Arolygwyr Cofrestredig Adeiladu: camymddwyn proffesiynol a throseddau
Yr hyn sy'n digwydd pan fydd y Rheoleiddiwr Diogelwch Adeiladau yn ymchwilio i arolygydd cofrestredig adeiladu.
Yn berthnasol i Gymru a Loegr
Ymchwiliadau
Os ydych yn arolygydd cofrestredig adeiladu (ACA), gall y Rheoleiddiwr Diogelwch Adeiladau (RhDA) ymchwilio ichi pan fydd pryderon:
- nad ydych wedi bodloni’r safonau ymddygiad ac arferion y disgwylir i ACA eu harddel
- eich bod wedi gwneud rhywbeth sy’n debygol o ddwyn anfri ar y proffesiwn
- eich bod wedi torri’r cod ymddygiad ar gyfer ACA yng Nghymru neu Loegr
- wedi cyflawni trosedd o dan Ddeddf Adeiladau 1984 neu Ddeddf Diogelwch Adeiladau 2022
Gellir dechrau ar ymchwiliad os bydd pryderon yn cael eu codi gan:
- y Rheoleiddiwr Diogelwch Adeiladau (RhDA)
- yr awdurdodau lleol
- ACA eraill
- cymeradwywyr cofrestredig rheolaeth adeiladu
- y diwydiant
- aelodau o’r cyhoedd
- cyrff neu reoleiddwyr eraill
Dechrau ar ymchwiliad
Os bydd y RhDA yn penderfynu dechrau ar ymchwiliad:
- bydd yn dweud wrthych ei fod wedi dechrau ar ymchwiliad, a pham mae’n cael ei gynnal
- efallai y bydd yn dweud wrthych i ddarparu gwybodaeth sy’n berthnasol i’r ymchwiliad
Mae canllawiau ar gael ar ymchwilio i weithwyr proffesiynol rheolaeth adeiladu (ar GOV.UK). Maen nhw’n dweud wrthych sut mae’r RhDA yn mynd ati i gynllunio, i gynnal ac i gwblhau ymchwiliadau.
Yn ystod ymchwiliad: ataliad dros dro interim
Yn ystod ymchwiliad, caiff y RhDA eich atal dros dro am gyfnod o hyd at 3 mis os bydd yn penderfynu, ar ôl ystyried y pryderon a godwyd am eich ymddygiad proffesiynol:
- y gallai’r pryderon hynny fod yn wir
- y gallent arwain at ganslo’ch cofrestriad os profir eu bod yn wir
Rhaid ichi beidio ag ymgymryd â gweithgareddau cyfyngedig ar ôl ichi gael eich atal dros dro.
Gallwch apelio os cewch eich atal dros dro. Bydd gwybodaeth am sut i apelio yn cael ei darparu gyda’r llythyr neu’r e-bost a fydd yn rhoi gwybod ichi am y penderfyniad.
Ar ôl i ymchwiliad gael ei gynnal
Bydd y RhDA yn dweud wrthych beth yw canlyniad yr ymchwiliad, sef:
- nad oes angen cymryd unrhyw gamau eraill
- y bydd yn rhoi cyngor ichi
- y bydd yn dweud wrthych i gymryd camau i ddatrys y problemau
- y bydd yr achos yn cael ei gyfeirio er mwyn penderfynu ar sancsiwn
- y bydd yr achos yn cael ei gyfeirio er mwyn penderfynu a ddylid eich erlyn
Sancsiynau am gamymddwyn proffesiynol
Os caiff yr achos ei gyfeirio er mwyn penderfynu ar sancsiwn, bydd y RhDA yn anfon copi atoch o’r weithdrefn ddisgyblu a sancsiynau y mae’n ei dilyn wrth fynd ati i benderfynu:
- a ydych wedi camymddwyn yn broffesiynol
- pa sancsiynau fydd yn cael eu rhoi
Os bydd y RhDA yn penderfynu eich bod wedi camymddwyn yn broffesiynol, gall:
- benderfynu peidio â rhoi unrhyw sancsiynau
- rhoi cosb ariannol ichi
- amrywio’ch cofrestriad
- atal eich cofrestriad dros dro
- canslo’ch cofrestriad
Caiff y RhDA roi un neu fwy o sancsiynau yn syth. Os nad ydych yn cydymffurfio â sancsiwn, mae’n bosibl y bydd rhagor o gamau gorfodi’n cael eu cymryd.
Gallwch apelio yn erbyn unrhyw sancsiynau a roddir gan y RhDA. Bydd gwybodaeth am sut i apelio yn cael ei darparu gyda’r llythyr neu’r e-bost a fydd yn rhoi gwybod ichi am y penderfyniad.
Cosbau ariannol
Gall y RhDA benderfynu rhoi cosb ariannol o hyd at £10,000 ichi. Mewn rhai achosion difrifol, mae’n bosibl y bydd y gosb ariannol yn fwy na 10,000.
Gall methu â thalu cosb ariannol arwain at:
- ragor o camau gorfodi
- achos llys i adennill unrhyw symiau sy’n ddyledus
Amrywio cofrestriad
Caiff y RhDA roi cyfyngiadau neu amodau ar y gwaith y caniateir ichi ei wneud fel ACA. Bydd yr amrywiad yn cael ei gofnodi ar y gofrestr ACA.
Atal cofrestriad dros dro
Caiff y RhDA eich atal dros dro o’r gofrestr am gyfnod o hyd at 2 flynedd. Bydd yr ataliad dros dro yn cael ei gofnodi ar y gofrestr ACA.
Rhaid ichi beidio ag ymgymryd â gweithgareddau cyfyngedig ar ôl ichi gael eich atal dros dro.
Canslo cofrestriad
Caiff y RhDA ganslo’ch cofrestriad a’ch tynnu oddi ar y gofrestr ACA. Rhaid ichi beidio ag ymgymryd â gweithgareddau cyfyngedig ar ôl i’ch cofrestriad gael ei ganslo.
Troseddau
Mae troseddau’n cynnwys:
- rhoi cyngor neu weithredu y tu allan i gwmpas eich cofrestriad
- gwneud rhywbeth yn fwriadol sy’n awgrymu bod gwaith o fewn cwmpas eich cofrestriad, pan nad yw
- gweithredu fel ACA, neu’n awgrymu eich bod yn ACA, pan nad ydych wed cael eich cofrestru
- rhwystro, twyllo neu ddynwared un o swyddogion awdurdodedig y RhDA
- rhoi gwybodaeth ffug neu gamarweiniol i’r RhDA
- methu â darparu gwybodaeth y mae un o swyddogion awdurdodedig y RhDA yn gofyn amdani
Os yw’ch cofrestriad wedi’i atal dros dro, mae’n drosedd ichi:
- ymgymryd â gweithgareddau cyfyngedig;
- rhoi cyngor ar weithgareddau cyfyngedig
- gwneud unrhyw beth yn fwriadol i awgrymu nad yw’ch cofrestriad wedi’i atal dros dro
Os oes tystiolaeth eich bod wedi cyflawni trosedd, mae’n bosibl y byddwch yn cael eich erlyn.