais a wneir i’r EUSS, rhaid i chi wneud copi o’r ddogfen hon a chadw’r copi hwn.

Os byddwch yn cael CoA nad yw’n ddigidol, dylech ofyn i ymgeisydd y drwydded wirio a ydynt hefyd wedi derbyn CoA digidol. Os ydynt, dylent ddarparu cod rhannu i chi i wirio eu hawl i weithio trwy’r gwasanaeth ar-lein yn lle hynny. Bydd SVEC yn gallu gwirio statws yr unigolyn a gwirio bod ganddynt yr hawl i drwydded.

Statws Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE a roddwyd gan Diriogaethau Dibynnol ar y Goron

Mae Tiriogaethau Dibynnol ar y Goron (Beilïaeth Jersey, Beilïaeth Guernsey, ac Ynys Manaw) oll yn gweithredu eu EUSS eu hunain, i’r rhai sy’n gymwys i wneud cais. Mae’r DU a Thiriogaethau Dibynnol ar y Goron yn cydnabod statws a roddir o dan eu cynlluniau ei gilydd, felly ystyrir bod gan unigolyn y rhoddir statws sefydlog neu gyn-sefydlog iddynt gan Diriogaethau Dibynnol ar y Goron statws sefydlog neu statws preswylydd cyn-sefydlog yn y DU.

Mae Ynys Manaw a Guernsey yn cyhoeddi llythyr i’r rhai y rhoddir statws EUSS iddynt. Mae Jersey yn cyhoeddi llythyr ac yn gweithredu gwasanaeth gwirio statws mewnfudo i unigolion gael cadarnhad o’u statws ar unrhyw adeg.

Pan gyflwynir llythyr neu gadarnhad e-bost o absenoldeb EUSS gan un o’r Tiriogaethau Dibynnol ar y Goron  mewn perthynas â chais am drwydded newydd, rhaid i chi ofyn am hawl i gael gwiriad trwydded gan y SVEC.

Ceisiadau mewn Tiriogaeth Dibynnol ar y Goron i’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE sydd heb gael eu prosesu

Os oes gan unigolyn gais sydd heb ei brosesu i’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE (EUSS) o Diriogaethau Dibynnol ar y Goron Beilïaeth Jersey, Beilïaeth Guernsey neu Ynys Manaw, bydd ganddynt lythyr neu hysbysiad e-bost yn cadarnhau eu cais sydd heb eu brosesu. Mae’n rhaid i chi ofyn am wiriad hawl i weithio gan SVEC.

Bydd SVEC yn gallu gwirio statws yr unigolyn a gwirio bod ganddynt yr hawl i drwydded. Mae’n rhaid i chi gadw copi o lythyr neu e-bost Tiriogaethau Dibynnol ar y Goron a chadw hwn gyda’r ymateb gan y SVEC.

Dinasyddion yr AEE sydd â Chaniatâd Amhenodol Dilys i Ddod i mewn neu Aros

Nid yw’n ofynnol i ddinasyddion yr AEE sydd â chaniatâd amhenodol i ddod i mewn neu aros (ILE/R) wneud cais i Gynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE ond gallant wneud hynny os ydynt yn dymuno.

Ers 1 Gorffennaf 2021, mae’n ofynnol i ddinasyddion yr AEE sydd ag ILE/R brofi eu hawl i drwydded yn yr un modd â gwladolion tramor eraill nad oes ganddynt statws digidol. Gallwch gynnal gwiriad llaw o ddogfennaeth y Swyddfa Gartref fel ardystiad/vignette mewn pasbort cyfredol sy’n nodi, ‘caniatâd amhenodol i ddod i mewn neu aros’ neu ‘dim terfyn amser’. Efallai y bydd gan rai Drwydded Preswylio Biometrig (BRP) gyfredol. Gellir defnyddio’r trwyddedau hyn i gael mynediad i’r gwasanaeth ar-lein.

Bydd cynnal gwiriad llaw o’r dogfennau neu’r gwiriad ar-lein, fel y nodir yn y canllawiau hyn, yn bodloni’r gofyniad i brofi hawl i drwydded.

Mwy o wybodaeth

Os byddwch yn dod ar draws dinasyddion yr AEE sy’n credu bod ganddynt ILE/R ond nad oes ganddynt ddogfen i gadarnhau hyn, anogwch nhw i:

• wneud cais i gynllun Windrush i gael prawf o’u statws ILE/R
• weld a ydynt yn gymwys i wneud cais i’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE, os oes ganddynt sail resymol dros yr oedi cyn gwneud eu cais

Os ydynt yn dod o Malta neu Cyprus, efallai y byddant hefyd yn gallu gwneud cais am ddinasyddiaeth Brydeinig drwy gynllun Windrush.

Mae ceisiadau ar gyfer y naill gynllun neu’r llall yn rhad ac am ddim.

System fewnfudo ar Sail Pwyntiau

Bydd angen i ddinasyddion yr AEE sy’n dod i’r DU i fyw, gweithio neu astudio gael statws mewnfudo o dan y system bwyntiau yn yr un modd â gwladolion tramor eraill.

Bydd y rhan fwyaf o ddinasyddion yr AEE yn cael eVisa, fodd bynnag bydd hyn yn dibynnu ar y llwybr mewnfudo a sut y gwnaethant eu cais. Bydd gan rai o ddinasyddion yr AEE Drwydded Breswylio Biometrig (BRP). Rhaid i’r rhai sydd â BRP dilys ddefnyddio’r gwasanaeth hawl i weithio ar-lein.

I brofi eu hawl i drwydded o 1 Gorffennaf 2021, bydd unigolion yn rhoi cod rhannu i chi a’u dyddiad geni a byddwch yn eu defnyddio i wirio statws mewnfudo’r Swyddfa Gartref trwy’r gwasanaeth ar-lein sydd ar gael ar GOV.UK:  Gwirio hawl i weithio ymgeisydd am swydd: defnyddiwch eu cod rhannu.

Dinasyddion yr AEE heb statws mewnfudo cyfreithlon

Os yw dinesydd o’r AEE yn gwneud cais am drwydded gyda chi ond nid yw wedi gwneud cais i’r EUSS (ac nid oes ganddynt statws mewnfudo amgen yn y DU), yna ni fyddant yn gallu pasio hawl i wiriad trwydded ac ni ddylid rhoi trwydded.

Os ydynt yn credu eu bod yn gymwys ar gyfer yr EUSS, gallech esbonio bod modd iddynt wneud cais gan fod y Llywodraeth wedi cytuno ar ddiogelwch dros dro i ymgeiswyr i’r EUSS. I’r rhai oedd yn byw yn y DU erbyn 31 Rhagfyr 2020, y dyddiad cau fel arfer oedd 30 Mehefin 2021, felly bydd angen iddynt ddangos bod ganddynt sail resymol dros yr oedi cyn gwneud cais. Bydd gan y rhai sy’n gwneud cais dilys i’r EUSS ddiogelwch i’w hawl i drwydded tra bydd eu cais yn cael ei benderfynu, mae hyn yn berthnasol i ymgeiswyr trwydded.

Efallai y bydd sefyllfaoedd lle mae awdurdodau trwyddedu yn dod ar draws dinesydd AEE sydd â thrwyddedau tacsi a hurio preifat cyfredol, nad ydynt wedi gwneud cais i’r EUSS ac nad oes ganddynt unrhyw fath arall o ganiatâd yn y DU. Gellir dod o hyd i hyn wrth wneud arolygiad o weithredwr tacsi, yn ystod cyfarfod â sefydliad gorfodi’r gyfraith neu drwy adolygiad trwydded a ddygwyd gan Awdurdod Cyfrifol.

Bydd trwydded a roddir mewn perthynas â chais a wnaed ar neu ar ôl 1 Rhagfyr 2016 yn dod i ben pan ddaw caniatâd y deiliad i fod yn y DU i ben.

Yn yr amgylchiadau hyn, gellir cael cyngor a chymorth gan eich Rheolwyr Partneriaeth Swyddfa Gartref Lleol, neu drwy e-bost: isclpmsupportteam@homeoffice.gov.uk

Yn y rhan fwyaf o achosion, Rheolwr Partneriaeth Lleol neu dîm Mewnfudo, Cydymffurfiaeth a Gorfodi lleol (ICE) fydd y pwynt cyswllt cyntaf ar gyfer awdurdodau trwyddedu.

Aelodau Teuluoedd

Efallai y bydd rhai unigolion yn gymwys i gael trwydded i ddod i’r DU os ydynt yn aelod o deulu dinesydd yr UE, AEE neu’r Swistir, neu’n ‘berson o Ogledd Iwerddon’. Mae’n ofynnol i aelodau o deulu dinesydd AEE nad ydynt yn aelodau o’r AEE eu hunain, wneud cais i’r EUSS I barhau i fyw yn y DU ar ôl 30 Mehefin 2021.

Roedd dau fath gwahanol o drwydded deuluol: trwydded deuluol EUSS a thrwydded deulu’r AEE. Daeth yr olaf, trwyddedau teulu AEE, yn annilys ar ôl 30 Mehefin 2021, hyd yn oed os oedd amser ar ôl ar y drwydded. I gael mwy o wybodaeth am drwydded teulu AEE, gweler Gwybodaeth am ganiatâd teulu AEE ar GOV.UK.

Bydd y rhai sydd â thrwydded teulu EUSS yn cael vignette ar eu pasbort neu ar gerdyn / papur ar wahân os nad yw’r unigolyn wedi defnyddio pasbort i wneud cais. Pan fydd unigolyn yn cyflwyno vignette o’r math hwn, rhaid i’r awdurdod trwyddedu gymryd copi o’r pasbort yn ogystal â’r vignette a sicrhau bod y ffotograffau’n cynrychioli’r un person.

Lle mae trwydded teulu EUSS ar gerdyn / papur ar wahân ynghyd â phasbort sydd wedi dod i ben neu gerdyn adnabod (cyfredol neu wedi dod i ben), rhaid i chi gysylltu â SVEC i wirio eu statws.

Mae’n rhaid i chi wneud copi o’u pasbort neu gerdyn adnabod sydd wedi dod i ben, trwydded teulu EUSS (vignette mewn pasbort neu ar gerdyn / papur ar wahân) a’i gadw gyda’r ymateb gan y SVEC.

Yn olaf, lle bo’n berthnasol, gall aelodau’r teulu sy’n ymuno â nhw (JFM) wneud cais i’r EUSS. Pan fydd JFM yn gwneud cais dilys i’r EUSS, byddant yn derbyn Tystysgrif Cais (CoA), a gyhoeddir gan y Swyddfa Gartref. Byddant yn gallu defnyddio eu CoA at ddibenion hawl i gael gwiriad trwydded.

Cymorth pellach sydd ar gael i ddinasyddion yr UE, yr Ardal Economaidd Ewropeaidd a’r Swistir

Os oes angen cyngor neu gymorth pellach ar unrhyw un o’ch ymgeiswyr trwydded presennol neu bobl sydd am ymgeisio am drwydded mewn perthynas â’u statws mewnfudo, gallant gael gwybodaeth ar GOV.UK:

Gweld a phrofi eich statws mewnfudo (eVisa)

Mae hwn hefyd yn rhoi rhagor o wybodaeth ar sut i brofi statws mewnfudo, sut i ddiweddaru manylion personol, a’r cymorth sydd ar gael.

Os oes angen help ar ymgeisydd trwydded i gael mynediad at wasanaethau statws mewnfudo ar-lein y Swyddfa Gartref neu gyngor ynghylch eu defnyddio, gallant gysylltu â Chanolfan Datrys UKVI:

Ffôn: 0300 790 6268, dewiswch opsiwn 3

Dydd Llun i Ddydd Gwener (ac eithrio gwyliau banc), 8am i 8pm

Dydd Sadwrn a Dydd Sul, 9:30am i 4:30pm.

Hawl i gael gwiriad trwydded ar gyfer gwladolion Wcráin

Mewn ymateb i’r gwrthdaro esblygol yn yr Wcráin, mae’r Swyddfa Gartref wedi cyflwyno cynlluniau fisa i gefnogi gwladolion Wcráin, ac aelodau eu teulu, i ddod i’r DU.

Gall y rhai sy’n cael fisa o dan y cynlluniau hyn weithio, rhentu cartref a chael mynediad at wasanaethau cyhoeddus, fel triniaeth feddygol ac addysg. O’r herwydd, bydd gofynion i ddangos statws mewnfudo er mwyn cael hawl i gael gwiriad trwydded yn berthnasol i wladolion Wcráin.

Mae rhagor o wybodaeth ynglŷn â sut y gall gwladolion Wcráin a gafodd ganiatâd i aros yn y DU o dan gynlluniau’r Wcráin ddangos tystiolaeth o’u statws mewnfudo ar gael yn y Canllaw Cyflogwyr i Wiriadau Hawl i Waith ar GOV.UK.

6. Dirymu trwyddedau

Efallai y byddwn yn rhoi gwybodaeth i chi, neu y gallwch gael gwybodaeth o ffynonellau eraill, a allai beri i chi atal neu ddirymu trwydded ar y sail bod hawl deiliad y drwydded i ddal trwydded wedi newid. Er enghraifft, mae caniatâd unigolyn i fod yn y DU wedi cael ei gwtogi, mae wedi cael gorchymyn alltudio neu wedi ei gael yn euog o drosedd mewnfudo (yn gyffredinol, ond heb fod yn gyfyngedig i, euogfarnau o dan Ddeddf Mewnfudo 1971) neu wedi bod yn destun cosb mewnfudo nad yw wedi’i chanslo yn dilyn gwrthwynebiad neu apêl. Bydd cosb fewnfudo wedi ei chyflwyno oherwydd eu bod wedi cyflogi gweithiwr anghyfreithlon neu’n gosod eiddo i rywun nad oes hawl ganddynt i rentu. Sylwch y gellir rhoi cosbau sifil i ddinasyddion y DU yn ogystal ag ymfudwyr sy’n torri’r rheoliadau perthnasol.

Gall gwybodaeth o’r fath am dorri cyfraith mewnfudo hefyd fod yn berthnasol pan ystyriwch a yw unigolyn yn bodloni’r prawf ‘addas a phriodol’.

Ar unrhyw apêl sy’n ymwneud â phenderfyniad am drwydded i weithredwr neu yrrwr, p’un ai i roi, dirymu neu atal y drwydded, nid oes gan y llys hawl i ystyried a ddylai deiliad y drwydded fod wedi eu cael yn euog o drosedd mewnfudo, fod wedi derbyn cosb mewnfudo neu y dylent fod wedi cael caniatâd y Swyddfa Gartref i fod yn y DU. Y rheswm am hynny yw bod hawliau ar wahân yn bodoli mewn apêl mewnfudo, neu wrth gael adolygiad gweinyddol i benderfyniad mewnfudo.

Dychwelyd y drwydded

Mae’n ofynnol i ddeiliad y drwydded ddychwelyd y drwydded i chi, unwaith y bydd y drwydded honno wedi dod i ben, neu unwaith y bydd wedi cael ei hatal neu ei dirymu ar sail mewnfudo. Ategir hynny gan y troseddau o fethu â chydymffurfio â’r gofyniad dychwelyd o dan ddeddfwriaeth trwyddedu tacsis bresennol.

Os bydd deiliad y drwydded, heb esgus rhesymol, yn methu o fewn saith diwrnod gwaith i ddychwelyd y drwydded, y bathodyn ac unrhyw dystiolaeth arall o adnabod a roddwyd gennych i chi, mae’n cyflawni trosedd. Y ddirwy fwyaf yw lefel tri ar y raddfa safonol.

7. Darparu gwybodaeth i’r Swyddfa Gartref

Er mwyn atal gweithio anghyfreithlon mewn perthynas â thrwyddedau tacsis a thrwyddedau hurio preifat, nid yw’r darpariaethau hyn yn mandadu awdurdodau trwyddedu yn benodol i roi gwybod i’r Swyddfa Gartref am bobl y gwrthodwyd trwydded iddynt ar sail mewnfudo, neu y cafodd eu trwydded ei hatal neu ei dirymu wedi hynny ar sail mewnfudo.

Fodd bynnag, gofynnir i chi ddarparu’r wybodaeth hon i’r Swyddfa Gartref, fel y gellir cymryd camau gorfodi priodol eraill yn erbyn person, gan gynnwys dirymu eu trwydded yrru yn y DU. Cefnogir y cyfnewid gwybodaeth hwn gan adran 55 o Ddeddf Mewnfudo 2016 sy’n ehangu’r porth rhannu gwybodaeth presennol yn adran 20 o Ddeddf Mewnfudo a Lloches 1999 (Deddf 1999) ac sy’n rhoi awdurdod statudol clir i awdurdodau cyhoeddus gyflenwi gwybodaeth neu ddogfennau i’r Swyddfa Gartref y gellir eu defnyddio at ddibenion mewnfudo. Gweler y daflen ffeithiau. Dylid anfon unrhyw wybodaeth at tphlicensing@homeoffice.gov.uk.

Yn ogystal, mae adran 20A o Ddeddf 1999, fel y’i diwygiwyd gan adran 55 o Ddeddf 2016, yn gosod dyletswydd ar awdurdodau lleol i roi dogfennau cenedligrwydd i swyddogion mewnfudo’r Swyddfa Gartref sydd yn eu meddiant, ond dim ond pan ofynnir yn benodol iddynt wneud hynny. Gweler y daflen ffeithiau. Efallai y bydd y Swyddfa Gartref yn gofyn i chi am gopïau o ddogfennau cenedligrwydd yr ydych wedi’u cadw fel rhan o’r cais trwyddedu os ydynt yn perthyn i rywun sy’n atebol i’w tynnu o’r DU.

1. Y tu allan i Lundain, mae’r darpariaethau hyn hefyd yn berthnasol i pedicabs yn rhinwedd y ffaith eu bod yn ‘gerbydau hacni’. ↩

2. Yr eithriadau yw tacsis Llundain, y mae Trafnidiaeth Llundain wedi gwneud darpariaeth gyfatebol ar eu cyfer drwy ddiwygio Gorchymyn Cab Llundain 1934 a swyddfeydd archebu yn yr Alban, y diwygiwyd Gorchymyn Deddf Llywodraeth Ddinesig (Yr Alban) 1982 (Trwyddedu Swyddfeydd Archebu) 2009 ar eu cyfer gan orchymyn canlyniadol a wnaed o dan Ddeddf 2016 a ddaeth i rym ar 22 Ionawr 2018. ↩