Trosolwg

Rydych yn talu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 (yn agor tudalen Saesneg) i helpu i fod yn gymwys i gael rhai budd-daliadau fel Pensiwn y Wladwriaeth os ydych yn hunangyflogedig.

Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg.

Mae’r rhan fwyaf o bobl yn talu’r cyfraniadau hyn fel rhan o’u bil treth Hunanasesiad neu mae eu cyfraniadau yn cael eu trin fel pe baent wedi’u talu.

Gallwch ddewis talu cyfraniadau Dosbarth 2 os yw’r canlynol yn wir:

Gallwch hefyd ddewis talu oherwydd nad ydych yn gymwys i gael eich trin fel rhywun sydd wedi talu cyfraniadau Dosbarth 2. Mae hyn yn berthnasol os ydych chi’n un o’r canlynol:

  • yn arholwr, safonwr, goruchwyliwr neu berson sy’n gosod cwestiynau arholiad 

  • yn weinidog yr efengyl nad yw’n cael cyflog na thâl 

  • yn berson sy’n gwneud buddsoddiadau – ond nid fel busnes a heb gael ffi na chomisiwn 

  • yn rhedeg busnes sy’n ymwneud â thir neu eiddo

Os na fyddwch yn talu drwy Hunanasesiad, bydd angen i chi gofrestru gyda Chyllid a Thollau EF (CThEF) i dalu cyfraniadau Dosbarth 2.

Mae yna ffordd wahanol o dalu os ydych chi’n gweithio neu’n byw dramor.

Cofrestru i dalu cyfraniadau Dosbarth 2

Gwiriwch sut i gofrestru gyda CThEF er mwyn talu.

Gallwch gofrestru ar unrhyw adeg, ond dylech wirio’r dyddiadau cau ar gyfer talu cyfraniadau Dosbarth 2 (yn agor tudalen Saesneg).

Ar ôl cofrestru

Unwaith y byddwch wedi cofrestru, bydd CThEF yn anfon cais am daliad atoch erbyn diwedd mis Hydref yn rhoi gwybod i chi faint i’w dalu. 

Bydd y cais am daliad yn cynnwys cyfeirnod 18 digid o hyd y bydd ei angen arnoch er mwyn gwneud taliad. 

Nid oes angen cyfeirnod 18 digid o hyd arnoch os ydych yn gweithio neu’n byw dramor.

Os, ar ôl cofrestru, nad ydych yn cael cais am daliad, cysylltwch â CThEF.

Pa mor hir mae taliadau’n ei gymryd

Bydd eich cais am daliad yn rhoi dyddiad cau i chi dalu CThEF.

Mae’r amser y mae angen i chi ei ganiatáu yn dibynnu ar eich dull o dalu.

Gallwch wneud taliadau sy’n cyrraedd ar yr un diwrnod neu’r diwrnod nesaf:

Gallwch dalu cyn pen 3 diwrnod gan ddefnyddio bancio ar-lein neu dros y ffôn (drwy Bacs) neu â siec drwy’r post.

Sicrhewch eich bod yn caniatáu 21 diwrnod gwaith i drefnu Debyd Uniongyrchol os nad ydych wedi trefnu un o’r blaen.

Os bydd y dyddiad cau ar ddiwrnod dros y penwythnos neu ar ŵyl y banc, gwnewch yn siŵr bod eich taliad yn dod i law CThEF erbyn y diwrnod gwaith olaf cyn hynny. Nid oes angen i chi wneud hyn os ydych chi’n talu drwy ddefnyddio bancio ar-lein neu dros y ffôn Taliadau Cyflymach.

Os ydych yn methu’r dyddiad cau ar gyfer talu

Mae’n bosibl y bydd yn rhaid i chi dalu mwy i lenwi bylchau yn eich cofnod Yswiriant Gwladol os byddwch yn methu’r dyddiad cau y mae CThEF wedi’i roi i chi.

Bydd CThEF yn ysgrifennu atoch er mwyn rhoi gwybod i chi faint y mae angen i chi ei dalu.

Cadarnhad o’r taliad

Nid oes angen i chi gysylltu â CThEF i gadarnhau bod eich taliad wedi dod i law.

Bydd yn ymddangos ar eich cofnod Yswiriant Gwladol. Gall hyn gymryd hyd at 8 wythnos.