Y cynllun Dosbarthu Carcasau Eidion: dosbarthu carcasau
Mae'n rhaid i ladd-dai eidion drin, categoreiddio, dosbarthu, pwyso a labelu carcasau yn unol â'r rheoliadau a hysbysu cyflenwyr o'r canlyniadau
Yn berthnasol i Gymru a Loegr
Mae’n rhaid i chi drin, categoreiddio, dosbarthu a phwyso carcasau eidion o fewn awr i ladd yr anifeiliaid.
Dim ond dosbarthwr trwyddedig, cymwysedig a all ddosbarthu carcasau. Nid oes rhaid i’r dosbarthwr ddod o’ch cwmni eich hun.
Gallwch ddefnyddio technegau graddio awtomataidd ond mae’n rhaid i chi gael trwydded yn gyntaf gan yr Asiantaeth Taliadau Gwledig - gweler arweiniad ar dechnegau graddio awtomataidd. Os bydd y rhain yn methu â dosbarthu carcas, mae’n rhaid ei ddosbarthu o hyd ar y diwrnod lladd.
Trin y carcas
2 Am ragor o fanylion a lluniau sy’n dangos sut y dylid trin carcas, lawrlwythwch .
Mae’n rhaid i chi drin carcasau yn unol ag un o’r manylebau hyn:
- Manyleb Safonol
- Manyleb Gyfeirio’r Comisiwn Ewropeaidd
- Manyleb y DU
Ni ddylech weithredu manyleb trin ‘cwmni’
Mae’r tabl isod yn esbonio pa rannau o’r carcas y mae’n rhaid eu trin ar gyfer pob manyleb.
| Disgrifiad | Categori | Disgrifiad | Categori | Disgrifiad | |
|---|---|---|---|---|---|
| Manyleb Safonol | √ | √ | √ | √ | √ |
| Manyleb Gyfeirio y CE | X | X | √ | √ | X |
| Manyleb y DU | X | X | X | X | X |
Categoreiddio’r carcas
Mae’n rhaid i chi ddosbarthu pob carcas i un o’r categorïau yn y tabl isod.
| Categori | Disgrifiad |
|---|---|
| A | Carcas anifail gwryw heb ei sbaddu rhwng 12 mis oed a 24 mis oed |
| B | Carcas anifail gwryw heb ei sbaddu dros 24 mis oed |
| C | Carcas anifail gwryw heb ei sbaddu dros 12 mis oed |
| D | Carcas anifail benyw sydd wedi bwrw llo |
| E | Carcas anifail gwryw arall dros 12 mis oed |
| Z | Carcas anifail (gwryw neu fenyw) rhwng 8 a 12 mis oed |
Dosbarthu’r carcas
Er mwyn cydymffurfio â’r cynllun Dosbarthu Carcasau Eidion, mae’n rhaid i ladd-dai raddio carcasau yn ôl y canlynol:
- cydffurfiad y carcas (gorchudd gnawd a siâp gyffredinol)
- gorchudd braster y carcas
- pwysau’r carcas
Mae’r cynllun Dosbarthu Carcasau Eidion yn nodi ‘graddfa’r Undeb’ ar gyfer y graddau hyn a ddefnyddir ledled yr Undeb Ewropeaidd.
Am ragor o fanylion ar raddfa’r Undeb lawrlwythwch .
Cydffurfiad
Mae gan raddfa’r Undeb chwe dosbarth o gydffurfiad ar gyfer anifeiliaid buchol 8 mis oed a throsodd. Mae’r dosbarthwr yn gwneud asesiad gweledol o siâp gyffredinol a gorchudd cnawd y carcas.
| Y dosbarth o gydffurfiad | Ansawdd y carcas | Isddosbarthiad (lle y bo’n gymwys) |
|---|---|---|
| S | arbennig iawn | |
| E | ardderchog | |
| U | da iawn | uchaf (+) neu isaf (-) |
| R | da | |
| O | gweddol | uchaf (+) neu isaf (-) |
| P | gwael | uchaf (+) neu isaf (-) |
Gorchudd braster
Mae gan yr Undeb bum dosbarth o orchudd braster. Mae’r dosbarthwr yn gwneud asesiad gweledol o ddatblygiad braster allanol y carcas.
| Y dosbarth o fraster | Gorchudd braster | Isddosbarthiad (lle y bo’n gymwys) |
|---|---|---|
| 1 | isel | |
| 2 | ychydig | |
| 3 | cyfartalog | |
| 4 | uchel | yn cynnwys llai o fraster (L) neu fwy o fraster (H) |
| 5 | Uchel Iawn | yn cynnwys llai o fraster (L) neu fwy o fraster (H) |
Y raddfa 15 pwynt
Yn lle defnyddio’r isddosbarthiadau safonol, sydd ond yn gymwys i ddosbarthiadau penodol o gydffurfiad a braster (e.e. U+ ar gyfer cydffurfiad neu 4L ar gyfer braster) gall lladd-dai ddewis mabwysiadu system fanylach o isddosbarthiadau, a elwir yn raddfa 15 pwynt. O dan y raddfa 15 pwynt, isrennir pob un o’r dosbarthiadau o fraster a chydffurfiad yn:
- isel (wedi’i farcio’n ‘-‘)
- canolig (wedi’i farcio’n ‘ganol’)
- uchel (wedi’i farcio’n ‘+’)
Mae’r nifer fwy hon o israniadau yn ei gwneud yn bosibl i garcasau gael eu graddio’n fwy cywir.
Pwysau
Mae’n rhaid pwyso’r carcas o fewn awr i ladd yr anifail.
Mae’n rhaid i chi gofnodi’r pwysau a ddangosir ar ddangosydd y raddfa ac ni ddylech eu talgrynnu i fyny nac i lawr.
Er mwyn cyfrifo’r pwysau oer, didynnwch 2% o’r pwysau cynnes.
Stampio neu labelu’r carcas
O dan y cynllun Dosbarthu Carcasau Eidion, mae’n rhaid i chi naill ai stampio neu labelu pob carcas (mae hyn yn ychwanegol at ofynion y Cynllun Labelu Eidion).
Os ydych yn defnyddio technegau graddio awtomataidd, mae’n rhaid i chi ddefnyddio labeli.
Mae’n rhaid i chi roi marciau a labeli mewn mannau penodol:
- ar y bedrain, dylech roi’r label ar y lwyn ‘strip’ ar lefel y pedwerydd fertebra meingefnol
- ar y chwarthor blaen dylech osod y label ar y frisged rhwng 10 a 30 cm o ymyl y sternwm
Ni ddylech dynnu ymaith farciau na labeli cyn diesgyrnu’r chwarthor blaen a’r bedrain.
Sut i ddefnyddio stampiau
Mae’n rhaid i chi ddefnyddio inc anwenwynig, annileadwy ac mae’n rhaid i’r llythrennau a’r rhifau fod yn 2 gentimedr o uchder o leiaf.
Mae’n rhaid i’r stamp ddangos y canlynol:
- categori’r carcas
- y dosbarth o gydffurfiad
- gorchudd braster y carcas
Sut i ddefnyddio labeli
Mae’n rhaid i’r labeli fod yn 50cm2 o leiaf. Mae’n rhaid i’r wybodaeth fod yn ddarllenadwy.
Dim ond yr unigolyn a ddosbarthodd y carcas yn wreiddiol a all newid label dosbarthu. Mae’n rhaid i’r unigolyn hwn wneud unrhyw newid o’r fath ei hun drwy farcio’r label yn glir.
Mae’n rhaid i’r label ddangos y canlynol:
- y categori
- y dosbarth o gydffurfiad
- y gorchudd braster
- rhif cymeradwyo’r lladd-dy
- rhif adnabod neu rif lladd yr anifail
- y dyddiad lladd
- pwysau’r carcas
- lle y bo’n berthnasol, bod y carcas wedi’i ddosbarthu gan ddefnyddio technegau graddio awtomataidd
Mae’n rhaid i labeli:
- fod yn ddiogel
- gallu gwrthsefyll rhwygo
- cael eu gosod yn sownd ar chwarthor blaen a phedrain y carcas
Rhoi gwybod am ganlyniadau’r broses ddosbarthu
Mae’n rhaid i chi hysbysu’r sawl a anfonodd yr anifail i’r lladd-dy o’r dosbarthiad, naill ai’n ysgrifenedig neu’n electronig. Gallech ddefnyddio anfoneb neu ddogfen atodedig i wneud hyn.
Mae’n rhaid i chi ei hysbysu o’r canlynol:
- canlyniadau’r broses ddosbarthu (gan gynnwys yr isddosbarthiadau o’r raddfa 15 pwynt os gwnaethoch eu defnyddio)
- y categori
- pwysau’r carcas (gan nodi ai’r pwysau cynnes neu’r pwysau oer a gyfrifwyd)
- pa fanyleb trin a ddefnyddiwyd gennych
Os cafodd y carcas ei ddosbarthu gan ddefnyddio technegau graddio awtomataidd, mae’n rhaid i chi ei hysbysu o hynny hefyd.
Dylech hefyd ei hysbysu o’r canlynol:
- y rhif lladd
- y dyddiad lladd
Os na allwch ddweud wrth yr unigolyn a gyflenwodd yr anifail, dylech ddweud wrth yr unigolyn neu’r cwmni sy’n gyfrifol am y gweithrediadau lladd.
Updates to this page
Cyhoeddwyd ar 31 Mawrth 2014Diweddarwyd ddiwethaf ar 1 Ionawr 2021 + show all updates
-
Regulation changed from EC regulation 1184/2017 to Regulation EUR 2017/1184
-
Updated with the link to a new page containing updated information for classification by automated grading techniques - Video Imaging Analysis (VIA).
-
First published.