Sut i brisio ystad at ddiben Treth Etifeddiant a rhoi gwybod am ei gwerth

Skip contents

Gwirio a oes angen i chi anfon manylion llawn am yr ystad

Cyn i chi roi gwybod am werth yr ystad (arian, eiddo a meddiannau’r ymadawedig), gwiriwch a oes angen i chi anfon manylion llawn am yr ystad, fel eich bod yn llenwi’r ffurflenni cywir.

Mae’r wybodaeth y mae angen i chi ei darparu, a sut y gwnewch hyn, yn dibynnu ar nifer o ffactorau, gan gynnwys a yw Treth Etifeddiant yn ddyledus ai peidio.

Mae’n bosibl y bydd yn rhaid i chi dalu cosb ariannol os byddwch yn rhoi gwybodaeth anghywir.

Os yw Treth Etifeddiant yn ddyledus

Bydd angen i chi roi manylion llawn am yr ystad os yw Treth Etifeddiant yn ddyledus.

Gallwch ddefnyddio’r gwiriwr ar-lein i gael gwybod a yw Treth Etifeddiant yn ddyledus.

Dysgwch beth mae angen i chi ei wneud os yw Treth Etifeddiant yn ddyledus.

Pryd i anfon manylion llawn am werth yr ystad, hyd yn oed os nad oes unrhyw dreth yn ddyledus

Bydd angen i chi anfon manylion llawn am yr ystad, hyd yn oed os nad oes unrhyw dreth yn ddyledus, os yw un o’r canlynol yn wir am yr unigolyn a fu farw:

Os yw’r ystad yn cynnwys ymddiriedolaethau

Bydd angen i chi gwblhau cyfrif llawn os yw un o’r canlynol yn wir am yr ymadawedig:

  • gwnaeth roddion a dalwyd i mewn i ymddiriedolaethau
  • roedd yn dal asedion a oedd yn werth mwy na £250,000 mewn ymddiriedolaeth
  • roedd yn dal mwy nag un ymddiriedolaeth

Bydd angen i chi hefyd gwblhau cyfrif llawn os cafodd asedion a ddelir mewn ymddiriedolaeth eu pasio i briod neu bartner sifil sy’n fyw neu i elusen, ac os mai gwerth yr ymddiriedolaeth oedd:

  • £1 filiwn neu fwy
  • £250,000 neu fwy, ar ôl didynnu’r swm sy’n cael ei basio i’r priod neu’r partner sifil sy’n fyw neu i elusen

Pryd nad oes angen manylion llawn – ‘ystadau eithriedig’

Nid oes angen i chi roi manylion llawn am werth ystad os yw pob un o’r canlynol yn wir:

  • mae’r ystad yn cyfrif fel ‘ystad eithriedig’
  • nid oes Treth Etifeddiant i’w thalu
  • rydych wedi gwirio nad yw’r un o’r rhesymau o dan ‘Pryd i anfon manylion llawn am werth yr ystad, hyd yn oed os nad oes unrhyw dreth yn ddyledus’ yn berthnasol

Mae’r rhan fwyaf o ystadau’n rhai eithriedig.

Beth sy’n cyfrif fel ystad eithriedig

Mae ystad fel arfer yn ystad eithriedig os yw unrhyw un o’r canlynol yn berthnasol:

Mae rheolau gwahanol ar gyfer ystadau eithriedig os bu farw’r unigolyn ar neu cyn 31 Rhagfyr 2021 (yn Saesneg).

Yr hyn y mae angen i chi ei wneud nesaf

Mae’r broses y mae angen i chi ei dilyn yn dibynnu a ydych yn delio ag:

Delio ag ystad eithriedig

Gallwch roi gwybod am werth ystad eithriedig os ydych yn gwneud cais am brofiant. Gwiriwch a oes angen profiant arnoch, a gwnewch gais amdano, os felly.

Does dim angen i chi roi gwybod am werth ystad eithriedig os nad oes angen profiant arnoch.

Mae ffordd wahanol o roi gwybod am ystad eithriedig os bu farw’r unigolyn ar neu cyn 31 Rhagfyr 2021 (yn Saesneg).

Gwneud cais am brofiant yn yr Alban neu Ogledd Iwerddon

Mae ffordd wahanol o wneud cais am brofiant os oedd yr ymadawedig yn byw yn yr Alban (yn Saesneg) neu’n byw yng Ngogledd Iwerddon (yn Saesneg).

Os oes angen help arnoch gyda phrofiant neu werth ystad

Cysylltwch â Gwasanaeth Llysoedd a Thribiwnlysoedd EF os nad ydych yn sicr a fydd angen profiant arnoch neu os bydd gwerth yr ystad yn newid.

Canolfan Gwasanaethau’r Llysoedd a’r Tribiwnlysoedd
Rhif ffôn: 0300 303 0654
Dydd Llun i ddydd Iau, 09:00 - 17:00, dydd Gwener, 09:00 — 16:30
Ar gau ar wyliau’r banc
Gwybodaeth am gost galwadau
E-bost: ymholiadaucymraeg@justice.gov.uk

Os oes angen help arnoch gyda Threth Etifeddiant

Cysylltwch â Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg HMRC os oes gennych gwestiynau ynghylch Treth Etifeddiant.