Treth pan fyddwch yn gwerthu eiddo
Cyfrifo’ch enillion
Fel arfer, eich enillion yw’r gwahaniaeth rhwng yr hyn a daloch am eich eiddo a’r hyn a gawsoch wrth werthu (neu ‘waredu’) yr eiddo.
Os yw’ch enillion cyfalaf cyfunol yn uwch na’ch lwfans ar gyfer y flwyddyn, bydd yn rhaid i chi roi gwybod am Dreth Enillion Cyfalaf a’i thalu.
Gwerth marchnadol
Mewn rhai achosion, dylech ddefnyddio gwerth marchnadol yr eiddo wrth gyfrifo’ch enillion. Gwnewch hyn os:
- mai rhodd oedd yr eiddo (mae rheolau gwahanol os oedd yr eiddo yn rhodd i’ch priod neu bartner sifil neu i elusen)
- gwnaethoch werthu’r eiddo am lai na’i werth er mwyn helpu’r prynwr
- gwnaethoch etifeddu’r eiddo (ac nid ydych yn gwybod gwerth y Dreth Etifeddiant)
- oeddech yn berchen ar yr eiddo cyn mis Ebrill 1982
Gwerthu o dan amgylchiadau arbennig
Mae rheolau arbennig ar gyfer cyfrifo’ch enillion os:
- ydych yn byw tramor
- ydych yn gwerthu prydles neu’n gwerthu rhan o’ch tir
- yw’ch eiddo wedi’i brynu’n orfodol
Eiddo mewn perchnogaeth ar y cyd
Os ydych yn berchen ar eiddo ar y cyd â phobl eraill, cyfrifwch yr enillion ar gyfer y cyfranddaliad yr ydych yn berchen arno.
Didynnu costau
Gallwch ddidynnu’r costau o brynu, gwerthu neu wella’ch eiddo oddi wrth eich enillion. Mae’r rhain yn cynnwys:
- ffioedd gwerthwyr tai a ffioedd cyfreithwyr
- costau gwelliannau, er enghraifft ar gyfer estyniad (nid yw costau cynnal a chadw arferol, megis addurno, yn cyfrif)
Rhyddhad
Efallai y cewch ryddhad treth os oedd yr eiddo:
- yn gartref i chi
- yn ased busnes
- wedi’i feddiannu gan berthynas dibynnol – mae rhagor o wybodaeth ar gael yn yr arweiniad ar Ryddhad Preswylfa Breifat
Cyfrifo a oes angen i chi dalu
Ar ôl i chi gael gwybod faint yw’ch enillion ar yr eiddo, gallwch gyfrifo a oes angen i chi roi gwybod am Dreth Enillion Cyfalaf a’i thalu.
Ni allwch ddefnyddio’r gyfrifiannell os:
- gwnaethoch werthu tir
- gwnaethoch werthu eiddo busnes
- gwnaethoch werthu asedion trethadwy eraill yn y flwyddyn dreth, er enghraifft cyfranddaliadau
- gwnaethoch leihau’ch cyfranddaliad mewn eiddo rydych yn dal i fod yn berchen arno ar y cyd
- ydych yn hawlio unrhyw ryddhad ac eithrio Rhyddhad Preswylfa Breifat neu Ryddhad Gosod
- ydych yn gwmni, yn asiant, yn ymddiriedolwr, neu’n gynrychiolydd personol
Cyfrifo Treth Enillion Cyfalaf ar eiddo
Os oes gennych Dreth Enillion Cyfalaf i’w thalu
Mae’n rhaid i chi roi gwybod am unrhyw Dreth Enillion Cyfalaf a’i thalu ar y rhan fwyaf o werthiannau eiddo yn y DU cyn pen 30 diwrnod.
Rhoi gwybod am golled
Mae’r rheolau’n wahanol os oes angen i chi roi gwybod am golled.