Canllawiau

Rhifyn mis Hydref 2024 o Fwletin y Cyflogwr

Cyhoeddwyd 16 October 2024

Rhagarweiniad

Yn rhifyn y mis hwn o Fwletin y Cyflogwr, mae diweddariadau a gwybodaeth bwysig am y canlynol:

TWE

Diweddariadau treth a newidiadau i’r arweiniad

Gwybodaeth gyffredinol a chymorth i gwsmeriaid

Cymorth CThEF i gwsmeriaid y mae angen mwy o help arnynt

Mae egwyddorion cymorth CThEF i gwsmeriaid y mae angen mwy o help arnynt yn amlinellu ein hymrwymiad i helpu cwsmeriaid yn ôl eu hanghenion, ac maent yn tanategu Siarter CThEF.

Dysgwch sut i gael help, ac am y cymorth ychwanegol sydd ar gael.

TWE

Cyflwyno lwfans statudol newydd o fis Ebrill 2025 ymlaen — Tâl ac Absenoldeb Gofal Newydd-enedigol Statudol (SNCP)  

O 6 Ebrill 2025 ymlaen, bydd CThEF yn dechrau gweinyddu lwfans statudol newydd — Absenoldeb a Thâl Gofal Newydd-enedigol Statudol (SNCL&P) ar ran yr Adran Busnes a Masnach. 

Ar hyn o bryd, nid yw’r lwfans statudol newydd hwn yn eithrio’r cyflogeion hynny sy’n byw yng Ngogledd Iwerddon.

Bydd amgylchiadau pan fydd babi yn cael ei eni’n sâl neu’n gynnar ac mae’n bosibl y bydd angen gofal newydd-anedig.  Mewn rhai achosion, mae’n bosibl y bydd angen i’r gofal hwn barhau am gyfnod hir.  Felly, mae SNCL&P yn ceisio lleihau rhywfaint o’r baich ar rieni newydd a allai fel arall orfod dychwelyd i’w gweithle ar adeg pan fydd eu babi’n dal i gael gofal newydd-anedig. 

Mae’r canlynol yn wir am y lwfans statudol newydd hwn:

• gellir ei hawlio yn y 28 diwrnod cyntaf ar ôl genedigaeth y plentyn hwnnw ar ôl iddo dreulio 7 diwrnod yn olynol mewn gofal newydd-anedig

• gellir ei thalu am uchafswm o 12 wythnos ond bydd yn caniatáu rhywfaint o hyblygrwydd yn dibynnu ar amgylchiadau rhieni unigol a thaliadau statudol eraill y gallai fod ganddynt hawl iddynt 

Bydd SNCL&P yn rhoi’r opsiwn i rieni gwneud y canlynol: 

• cymryd hyd at 12 wythnos o absenoldeb â thâl

• cymryd Tâl Gofal Newydd-enedigol Statudol (SNCP) yn ychwanegol at hawliau absenoldeb arall sydd ar waith ar hyn o bryd, er enghraifft, absenoldeb mamolaeth neu dadolaeth statudol 

• i roi’r cyfle iddynt ddod o hyd i, a threulio mwy o amser gyda’u babi mewn gofal newydd-anedig ar adeg sydd yn ôl pob tebyg yn gyfnod o straen mawr 

Bydd hysbysiad i CThEF o dalu SNCP drwy’ch meddalwedd cyflogres trydydd parti neu Offeryn TWE Sylfaenol yn unol â thaliadau statudol eraill.

Arweiniad i gyflogwyr ar rwymedigaethau adrodd Gwybodaeth Amser Real ar gyfer taliadau a wneir yn gynnar adeg y Nadolig

Mae angen i rai cyflogwyr dalu eu cyflogeion yn gynharach na’r arfer ym mis Rhagfyr. Gall hyn fod am sawl rheswm, fel busnesau sy’n cau yn ystod cyfnod yr ŵyl ac angen talu gweithwyr yn gynt na’r arfer. Mae hyn er mwyn eich atgoffa o’r hawddfraint barhaol ar adrodd am RTI (Gwybodaeth Amser Real) sy’n berthnasol yn ystod y cyfnod hwn.

Os byddwch yn talu’n gynnar dros gyfnod y Nadolig, mae’n rhaid i chi roi gwybod am eich dyddiad talu arferol neu gontractiol ar eich Cyflwyniad Taliadau Llawn (FPS).

Er enghraifft: os ydych yn talu ar 20 Rhagfyr ond eich dyddiad talu arferol yw 31 Rhagfyr, rhowch wybod i’r dyddiad talu ar 31 Rhagfyr. Yn yr enghraifft hon, bydd angen anfon y FPS ar neu cyn 31 Rhagfyr.

Bydd gwneud hyn yn helpu i ddiogelu cymhwystra’ch cyflogai ar gyfer budd-daliadau ar sail incwm fel Credyd Cynhwysol, gan y gallai taliad cynnar effeithio ar hawliau nawr ac yn y dyfodol.

Cofrestru fel cyflogwr — proses ar-lein

Ddiwedd mis Medi 2024, fel rhan o broses raddol o foderneiddio ein systemau, gwnaethom ddiweddaru rhai o’r cysylltiadau a’r opsiynau sydd ar gael ar GOV.UK fel rhan o’r broses gofrestru cyflogwyr ar-lein. Bydd y diweddariadau hyn ond yn effeithio ar nifer fach o lwybrau digidol — gan gynnwys y rhai sy’n cael eu defnyddio gan elusennau. Ni fydd y rhan fwyaf o gwsmeriaid yn sylwi ar unrhyw wahaniaeth. 

Ni fydd y diweddariadau’n effeithio ar allu unrhyw gyflogwr neu asiant cyflogres i gofrestru ar gyfer cynllun TWE a chael cyfeirnod TWE, ond gall defnyddwyr aml y broses sylwi ar fân newidiadau i rai o’r opsiynau sydd ar gael. Mewn rhai achosion, mae’n bosibl y gofynnir i ymgeiswyr ffonio’r Llinell Gymorth i Gyflogwyr pan nad oedd angen iddynt wneud hynny o’r blaen. 

Rydym yn amcangyfrif y bydd y newidiadau’n effeithio ar lai na 5% o gofrestriadau ar-lein. Nid yw’n cael effaith ar y llwybr digidol ar gyfer cwmnïau cyfyngedig sydd ag 1 i 9 cyfarwyddwr, sef y math mwyaf cyffredin o gofrestru cyflogwyr.

Sut mae aberthu cyflog yn effeithio ar yr Isafswm Cyflog Cenedlaethol

Yr Isafswm Cyflog Cenedlaethol yw’r gyfradd cyflog isaf sydd raid talu’r rhan fwyaf o weithwyr yr awr yn ôl y gyfraith. Mae rheolau’r Isafswm Cyflog Cenedlaethol hefyd yn berthnasol i’r gyfradd y cyfeirir ati fel y Cyflog Byw Cenedlaethol. Does dim ots faint o weithwyr yr ydych yn eu cyflogi, mae’n rhaid i chi dalu’r cyfraddau isafswm cyflog cywir. Cynlluniau aberthu cyflog yw un o achosion cyffredin tandaliadau Isafswm Cyflog Cenedlaethol.

O 28 Hydref 2024 ymlaen, bydd CThEF yn cyflwyno cyfres o weminarau byw i helpu cyflogwyr i ddeall sut mae cynlluniau aberthu cyflog yn effeithio ar yr Isafswm Cyflog Cenedlaethol. Term cyffredinol yw aberthu cyflog (yn agor tudalen Saesneg) a ddefnyddir i ddisgrifio trefniant lle mae gweithiwr yn ildio’i hawl gontractiol i gyfran o’i gyflog, yn gyfnewid am ryw fath o fuddiant. 

Cofrestrwch i fynychu gweminar am help i gael yr Isafswm Cyflog Cenedlaethol yn gywir (yn agor tudalen Saesneg). Bydd cyfle hefyd i ofyn cwestiynau i’n harbenigwyr Isafswm Cyflog Cenedlaethol.

Os yw’r cyflog contractiol is yn cymryd cyfraddau gweithwyr sy’n is na chyfraddau Isafswm Cyflog Cenedlaethol, bydd eich gweithwyr yn cael eu tan-dalu. Mae’n rhaid i gyflogwyr sicrhau nad yw trefniadau aberthu cyflog yn cymryd cyflog eu gweithwyr o dan yr Isafswm Cyflog Cenedlaethol.

Ar gyfer didyniadau nad ydynt yn aberthau cyflog, sy’n golygu nad oes newid contractiol i gyflog gweithwyr, yna mae’r rheolau didyniad Isafswm Cyflog Cenedlaethol arferol yn berthnasol yn lle hynny. Er enghraifft, os oes gan y cyflogwr ei ddefnydd a’i fudd ei hun (yn agor tudalen Saesneg).  

Os ydych yn gweithredu cynlluniau aberthu cyflog, mae angen i chi wirio nad yw’r tâl gostyngedig newydd yn cymryd cyflog gweithwyr islaw’r Isafswm Cyflog Cenedlaethol am bob amser a weithir ym mhob cyfnod cyfeirnod cyflog.

Gwneud eich taliad Cytundeb Setliad TWE

Mae Cytundeb Setliad TWE (PSA) yn caniatáu i chi wneud un taliad blynyddol ar gyfer yr holl dreth ac Yswiriant Gwladol sy’n ddyledus ar dreuliau neu fuddiannau trethadwy bach neu afreolaidd ar gyfer eich cyflogeion.

Mae’n rhaid i unrhyw daliadau electronig ar gyfer Cytundeb Setliad TWE am y flwyddyn dreth a ddaeth i ben ar 5 Ebrill 2024 glirio i gyfrif banc CThEF erbyn 22 Hydref 2024. Os daw eich taliad i law’n hwyr, mae’n bosibl y bydd yn rhaid i chi dalu cosb neu log am dalu’n hwyr.

I dalu, bydd angen i chi ddefnyddio’r cyfeirnod Cytundeb Setliad TWE, er enghraifft — XA123456789012, o’r slip cyflog a anfonasom atoch.  Os nad oes gennych chi hyn, cysylltwch â Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg CThEF am gyngor.

Peidiwch â defnyddio’ch cyfeirnod Swyddfa Gyfrifon TWE, er enghraifft 123PA12345678, i wneud eich taliad Cytundeb Setliad TWE. Bydd taliadau a ddaw gyda’ch cyfeirnod Swyddfa Gyfrifon TWE yn cael eu dyrannu i’ch cyfrif TWE arferol, a byddwch yn parhau i gael nodynnau atgoffa ar gyfer y Cytundeb Setliad TWE er eich bod wedi talu. 

Ymholiadau ynghylch taliadau TWE

Bob mis, mae CThEF yn creu tâl TWE ar gyfer pob cyflogwr a darparwr pensiwn, gan ddefnyddio’r wybodaeth sydd gan CThEF am y mis hwnnw. Mae nifer fach o gwsmeriaid yn cysylltu â’n Llinell Gymorth i Gyflogwyr (yn agor tudalen Saesneg) i roi gwybod i ni fod gwahaniaeth rhwng faint o TWE y maent yn credu sy’n ddyledus a faint mae cofnodion CThEF yn dangos eu bod yn ddyledus. Yn y rhan fwyaf o achosion, mae’r anghysondebau hyn yn cael eu hesbonio a’u cywiro’n gyflym iawn. 

Ers gweithredu Gwybodaeth Amser Real, mae CThEF wedi datblygu atebion TG i helpu i ddadansoddi a datrys materion o’r fath. Mae’r rhain yn llwyddo i fynd i’r afael â’r rhan fwyaf o’r anghysondebau. 

Fodd bynnag, mae angen archwilio rhai achosion yn agosach, ac mae’r rhain yn cael eu cyfeirio at y Tîm Datrys Taliadau. Mae’r rhain yn cymryd mwy o amser i weithio drwyddi, ac mae’n bosibl y bydd angen i’r tîm gysylltu â chi i drafod eich cyfrif. Os oes angen, byddant yn gweithio gyda chi i nodi achos yr anghysondeb ac egluro sut y gellir unioni’r mater.  

Mae ymchwiliadau wedi dangos bod rhai o’r anghysondebau yn cael eu hachosi gan gofnodion cyflogaeth wedi’u dyblygu. Dyma pryd mae cofnod cyflogaeth ychwanegol ar gyfer un o’ch gweithwyr yn cael ei greu trwy gamgymeriad ar systemau CThEF, gan ailadrodd cofnod cyflogaeth byw presennol neu wedi dod i ben. 

Gall hyn effeithio ar: 

• mae’ch cyflogwr yn codi tâl mewn perthynas â threth, Yswiriant Gwladol ac ad-daliadau Benthyciad Myfyrwyr, gan arwain at weithgaredd casglu dyledion diangen

• codau treth cyflogeion anghywir yn cael eu cyhoeddi, yn arwain at ddidyniad anghywir treth TWE, cyfraniadau Yswiriant Gwladol, ad-daliadau Benthyciad Myfyriwr, prosesau Credyd Cynhwysol ac adnewyddiadau Credydau Treth

Osgoi cyflogaethau dyblyg 

Mae gwahanol trefiannau cyflogres yn gallu prosesau gwahanol ac yn caniatáu i gyflogwyr gael lefelau gwahanol o reolaeth o ran yr wybodaeth y gallant ei hychwanegu neu ei diweddaru. Dylech wirio gyda’ch darparwr meddalwedd ar y broses sydd ar gael. 

Gallwch helpu i osgoi creu swyddi dyblyg, lle gallwch, trwy ddilyn yr argymhellion hyn.

Pan fydd cyflogai’n dechrau 

Gwnewch yn siŵr bod yr hysbysiad cychwynnol a’r Cyflwyniad Taliadau Llawn (FPS) yn cynnwys manylion personol cywir y cyflogai er mwyn osgoi’r angen am ddiweddariadau pellach ar FPS dilynol i’w enw, dyddiad geni neu ryw. Ceisiwch ddarparu gwybodaeth gyson bob amser. Er enghraifft, os yw’r FPS cyntaf ar gyfer cyflogai newydd yn cynnwys yr enw William Smith, gwnewch yn siŵr bod yr enw hwnnw ar bob cyflwyniad dilynol yn hytrach na Bill neu W Smith. Yn yr un modd, os byddwch yn rhoi gwybod am yr enw fel Bil, defnyddiwch yr enw hwnnw ar bob cyflwyniad. 

Gwnewch yn siŵr eich bod ond yn cynnwys y dyddiad cychwyn a’r datganiad cychwynnol ar y FPS cyntaf ar gyfer cyflogai newydd, ni ddylech ddangos y dyddiad cychwyn ar unrhyw FPS dilynol.

Nid oes angen rhoi gwybod i CThEF am newidiadau i ddyddiadau dechrau, ond dylid eu cofnodi ar eich system gyflogres os oes angen.

Newidiadau i ID y gyflogres

Mae’n ofynnol i bob cyflogai gael ID y gyflogres unigryw, a elwir yn aml yn rhif cyflogai neu rif cyflogres. Mae’n debyg y bydd hyn yn ymddangos ar eu slip cyflog. Os oes gennych cyflogai sy’n gweithio i chi mewn mwy nag un swydd, ac mae’r rheini ar gyflogres wahanol o fewn yr un cynllun TWE, yna mae’n bwysig bod nifer y cyflogeion neu rifau cyflogres cyflogai’n wahanol. 

Mae CThEF yn ymwybodol y gall meddalwedd cyflogres gynhyrchu’r rhifau’r cyflogeion ac felly mae’n bwysig eich bod yn deall beth yw’ch proses meddalwedd cynhyrchu ID y gyflogres. 

Lle gallwch, dylech sicrhau bod nifer unigryw o gyflogeion neu rifau cyflogres cyflogeion yn cael eu defnyddio o fewn eich cynllun TWE y cyflogwr.

Os oes gan y cyflogai fwy nag un gyflogaeth gyda chi, dylai fod gan bob cyflogaeth rhif y cyflogai neu rif cyflogres y cyflogai gwahanol. Mae hyn yn cynnwys:

• mwy nag un gyflogaeth ar yr un pryd

• pan fydd cyfloga’n gadael ac yn cael ei ail-gyflogi — yn yr achos hwnnw dylid defnyddio rhif y cyflogai neu rif cyflogres y cyflogai gwahanol a dylech ddechrau eu gwybodaeth blwyddyn hyd yn hyn eto fel 0.00; peidiwch ag ailddefnyddio rhif y cyflogai neu rif cyflogres y cyflogai blaenorol

Os yw’ch meddalwedd yn cynhyrchu rhifau’r cyflogai neu rif cyflogres y cyflogai’n awtomatig ac na ellir ei orlwytho, dylid nodi’r ID blaenorol yn y maes ‘HEN’ a’r ID newydd i’r maes ‘NEWYDD’.

Gosodwch y dangosydd newid ID y Gyflogres yn unig wrth roi gwybod am newidiadau ID y gyflogres a sicrhau bod y meysydd ‘HEN’ a ‘NEWYDD’ yn cael eu llenwi. Nid oes angen i chi gynnwys y dyddiad cychwyn gwreiddiol.

Gellir dod o hyd i arweiniad pellach ar ddod o hyd i feddalwedd cyflogres (yn agor tudalen Saesneg) gan gynnwys newid eich darparwr meddalwedd cyflogres. 

Os nad ydych yn siŵr a oedd y feddalwedd flaenorol yn cynnwys ID y gyflogres, ewch ati bob tro i osod y dangosydd ar gyfer newid ID y gyflogres wrth i chi roi gwybod am eich ID y gyflogres newydd. 

Pan fydd cyflogai’n gadael, neu ar ôl hynny

Os bydd cyflogai’n gadael: 

• nid oes angen i chi roi gwybod am newidiadau i ddyddiadau gadael i CThEF, ond dylech roi’r wybodaeth ddiweddaraf am eich cofnodion eich hun os oes angen

• ni ddylech gyflwyno FPS ar ôl i un eisoes gael ei gyflwyno gyda dyddiad gadael, oni bai ei fod yn gywiriad neu’n Daliad ar ôl Gadael

• mae’n rhaid i Daliadau ar ôl Gadael a chywiriadau a wnaed ar ôl gadael gynnwys y dyddiad gadael gwreiddiol a gynhwyswyd ar y FPS a gyflwynwyd pan adawodd y cyflogai

• dim ond os ydych wedi rhoi P45 i’ch cyflogai y dylech osod y dangosydd Talu ar ôl Gadael ac wedi gwneud taliad dilynol 

• ni ddylech gyflwyno FPS dyblyg neu unfath sy’n rhoi gwybod am Daliad ar ôl Gadael, oni bai eich bod wedi cael hysbysiad bod yr un gwreiddiol wedi’i wrthod

Materion cyffredinol

Dim ond os ydych yn talu pensiwn y dylech osod y dangosydd ar gyfer pensiwn galwedigaethol neu lenwi’r wybodaeth am swm blynyddol y pensiwn galwedigaethol. Gadewch y maes yn wag — peidiwch â nodi 0.00.

Ar gyfer unrhyw gyflogai sy’n cael ei dalu’n anaml, gosodwch y dangosydd ‘Patrwm Talu Afreolaidd’.

Atal problemau dyrannu taliadau gan ddefnyddio cyfeirnodau ar gyfer taliadau cynnar a hwyr

Bydd angen i chi ychwanegu 4 rhif at eich cyfeirnod swyddfa gyfrifon sy’n 13 o gymeriadau, os ydych yn gwneud:

• taliad cynnar — cyn y 6ed o’r mis treth neu’r chwarter mae’r taliad yn ddyledus

• taliad hwyr — ar neu ar ôl y 5ed o’r mis treth ar ôl i’r taliad fod yn ddyledus

Mae’r pedwar rhif y mae angen i chi eu hychwanegu at ddiwedd cyfeirnod eich swyddfa cyfrifon 13 cymeriad yn cynnwys dau rif olaf y flwyddyn dreth y mae’ch taliad ar ei chyfer, er enghraifft, y flwyddyn dreth gyfredol 2024 i 2025 fyddai 25, ynghyd â mis y flwyddyn dreth y mae eich taliad amdani.

Blwyddyn Dreth Mis	Cyfeirnod
6 Ebrill i 5 Mai   2024	2501
6 Mai i 5 Mehefin 2024	2502
6 Mehefin i 5 Gorffennaf 2024	2503
6 Gorffennaf i 5 Awst 2024	2504
6 Awst i 5 Medi 2024	2505
6 Medi i 5 Hydref 2024	2506
6 Hydref i 5 Tachwedd 2024	2507
6 Tachwedd i 5 Rhagfyr 2024	2508
6 Rhagfyr i 5 Ionawr 2025	2509
6 Ionawr i 5 Chwefror 2025	2510
6 Chwefror i 5 Mawrth 2025	2511
6 Mawrth i 5 Ebrill 2025	2512

Os ydych yn gwneud taliad cynnar neu hwyr ar-lein, drwy drosglwyddiad banc dros y ffôn neu drwy siec, mae angen i chi ddiweddaru’r cyfeirnod bob tro y byddwch yn gwneud taliad cynnar neu hwyr. 

Os ydych yn gwneud taliad drwy’r Debyd Uniongyrchol newidiol, neu’n talu drwy’r gwasanaeth ar-lein, ni fydd angen i chi ddod o hyd i’r cyfeirnodau cywir i’w cynnwys gyda’ch taliad, gan y bydd y gwasanaeth yn cyfrifo’r rhifau ar eich rhan.

Mae rhagor o wybodaeth am dalu TWE cyflogwyr ar gael.

TWE y Cyflogwr — debyd uniongyrchol newidiol

Yn 2022, cyflwynodd CThEF gynllun talu Debyd Uniongyrchol amrywiol newydd ar gyfer TWE. Mae CThEF yn annog pob cyflogwr i fabwysiadu’r dull talu hwn, gan ei fod yn ffordd fwy effeithlon a diogel o wneud taliadau. Mae’r Debyd Uniongyrchol amrywiol yn gadael i chi dalu’ch balans ar amser bob mis. Ni fydd yn rhaid i chi wirio a yw CThEF wedi cael eich taliad am eich taliadau TWE diweddaraf, a bydd yn sicrhau bod eich taliadau’n cael eu dosbarthu’n gywir trwy gynnwys eich cyfeirnodau talu’n awtomatig. 

Sut i sefydlu’r Debyd Uniongyrchol amrywiol ar gyfer TWE

Gallwch sefydlu Debyd Uniongyrchol trwy talu TWE y cyflogwyr (yn agor tudalen Saesneg) neu’n uniongyrchol trwy’ch cyfrif gwasanaeth ar-lein CThEF. Bydd angen cofrestriad TWE arnoch i wneud hyn. 

Pan fyddwch wedi mewngofnodi i’ch cyfrif ar-lein CThEF, cliciwch ar y cysylltiad i ‘weld pob taliad TWE sydd i ddod’. O’r sgrin hon, dylech weld cysylltiad i ‘sefydlu Debyd Uniongyrchol’. Dewiswch y cysylltiad hwn a dilynwch y cyfarwyddiadau ar y sgrin i wirio’ch manylion.

Ar ôl i chi sefydlu’r Debyd Uniongyrchol yn llwyddiannus, byddwch yn cael cadarnhad ar y sgrin bod eich cyfarwyddyd Debyd Uniongyrchol wedi dod i law, a’r dyddiad y bydd CThEF yn casglu taliadau. Yna, bydd y cysylltiad ‘Sefydlu Debyd Uniongyrchol’ yn eich galluogi i weld, diwygio neu ganslo’r Debyd Uniongyrchol os oes angen. 

O leiaf dri diwrnod gwaith cyn y dyddiad casglu, byddwch yn cael hysbysiad diogel i’ch cyfeiriad e-bost wedi’i ddilysu sy’n cadarnhau’r swm y bydd CThEF yn ei gasglu a phryd.

Hysbysiad o newid i ddyddiad dod i rym gofynion data newydd ar oriau cyflogeion

Rhwng mis Mawrth a mis Mai 2024 ymgynghorodd y llywodraeth flaenorol ar ddau offeryn statudol drafft — Rheoliadau Treth Incwm (Talu Wrth Ennill) (Diwygiad) 2024 a Rheoliadau Treth Incwm (Gwybodaeth Ychwanegol i’w chynnwys yn Ddatganiadau) 2024 — gyda’r bwriad o wella’r data a gesglir drwy’r system dreth. Mae’r rheoliadau drafft yn nodi gofynion newydd i fusnesau newid yr wybodaeth y maent yn ei roi i CThEF trwy Ffurflenni Treth hunanasesiad Treth Incwm (ITSA) a TWE (Talu Wrth Ennill) amser real. 

Bwriadwyd i’r rheoliadau hyn a’r gofynion newydd ddod i rym o fis Ebrill 2025 ymlaen. Fodd bynnag, oherwydd yr oedi o ganlyniad i’r Etholiad Cyffredinol a’r amser sy’n arwain i mewn i baratoi ar gyfer gweithredu, ni fydd yn ofynnol i gyflogwyr nawr ddechrau darparu data oriau cyflogeion manylach trwy Ffurflenni Treth Gwybodaeth Amser Real TWE tan fis Ebrill 2026 ar y cynharaf.  

Byddwn yn darparu diweddariad pellach ar y cynigion a’r llinellau amser hyn ar gyfer gweithredu’r newidiadau maes o law.

Ad-daliadau TWE y cyflogwyr a Chynllun y Diwydiant Adeiladu

Mae CThEF yn datblygu gwelliannau i gefnogi hawlio ad-daliadau ar-lein.

Ar hyn o bryd, gallwch hawlio ad-daliad ar-lein ar gyfer didyniadau Cynllun y Diwydiant Adeiladu (CIS) a gafwyd, ar hawlio ad-daliad o ddidyniadau Cynllun y Diwydiant Adeiladu os ydych yn gwmni cyfyngedig neu’n asiant (yn agor tudalen Saesneg).

Mae CThEF yn gwneud gwelliannau i’r ffurflen hawlio ar-lein a fydd yn eich galluogi i uwchlwytho tystiolaeth ar gyfer eich hawliad ad-dalu CIS pan fydd CThEF yn gofyn amdano. Pan fyddwch wedi cyflwyno’ch cais, cewch eich cyfeirio at yr offeryn ar-lein i weld pryd i ddisgwyl ymateb gan CThEF.

Mae CThEF hefyd yn cyflwyno ffurflen hawlio ar-lein ar gyfer ad-daliadau TWE. Cyn i chi ofyn am ad-daliad TWE, dilynwch yr arweiniad ar gwnaethoch dalu’r swm anghywir i CThEF (yn agor tudalen Saesneg) a chyfrifwch pam y gwnaethoch chi ordalu. Os gwnaethoch ordalu am eich bod wedi gwneud camgymeriad wrth dalu CThEF, neu os gwnaethoch daliad dyblyg, dylech fantoli’ch cyfrif drwy dalu llai yn eich bil TWE nesaf.

Byddwn yn darparu diweddariadau pellach pan fydd y gwelliannau hyn wedi’u cyflwyno.

Diweddariadau treth a newidiadau i’r arweiniad

Diwygio’r cyfnod sail — adrodd ar sail blwyddyn dreth

O fis Ebrill 2024 ymlaen, os ydych yn hunangyflogedig neu mewn partneriaeth masnachu, bydd yn rhaid i chi roi gwybod am eich elw ar sail blwyddyn dreth. 

Os nad ydych eisoes yn gwneud hynny, bydd angen i chi ddatgan eich elw o ddiwedd y cyfnod cyfrifyddu blaenorol yn 2022 i 2023 hyd at 5 Ebrill 2024. Bydd unrhyw elw ychwanegol, ar ôl rhyddhad gorgyffwrdd yn elw trosiannol. Yn ddiofyn, mae’r elw trosiannol hwn yn cael ei ledaenu’n gyfartal dros y 5 mlynedd nesaf gan gynnwys 2023 i 2024. Bydd cyfnodau cyfrifyddu sy’n dod i ben ar 31 Mawrth bellach yn cael eu trin fel rhai sy’n cyfateb i’r rhai sy’n dod i ben ar 5 Ebrill.

Er mwyn eich helpu i gyfrifo’ch rhyddhad gorgyffwrdd a’ch elw trosiannol, yn ddiweddar cyhoeddodd CThEF fideo ar ddiwygio’r cyfnod sail.

Cael help gyda diwygio’r cyfnod sail (symud i’r flwyddyn dreth newydd).

Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth bapur, mae’n rhaid i chi ei chyflwyno erbyn hanner nos 31 Hydref 2024. Os ydych yn dal i aros am ymateb yn y cais am eich ffigur rhyddhad gorgyffwrdd ar gyfer Ffurflen Dreth bapur, cyflwynwch eich Ffurflen Dreth gan ddefnyddio ffigurau dros dro a diwygiwch hyn pan fyddwch wedi cael y ffigur cywir.

Yn ddiweddar, rydym wedi gweld oedi o ran gwasanaethau oherwydd cynnydd mawr mewn ceisiadau i ddarparu rhyddhad gorgyffwrdd. Peidiwch â chysylltu â ni’n uniongyrchol gan ein bod yn disgwyl bod wedi clirio’r llwyth gwaith sydd wedi cronni presennol yn ystod yr wythnosau nesaf. Os ydych wedi gwneud cais ac nad ydych wedi clywed yn ôl, gallwch nawr gwirio bryd y gallwch ddisgwyl ymateb gan CThEF.  Peidiwch â defnyddio’r ffurflen ar-lein i ‘wirio’ ffigur sydd gennych eisoes, ac nid oes angen defnyddio’r gwasanaeth cyn cyflwyno Ffurflen Dreth.

Rydym hefyd wedi lansio arweiniad ar-lein ar sut i gyfrifo’ch elw trosiannol diwygio’r cyfnod sail (yn agor tudalen Saesneg). Nid yw unrhyw ffigurau a gofnodir yn yr arweiniad rhyngweithiol yn rhan o’r Ffurflen Dreth ei hun — mae yno i arwain cwblhau’r blychau ar y Ffurflen Dreth.

Gellir lleihau’r elw a dynnir yn ystod blwyddyn dreth 2023 i 2024 gan unrhyw ryddhad gorgyffwrdd sy’n cael ei roi ar Ffurflen Dreth Hunanasesiad 2023 i 2024. Gallwch ddefnyddio ein gwasanaeth ar-lein i gael eich ffigur Rhyddhad Gorgyffwrdd (yn agor tudalen Saesneg). 

Mae arweiniad pellach ar ddiwygio’r cyfnod sail (yn agor tudalen Saesneg) ar gael.

Canllawiau ar gyfer Cydymffurfio — helpu i osgoi camgymeriadau mewn hawliadau ar gyfer lwfansau offer a pheiriannau

Mae CThEF wedi cyhoeddi Canllawiau ar gyfer Cydymffurfio i helpu i osgoi camgymeriadau mewn hawliadau ar gyfer lwfansau offer a pheiriannau (yn agor tudalen Saesneg).

Maent yn nodi meysydd gwallau cyffredin mewn hawliadau. Rydym yn rhannu’r wybodaeth hon i’ch helpu i gael eich hawliadau yn gywir a rheoli’r risg o bryd y gallai hawliad fod yn anghywir. 

Mae Canllawiau ar gyfer Cydymffurfio (yn agor tudalen Saesneg) yn cynnig barn CThEF ar risgiau cymhleth, cyffredin neu newydd a all ddigwydd ar draws cyfundrefnau trethi.

Gwybodaeth gyffredinol a chymorth i gwsmeriaid

Canllawiau ar gyfer Cydymffurfio — help gyda rheolaethau cydymffurfio TAW

Mae CThEF wedi cyhoeddi Canllawiau ar gyfer Cydymffurfio — Help gyda rheolaethau cydymffurfio TAW — GfC8 (yn agor tudalen Saesneg) ar gyfer busnesau yn y DU sydd wedi cofrestru ar gyfer TAW sy’n defnyddio cyfrifyddu trwy anfonebau — lle maent yn gyffredinol yn cyfrif am TAW pan fydd anfonebau’n cael eu cyhoeddi a dod i law. 

Mae’r canllawiau wedi’u cynllunio i’ch helpu i ddeall ein disgwyliadau wrth i chi gynllunio, cynnal ac adolygu’r prosesau cyfrifyddu a chydymffurfio sy’n sicrhau bod TAW yn cael ei ddatgan yn gywir gan eich busnes. Mae hyn yn cynnwys nodi arferion da ar gyfer datgan treuliau cyflogeion mewn perthynas â TAW. 

Mae’r canllawiau’n gynnyrch ymarferol, wedi’u cynllunio i’ch helpu chi i wneud y canlynol: 

• gwneud penderfyniadau gwybodus ac ystyried a oes gennych reolaethau digonol o fewn eich systemau a’ch prosesau TAW 

• adlewyrchu cymhlethdod a maint eich busnes eich hun

• nodi risgiau cydymffurfio a’ch galluogi i ddatblygu strategaeth gadarn i leihau’r risgiau hynny 

Ni fwriedir iddynt fod yn hollgynhwysol na ddisgwylir iddynt wneud cais cyfartal i bob busnes. Dylech eu darllen ochr yn ochr ag arweiniad presennol CThEF. 

Mae Canllawiau ar gyfer Cydymffurfio yn rhan o ymrwymiad parhaus CThEF i gyhoeddi arweiniad ymarferol i roi cymorth i gwsmeriaid. Gallant eich helpu i ddeall yn well yr hyn y mae CThEF yn ei ystyried yn arfer da. Gallant egluro ein barn mewn meysydd cymhleth, sydd wedi eu camddeall yn eang neu rannau newydd o’r system dreth. Mae rhagor o wybodaeth am Canllawiau ar gyfer Cydymffurfio (yn agor tudalen Saesneg), gan gynnwys ein cyhoeddiadau eraill ar gael.

Adroddiad Dweud wrth ABAB 2024 — y Bwrdd Cynghori Beichiau Gweinyddol

Cyhoeddodd y Bwrdd Cynghori Beichiau Gweinyddol (yn agor tudalen Saesneg) (ABAB) eu Adroddiad Dweud wrth ABAB 2024 blynyddol ar 25 Medi 2024.

Mae’r adroddiad yn rhoi sylwebaeth ar yr ymatebion i Adroddiad Dweud wrth ABAB eleni, sy’n casglu safbwyntiau busnesau bach a phrofiadau o ymgysylltu â CThEF ar draws ystod o’n gwasanaethau.

Eleni, roedd 10,052 o ymatebion wedi’u cwblhau, cynnydd o 34% o’r 7,500 o ymatebion i arolwg 2023. 

Mae gan ABAB frwdfrydedd i wrando ar anghenion y gymuned o fusnesau bach, a’u deall. Daw aelodau ABAB o sawl busnes a phroffesiwn, a’u nod yw rhoi cymorth i CThEF er mwyn creu system dreth sy’n gyflymach ac yn haws i fusnesau bach. 

Mae CThEF ac ABAB yn eich annog i rannu’r adroddiad gyda chydweithwyr. Os hoffech wneud sylwadau ar yr adroddiad, neu helpu ABAB gyda’i waith, cysylltwch â: advisoryboard.adminburden@hmrc.gov.uk.

Gwella casglu data dynodyddion treth busnes ar Gyflwyniadau Talu Llawn RTI

Mae rhaglen cofnod cwsmer unigryw (UCR) CThEF yn floc adeiladu sydd ei angen i gyflawni’r weledigaeth o weinyddiaeth dreth fodern a dibynadwy. “Mae pobl a busnesau i allu talu’r dreth gywir wrth iddyn nhw fyw eu bywydau a mynd o gwmpas eu busnes. Dylai fod yn hawdd i bobl dalu unrhyw dreth sy’n ddyledus, ac i’r rhan fwyaf o bobl dylai’r cyfrifiad a’r taliad treth fod yn ddiymdrech. I’r rhan fwyaf o fusnesau, dylai treth fod yn syml ac yn anodd ei chael yn anghywir.” 

Bydd cofnod cwsmer unigryw o fudd i faterion treth ein cwsmeriaid trwy wneud y canlynol:

• gyrru dull mwy personol, wedi’i yrru gan ddata at weinyddu treth
• darparu gwell cefnogaeth i faterion treth ein cwsmeriaid

Mae hyn oherwydd bod y cofnod cwsmer unigryw yn cario holl wybodaeth allweddol cwsmeriaid, gan gynnwys:

• trethi a gwasanaethau y maent wedi’u cofrestru ar eu cyfer
• arian sy’n ddyledus ganddynt i CThEF
• arian y mae CThEF yn ddyledus iddynt

Mae CThEF yn ceisio gwella ansawdd y data rydym yn ei gael a’i gadw yn barhaus a gall cyflogwyr helpu gyda hyn trwy fewnbynnu gwybodaeth gywir a chwblhau’r holl flychau perthnasol pan fyddant yn llenwi Cyflwyniad Taliadau Llawn.

Ar gyfer cyflogwyr sydd wedi’u cofrestru ar gyfer trethi’r gyflogres, ac yn dibynnu ar eu math busnes, mae’n rhaid nodi un o’r eitemau data canlynol cyn eu cyflwyno:

• cyfeirnod unigryw y trethdalwr (UTR) ar gyfer Hunanasesiad (SA) ar gyfer unig berchnogion neu bartneriaethau

• Cyfeirnod Treth Gorfforaeth (COTAX) ar gyfer cwsmeriaid sydd wedi cofrestru ar gyfer Treth Gorfforaeth er enghraifft cwmnïau cyfyngedig

Dylech allu dod o hyd i’r blychau hyn ar adran manylion cyflogwr eich meddalwedd gyflogres.

Os nad oes gennych gyfeirnod COTAX neu Cyfeirnod Unigryw y Trethdalwr ar gyfer Hunanasesiad, ar ôl iddo ddod i law, rhowch hwn yn adran manylion cyflogwr eich meddalwedd gyflogres. Bydd hyn yn diweddaru ein systemau y tro nesaf y bydd y Cyflwyniad Taliadau Llawn yn cael ei anfon. 

Drwy ddarparu’r data hwn, bydd yn ein helpu i gynyddu cyfraddau casglu data dynodyddion cwsmeriaid a fydd yn cefnogi holl gwsmeriaid CThEF (unigolyn neu fusnes) i weld a rheoli’r trethi a’r gwasanaethau rydych wedi cofrestru ar eu cyfer mewn un lle a rheoli’ch materion gyda ni yn haws ar-lein.

Helpwch ni i amddiffyn gweithwyr rhag cael eu dal allan gan arbed treth

Mae ein hymgyrch arbed treth ‘peidiwch â chael eich dal allan’ (yn agor tudalen Saesneg) yn helpu contractwyr i adnabod arwyddion cyngor treth gwael a deall eu trefniadau cyflog fel nad ydynt yn cael biliau treth annisgwyl.  

Mae CThEF yn gofyn i chi rannu’r wybodaeth hon gyda’ch gweithwyr i’w helpu i’w diogelu rhag arbed treth. Mae’r wybodaeth hon, sy’n cynnwys straeon personol, fideo byr, arweiniad ar-lein ac offer rhyngweithiol.

fideo YouTube.

Bydd contractwyr yn dod o hyd i’r cymorth sydd ei angen arnynt ac yn dysgu sut i wneud y canlynol:

• adnabod beth yw arbed treth

• cael help i adael cynllun arbed treth

• rhoi gwybod am gynllun arbed treth  

Mae manylion cynlluniau arbed treth a’u hyrwyddwyr sydd angen eu hosgoi (yn agor tudalen Saesneg) hefyd yn cael eu cyhoeddi. Nid yw hon yn rhestr gyflawn. Efallai fod rhai eraill nad ydym yn gallu cyhoeddi ar hyn o bryd. Cofiwch, nid yw CThEF ar unrhyw adeg yn cymeradwyo defnydd cynlluniau arbed treth.  

Rydym yn eich annog i rannu ein adnoddau cefnogol ein hymgyrch ar draws eich cylchlythyrau a’ch gwefannau. Gan gynnwys rhannu a hoffi ein negeseuon ar sianeli cyfryngau cymdeithasol fel Facebook, LinkedIn a X (Twitter).

Helpu’ch cyflogeion i baratoi ar gyfer ymddeoliad

Mae gan ap HMRC nodweddion a all helpu pobl i baratoi ar gyfer eu hymddeoliad. 

Gall eich cyflogeion ddefnyddio’r ap i wirio Rhagolwg o’u Pensiwn y Wladwriaeth, gan ganiatáu iddynt wneud y canlynol:

• gweld eu hoedran Pensiwn y Wladwriaeth

• bwrw golwg dros eu symiau Pensiwn y Wladwriaeth rhagolwg yn seiliedig ar gyfraniadau posibl

• bwrw golwg dros faint fyddai eu Pensiwn y Wladwriaeth yn werth ar hyn o bryd, yn seiliedig ar gyfraniadau Yswiriant Gwladol hyd yma 

Gellir defnyddio’r ap hefyd i wirio eu blynyddoedd cyfraniadau Yswiriant Gwladol, a bwrw golwg dros unrhyw fylchau yn eu cofnod, gan gynnwys sawl wythnos y maent wedi’u talu a faint y mae angen iddynt ei dalu er mwyn iddo ddod yn flwyddyn gymhwyso lawn. 

Os oes ganddynt unrhyw flynyddoedd bwlch Yswiriant Gwladol, mae’n bosibl y byddant yn gallu gwneud taliadau gwirfoddol ar-lein, neu drwy ap CThEF. 

Os nad yw’ch cyflogeion eisoes yn defnyddio ap CThEF sy’n rhad ac am ddim, gallwch awgrymu eu bod yn ei lawrlwytho heddiw i gymryd rheolaeth o’u harian a’u treth.

Fformat HTML Bwletin y Cyflogwr

Ers mis Medi 2020, mae’n rhaid i ddeunydd a gyhoeddir ar GOV.UK neu ar wefannau eraill y sector cyhoeddus fodloni safonau hygyrchedd (yn agor tudalen Saesneg). Mae hyn er mwyn sicrhau y gall cynifer o bobl â phosibl eu defnyddio, gan gynnwys y sawl sydd â:

• nam ar eu golwg

• anawsterau echddygol

• anawsterau gwybyddol neu anableddau dysgu

• trymder clyw neu nam ar eu clyw

Erbyn hyn mae tudalen gynnwys, gyda chysylltiadau, ac mae modd sgrolio drwy’r dudalen yn llwyr. Mae’r erthyglau wedi’u rhoi mewn categorïau o dan benawdau, a hynny yn y Rhagarweiniad, er mwyn ei gwneud yn haws dod o hyd i’r diweddariadau a’r wybodaeth y mae gennych ddiddordeb ynddynt.

Mae’r fformat HTML yn caniatáu i chi wneud y canlynol (yn dibynnu ar eich porwr gwe):

• argraffu’r ddogfen pe baech yn dymuno cadw ffeil ar bapur:
  • dewiswch y botwm ‘Argraffu’r dudalen hon’ o dan y rhestr cynnwys a gallwch argraffu’r ddogfen ar eich argraffydd lleol
• i gadw’r ddogfen fel PDF:
  • dewiswch y botwm ‘Argraffu’r dudalen hon’ a, chan ddefnyddio’r gwymplen ar yr argraffydd, dewis ‘Argraffu i PDF’ — sy’n caniatáu i chi gadw’r ddogfen fel PDF a’i ffeilio ar ffurf electronig
  • ar ddyfais symudol, gallwch ddewis y botwm ar gyfer rhagor o opsiynau, yna dewiswch yr opsiynau i allu cadw fel PDF

Cael rhagor o wybodaeth ac anfon adborth

Gwnewch yn siŵr eich bod yn cael y diweddaraf am newidiadau drwy gofrestru i gael ein negeseuon e-bost hysbysu (yn agor tudalen Saesneg).

Gallwch hefyd ein dilyn ar X (Twitter) @HMRCgovuk (yn agor tudalen Saesneg).

Anfonwch eich adborth am y Bwletin hwn, neu rhowch wybod am erthyglau yr hoffech eu gweld, drwy anfon e-bost at sean.connolly@hmrc.gov.uk.