Pa mor hir mae hawlfraint yn parhau

Mae diogelu hawlfraint yn dechrau cyn gynted ag y bydd gwaith yn cael ei greu. Unwaith y bydd eich hawlfraint wedi dod i ben, gall unrhyw un ddefnyddio neu gopïo’ch gwaith. Mae hyd hawlfraint yn dibynnu ar y math o waith. Math o waith Pa mor hir mae hawlfraint yn parhau fel arfer Gwaith ysgrifenedig, dramatig, cerddorol ac artistig 70 mlynedd ar ôl marwolaeth yr awdur Recordio sain a cherddoriaeth 70 mlynedd ers ei gyhoeddi gyntaf Ffilmiau 70 mlynedd ar ôl marwolaeth y cyfarwyddwr, awdur sgript a chyfansoddwr Darllediadau 50 mlynedd o’i ddarlledu gyntaf Cynllun argraffiadau cyhoeddedig o weithiau ysgrifenedig, dramatig neu gerddorol 25 mlynedd o’i gyhoeddi gyntaf Mae hyd hawlfraint hefyd yn dibynnu ar ba mor bell yn ôl y crëwyd y gwaith. Gallwch ddarllen rhagor o ganllawiau am ba mor hir mae hawlfraint yn parhau . Cysylltwch â Chanolfan Cymorth Cwsmeriaid yr IPO os oes gennych chi gwestiynau am hawlfraint gwaith hŷn. Canolfan Cymorth Cwsmeriaid IPO information@ipo.gov.uk Ffôn: 0300 300 2000 Dydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 5pm Dysgu am gostau galwadau

Trwyddedu a gwerthu eich hawlfraint

Gallwch drwyddedu defnydd eich gwaith os mai chi sy’n berchen ar yr hawlfraint. Gallwch hefyd benderfynu sut y defnyddir eich gwaith. Gallwch gofrestru eich gwaith gyda chorff trwyddedu , er enghraifft cymdeithas gasglu, a fydd yn cytuno ar drwyddedau gyda defnyddwyr ar eich rhan ac yn casglu breindaliadau i chi. Gwerthu neu drosglwyddo eich hawlfraint Bydd angen i chi ysgrifennu a llofnodi dogfen (a elwir weithiau yn ‘aseiniad’) i ddangos bod gwerthiant neu drosglwyddiad wedi digwydd. Gall eich hawlfraint gael ei drosglwyddo trwy etifeddiaeth a bydd yn ddilys cyhyd â bod y gwaith yn parhau i fod dan hawlfraint - gwirio pa mor hir y mae’r amddiffyniad yn parhau . Hawliau moesol Gallwch gadw neu ildio eich ‘hawliau moesol’, sy’n cynnwys yr hawl i: cael eich adnabod fel awdur eich gwaith gwrthwynebu sut mae’r gwaith yn cael ei gyflwyno, er enghraifft os ydych chi’n meddwl ei fod yn ‘ddirmygus’ neu’n niweidiol i chi neu’ch enw da gwrthwynebu newidiadau a wneir i’ch gwaith Hawliau perfformwyr Mae gennych hawliau yn eich perfformiadau ar wahân i hawlfraint os ydych yn berfformiwr. Er enghraifft, os ydych chi’n actor mewn drama efallai fod gennych chi ‘hawliau economaidd’ mewn unrhyw recordiadau neu ddarllediadau o’u perfformiad, hyd yn oed os yw’r hawlfraint yn cael ei werthu.

Atal pobl rhag defnyddio eich gwaith

Chi sy’n gyfrifol am amddiffyn eich deunydd hawlfraint yn erbyn tor-hawlfraint. Efallai y bydd rhai pobl neu sefydliadau (megis llyfrgelloedd neu ysgolion) yn gallu defnyddio gwaith hawlfraint heb ganiatâd . Dylech wirio a ganiateir defnydd rhywun o’ch gwaith cyn ceisio eu hatal. Os ydych chi’n meddwl bod rhywun yn defnyddio’ch gwaith ac nad ydyn nhw’n gwybod mai chi sy’n berchen ar yr hawliau Mae’n rhaid i bobl neu sefydliadau wneud cais am drwydded os ydynt am ddefnyddio gwaith sy’n destun hawlfraint ond nad ydynt yn gwybod pwy yw deiliad yr hawliau. Gwiriwch y gofrestr trwyddedau i weld a yw unrhyw un wedi trwyddedu’ich gwaith neu yn y broses o wneud cais am drwydded. Os yw eich gwaith ar y gofrestr gallwch: gwneud cais i atal cais hawlio ffi’r drwydded a dalwyd (os yw trwydded eisoes wedi’i rhoi) Os oes gennych anghydfod ynghylch trwyddedu Gall eich cymdeithas gasglu gysylltu â’r Tribiwnlys Hawlfraint a gofyn iddynt benderfynu ar rai anghydfodau ynghylch trwyddedu. Tribiwnlys Hawlfraint copyright.tribunal@ipo.gov.uk Ffôn: 01633 814 044 Dydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 5pm Dysgu am gostau galwadau Gallant hefyd gysylltu â nhw drwy’r post. The Secretary Copyright Tribunal 10 Victoria Street Llundain SW1H ONN Help gyda chyfraith hawlfraint Mae Canolfan Cymorth Cwsmeriaid yr IPO yn cynnig cyngor cyffredinol ar gyfraith hawlfraint. Canolfan Cymorth Cwsmeriaid IPO information@ipo.gov.uk Ffôn: 0300 300 2000 Dydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 5pm Dysgu am gostau galwadau Gallwch gael cyngor ar faterion cyfreithiol penodol gan weithiwr eiddo deallusol proffesiynol ( IP ). Os hoffech ragor o arweiniad am faes cyfraith hawlfraint Gallwch hefyd ofyn i IPO gyhoeddi canllawiau ar faes cyfraith hawlfraint. Efallai y byddant yn cyhoeddi ‘hysbysiad hawlfraint’ cyhoeddus os yw eich cwestiwn yn amlygu bwlch yn y canllawiau hawlfraint cyffredinol.

Sut mae hawlfraint yn diogelu’ch gwaith

Trosolwg

Mae hawlfraint yn diogelu’ch gwaith ac yn atal eraill rhag ei ddefnyddio heb eich caniatâd.

Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English).

Rydych chi’n cael eich diogelu gan hawlfraint yn awtomatig - nid oes rhaid i chi wneud cais na thalu ffi. Nid oes cofrestr o weithiau hawlfraint yn y DU.

Rydych yn cael eich diogelu gan hawlfraint yn awtomatig pan ydych yn creu:

gwaith llenyddol, dramatig, cerddorol ac artistig gwreiddiol, gan gynnwys darlunio a ffotograffiaeth
gwaith ysgrifenedig anllenyddol gwreiddiol, megis meddalwedd, cynnwys gwe a chronfeydd data
recordiadau sain a cherddoriaeth
recordiadau ffilm a theledu
darllediadau
cynllun argraffiadau cyhoeddedig o weithiau ysgrifenedig, dramatig a cherddorol

Gallwch farcio’ch gwaith gyda’r symbol hawlfraint (©), eich enw a blwyddyn ei greu. Nid yw p’un a ydych yn marcio’r gwaith ai peidio’n effeithio ar lefel y diogelu sydd gennych.