Materiał promocyjny

Wyniki badania przesiewowego: duży tętniak aorty brzusznej

Zaktualizowano 1 October 2024

Agencja ds. zdrowia publicznego Public Health England (PHE) opracowała niniejszą ulotkę w imieniu NHS.

---

Rysunek przedstawiający aortę z tętniakiem

1. Dla kogo przeznaczona jest niniejsza ulotka?

Niniejsza strona zawiera informacje dla mężczyzn, u których stwierdzono obecność dużego tętniaka aorty brzusznej w wyniku badania przesiewowego (tzw. badania AAA).

W wyniku badania stwierdzono, że aorta pacjenta jest znacznie poszerzona ponad stan normalny. Oznacza to, że u pacjenta występuje duży tętniak aorty brzusznej wymagający leczenia. Leczenie polega zazwyczaj na zabiegu operacyjnym. Wśród badanych mężczyzn w około jednym przypadku na tysiąc stwierdzony zostaje duży tętniak aorty brzusznej. Pacjent zostanie skierowany na wizytę do specjalisty na dalsze badania oraz w celu omówienia możliwości leczenia.

2. Czym jest tętniak aorty brzusznej?

Aorta jest głównym naczyniem krwionośnym dostarczającym krew do organizmu. Przebiega ona od serca w dół przez klatkę piersiową i jamę brzuszną.

U niektórych osób z upływem lat ściana aorty w jamie brzusznej ulega osłabieniu. Może ona rozszerzyć się, prowadząc do powstania tętniaka aorty brzusznej.

3. Jak niebezpieczny jest duży tętniak aorty brzusznej?

Duży tętniak aorty może być bardzo niebezpieczny, ponieważ rozciąganie ściany aorty osłabia ją i może doprowadzić do jej pęknięcia, powodując krwotok wewnętrzny. Jest to stan nagłego zagrożenia zdrowia. Na 100 osób, u których dochodzi do pęknięcia tętniaka, około 85 umiera.

Ryzyko związane z pęknięciem dużego tętniaka aorty brzusznej jest zazwyczaj znacznie większe niż ryzyko związane z leczeniem operacyjnym tej choroby.

4. Dalsze postępowanie

Dane pacjenta zostały przekazane specjalistycznemu zespołowi ds. chorób naczyniowych, który wyznaczy termin wizyty w ciągu najbliższych dwóch tygodni. Specjalista:

• zada pacjentowi pytania dotyczące stanu zdrowia i chorób w przeszłości
• przeprowadzi pełne badanie
• może zlecić dalsze badania serca, płuc i nerek w celu oceny ogólnego stanu zdrowia pacjenta
• omówi korzyści i ryzyko związane z leczeniem
• udzieli odpowiedzi na wszelkie pytania pacjenta.

O wyniku badania zostanie powiadomiony lekarz, u którego pacjent jest zarejestrowany.

5. Zabieg operacyjny

Leczenie tętniaków wykrytych w trakcie badań przesiewowych jest zazwyczaj bardzo skuteczne.

Wszystkie zabiegi operacyjne wiążą się z ryzykiem. Umiera przeciętnie jeden na sześćdziesięciu pacjentów poddanych operacyjnemu leczeniu tętniaka aorty brzusznej. Podczas wizyty w zespole ds. chorób naczyniowych specjalista omówi leczenie i wiążące się z nim ryzyko.

6. Czy każdy pacjent powinien poddać się operacji?

Właściwa forma leczenia zostanie omówiona z pacjentem podczas wizyty u specjalisty. U niewielkiej liczby pacjentów zabieg operacyjny może oznaczać zbyt wielkie ryzyko lub jego wykonanie może nie być możliwe. Zdarza się to w przypadku występowania innych poważnych problemów zdrowotnych. Jeżeli stan zdrowia pacjenta nie poprawi się, zabieg operacyjny może nie być możliwy.

Decyzję o poddaniu się zabiegowi operacyjnemu podejmuje pacjent. Jeżeli leczenie operacyjne nie zostanie podjęte, zespół specjalistyczny omówi z pacjentem inne opcje.

7. Dbałość o zdrowie

Poniższe zasady pomogą w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia:

• Osoby palące powinny uzyskać pomoc w ograniczeniu lub rzuceniu palenia.
• Należy dbać o właściwe ciśnienie krwi i poddać się badaniu kontrolnemu, jeżeli nie było ostatnio wykonywane.
• Należy przestrzegać zdrowej, zrównoważonej diety i ograniczyć spożywanie produktów o dużej zawartości tłuszczu.
• Osoby z nadwagą powinny postarać się zrzucić zbędne kilogramy.
• Należy regularnie wykonywać ćwiczenia fizyczne.
• Osoby pijące alkohol powinny utrzymywać jego spożycie w rozsądnych granicach.

Nie ma potrzeby dokonywania innych zmian w trybie życia. Zalecane jest dalsze uprawianie sportów lub hobby.

Dalsze informacje na ten temat można uzyskać w przychodni lekarskiej, w której pacjent jest zarejestrowany. Lekarz może również przepisać leki lub zmienić dotychczasową terapię.

8. Objawy

Pacjenci z tętniakiem nie zauważają zazwyczaj żadnych objawów, więc mało prawdopodobne jest wystąpienie jakiegokolwiek bólu lub nieprzyjemnych objawów z tym związanych.

W razie hospitalizacji z jakiegokolwiek powodu, pacjent powinien poinformować o obecności tętniaka aorty brzusznej wykrytego w badaniu przesiewowym.

Wszelkie pytania dotyczące wyniku badania należy kierować telefonicznie do lokalnego punktu prowadzącego program badań. W razie ogólnych problemów zdrowotnych, należy się skontaktować z przychodnią lekarską.

8.1 Objawy pęknięcia tętniaka

Pacjent powinien znać objawy pęknięcia tętniaka.

W razie pojawienia się nowych objawów silnego i utrzymującego się bólu brzucha i/lub dolnej części pleców należy natychmiast zwrócić się o pomoc lekarską na oddziale ratunkowym. Należy koniecznie powiadomić pracowników medycznych o obecności tętniaka aorty brzusznej.

Wszelkie pytania dotyczące wyniku badania należy kierować telefonicznie do lokalnego punktu prowadzącego program badań. W razie ogólnych problemów zdrowotnych, należy się skontaktować z przychodnią lekarską.

9. Bliscy krewni

Ryzyko wystąpienia tętniaka aorty brzusznej jest większe u osób, których brat, siostra lub jedno z rodziców miało ten problem.

Należy więc poinformować o wykryciu tętniaka swoich braci, siostry lub dzieci, ponieważ ryzyko wystąpienia tej choroby jest u nich wyższe. Osoby, których to dotyczy mogą dowiedzieć się od lekarza o możliwości poddania się badaniu na obecność tętniaka aorty brzusznej pięć lat wcześniej niż ich krewny, u którego tętniaka wykryto po raz pierwszy w badaniu przesiewowym.

10. Prowadzenie pojazdów

Kierowcy samochodów osobowych:

1. Jeżeli tętniak aorty osiągnie rozmiar 6 cm, kierowca ma obowiązek poinformowania o tym DVLA (brytyjski urząd komunikacji).
2. Prawo jazdy kierowców, u których stwierdzony zostanie tętniak o wielkości 6,5 cm, zostanie zawieszone.
3. Ważność prawa jazdy zostanie przywrócona po pomyślnie zakończonym leczeniu tętniaka.

Kierowcy autobusów, autokarów i pojazdów ciężarowych:

1. Kierowcy ww. pojazdów mają obowiązek poinformowania DVLA o stwierdzeniu u nich tętniaka aorty.
2. Ich prawo jazdy zostanie zawieszone.
3. Ważność prawa jazdy zostanie przywrócona po pomyślnie zakończonym leczeniu tętniaka.

11. Ubezpieczenie zdrowotne

Osoby starające się o ubezpieczenie turystyczne lub inne ubezpieczenie powiązane ze stanem zdrowia, które poinformują ubezpieczyciela o stwierdzonym u nich tętniaku aorty brzusznej, mogą zostać obciążone dodatkową składką lub mogą uzyskać wyłączenie tego problemu zdrowotnego z polisy. W znalezieniu odpowiedniej polisy ubezpieczeniowej pomocą służą pośrednicy ubezpieczeniowi. Usługa wyszukiwania pośrednika ubezpieczeniowego dostępna jest na stronie internetowej Brytyjskiego Stowarzyszenia Pośredników Ubezpieczeniowych: Informacje dostępne są na stronie stronie internetowej lub pod numerem telefonu 0370 950 1790.

12. Dodatkowe informacje

Źródła dodatkowych informacji:

• przychodnia lekarza pierwszego kontaktu
• miejscowy program badań przesiewowych
• NHS Choices
• Circulation Foundation
• British Heart Foundation

Informacje na temat sposobu, w jaki agencja Public Health England oraz NHS wykorzystują i chronią dane osobowe pochodzące z badań przesiewowych

Informacje na temat rezygnacji z badań przesiewowych