Policy paper

Deddf Terfysgaeth (Gwarchod Anheddau) 2025 – Taflen Ffeithiau Person Cyfrifol

Updated 22 April 2025

Mae’r daflen ffeithiau hon yn egluro pwy sy’n gyfrifol am safleoedd a digwyddiadau penodol o dan y Ddeddf Terfysgaeth (Diogelu Annedd), ^{[footnote 1]} a rôl y person hwnnw, y cyfeirir ato yma yma fel y “person cyfrifol”. Gall person o’r fath fod yn unigolyn ond, rhagwelir, fel arfer bydd yn gwmni neu sefydliad arall.

Y person sy’n gyfrifol am annedd cmwys ​

Ar gyfer annedd cymwys, y person cyfrifol yw’r person sydd â rheolaeth o’r annedd mewn cysylltiad â’u defnydd o Atodlen 1 (e.e. defnyddio lleoliad fel maes chwaraeon neu westy). Fel arfer, y person cyfrifol fydd gweithredwr y safle, e.e. os yw person yn prydlesu adeilad i’w ddefnyddio fel siop ac yn rheoli’r adeilad ar gyfer y defnydd hwnnw, ef fydd y person cyfrifol.

Lle cynhelir mwy nag un defnydd o Atodlen 1 (e.e. eglwys sydd â creche hefyd), y person perthnasol fydd y person sy’n rheoli’r safle mewn cysylltiad â pha bynnag un o’r defnyddiau Atodlen 1 yw’r prif ddefnydd.

Mae rhagor o wybodaeth am ba safle sydd yng nghwmpas y Ddeddf i’w gweld yn y daflen ffeithiau cwmpas (safleoedd).

Y person sy’n gyfrifol am ddigwyddiadau cymhwyso

Ar gyfer digwyddiadau cymwys, y person cyfrifol yw’r person sydd â rheolaeth o ’r safle at ddibenion y digwyddiad. Bydd angen ystyried amgylchiadau’r digwyddiad i benderfynu pwy yw’r person cyfrifol. Er enghraifft, os yw cyngerdd i’w gynnal mewn parc a’r cwmni sy’n cynnal y digwyddiad yn cymryd rheolaeth o ardal o’r parc ac sydd â rheolaeth o’r ardal honno at ddibenion y cyngerdd hwnnw, y cwmni sy’n cynnal y digwyddiad fydd y person cyfrifol. I’r gwrthwyneb, os yw plas yn cynnal cyngerdd yn ei dir ac yn cadw rheolaeth ar safle’r cyngerdd at ddibenion y digwyddiad hwnnw, y plas fydd y person cyfrifol. Byddai hyn yn wir hyd yn oed pe bai’r plas yn contractio sefydliadau i ymgymryd ag agweddau o’r digwyddiad (e.e. i ddarparu diogelwch drws neu docynnau). 

Mae rhagor o wybodaeth am ba ddigwyddiadau sydd yng nghwmpas y Ddeddf ar gael yn y daflen ffeithiau cwmpas (digwyddiadau).

Gofynion

Rhaid i’r person cyfrifol sicrhau bod gofynion y Ddeddf yn cael eu bodloni, ac ni allan nhw ddirprwyo eu cyfrifoldeb cyfreithiol hyd yn oed os fyddan nhw’n dirprwyo rhai tasgau neu’n llogi eu lleoliad (ond yn cadw rheolaeth berthnasol). Mae rhagor o wybodaeth am y gofynion ar gyfer adeiladau dyletswydd safonol ar gael yn y daflen ffeithiau gofynion dyletswydd safonol.

Gellir dod o hyd i wybodaeth am ofynion ar gyfer adeiladau dyletswydd uwch a digwyddiadau cymwys yn y daflen ffeithiau gofynion dyletswydd uwch.  Mae digwyddiadau cymhwyso yn cael eu trin yn unol â’r haen uwch; Nid oes haen safonol ar gyfer digwyddiadau cymhwyso.

Cydgysylltu

Os yw mwy nag un person (gan gynnwys mwy nag un cwmni neu sefydliad) yn gyfrifol am safle cymwys neu ddigwyddiad cymwys, rhaid iddyn nhw, i’r graddau y mae’n ymarfero rhesymol, gydlynu â’i gilydd wrth gydymffurfio â gofynion y Ddeddf.

Os yw safle cymwys yn rhan o annedd cymwys arall, rhaid i’r personau cyfrifol, i’r graddau y mae’n ymarferol rhesymol, gydlynu wrth gydymffurfio â gofynion y Ddeddf.

Bydd y math o gydlynu sy’n ofynnol yn dibynnu ar yr amgylchiadau penodol, ond disgwylir bydd personau cyfrifol yn gweithio gyda’i gilydd er mwyn cyflawni canlyniadau effeithiol. Amlinellir dwy enghraifft o gydlynu isod, 

1. Mewn senario lle mae dau berson cyfrifol ar gyfer un safle cymwys neu ddigwyddiad cymwys, dylen nhw gydlynu, cyn belled ag yw’n ymarferol rhesymoler mwyn cydymffurfio. Mae’r ddau yn parhau i fod yn unigol gyfrifol am eu cydymffurfiaeth.

2. Mewn senario lle mae safleoedd cymwys yn rhan o annedd cymwys arall. Er enghraifft, siop adrannol mewn canolfan siopa. Rhaid i’r siop adrannol a’r ganolfan siopa, cyn belled ag yw’n ymarferol rhesymol, gydlynu fel eu bod yn cydymffurfio’n unigol â’r gofynion.

Mae’r gofynion cydlynu yn berthnasol i annedd sy’n dod o fewn cwmpas y Ddeddf yn unig.

Cydweithrediad

Os oes gan berson (“P”), i unrhyw raddau, reolaeth ar safle neu annedd ar ddyletswydd uwch lle mae digwyddiad cymwys i’w gynnal ond nid ef yw’r person cyfrifol am yr annedd ar ddyletswydd uwch neu’r digwyddiad (“R”), bydd y gofyniad cydweithredu yn berthnasol. Mae hyn yn golygu bod yn rhaid i P, cyn belled ag yw’n ymarferol rhesymol, gydweithredu â R at ddibenion R er mwyn cydymffurfio â’r Ddeddf.

Bydd y gofyniad cydweithredu yn helpu i gael gwared ar rwystrau posibl i’r person cyfrifol weithredu mesurau priodol. Er enghraifft

1. Pan fydd y person cyfrifol wedi nodi y byddai gweithredu mesurau diogelu’r cyhoedd priodol yn gofyn am newidiadau strwythurol i’r adeilad (e.e. rhoi neu symud drws) ond bod eu prydles yn atal newid o’r fath, bydd y gofyniad cydweithredu yn ei gwneud yn ofynnol i’r rhydd-ddeiliad ystyried y cais hwn a chydweithredu i’r graddau y mae’n ymarferol rhesymol (ond nid yw hyn yn golygu y byddai angen i’r rhydd-ddeiliad gydsynio’n awtomatig i bob cais o’r fath,  rhaid iddyn nhw gydweithredu cyn belled ag yw’n ymarferol rhesymol).

2. Lle mae’r person cyfrifol wedi nodi’r angen i weithredu lliniariadau penodol i fodloni eu rhwymedigaethau cyfreithiol o dan y Ddeddf ac mae angen caniatâd rhydd-ddeiliaid ar un o’r mesurau. Mae eu prydles hefyd yn nodi y dylen nhw (y rhydd-ddeiliad) gyfrannu canran benodol o’r costau er mwyn sicrhau bod adeiladau yn parhau i fod yn addas i’r diben. Mae’n rhaid i’r rhydd-ddeiliad ystyried ceisiadau o’r fath i lefel rhesymol ymarferol.

Mae’r gofyniad cydweithredu yn gofyn am gydweithrediad i’r graddau y mae’n ymarferol rhesymol. Bydd angen asesiad o’r holl ffactorau perthnasol, gan gynnwys contractau a phrydlesi. Os oes anghydfod, efallai y gofynnir i’r tribiwnlys benderfynu a yw person yn berson cyfrifol neu a oes angen i berson gydweithredu â pherson cyfrifol.  

Footnotes

1. Rhoddwyd Cydsyniad Brenhinol i’r Ddeddf ar 3 Ebrill ond nid yw’r gofynion hyn wedi’u dechrau eto. Mae hyn yn golygu nad ydyn nhw mewn grym eto ac felly does dim angen cydymffurfio â nhw hyd nes y daw nhw i rym gan reoliadau. ↩