Lwfans Mamolaeth

Skip contents

Sut i wneud cais

Gallwch wneud cais am Lwfans Mamolaeth unwaith y byddwch wedi bod yn feichiog am 26 wythnos.

Gall taliadau ddechrau unrhyw bryd rhwng yr 11 wythnos cyn y disgwylir eich babi a’r diwrnod ar ôl i’r babi gael ei eni.

I gael y swm llawn y mae gennych hawl iddo, gwnewch gais o fewn 3 mis i ddyddiad dechrau eich Lwfans Mamolaeth.

I wneud cais, bydd angen ffurflen gais Lwfans Mamolaeth (MA1) arnoch. Gallwch naill ai:

  • ei hargraffu a’i llenwi
  • ei llenwi ar-lein a’i hargraffu
  • archebu ffurflen gais os na allwch ei hargraffu

Mae gan y ffurflen nodiadau i’ch helpu i’w llenwi.

Byddwch angen rhoi gwybodaeth am eich cyflogaeth yn y 66 wythnos cyn disgwylir eich babi (gelwir hyn ‘y Cyfnod Prawf’). Gallwch ddefnyddio’r cyfrifiannell cyfnod Prawf i weithio allan y dyddiadau yma.

Anfonwch eich cais i’r cyfeiriad sydd ar y ffurflen.

Ffoniwch y Ganolfan Byd Gwaith i ofyn am fformatau gwahanol, fel braille, print bras neu CD sain.

Beth i’w anfon gyda’ch ffurflen gais

Bydd angen i chi gynnwys dogfennau eraill pan fyddwch yn anfon eich ffurflen gais.

Tystiolaeth o incwm

Mae angen i chi ddarparu slipiau cyflog gwreiddiol fel tystiolaeth o’ch incwm.

Prawf o’r dyddiad geni a’r dyddiad geni disgwyliedig

Mae angen i chi ddarparu prawf o ddyddiad geni disgwyliedig eich babi, hyd yn oed os yw’r babi eisoes wedi’i eni. Gallai hyn fod yn:

  • llythyr gan dy feddyg neu fydwraig ar bapur pengron
  • eich tystysgrif MATB1 - rhaid i hwn fod yn fersiwn gwreiddiol ac nid llungopi

Os yw’ch babi eisoes wedi cael ei eni, mae angen i chi hefyd ddarparu tystiolaeth o hynny. Gallai hyn fod yn:

  • llythyr gan eich meddyg neu fydwraig ar bapur pennawd - gall hwn fod yr un llythyr â’r un sy’n profi’r dyddiad geni disgwyliedig
  • tystysgrif geni eich babi - rhaid i hwn fod yn fersiwn gwreiddiol ac nid llungopi
  • eich tystysgrif MATB1, os yw’r adran am y dyddiad geni gwirioneddol wedi ei llenwi gan feddyg neu fydwraig - rhaid i hwn fod yn fersiwn gwreiddiol ac nid llungopi

Gwybodaeth ychwanegol

Efallai y bydd angen i chi ddarparu hefyd:

  • eich ffurflen SMP1, os gwrthodwyd tâl Mamolaeth Statudol (SMP) gan eich cyflogwr

  • mwy o wybodaeth am fusnes hunangyflogedig eich partner a’r gwaith di-dâl rydych yn ei wneud iddynt, os ydych chi’n gwneud cais am Lwfans Mamolaeth am hyd at 14 wythnos

Pryd fyddwch yn clywed am eich cais

Dylech gael penderfyniad ar eich cais o fewn 20 diwrnod gwaith.

Os ydych yn gymwys, bydd ffurflen yn cael ei hanfon i gadarnhau’ch hawl a gofyn i chi gadarnhau eich diwrnod olaf o’ch cyflogaeth cyn i chi adael.

Os ydych yn anghytuno â phenderfyniad

Gallwch herio’r penderfyniad am eich cais. Mae hyn yn cael ei adnabod fel gofyn am ailystyriaeth orfodol.

Argraffu'r canllaw cyfan

Cynnwys cysylltiedig