Dod â nwyddau i mewn i’r DU at ddefnydd personol
Cyrraedd Prydain Fawr
Os ydych yn teithio i Brydain Fawr (Cymru, Lloegr neu’r Alban) o’r tu allan i’r DU, y gallwch ddod â swm penodol o nwyddau i mewn heb dalu treth na tholl arnynt. Yr enw ar hyn yw ‘eich lwfans personol’.
Pan fyddwch yn dod â nwyddau i mewn, mae’n rhaid:
- eich bod yn eu cludo eich hun
- i chi eu defnyddio eich hun neu’n eu rhoi i ffwrdd fel rhodd
Os byddwch yn mynd dros eich lwfans personol
Mae’n rhaid i chi wneud y canlynol:
- datgan eich nwyddau ar-lein cyn i chi deithio neu wrth y ffin pan gyrhaeddwch
- talu treth a thollau (yn agor tudalen Saesneg) ar yr holl nwyddau yn y categori dan sylw
Mae’n bosibl y bydd eich nwyddau’n cael eu hatafaelu os na fyddwch yn eu datgan.
Ni allwch gyfuno’ch lwfans personol ag unrhyw un arall.
Lwfans alcohol
Mae faint y gallwch ddod ag ef i mewn yn dibynnu ar y math o alcohol. Gallwch ddod â’r ddau beth canlynol i mewn:
- cwrw - 42 litr
- gwin (llonydd) - 18 litr
Gallwch hefyd ddod â’r naill neu’r llall o’r canlynol i mewn:
- gwirodydd dros 22% o alcohol - 4 litr
- diodydd alcoholaidd hyd at 22% o alcohol (heb gynnwys cwrw na gwin llonydd) - 9 litr
Mae diodydd alcoholaidd hyd at 22% o alcohol yn cynnwys y canlynol:
- gwin pefriog
- gwin cadarn (er enghraifft port, sieri)
- seidr
Gallwch rannu’r lwfans olaf hwn. Er enghraifft, gallech ddod â 2 litr o wirodydd a 4.5 litr o win cadarn (a’r naill a’r llall yn hanner o’ch lwfans).
Enghraifft
Os byddwch yn dod â 19 litr o win i mewn, mae’n rhaid i chi dalu treth a tholl ar y cyfan gan eich bod wedi mynd dros eich lwfans 18 litr am win
Lwfans tybaco
Gallwch ddod ag un o’r canlynol i mewn:
- 200 sigarét
- 100 sigarilo
- 50 sigâr
- 250g o dybaco
- 200 darn o dybaco ar gyfer dyfeisiau electronig sy’n gwresogi tybaco
Gallwch rannu’r lwfans hwn – gallech ddod â 100 sigarét a 25 sigâr i mewn (a’r naill a’r llall yn hanner o’ch lwfans).
Enghraifft
Os byddwch yn dod â 200 sigarét a 50 sigâr i mewn, mae’n rhaid i chi dalu treth a tholl ar y sigaréts a’r sigarau gan eich bod wedi mynd dros eich lwfans yn y categori tybaco
Lwfansau alcohol a thybaco os ydych o dan 17 oed
Nid oes unrhyw lwfansau personol ar gyfer tybaco nac alcohol os ydych o dan 17 oed. Gallwch ddod ag alcohol a thybaco i’r DU at eich defnydd eich hun, ond mae’n rhaid i chi eu datgan cyn i chi gyrraedd y DU.
Lwfans ar gyfer nwyddau eraill
Gallwch ddod â nwyddau eraill gwerth hyd at £390 (neu hyd at £270 os byddwch yn cyrraedd mewn cwch neu awyren breifat).
Os ewch dros eich lwfans, byddwch yn talu treth a tholl ar gyfanswm gwerth y nwyddau, nid dim ond y gwerth dros y lwfans.
Mae’n bosibl y bydd yn rhaid i chi dalu TAW mewnforio a tholl dramor os ewch dros eich lwfans.
TAW mewnforio
Mae’n bosibl y bydd yn rhaid i chi dalu TAW mewnforio ar gyfanswm gwerth y nwyddau ynghyd ag unrhyw doll. Byddwch yn talu hwn ar gyfradd TAW gyfredol y DU (yn agor tudalen Saesneg).
Datgan nwyddau a wneir neu a gynhyrchir yn yr UE
Nid oes angen i chi dalu unrhyw dreth na tholl ar nwyddau personol rydych yn dod â nhw i mewn i Brydain Fawr, cyn belled â’u bod o fewn eich lwfansau personol.
Os yw’r nwyddau dros eich lwfansau, bydd angen i chi wneud y canlynol:
- eu datgan
- talu unrhyw doll dramor sy’n ddyledus
- talu unrhyw doll ecséis sy’n ddyledus (am dybaco neu alcohol)
- talu unrhyw TAW mewnforio sy’n ddyledus
Pan fyddwch yn datgan eich nwyddau, mae angen i chi ddatgan pob eitem a brynoch. Pan fyddwch yn datgan eich eitemau, efallai na fydd angen i chi dalu toll dramor ar eitemau lle mae’r canlynol i gyd yn wir:
- cawsant eu tyfu neu eu gwneud yn yr UE gan ddefnyddio cynhwysion neu ddeunyddiau o’r UE yn unig
- gwnaethoch eu prynu yn yr UE
- rydych yn dod â nhw i mewn o un o wledydd yr UE
Os yw’r rhain yn wir, gallwch hawlio toll dramor ar gyfradd sero ar gyfer pob eitem. Mae’n rhaid i chi wneud y canlynol:
- meddu ar dystiolaeth bod y rhain yn wir am bob eitem rydych yn hawlio’r cyfraddau hyn amdani
- gallu dangos y dystiolaeth hon os bydd swyddog Llu’r Ffiniau yn gofyn amdani
Mae lefel y dystiolaeth sydd ei hangen arnoch yn dibynnu ar gyfanswm gwerth yr holl eitemau rydych yn hawlio’r cyfraddau hyn ar eu cyfer.
Os yw cyfanswm y gwerth yn llai na £1,000
Os yw cyfanswm gwerth yr holl eitemau rydych yn eu datgan yn llai na £1,000, gall y dystiolaeth ar gyfer pob eitem fod ar ffurf:
- label neu becyn yn dangos iddi gael ei thyfu neu ei gwneud yn yr UE
- tystiolaeth iddi gael ei gwneud â llaw neu ei thyfu yn yr UE (er enghraifft, dogfen neu nodyn ysgrifenedig gan y person neu’r busnes y gwnaethoch ei phrynu oddi wrtho)
Efallai y bydd un o swyddogion Llu’r Ffiniau yn gofyn am gael gweld y dystiolaeth hon. Os na allwch ddangos hyn, bydd yn rhaid i chi dalu unrhyw doll dramor sydd arnoch.
Os yw cyfanswm y gwerth dros £1,000
Os yw cyfanswm gwerth yr holl eitemau rydych yn eu datgan dros £1,000, gallwch hawlio toll dramor ar gyfradd sero os gallwch brofi bod pob eitem wedi’i thyfu neu ei gwneud yn yr UE.
Gallai’r dystiolaeth hon fod yn anfoneb neu’n ddogfen gan y person neu’r busnes y gwnaethoch brynu’r eitemau oddi wrtho, sy’n cynnwys:
- yr eitem rydych yn ei phrynu
- ble a’r dyddiad y gwnaethoch ei phrynu
- ‘datganiad tarddiad’
Mae’r ‘datganiad tarddiad’ yn eiriad ffurfiol gan y person neu’r busnes y gwnaethoch brynu’r eitemau oddi wrtho sy’n cadarnhau’r canlynol:
- roedd y deunydd a ddefnyddiwyd i wneud yr eitem yn dod o’r UE
- ei rif allforiwr cofrestredig (os yw cyfanswm gwerth yr holl eitemau rydych yn eu datgan dros £5,500)
Gallech hefyd brofi eich bod yn gwybod sut y gwnaed yr eitemau yn yr UE drwy ddefnyddio dogfennau neu gofnodion sy’n dangos bod yr eitem yn bodloni’r rheolau o ran tarddiad. Mae adran ‘gwybodaeth y mewnforiwr’ o’r canllaw tystiolaeth o darddiad (yn agor tudalen Saesneg) yn esbonio sut i wneud hyn. Mae hyn yn berthnasol os byddwch yn dod â’r eitemau hyn i mewn (eu mewnforio) naill ai at ddefnydd personol neu at ddefnydd masnachol.
Efallai y bydd un o swyddogion Llu’r Ffiniau yn gofyn am gael gweld y dystiolaeth hon. Os na allwch ddangos hyn, bydd yn rhaid i chi dalu unrhyw doll dramor sydd arnoch.